"Επιστροφή στις ρίζες. Επιστροφή στον άνθρωπο. Εκεί που ακόμα σου λένε το πρωί "καλημέρα". Εκεί που δε σου γυρίζουν την πλάτη. Εκεί που ακόμα σε κερνάνε κάνα τσιπουράκι. Κι ας μη σε ξέρουν...". Μέσα σ' αυτές τις φράσεις ο Αποστόλης Γερονικόλας, απ' τους πιο παλιούς ταξιδιωτικούς πράκτορες της χώρας, συνοψίζει τις προτάσεις του για διαφορετικά Χριστούγεννα, για μια διαφορετική Πρωτοχρονιά. Μακριά απ' το άγχος της πόλης, τους "πνιγμένους" δρόμους της, τους γρήγορους ρυθμούς, την απρόσωπη "επικοινωνία". Επιστροφή στις ρίζες. Επιστροφή στη φύση και στις ομορφιές της, που περιμένουν - σαν τους ανθρώπους της ελληνικής υπαίθρου - να μας αγκαλιάσουν. Επιστροφή στον άνθρωπο. Επιστροφή στη γαλήνη, αναζήτηση των θαμμένων αισθήσεών μας, των χαμένων ονείρων μας. Αυτές οι λίγες μέρες ας γίνουν αφορμή για μια βαθιά ανάσα, κυριολεκτικά ανάσα ζωής...
"Δυστυχώς οι περισσότεροι Ελληνες δε γνωρίζουν τις ομορφιές της πατρίδας μας και τρέχουν να θαυμάσουν τοπία και μέρη σε άλλες χώρες. Αν όμως είχαν την "έμπνευση" να επισκεφτούν ορισμένες περιοχές της Ελλάδας, θα διαπίστωναν ότι η ομορφιά κατοικεί στην Ελλάδα", επισημαίνει ο Απ. Γερονικόλας. Κι αρχίζει να ξετυλίγει το "κουβάρι του ονείρου", αρχίζει να αφηγείται τις παραμυθένιες διαδρομές της χώρας μας.
Στις νότιες πλαγιές του πολυξακουσμένου και χιλιοτραγουδισμένου βουνού Βελούχι βρίσκεται η πρωτεύουσα της Ευρυτανίας, το Καρπενήσι.Ο ξένος που θα πρωτοαντικρίσει το Καρπενήσι σαστίζει κυριολεκτικά. Είναι μια απροσδόκητη αποκάλυψη. Η εκπληκτική βλάστηση με όλες τις αποχρώσεις και τα δάση που το περιτριγυρίζουν, το ύψος των χιλίων μέτρων, η αλπική θέα των γύρω πανύψηλων βουνών και το υπέροχο ξηρό κλίμα, κάνουν το Καρπενήσι ιδανικό τόπο διαμονής. Το τοπίο, αν και κακοτράχηλο, είναι όλο ημεράδα και γλύκα. Σε ενθουσιάζει, σε προσκαλεί και σε κατακτά. Δένεσαι κοντά του, νιώθεις οικειότητα και αναπνέεις το ρυθμό του.
Από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της πόλης είναι τα χαλκουργεία της, όπου κατασκευάζονται χειροποίητα κουδούνια ζώων. Στις ταβέρνες της πόλης αξίζει να δοκιμάσετε φέτα ψημένη μέσα σε λαδόκολλα και ντόπια λουκάνικα, ενώ πριν φύγετε ψωνίστε αγνό κατσικίσιο βούτυρο, τυριά, κάστανα και καρύδια. Θα σας εντυπωσιάσουν επίσης τα ωραία υφαντά που πωλούνται στα καταστήματα και κατασκευάζονται ακόμα με τους παραδοσιακούς αργαλειούς καθώς και τα περίτεχνα ξυλόγλυπτα είδη.
"Η Ευρυτανία, συνολικά, είναι απ' τις πιο όμορφες περιοχές της Ελλάδας. Και οι κάτοικοί της ιδιαίτερα φιλόξενοι, πολύ ανθρώπινοι", επισημαίνει ο Απ. Γερονικόλας. Και αναφέρεται στη σύγχρονη ιστορία αυτής της περιοχής, στα μέρη που κάθε εκδρομέας οφείλει να επισκεφτεί. Το Καρπενήσι και τα χωριά της περιοχής είναι τα πρώτα μέρη της Ελλάδας που απελευθέρωσε ο ΕΛΑΣ, ενώ στην πρωτεύουσα της Ευρυτανίας και στα Φουρνά είχε εγκατασταθεί το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής οι δύσβατες περιοχές του νομού πρόσφεραν προστασία στους αδούλωτους αγωνιστές που κατέφθαναν από κάθε γωνιά της Ελλάδας για να αντισταθούν στο σιδερόφραχτο εχθρό. Παρά την ιταλική υποδιοίκηση που είχε εγκατασταθεί στο Καρπενήσι και στα χωριά, το πέλμα του κατακτητή δεν είχε γίνει αισθητό. Από τις αρχές του 1942 άρχισε να οργανώνεται η Αντίσταση και ο στρατός της απελευθέρωσης. Η περιοχή οργανώθηκε διοικητικά με πρωτοφανή ταχύτητα. Στο χωριό Βίνιανη συγκροτήθηκε την άνοιξη του 1944 η πρώτη κυβέρνηση των βουνών, η ΠΕΕΑ, η οποία προκήρυξε εκλογές σ' ολόκληρη την Ελλάδα. Το Εθνικό Συμβούλιο που προέκυψε απ' αυτές τις εκλογές συνήλθε στο σχολείο των Κορυσχάδων και πήρε αποφάσεις υψίστης σημασίας για τη συνέχιση του αγώνα...
Συνεχίζοντας κανείς το ταξίδι του προς τα πάνω, συναντά μια από τις ομορφότερες γωνιές της χώρας μας, την τεχνητή λίμνη Πλαστήρα.Βρίσκεται στον ορεινό όγκο των Αγράφων, 25 χιλιόμετρα δυτικά της Καρδίτσας, με δεκάδες γραφικά χωριά διατεταγμένα γύρω από τη λίμνη, μέσα σε πυκνό πράσινο και σκαρφαλωμένα στις πλαγιές. Μαγευτικό το τοπίο, με τη λίμνη να αγκαλιάζεται από κατάφυτα βουνά που καθρεφτίζονται στα νερά της και με τα κρυστάλλινα νερά των χειμάρρων να καταλήγουν σ' αυτήν. Δυτικά της λίμνης οι βουνοκορφές σχηματίζουν το προφίλ μιας γυναίκας που κοιμάται, την περίφημη "Κοιμωμένη" των Αγράφων,η οποία διακρίνεται από ένα μεγάλο μέρος του θεσσαλικού κάμπου.
"Ολη η περιοχή της λίμνης προσφέρεται για ορειβασία, περιπάτους στο δάσος, ψάρεμα και κυνήγι. Στην πλειοψηφία των χωριών υπάρχουν γραφικοί ξενώνες, εκπληκτικά μοναστήρια και φτηνά ταβερνάκια. Είναι σίγουρα ένα απ' τα ωραιότερα μέρη της Ελλάδας", υπογραμμίζει ο Απ. Γερονικόλας, ταξιδιωτικός πράκτορας του "Μάραθων Τράβελ". Οσοι επιλέξουν να περάσουν τις μέρες των γιορτών στη λίμνη Πλαστήρα, δεν πρέπει να ξεχάσουν να επισκεφτούν το Μορφοβούνι - είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του Ν. Πλαστήρα - και να ψωνίσουν ντόπια προϊόντα από τον Οικολογικό Συνεταιρισμό Γυναικών Μορφοβουνίου. Επίσης, ο Απ. Γερονικόλας προτείνει επίσκεψη: Στην Πεζούλα,χωριό κτισμένο σε ρεματιά, εκατέρωθεν του Μεγάλου Ποταμού, με γραφικό νερόμυλο. Στη Φυλακτή,που εκτός από γραφικότητα διαθέτει ιχθυοτροφείο πέστροφας, ενώ το στολίδι του είναι η Μονή της Αγίας Τριάδας, της οποίας ο ναός είναι με ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1852 και τοιχογραφικό διάκοσμο του 17ου αιώνα. Στο Μπελοκομύτη με τη σπηλιά του Γάκη, αλλά και στην Καρίτσα, στην οποία βρίσκεται η Μονή Παναγίας Πελεκητής από το 1500 μ.Χ., χτισμένη πάνω σε βράχο και σε υψόμετρο 1.400 μέτρων.
Στην Ηπειρο είσαι καλοδεχούμενος. Είσαι φιλοξενούμενος. Κοντά στις παραδόσεις, σε μέρη που τα χαρακτηρίζει η σπάνια ομορφιά της φύσης, η ηρεμία και η γαλήνη. Η Ηπειρος, η πιο ορεινή περιοχή της Ελλάδας, με την οροσειρά της Πίνδου να αποτελεί το φυσικό ανατολικό σύνορό της είναι μια από τις προτάσεις μας για καλές γιορτές.
Καθώς ο ταξιδιώτης του τέλους του 20ού αιώνα εγκαταλείπει την Αιτωλία για να εμπλακεί στην ηπειρωτική περιπέτεια, το παρελθόν εισβάλλει με αυστηρή συνέχεια και συνέπεια στο παρόν, του εξάπτει το ενδιαφέρον και την περιέργεια. Η "μικρή" και η "μεγάλη" ιστορία, καθημερινότητα και μεγάλα γεγονότα του παρελθόντος προκαλούν και αναδεικνύουν το παρόν. Προϊστορία και ιστορία στήνουν ορόσημα, φορές - φορές κινητά: Ενα κοπάδι γιδοπρόβατα ή κάποια σκόρπια γελάδια δηλώνουν, καθώς διασχίζουν με ηρεμία την εθνική οδό, την επί χιλιετηρίδες οικονομική ταυτότητα της περιοχής. Κτηνοτροφία, μετακινήσεις θερινές, παλινδρομήσεις χειμερινές, άνδρες στη φροντίδα των κοπαδιών, γυναίκες στο χωράφι, πριν λίγα χρόνια και στον αργαλειό, κάποιες ακόμη και σήμερα στο μυστρί, όλες στην εστία.
Πρώτη "ιστορική" συνάντηση με την Αρτα: Ενα γεφύρι, μάρτυρας μιας τέχνης, βαθιά ηπειρωτικής, της τέχνης της πέτρας και των μαστόρων της. "Ο επισκέπτης, με έδρα την Αρτα, μπορεί να επισκεφτεί όμορφα χωριά της Ελλάδας. Τα χωριά που βρίσκονται στην καρδιά του Αμβρακικού Κόλπου είναι κυριολεκτικά πρόκληση. Διανύοντας μια διαδρομή 20 χιλιομέτρων - διαδρομή γαλήνης και ομορφιάς - το μάτι του επισκέπτη θα "χαθεί" απ' την ομορφιά της λιμνοθάλασσας της Λογαρούς, απ' το χωριό Σαλαώρας και το γραφικό ψαροχώρι Κορωνισία", επισημαίνει ο Απ. Γερονικόλας. Ο επισκέπτης μπορεί ακόμα να γνωρίσει όλα τα όμορφα ορεινά χωριά της περιοχής, τα χωριά που βρίσκονται στις πλαγιές του βουνού Τζουμέρκα. Η Αγναντα, το Σιράκο, οι Καλαρίτες, τα Πράμαντα, οι Μελισσουργοί, η Κυψέλη και το χωριό Πέτα, είναι μερικές μόνο απ' τις δεκάδες επιλογές που έχει ο ταξιδιώτης.
Αν τώρα κάποιος αποφασίσει να φτάσει κι ως τα Γιάννενα,το βέβαιο είναι πως δε θα μετανιώσει για την επιλογή του. Ο τόπος παράξενος, με άγρια φυσική ομορφιά, μια πόλη με χρονική διαδρομή 15 αιώνων περίπου, απ' την εποχή που υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες για την ύπαρξή της. Μια περιοχή με ιστορία, που ξεκινάει απ' την τρίτη χιλιετηρίδα π.Χ., συνθέτει την εικόνα του νομού Ιωαννίνων και της ομώνυμης πόλης. Τραχιά κι απρόβλεπτη για τον επισκέπτη τούτη η γωνιά, στη ΒΔ άκρη της ελληνικής χερσονήσου, όπου το τοπίο εναλλάσσεται με ταχύτητα. Βουνά, κοιλάδες, οροπέδια, πανέμορφες λίμνες συνθέτουν το ανάγλυφο της περιοχής. Περιδιαβαίνοντας ο επισκέπτης ανιχνεύει, ίσως, και την ιστορική πορεία ολόκληρης της Ελλάδας, απ' την προϊστορία μέχρι τις μέρες μας.
Ενα σύγχρονο Αρχαιολογικό Μουσείο στεγάζεται στο κέντρο της πόλης, δίπλα απ' το πάρκο "Λιθαρίτσα". Σημαντικές συλλογές εκθεμάτων απ' την περιοχή της Ηπείρου, όπως ευρήματα της Καστρίτσας, της Δωδώνης, της Βίτσας Ζαγορίου, του νεκρομαντείου Αχέροντα κ.ά. κοσμούν τις προθήκες του. Παράλληλα υπάρχει και το Βυζαντινό Μουσείο, που βρίσκεται στη μεγάλη εσωτερική ακρόπολη (Ιτς Καλέ) του Φρουρίου, στο κτίριο το οποίο είχε ανεγερθεί στα ερείπια του κεντρικού κτιρίου του σεραγιού του Αλή Πασά. Στις επτά αίθουσές του εκτίθενται ευρήματα ανασκαφών (γλυπτά, νομίσματα, κεραμική) απ' την παλαιοχριστιανική έως τη μεταβυζαντινή περίοδο, καθώς και εικόνες και κειμήλια απ' τον 16ο έως τον 18ο αιώνα. Οσο για τους απαιτητικούς καλοφαγάδες στα Γιάννενα θα βρείτε μεγάλη ποικιλία από ταβέρνες και εστιατόρια, που σίγουρα καλύπτουν τις γαστρονομικές ορέξεις τους από παραδοσιακά γιαννιώτικα εδέσματα μέχρι και τη σύγχρονη ελληνική κουζίνα.
Βουνοκορφές, βάραθρα και απόκρημνα φαράγγια. Ποτάμια και τρεχούμενα νερά. Αρχαίες πόλεις, βυζαντινές εκκλησίες, φράγκικα κάστρα. Ανθρωποι βουνίσιοι, ελεύθεροι και ατίθασοι. Παντού διάσπαρτα χωριουδάκια, με το μάτι να χάνεται στον πράσινο ορίζοντα των ελατοκορφών. Ανάμεσά τους η Δημητσάνα.Σε 2,5 ώρες απ' την Αθήνα ο επισκέπτης βρίσκεται σ' ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, όπου ακόμα και οι... πέτρες είναι ευτυχισμένες. Εδώ χτυπάει η καρδιά του Μοριά, εδώ συναντάς παντού την Ελευθερία, που διάλεξε αυτό το φαράγγι του Λουσίου για να κρυφτεί τετρακόσια χρόνια και να γοητεύσει τους Δημητσανίτες αγωνιστές.
Οι φίλοι της ιστορίας είναι ερωτευμένοι με τη Δημητσάνα, σπουδάζουν το πνεύμα της περίφημης Σχολής της και τραγουδούν στο ίδιο μονοπάτι που οδηγεί στο κρυφό σχολείο: "Φεγγαράκι μου λαμπρό, φέγγε μου να περπατώ, να πηγαίνω στο σχολειό, να μαθαίνω γράμματα, του Θεού τα πράγματα...". Αυτά του "Θεού τα πράγματα" - τα μοναστήρια και τα κάστρα της χιλιετίας - ζει ο προνομιούχος εκδρομέας σ' έναν τόπο αξέχαστων εμπειριών. Κλίμα, ομορφιές, αξίες, κάνουν την παραμονή υγιεινή, εντυπωσιακή, σοφή.
Από τη Δημητσάνα μπορείτε να επισκεφτείτε τη Στεμνίτσα, το Παλαιοχώρι, το Ζυγοβίστι, το δάσος του Μαινάλου, το Χρυσοβίτσι - εκεί βρίσκεται και το σπίτι του Κολοκοτρώνη - η Ζάτουνα, η Καρκαλού, το Ράδου, μ' όλα τα μυστικά της παραδοσιακής καλοπέρασης.