Τέσσερα χρόνια πέρασαν μετά την ανακήρυξη της Θεσσαλονίκης ως "Πολιτιστικής Πρωτεύουσας" της Ευρώπης '97 και λίγα εικοσιτετράωρα μας χωρίζουν από την έναρξη του θεσμού. Τέσσερα χρόνια χαμένα για το λαό και τον πολιτισμό, αφού ο Οργανισμός που ανέλαβε να υλοποιήσει το έργο αυτό παραδόθηκε, με πλήρη σύμπνοια διοικούντων, εργολάβων, συμβούλων και κυβερνητικών αρμόδιων στις μεγαλοεταιρίες και τους μάνατζερ του πολιτισμού.Ο ΟΠΠΕ έγινε όργανο του δικομματισμού. Αναπαρήγαγε όλα τα κακά του πολιτικού συστήματος που βάλλει και κατά του πολιτισμού. Ο ΟΠΠΕ χαρακτηρίστηκε από πλήρη αδιαφάνεια, παράκαμψη θεσμών, κενολόγους διακηρύξεις, αλόγιστες δαπάνες, ανικανότητα αξιοποίησης του δημόσιου χρήματος. Ο ΟΠΠΕ αντί να καλύψει τις ελλείψεις - τουλάχιστον - της πολιτιστικής υποδομής, κάλυψε τις "ανάγκες" μεγάλων εταιριών και των μάνατζερ, που με διάφορες μεθοδεύσεις πέτυχαν μεγιστοποίηση των κερδών τους. Οσοι έλπιζαν ότι με την ανακήρυξη της Θεσσαλονίκης ως "Πολιτιστικής Πρωτεύουσας" θα επιλύονταν τα βασικά προβλήματα της πόλης, διαψεύστηκαν οικτρά.

Τέσσερα χρόνια πέρασαν χωρίς ο ΟΠΠΕ να θεσπίσει οργανόγραμμα. Τα στελέχη του επιλέχθηκαν με αδιαφανή τρόπο και υποκειμενικά κριτήρια και αμείβονται με αδικαιολόγητα, τεράστιους, μισθούς. Τα μέλη του ΔΣ λαμβάνουν προκλητικά υψηλές αποζημιώσεις. Οι δικηγόροι αμείβονται με 10 εκατ. ετησίως έκαστος. Διπλάσια αυτού του ποσού είναι η αμοιβή του καλλιτεχνικού διευθυντή και του διευθύνοντα συμβούλου. Ποτέ η "Πολιτιστική" δεν έδωσε στοιχεία για τον αριθμό των υπαλλήλων που απασχολεί σε όλα τα τμήματα. Σε όσους ζητούν ενημέρωση και διαφάνεια οι διοικούντες προβάλλουν κυνικά το "επιχείρημα" ότι ο ΟΠΠΕ είναι ΑΕ και "δεν υποχρεούται να λογοδοτεί". Η ιδέα να λειτουργήσει η "Πολιτιστική" ως ΑΕ ήταν του αντιπροέδρου του Οργανισμού, Δ. Σαλπιστή, όπως παραδέχεται ο δήμαρχος και πρόεδρος του ΟΠΠΕ, Κ. Κοσμόπουλος. Ετσι εξυπηρετούνταν, καλύτερα, τα συμφέροντα της κυβέρνησης και της δημοτικής πλειοψηφίας και μπορούσαν να εκπληρωθούν οι ευκαιρίες για μπίζνες και πελατειακές σχέσεις.

Παρά τις επανειλημμένες ανακοινώσεις της "Δημοτικής Αγωνιστικής Κίνησης" στο Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης για την ανάγκη να συζητηθούν τα θέματα του ΟΠΠΕ και να ενημερωθεί το Δημοτικό Συμβούλιο υπεύθυνα, η συζήτηση αυτή δεν έγινε ποτέ. Οπως τόνισαν σε επιστολή τους προς τη διοίκηση του δήμου οι δημοτικοί σύμβουλοι Θ. Γιαννούσης και Αγαπ. Σαχίνης,"η ενέργεια αυτή αποκαλύπτει τις σχέσεις εξάρτησης, ξεπερνάει κάθε όριο ανοχής, προσβάλει και προκαλεί. Η ομοφωνία του ΟΠΠΕ σ' αυτήν την υποτελή στάση απέναντι στους νονούς του πολιτισμού και της ενημέρωσης, καταγράφει για άλλη μια φορά την πορεία που θα ακολουθήσει ο Οργανισμός το '97".

Καμία αίθουσα, στις οποίες θα παρουσιάζονταν - σύμφωνα με παλιότερες επαγγελίες - οι περισσότερες εκδηλώσεις, τα λεγόμενα "μεγάλα γεγονότα", δε θα είναι έτοιμη το 1997. Αμέσως μετά την ανακήρυξη της Θεσσαλονίκης ως "Πολιτιστικής Πρωτεύουσας" αρκετοί περίμεναν ότι θα άρχιζε η κατασκευή έργων πολιτιστικής υποδομής, αφού η Θεσσαλονίκη έχει ελλείψεις όσο καμία άλλη πόλη που φιλοξένησε το θεσμό. Τι έκαναν όμως οι αρμόδιοι των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ;

"Ροκάνισαν" το χρόνο, και στο "παραπέντε" επιβάλλουν το διαβλητό σύστημα της "μελετο-κατασκευής", τάχα για επιτάχυνση στην κατασκευή των έργων. Την υπόθεση, στη συνέχεια, ανέλαβαν οι μάνατζερ. Το "μάτι" των τεχνικών εταιριών στον ΟΠΠΕ, εισηγούμενοι μεγάλα, ακόμη και υποθαλάσσια έργα - όπως στην περίπτωση του "Βασιλικού Θεάτρου", προκειμένου να πολλαπλασιάσουν τις αμοιβές τους και να μοιράσουν τα έργα σε τρεις -τέσσερις επιχειρήσεις.

Το ΔΣ του ΟΠΠΕ επικύρωνε τις αποφάσεις των εργολάβων - συμβούλων, ή συμμορφωνόταν με τις αποφάσεις εκείνων που κινούν τα νήματα. Οπως δημόσια παραδέχτηκε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εργων, "οι εντολές για την περίπτωση του "Βασιλικού" ήρθαν από το ΥΠΕΧΩΔΕ".Στο "χορό" όμως των διαπλεκόμενων συμφερόντων, το ΤΕΕ - με ομόφωνη απόφαση της ΔΕ - αρνήθηκε να συμμετάσχει στις διαδικασίες για την ανάθεση των λεγόμενων μεγάλων έργων.

Παραμονές της έναρξης του θεσμού και προσπαθούν - με τρικ - οι διοικούντες τον ΟΠΠΕ να εμφανιστούν ότι κάνουν θαύματα. 201 έργα υποδομής ισχυρίζονται ότι περιλαμβάνει το Τεχνικό Πρόγραμμα. Αριθμός που δίδεται, φυσικά, για λόγους εντυπωσιασμού. Ο κατάλογος είναι παράθεση έργων που έγιναν ασυντόνιστα και αποσπασματικά από τους δήμους του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης (πρόκειται για πεζοδρομήσεις, μικρές αστικές επεμβάσεις, ανασκαφές από τις Αρχαιολογικές Υπηρεσίες κλπ). Ισχυρίζονται ότι το 20% των έργων έχει γίνει. Ομως, αμέσως, γίνεται αντιληπτό ότι μας παραπλανούν: Στον πίνακα των περαιωμένων έργων αναφέρονται κτίσματα που κατασκευάζονταν χρόνια από τους δήμους της Θεσσαλονίκης και που λόγω έλλειψης κονδυλίων δεν είχαν ολοκληρωθεί. Επίσης περιλαμβάνονται ανασκαφικές εργασίες και σοβαντίσματα κτιρίων.

Το πρόγραμμα εκδηλώσεων, που παρουσίασε η καλλιτεχνική διεύθυνση πριν έξι μήνες, αποδεικνύεται μία, ακόμη, παραπλανητική ενέργεια του ΟΠΠΕ. Οι "ιδεών πανηγύρεις" ήταν, όπως επισήμανε ο "Ρ", έκθεση ιδεών, μεγαλοστομιών και λογοπαιγνίων των σαλονιών. Οι εκδηλώσεις δεν είχαν τοποθετηθεί σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Ετσι οι βαρύγδουπες φράσεις χάθηκαν στο διάστημα λίγων μηνών. Κι όμως οι "μανδαρίνοι" του πολιτισμού διοργάνωσαν και μεγάλη φιέστα (με αστακούς και κατά παραγγελία πανάκριβα κρασιά). Η επιχείρηση εξαπάτησης στόχευε να "αποδείξει" ότι η "Πολιτιστική Πρωτεύουσα" ξεπέρασε τα προβλήματά της και "απογειώθηκε", όπως είπε ο πρωθυπουργός.

Τελικά, με το καλλιτεχνικό πρόγραμμα του 4μήνου, εύκολα διαπιστώνεται ότι όσοι μιλούσαν για διευρυμένα "Δημήτρια", χαρακτηρίζοντας τις εκδηλώσεις της "Πολιτιστικής" ήταν... αισιόδοξοι. Από τα "περίλαμπρα κτίρια" που εξαγγέλθηκαν, μόνη διαθέσιμη αίθουσα θα είναι αυτή του ΑΠΘ, κατάλληλη μόνο για συνέδρια. Και πέραν τούτου ουδέν...

Εκδηλώσεις φυσικά θα γίνουν, με τόσα δισ. που διατίθενται. Ωστόσο αναμένεται να υπάρξει έλλειμμα 3 δισ. Γι' αυτό η καλλιτεχνική διεύθυνση προτίθεται να επιβάλει πανάκριβο εισιτήριο σε πολλές εκδηλώσεις.Ο φορολογούμενος λαός θα κληθεί να πληρώσει και για πληθώρα πολυτελέστατων εντύπων της καλλιτεχνικής διεύθυνσης, προκειμένου να βολευτεί και η ελίτ της διανόησης που κατέκλυσε τον Οργανισμό.

Οσον αφορά τα πολυδιαφημιζόμενα "δίκτυα νέων θεσμών" (Μουσείο Κινηματογράφου, "Οπερα Δωματίου"), τίποτα δεν εγγυάται τη διατήρησή τους και μετά το '97, αφού δεν προβλέπεται κονδύλι που να διασφαλίζει την παραπέρα αξιοποίησή τους. Ετσι, με την εκπνοή του 1997 ελάχιστα πράγματα θα έχουν απομείνει στην πόλη.

Ολα αυτά δεν εμποδίζουν τους τρεις "εποπτεύοντες" τον ΟΠΠΕ υπουργούς, να δηλώνουν πλήρως ικανοποιημένοι για την πορεία της "Πολιτιστικής". Μιλώντας στους ξένους πρεσβευτές ο υπουργός ΥΠΠΟ, Ευαγγ. Βενιζέλος, έλεγε στις 30/11/96:

"Η Θεσσαλονίκη είναι έτοιμη από κάθε άποψη να υποδεχτεί το θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας... Οι εκδηλώσεις καλύπτουν όλους τους τομείς της πολιτιστικής κληρονομιάς και είναι τοποθετημένες σε χώρους έτοιμους και κατάλληλους να φιλοξενήσουν αυτό το μεγάλο γεγονός".

Μήπως τελικά ο υπουργός απευθύνεται στους κατοίκους ενός άλλου πλανήτη;

Απ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Τα ερείπια του Επταπύργιου σκιάζουν ο μεγαλοϊδεατισμός και τα "έργα" στα χαρτιά

Πρωτοχρονιά με

κινηματογράφο

Τελευταίες μέρες του 1996 και οι αίθουσες περιμένουν το κοινό τους. Για τους μεγάλους έχει βγει το "βαρύ πυροβολικό" των εταιριών, που σημαίνει αν όχι οι καλύτερες ταινίες της χρονιάς, σίγουρα πάντως κάποιες από τις πιο εμπορικές. Αλλά και τα παιδιά δε θα μείνουν παραπονεμένα

Σελίδες 2 - 3

Χρώματα

γιορτών

Με μια ξεχωριστή "νότα" αγάπης, υποδεχτείτε τον καινούριο χρόνο. Δώρα με αισθητική ποιότητα, αποτελούν σίγουρα μια διαφορετική πρόταση. Χειροποίητες κούκλες, μοναδικά κοσμήματα, ζωγραφιές, χαρακτικά και γλυπτά, θα είναι η καλύτερη ευχή για τα "Χρόνια Πολλά"

Σελίδες 2 - 3

Μ Α Ν Τ Ο Υ Δ Ι

Συνώνυμο της ανεργίας

και της ερήμωσης

Στερημένες γιορτές θα περάσουν και φέτος οι κάτοικοι της περιοχής, όπως εδώ και εφτά χρόνια, μιας και η βιομηχανική συρρίκνωση, το μαράζωμα, η φτώχεια και η κοινωνική περιθωριοποίηση συνθέτουν το γκρίζο τοπίο

Σελίδα 8

Α Θ Λ Η Τ Ι Σ Μ Ο Σ

Τα σημαντικότερα γεγονότα του 1996

Μια αθλητική ανασκόπηση του "Ρ" για τη χρονιά που φεύγει

Σελίδες 14 - 15