Το νομοσχέδιο για "Επέκταση των τιμητικών συντάξεων",το οποίο είχε αναγγείλει το ΥΠΠΟ,επί υπουργίας Θ. Μικρούτσικου,θα κατατεθεί αυτές τις μέρες για ψήφιση στη Βουλή. Παρ' όλες τις αντιδράσεις των ενδιαφερομένων φορέων των λογοτεχνών, εικαστικών και μουσουργών, που προκάλεσε η δημοσιοποίηση, πριν ένα χρόνο, του σχεδίου νόμου και παρά την προσπάθεια να συμβάλλουν στη σύνταξή του με τις προτάσεις τους, το ΥΠΠΟ αδιαφόρησε και ο νυν υπουργός, Στ. Μπένος,παρά την υπόσχεσή του ότι θα συναντηθεί με τους εκπροσώπους του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ), δεν το έπραξε. Ο τέως υπουργός είχε δηλώσει: "δεν έχω καμιά εμπιστοσύνη στους συλλογικούς φορείς".Οπως φαίνεται, το ίδιο πιστεύει και ο νυν.

Ετσι, οι εικαστικοί βρίσκονται τώρα μπροστά στο πρόβλημα της συρρίκνωσης, αντί της αναγκαίας "επέκτασης" του θεσμού των συντάξεων, αφού η "επέκταση" αφορά μόνο στους κλάδους που από 3 που ήταν (λογοτεχνών, εικαστικών, μουσουργών) γίνονται περίπου 20, ενώ συνολικά οι δικαιούχοι καλλιτέχνες των τριών προαναφερόμενων κλάδων μειώνονται από 80 σε 30, για κάθε έτος.Επίσης, το σχέδιο νόμου καταργεί την εκπροσώπηση των φορέων στην επιτροπή συνταξιοδότησης και ορίζει ότι αυτή θα διορίζεται κατ' ευθείαν από τον υπουργό.Με δεδομένο, όμως, ότι σε όλες τις επιτροπές ο πρώην υπουργός,Θάνος Μικρούτσικος,διόρισε όχι εκπροσώπους των καλλιτεχνών, αλλά ανθρώπους "περί την τέχνη" και εμπόρους τέχνης, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι τα κριτήρια που θέλουν να εφαρμόσουν είναι κριτήρια της αγοράς;

Εξάλλου, ο αριστοκρατισμός, που διέπει την πρόταση του ΥΠΠΟ είναι χαρακτηριστικός, αφού αφορά σε περιορισμένο αριθμό δικαιούχων, με το κριτήριο της εξαιρετικής προσφοράς. Δηλαδή σε καλλιτέχνες που, ήδη, το έργο τους έχει δικαιωθεί και συνήθως είναι και οικονομικά δικαιωμένοι. Επομένως δεν εξαρτώνται από την όποια τιμητική σύνταξη. Βέβαια, αν είχε λυθεί καθολικά το ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό πρόβλημα όλων των καλλιτεχνικών κλάδων, ασφαλώς το θέμα των τιμητικών συντάξεων θα αντιμετωπιζόταν σε άλλη βάση.

"Το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών" - όπως είπε σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου η πρόεδρός του, Εύα Μελά - "είναι υπέρ της διεύρυνσης των τιμητικών συντάξεων και στους άλλους καλλιτεχνικούς κλάδους, αλλά συγχρόνως προτείνει να μην υπάρχει ανώτατο όριο στον αριθμό των ετησίως συνταξιοδοτουμένων. Οι συντάξεις να συγχωνευτούν σε μια κατηγορία και φυσικά στην επιτροπή να μετέχουν και εκπρόσωποι φορέων από κάθε χώρο".Αν δε γίνουν δεκτές οι προτάσεις αυτές, το ΕΕΤΕ ζητά "να εξαιρεθούν οι εικαστικοί και να αφεθούν στο μέχρι σήμερα ισχύον καθεστώς.Ομως, ο υπουργός, πρέπει να δείξει την πολιτική του βούληση για απονομή κοινωνικής δικαιοσύνης με το να ανοίξει τις διαδικασίες, ώστε να ρυθμιστεί το ζήτημα της καθολικής ασφάλισης - συνταξιοδότησης των εικαστικών".

"Δε θέλουμε ελεημοσύνη" - τόνισε ο αντιπρόεδρος του ΕΕΤΕ, Μιχάλης Αγγελάκης."Θέτοντας, για μια ακόμη φορά το χρόνιο πρόβλημα της συνταξιοδότησης των εικαστικών καλλιτεχνών, διεκδικούμε αυτό το δικαίωμα ως δικαίωμα ανθρώπινης αξιοπρέπειας, διευκρινίζοντας βέβαια, ότι συμμεριζόμαστε την αρχή της ανταποδοτικότητας".Οπως, επισήμανε και ο γενικός γραμματέας του ΕΕΤΕ, Μιχάλης Παπαδάκης,το Επιμελητήριο έχει καταθέσει προτάσεις για μια βασική σύνταξη, η οποία θα στηρίζεται οικονομικά από κοινωνικούς πόρους(καλλιτεχνόσημα, ποσοστό επί των πωλήσεων σε ανάτυπα έργα παλαιών και σύγχρονων καλλιτεχνών, εισφορά του ενδιάμεσου εμπόρου, εισφορές καλλιτεχνών κλπ), που ωστόσο πρέπει να θεσπιστούν από την πολιτεία.

Η δικομματική συμφωνία ΠΑΣΟΚ - ΝΔ σε θέματα πολιτισμού ονομάστηκε εθνική συναίνεση και αποτέλεσμα αυτής είναι η "σύμπνοιά" τους για το νέο Μουσείο Ακρόπολης, για "οργάνωση" και "καλλωπισμό" των αρχαιολογικών χώρων και των Μουσείων.

Αυτό ήταν το θέμα της χτεσινής, κοινής συνέντευξης Τύπου, που έδωσαν ο υπουργός Πολιτισμού, Σταύρος Μπένος,ο Στέφανος Μάνος,ο Βύρων Πολύδωρας και ο Σωτήρης Μουσούρης (από τον Οργανισμό Νέου Μουσείου Ακρόπολης).

Είναι, άξιο απορίας γιατί τα παραπάνω παρουσιάστηκαν ως εθνικές συμφωνίες,αφού είναι γνωστό ότι η δημιουργία του νέου Μουσείου Ακρόπολης έχει ψηφιστεί από όλα τα κόμματα της Βουλής,ενώ μόνο το ΚΚΕ διαφώνησε με τον ιδιωτικού δικαίου χαρακτήρα του.Οσο για τη διαμόρφωση των αρχαιολογικών χώρων και τη λειτουργία τους, που περιλαμβάνει από αρχαιολογικές διαδρομές μέχρι στολές των φυλάκων, απορούμε γιατί η συμφωνία περιορίστηκε στα δύο κόμματα. Εάν η συναίνεση είναι τόσο αθώα, με μόνο κίνητρο την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, γιατί δεν κλήθηκαν τώρα και τα άλλα κόμματα, αλλά άφησε ο υπουργός Πολιτισμού το διάλογο μαζί τους για αργότερα; Αλλωστε, υπάρχουν επείγοντα θέματα για τα οποία θα μπορούσαν να επιδιωχτούν διακομματικές συμφωνίες,όπως ο Κεραμεικός ή η Ροτόντα.Σημειώνουμε ότι ο Βύρων Πολύδωρας για τον Κεραμεικό είπε: "την αβαρία δε θα την κάνουμε. Εν ανάγκη να γίνει απόκλιση της γραμμής".Διφορούμενη, όμως, ήταν η θέση του για τη Ροτόντα: "πρέπει να διαφυλαχτεί ο μνημειακότητα αλλά και η ιερότητα του χώρου".

Το ερώτημα που ανακύπτει είναι μήπως πρόκειται για δικομματική "μοιρασιά", που πιθανόν αργότερα να συμπεριλάβει μαζί με το νέο Μουσείο Ακρόπολης και τους αρχαιολογικούς χώρους και την ενοποίησή τους, "εάν", όπως είπε ο Στέφανος Μάνος, "ξεκαθαριστεί το πρόγραμμα, το πώς και το πότε".Το μυστικό της δικομματικής "σύμπνοιας" δεν είναι άλλο από την πληθώρα αναθέσεων έργων σε εργολάβους.

Πιο συγκεκριμένα η συμφωνία περιλαμβάνει σύμπλευση στην ανάθεση του Νέου Μουσείου Ακρόπολης στους Ιταλούς,αφού προωθηθούν από το ΥΠΕΧΩΔΕ τα δύο Προεδρικά Διατάγματα που αφορούν στη χωροθέτηση και στους όρους δόμησης. Το χρονοδιάγραμμα του θεμέλιου μιλάγια την άνοιξη του 1997.Θυμίζουμε όμως ότι το πρώτο χρονοδιάγραμμα, επί Τζαννετάκη, μιλούσε για την άνοιξη του 1991 (!).

Στους αρχαιολογικούς χώρους και στα μουσεία θα εφαρμοστεί πιλοτικό πρόγραμμα - άγνωστο από πότε - κατ' αρχήν σε: Ακρόπολη, Κνωσό, Μυστρά και Φιλίππους.Από τα μουσεία επιλέχθηκαν: Εθνικό Αρχαιολογικό, Μουσείο Ακρόπολης, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και Αρχαίας Ολυμπίας.Το πρόγραμμα αφορά σε έργα διαμόρφωσης, στην ανάδειξη του εκπαιδευτικού χαρακτήρα και στη δυνατότητα επανεκθέσεων στα μουσεία. Ηδη έχουν εγκριθεί 120 εκατ. για την αρχαιολογική διαδρομή της Κνωσού.

Ανακοινώθηκε, εξάλλου, νέο ωράριο λειτουργίας των μουσείων και αρχαιολογικών χώρων, από 1η Απρίλη έως τέλος Οκτώβρη (θα λειτουργούν 8.30πμ - 7.30μμ.Αλλά οι ανάγκες σε φυλακτικό προσωπικό θα καλυφθούν με ωρομίσθιους και... φοιτητές (!).

Πάντως, για τους αθεράπευτα ρομαντικούς, αρχής γενομένης την 28η Ιούνη, τρία βράδια το μήνα, εκείνα με πανσέληνο, η Ακρόπολη θα είναι ανοιχτή.Οπως είπε ο γενικός γραμματέας του ΥΠΠΟ, Γιώργος Θωμάς,"θα ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα φύλαξης", ενώ την εφαρμογή θα παρακολουθεί συγκεκριμένο υπηρεσιακό όργανο.

• "Στην ανατολή της ζωής Ελύτης.Στη δύση της ζωής Ελύτης". Ετσι τιτλοφορείται η εκδήλωση τιμής και μνήμης του ποιητή του "Αξιον εστί", που οργανώνει το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Ηρακλείου, την Παρασκευή (24/5) στις 8.30μμ, στη "Βίλα Στέλλα" (Σοφίας και Γαλήνης). Το πρόγραμμα της εκδήλωσης μοιάζει με έναν "καθρέφτη", όπου ένα πεντάχρονο παιδάκι καθρεφτίζεται απαγγέλλοντας Ελύτη και είναι σα να βλέπει τον εαυτό στον καθρέφτη αυτό μετά από 80 χρόνια απαγγέλλοντας το ίδιο ποίημα, αλλά με διαφορετικούς ήχους. Στην εκδήλωση συμμετέχουν το Δημοτικό Σχολείο "Αγιος Διονύσιος" και τα ΚΑΠΗ του δήμου.
• Αφιέρωμα στον Νίκο Καββαδία θα παρουσιάσουν οι μαθητές του 5ου Λυκείου Ν. Λιοσίων, στο χώρο του σχολείου (Καλπακίου 15 και Ζίτσης, τηλ. 5015.158). Το αφιέρωμα στον αλησμόνητο ποιητή της θάλασσας και των ανθρώπων της, θ παρουσιαστεί τρεις φορές: Την Παρασκευή (24/5) στις 9πμ και 1μμ και το Σάββατο (25/5) στις 8μμ.

Ολοκληρώθηκε, προχτές, το 49ο Φεστιβάλ Διεθνούς Κινηματογράφου στις Κάννες.Τα Βραβεία που απένειμε η Κριτική Επιτροπή, με πρόεδρο τον Φράνσις Φορντ Κόπολα, είναι:

Χρυσός Φοίνικας στην ταινία "Μυστικά και Ψέματα" (Μάικ Λι). Μέγα Βραβείο πήρε ο Δανός Λαρς φον Τρίερς για την ταινία "Δαμάζοντας τα κύματα".

Βραβείο γυναικείας ερμηνείας στην Μπλέντα Μπλέθον για την ταινία "Μυστικά και Ψέματα". Βραβείο ανδρικής ερμηνείας απονεμήθηκε στους Ντανιέλ Οτέιγ και Πασκά Ντικέν. Βραβείο σκηνοθεσίας πήρε ο Τζόελ Κόεν για την ταινία "Φάργκο". Βραβείο σεναρίου πήρε η ταινία του Ζακ Οντιάρ "Ενας πολύ διακριτικός ήρωας".

Ειδικό Βραβείο δόθηκε στο "Κρας" του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ. Βραβείο "Κάμερα ντ' ορ" πήρε η Σίρλεϊ Μπάρετ για την "Ερωτική Σερενάτα". Μέγα Βραβείο Τεχνικής πήρε το φιλμ "Μικρόκοσμος" των Κλοντ Νιρισντάν και Μαρί Περενόν.

Δύο βραβεία δόθηκαν στις ταινίες μικρού μήκους "Ανεμος" του Μαρσέλ Ιβανί και "Μικροί Θάνατοι" της Λιν Ράμσεϊ.

Ο Γιάννης Κακλέας θα είναι ο σκηνοθέτης της "Θεοδώρας",που θα ανεβάσει τον προσεχή χειμώνα, στο θέατρο "Ακροπόλ",η Μιμή Ντενίση.Το έργο στηρίζεται σε γνωστά και άγνωστα κείμενα, ιστορικά αλλά και μυθιστορηματικά, σε θεατρική προσαρμογή της Μιμής Ντενίση.Η σκηνογραφία είναι του Μανόλη Παντελιδάκη. Για τις ανάγκες της παράστασης, αύριο, στις 2μμ, στο "Ακροπόλ",θα γίνει ακρόαση ηθοποιών, ανδρών και γυναικών, 20 - 35 χρόνων.Οι ενδιαφερόμενοι να ετοιμάσουν ένα κομμάτι της επιλογής τους.

Η μακέτα του νέου Μουσείου Ακρόπολης

Στο Σίδνεϊ βρίσκεται η συγγραφέας Ιωάννα Καρατζαφέρη,προσκεκλημένη του Φιλολογικού Τμήματος του εκεί Πανεπιστημίου, όπου διδάσκει η καθηγήτρια Ελένη Αμβράζη, συγγραφέας της διατριβής "Γυναικεία και Φεμινιστική Συνείδηση στις Ελληνίδες συγγραφείς". Η Ι. Καρατζαφέρη θα μιλήσει στο Πανεπιστήμιο με θέμα "Γυναίκες και Δημιουργία",θα δώσει συνέντευξη στο ελληνικό ραδιόφωνο και θα συναντηθεί με την ελληνική κοινότητα. Σημειώνουμε, ότι στον τομέα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου, οι φοιτητές ήδη διδάσκονται το μυθιστόρημά της "Τα Κορίτσια της Ερεχθείου" και άλλα βιβλία της.