ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 13 Απρίλη 1996
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Αμφισβητούνται οι "μονόδρομοι"

Του Τάκη ΤΣΙΓΚΑ

Η πρόσφατη σύνοδος κορυφής των αρχηγών, των χωρών - μελών της ΕΕ στο Τορίνο - η οποία ήταν και η εναρκτήρια της Διακυβερνητικής Διάσκεψης για την αναθεώρηση της Συνθήκης του Μάαστριχτ - αποτέλεσε την αφορμή μιας αρθρογραφίας, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις άλλες χώρες, σχετικά με τις δυνατότητες, τους όρους και τις συνθήκες, που μπορούν να κάνουν δυνατή την παραπέρα προώθηση της διαδικασίας οικονομικής, νομισματικής και πολιτικής ενοποίησης. Και αυτό είναι απόλυτα δικαιολογημένο και φυσικό. Οχι, επειδή οι διάφοροι εκπρόσωποι και απολογητές του πολυεθνικού κεφαλαίου έχουν και την παραμικρή επιφύλαξη, για την - κατά τη δική τους γνώμη - επιτακτική αναγκαιότητα της ενοποίησης. Αλλά, γιατί έχουν αρχίσει, να ανησυχούν σοβαρά και να προβληματίζονται από τη διογκούμενη συνεχώς δυσαρέσκεια, αγανάκτηση και αντίδραση όλο και μεγαλύτερων κοινωνικών ομάδων και στρωμάτων. Αυτό ακριβώς, ήταν το πραγματικό και μεγάλο "αγκάθι" της διάσκεψης του Τορίνο. Γι' αυτό και υποχρεώθηκαν - έστω, στα λόγια και εξόφθαλμα υποκριτικά - να προτάξουν και να εξετάσουν δήθεν το πρόβλημα της ανεργίας. Κανένα, όμως, ουσιαστικό και συγκεκριμένο μέτρο δεν ανακοίνωσαν.

Βέβαια, ούτε ήθελαν κι ούτε μπορούσαν να το κάνουν. Οχι μόνο, για την αντιμετώπιση της ανεργίας, αλλά και για τα υπόλοιπα, σοβαρά και συνεχώς οξυνόμενα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και οι λαοί των χωρών της ΕΕ. Οι πολιτικές, που εφαρμόζουν - οι υπαγορευόμενες δηλαδή από τα συμφέροντα του πολυεθνικού κεφαλαίου πολιτικές - είναι παντελώς απαγορευτικές, για ανάλογα, ουσιαστικά μέτρα. Το αντίθετο μάλιστα, προεξοφλούν την παραπέρα όξυνση των πολύμορφων οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων. Χαρακτηριστική απόδειξη γι' αυτό, αποτελεί το παρακάτω απόσπασμα, από πρόσφατο άρθρο του Π. Γεννηματά, στελέχους του κυβερνώντος κόμματος και αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων: "Η στρατηγική ανάκαμψης του ποσοστού κέρδους στις δυτικές οικονομίες μετά το 1980 και η ανάγκη διασφάλισης της ανταγωνιστικότητας μεταξύ των τριών βασικών καπιταλιστικών οικονομιών (ΗΠΑ - Ευρώπης - Ιαπωνίας) στηρίζεται σήμερα σε δύο άξονες: Στην αυστηρή δημοσιονομική διαχείριση, που τείνει προς τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και την εκλογίκευση του κόστους εργασίας. Το τελευταίο επιδιώκεται αφ' ενός διά μέσου της συρρίκνωσης του συνολικού κόστους αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης και αφ' ετέρου διά μέσου της αύξησης της παραγωγικότητας... " ("Εθνος" 27.3.96).

Ομολογουμένως, είναι αποκαλυπτικότατος ο κ. Γεννηματάς. Αν αφήσουμε κατά μέρος ορισμένους τεχνοκρατικούς όρους και συμπληρώσουμε κάπως την εικόνα, γίνονται ξεκάθαρα τα εξής:

α. Μετά το 1980 και ακόμη περισσότερο μετά τα δραματικά γεγονότα του 1989 -'90 αναβαθμίζεται και ενισχύεται παραπέρα ο πάντα πρώτιστος και στρατηγικός στόχος των δυτικών (διάβαζε: καπιταλιστικών) οικονομιών, που δεν ήταν ποτέ άλλος, από τη μεγιστοποίηση των μονοπωλιακών και πολυεθνικών κερδών. Συμπληρώνεται ταυτόχρονα με τις ανάγκες και το κόστος κάλυψης του αυξανόμενου ανταγωνισμού - ιδιαίτερα μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων της Ευρώπης - μεταξύ των τριών ιμπεριαλιστικών κέντρων, ΗΠΑ, Ευρώπης και Ιαπωνίας.

β. Οι στόχοι αυτοί εξυπηρετούνται με δυο βασικά πολιτικές. Η μία είναι η αυστηρή δημοσιονομική διαχείριση, δηλαδή οι προϋπολογισμοί σκληρής, μονόπλευρης λιτότητας, η άγρια περικοπή των κοινωνικού χαρακτήρα κρατικών δαπανών (πρόνοια, υγεία, παιδεία, περιβάλλον, αθλητισμός, κλπ.), οι αποκρατικοποιήσεις, κλπ. Χωρίς, βέβαια, να μειώνονται στο παραμικρό, τόσο σε ποσότητα όσο και σε περιεχόμενο, οι αντιλαϊκές, πολύμορφες και συνεχώς αυξανόμενες φοροεισπρακτικές επιδόσεις του καπιταλιστικού κράτους. Γεγονός, που φανερώνει και τον συνεχώς αναβαθμιζόμενο αναδιανεμητικό ρόλο του, προς όφελος πάντα του μεγάλου κεφαλαίου.

γ. Η δεύτερη πολιτική είναι η εκλογίκευση (διάβαζε: μείωση) του κόστους εργασίας, η οποία - όπως ομολογεί ο ίδιος ο κ. Γεννηματάς - επιδιώκεται με δύο τρόπους. Ο ένας είναι η "συρρίκνωση του συνολικού κόστους αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης". Οχι απλά η μείωση, αλλά η συρρίκνωση. Οχι μόνο της - έτσι κι αλλιώς - χαμηλής αμοιβής της εργατικής δύναμης, αλλά του συνολικού κόστους αναπαραγωγής της. Συρρίκνωση, δηλαδή, όλων όσων χρειάζεται ο εργάτης και ο υπάλληλος, για να μπορεί την άλλη μέρα να ξαναπάει στη δουλιά. Ακόμη και της όποιας μόρφωσης, ψυχαγωγίας, κλπ., απολάμβανε μέχρι σήμερα, αυτός και η οικογένειά του.

δ. Ο δεύτερος τρόπος είναι η αύξηση της παραγωγικότητας. Και δεν είμαστε εμείς, βέβαια, ενάντια στην αύξηση της παραγωγικότητας, την εφαρμογή των νέων επιστημονικών και τεχνολογικών μεθόδων, κλπ. Κάθε άλλο. Το θέμα είναι, ποιος θα ωφεληθεί απ' αυτή την αύξηση και σε ποια πλαίσια θα γίνει. Ο πρώτιστος και στρατηγικός στόχος του κ. Γεννηματά δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία, για το ποιος θα ωφεληθεί. Και όσον αφορά το δεύτερο, όλοι γνωρίζουμε, ότι η εφαρμογή π.χ. των νέων τεχνολογιών - με στόχο την αύξηση των κερδών του κεφαλαίου - σημαίνει παραπέρα αύξηση της ανεργίας, απάνθρωπη εντατικοποίηση και χειροτέρευση των συνθηκών εργασίας, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, λαφυραγώγηση και εξάντληση των φυσικών πόρων και των πρώτων υλών, κλπ., κλπ.

Αυτή είναι η περιβόητη "στρατηγική ανάκαμψης του ποσοστού κέρδους στις δυτικές οικονομίες". Αυτή ακριβώς είναι η λογική της Συνθήκης του Μάαστριχτ, την οποία μάλιστα, θέλουν παραπέρα να... βελτιώσουν με την αναθεώρησή της. Ο καθένας καταλαβαίνει, πως στα πλαίσια αυτής της λογικής, δε χωράνε τα συμφέροντα και οι ανάγκες των εργατών, των μικρών και μεσαίων αγροτών, των μικρομεσαίων στρωμάτων της πόλης, με λίγα λόγια της συντριπτικά μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας. Ο καθένας καταλαβαίνει, πως τα προβλήματα των εργαζόμενων θα πληθύνουν και θα οξυνθούν ακόμη περισσότερο, αν οι πολιτικές αυτές συνεχίσουν να εφαρμόζονται και ακόμη περισσότερο κλιμακωθούν, όπως προβλέπουν τα σχέδια και επιβάλλουν τα συμφέροντα των πολυεθνικών.

Αυτό ακριβώς έδειξαν να φοβούνται και οι αρχηγοί των 15 χωρών - μελών της ΕΕ, που μαζεύτηκαν στο Τορίνο. Το γεγονός, πως οι εργαζόμενοι συνειδητοποιούν από την ίδια τους την πείρα το πραγματικό, βαθύτατα ταξικό και αντιλαϊκό περιεχόμενο, των ωραίων στα λόγια διακηρύξεών τους, περί Ενωμένης Ευρώπης, κοινού νομίσματος, κοινών συνόρων, κλπ. Και το φοβούνται, γιατί η εφαρμογή των σχεδίων και των πολιτικών τους, δεν μπορεί να προχωρήσει, χωρίς τη συναίνεση ή τουλάχιστον την ανοχή των εργαζόμενων ή το λιγότερο της πλειοψηφίας τους. Δεν μπορεί - πολύ περισσότερο - να προχωρήσει, αν συναντήσει μπροστά της, την ενωτική, μαζική και μαχητική αντίδραση και πάλη τους. Γι' αυτό και ψάχνουν εναγωνίως τα καινούρια τρικ, τα νέα κάλπικα συνθήματα, εκείνα τα φανταχτερά και αποπροσανατολιστικά περιτυλίγματα, με τα οποία ελπίζουν να καμουφλάρουν το πραγματικό περιεχόμενο της πολιτικής τους και να κοροϊδέψουν, για μια ακόμη φορά, τους λαούς της Ευρώπης.

Αποκαλυπτικός είναι ο κ. Γεννηματάς και γι' αυτό το ζήτημα, για το οποίο σημειώνει στο τέλος του άρθρου του: "Για να περάσουμε από την Ευρώπη των εθνικών κρατών σε μια στέρεη και συνεκτική Ευρώπη των λαών, χρειάζεται μια νέα συναίνεση γύρω από τους όρους της αυριανής ευρωπαϊκής ζωής. Ποια είναι, όμως, η πολιτική που μπορεί να την αποκαταστήσει; ".

Ο κ. Γεννηματάς δε δίνει απάντηση στο ερώτημα, που θέτει. Αυτό, όμως, έχει μικρή σημασία. Αυτό, που προέχει σήμερα, είναι η αποφασιστική ενίσχυση της μαζικής αντίστασης ενάντια στις φιλομονοπωλιακές πολιτικές, τους περιβόητους και ανεξαρτήτως περιτυλίγματος "μονόδρομους". Τα συμφέροντα των εργαζόμενων δε χωράνε στις όποιες συνταγές των πολυεθνικών. Η Ευρώπη των λαών μπορεί να χτιστεί μόνο πάνω στα δικά τους θεμέλια και όχι σ' αυτά του Μάαστριχτ και του μεγάλου κεφαλαίου.

Ενα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ευρωπαϊκή Ενωση και απειλεί τα σχέδια και τις προσδοκίες των πολυεθνικών, για παραπέρα προώθηση και κλιμάκωση των διαδικασιών ενοποίησης. Το ολοένα αυξανόμενο κίνημα αντίστασης των εργαζόμενων

ΣΕΛΙΔΟΡΑΜΑ
  • ΜΕΡΑ Ανάστασης σήμερα και ο συμβολισμός της για την ελπίδα που ποτέ δεν πρέπει να εγκαταλείπει τον άνθρωπο είναι κάτι που πρέπει να κρατήσουμε.Ο "Ριζοσπάστης" δημοσιεύει σήμερα ένα άγνωστο πασχαλιάτικο διήγημα του Κώστα Βάρναλη. Επίσης δημοσιεύεται ρεπορτάζ για τη θρησκευτική θεματολογία της Μεγάλης Εβδομάδας που από το Βυζάντιο μέχρι τον 20ό αιώνα βρήκε έκφραση στο χρωστήρα και στη σμίλη πολλών καλλιτεχνών. Αναφορά και στα κατά τόπους έθιμα που έχουν συνδυαστεί με τη μέρα της Ανάστασης (σελίδες 19, 23-25).
  • ΤΟ ΓΙΟΡΤΑΣΤΙΚΟ ΚΛΙΜΑ των ημερών όμως δεν μπορεί να κρύψει την πραγματικότητα. "Βαρύς είναι ο σταυρός της ανεργίας" που σηκώνουν στους ώμους τους χιλιάδες Ελληνες και το θαύμα της "Ανάστασης" δεν προβλέπεται για αυτούς. Η ανεργία, αυτός ο σύγχρονος Μινώταυρος "καταβροχθίζει" πλέον, σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία πάνω από το 10% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού (σελίδες 16, 33).
  • ΟΜΩΣ το δικό τους "Γολγοθά" τραβάνε και οι Αφρικανοί που ζουν στην Ελλάδα. Περίπου 9.000 Αφρικανοί ζουν στη χώρα μας, οι περισσότεροι πάνω από 15 χρόνια. Ομως το κράτος συνεχίζει να τους αγνοεί, να τους περιφρονεί και να τους κάνει να αισθάνονται ανεπιθύμητοι (σελίδα 37).
  • ΤΑ ΠΑΝΤΑ είναι "ελαστικά" στους ξενοδοχοϋπάλληλους. Οι ξενοδόχοι δείχνουν τα "δόντια" τους ενόψει της νέας τουριστικής σεζόν και αρνούνται ακόμα και την υπογραφή της κλαδικής σύμβασης. Για παράδειγμα στην Κρήτη οι τουριστικές επιχειρήσεις παρουσιάζουν ιδιαίτερη ανάπτυξη και μαζί τους αναπτύσσεται και η εργοδοτική αυθαιρεσία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα το έχουν οι γυναίκες που μπορεί να δουλεύουν μια ζωή στα ξενοδοχεία, αλλά όταν φτάσουν σε ηλικία 35-40 χρόνων κανείς δεν τις προσλαμβάνει ή ακόμα χειρότερα τις διώχνουν (σελίδα 15).
  • Ο ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ για το 15ο Συνέδριο είναι σε πλήρη εξέλιξη. Σήμερα σε τέσσερις σελίδες τα σχετικά άρθρα (σελίδες 8 - 11).
  • ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ.Μία λέξη που την ακούμε καθημερινά. Τι είναι όμως τελικά το Χρηματιστήριο; Γιατί ανεβαίνουν και κατεβαίνουν οι τιμές των μετοχών με την παραμικρή είδηση; Πώς γίνεται το "παιχνίδι"; Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν με τα παιχνίδια σε αυτό που ονομάζεται "ο καθρέφτης της καπιταλιστικής αναρχίας"; (σελίδες 12-13).
  • ΓΥΝΑΙΚΕΣ."Βία, βιασμός, πορνεία και ο ρόλος των ΜΜΕ ήταν το θέμα δημόσιας συζήτησης που οργάνωσαν ο σύλλογος γυναικών Νίκαιας μαζί με τον εξωραϊστικό σύλλογο της περιοχής. Ακρως αποκαλυπτικά ήταν τα στοιχεία που κατατέθηκαν στο συνέδριο (σελίδα 38).
  • ΡΩΣΙΑ - ΗΠΑ."Τόνα χέρι νίβει τ' άλλο...". Ο Πρόεδρος Κλίντον υποσχέθηκε υποστήριξη στον Μπ. Γιέλτσιν και με την ευκαιρία του "θύμισε" τα αμερικανικά... πτηνοτροφικά προϊόντα (σελίδες 46-47).
  • ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΑ είναι τα αίτια της έξαρσης της αστυνομικής βίας που εκδηλώθηκε πρόσφατα στα σύνορα ΗΠΑ - Μεξικού (σελίδες 42-43).
  • ΤΟ ΝΑΤΟ και στη νέα "μεταψυχροπολεμική εποχή" εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από την ασφυκτική κηδεμονία των ΗΠΑ (σελίδες 44-45).
  • Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΕΒΑΝΤΑΣ υπήρξε πρωτοπόρος δημοσιογράφος, συγγραφέας και αγωνιστής. Ο "Ρ" τιμώντας τη μνήμη του δημοσιεύει εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία του Βάσου Γεωργίου προέδρου της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, σε εκδήλωση μνήμης που οργανώθηκε τον περασμένο μήνα (σελίδα 20).


Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ