Ολες οι φίλες, οι συνεξόριστές σου, σε ξεπροβοδίσαμε με βαθιά συγκίνηση και θλίψη.

Κατερίνα μου, μπορείς να κοιμάσαι ήσυχη. Ξεπλήρωσες στο ακέραιο το χρέος σου στη ζωή. Σαν άνθρωπος πνευματικός. Σα συνειδητός πολίτης αυτής της χώρας. Σαν Ελληνίδα πατριώτισσα, έσπευσες να δώσεις το "παρών" σου στο εγερτήριο σάλπισμα της σκλαβωμένης πατρίδας, προσφέροντας τις πολύτιμες υπηρεσίες σου.

Υπηρέτησες πιστά τα ιδανικά του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Κι όταν η ανάλγητη κυβερνητική εξουσία σε εξόρισε στα στρατόπεδα της αμερικανοκρατίας, Χίο, Τρίκκερι, Μακρονήσι και πάλι Τρίκκερι (1948 - 1952), απάντησες κι εκεί με το αδούλωτο φρόνημά σου.

Σ' όλη σου τη ζωή υπήρξες μια πολυσύνθετη προσωπικότητα και δημιουργός: Ποιήτρια, πεζογράφος, ζωγράφος, σκιτσογράφος. Δημιούργησες αιγυπτιακές μάσκες για χορευτές στο θέατρο. Πάντα πετυχημένη κι αξιοθαύμαστη σ' όλες τις επιδόσεις σου. Η πένα σου, η γλώσσα σου εκφραστική, πάλλουσα, μας παρουσιάζει το πλούσιο υλικό της, με ανθρωπιά, συγκίνηση, αγάπη, αισιοδοξία για τον κόσμο που τον περιβάλλει.

Η ζωγραφική σου μαγεύει με την αισθητική συγκίνηση που σκορπάει. Αξέχαστα θα μείνουν τα πορτρέτα σου. Τα θαυμάσια τοπία σου. Μα κείνο που ξεχωρίζει και θα σε κάνει αθάνατη είναι το λεύκωμά σου: "Γυναίκες απ' όλη την Ελλάδα", έργο της εξορίας βέβαια. Τα 200 σκίτσα σου είχαν αληθινά κι υπαρκτά μοντέλα. Ηταν οι συνεξόριστές σου! Πονεμένες, μα περήφανες κι αδούλωτες. Νέες και γερόντισσες, μωρομάνες κι ανταρτομάνες.

Με μοναδικό σου μέσο το μολύβι και το ευτελές χαρτί, που με μύριους κόπους εξοικονομούσες, σφράγισες μιαν ιστορική εποχή κι έκλεισες μέσα κει το Επος της Εθνικής μας Αντίστασης. Αυτό που σήκωσε στους ώμους της η Ελληνίδα γυναίκα. Ετσι άφησες την αδιάψευστη μαρτυρία σου στον αιώνα και κατάκτησες και την αθανασία!

Πολυσήμαντη η προσφορά σου στην πολιτιστική ζωή του στρατοπέδου. Να διδάξεις σε πολλές νέες κοπέλες στοιχεία ζωγραφικής, μα βασικά να προσφέρεις την τέχνη σου και την τεχνική σου για ν' απαλύνεις την αντάρα του νου και της καρδιάς μας. Να κάνεις να γελάσει το πικραμένο χείλι μας. Να ξεδώσει λιγάκι ο νους. Αξέχαστος θα μείνει εκείνος ο Καρνάβαλος - το έξοχο δημιούργημά σου. Με τις 27 παραστάσεις του, που αντικαθρέφτιζαν το ελληνικό και το κοσμοπολίτικο παραδοσιακό χρώμα. Με την ποδιά του μάστορα στη μέση σου, δούλευες χωρίς να σηκώσεις κεφάλι. Μάσκες, περούκες, μακέτες, λογιών τεχνικές καρτεράγανε τη μαστοριά και την τελειότητα που επιδίωκες πάντα. Κι έγινε το θαύμα. Γελάσαμε, θαυμάσαμε, ενθουσιαστήκαμε. Τρομάξαμε να σε ξεσηκώσουμε από τον πάγκο σου να παρακολουθήσεις και συ το υπέροχο θέαμα της παρέλασης και να χαρείς τους κόπους σου.

Δε θα ξεχάσω ποτέ, με πόσο ενδιαφέρον, με τι αγάπη και στοργή - σε ειρηνικούς καιρούς - ξεκινούσες για τη Ζάκυνθο, τις τρεις εκείνες χρονιές της Διεθνούς Συνάντησης Μεσαιωνικού και Λαϊκού Θεάτρου, 1956, 1966, 1976 να φτιάξεις εκείνες τις εκφραστικότατες μάσκες σου, για τις ξακουστές "Ομιλίες", το Λαϊκό Θέατρο του τόπου σου..

Καλό σου ταξίδι, Κατερίνα. Ας είναι ελαφρό το χώμα της Ζάκυνθος που σε σκεπάζει.

(Στην ιερή μνήμη της προσφέρω 5.000 δρχ. στο "Ριζοσπάστη").

ΝΑΤΑΛΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ