ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 5 Μάρτη 1997
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΕ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Είναι άξιον απορίας η αδράνεια, η αποτελμάτωση, η ησυχία που επικρατεί στα πανεπιστήμια της χώρας μας το τελευταίο διάστημα, όταν η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο και όταν κρίσιμα ζητήματα αναδείχτηκαν με τις κινητοποιήσεις στις υπόλοιπες βαθμίδες της εκπαίδευσης, τις "προτάσεις" του υπουργείου Παιδείας για αλλαγές σε επιμέρους θέματα στα Πανεπιστήμια (και Λύκεια) και οι "επικουρικές" προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), για τις νέες ρυθμίσεις θεμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης προσδιορίζουν με σαφήνεια το νέο καθεστώς.

Οι επιδιώξεις της ΕΕ είναι ξεκάθαρες: Ολες οι δράσεις και ενέργειες των πολιτών σε χώρες της ΕΕ σε όλους τους τομείς (οικονομικό, απασχόλησης, παιδείας, κοινωνικής συνοχής κλπ.) οφείλουν να εξυπηρετήσουν τηνανταγωνιστικότητα της ΕΕ, δηλαδή της κυρίαρχης τάξης της, δηλαδή του ευρωπαϊκού κεφαλαίου στον αδυσώπητο ανταγωνιστικό αγώνα του στο παγκόσμιο πεδίο της, κατ' ευφημισμό, ελεύθερης αγοράς.

Για τον "ιερό αυτό σκοπό" έχουν τεθεί σε κίνηση, με μεγάλη επιτάχυνση πολλές δράσεις - προγράμματα για την έρευνα - κατάρτιση - απασχόληση - ένταξη ειδικών τμημάτων πληθυσμού (π.χ. γυναικών, νεολαίας, αποκλεισμένων (sic) κλπ.)

****

Εαν αφαιρέσει κανείς, από όλες αυτές τις εκθέσεις - προτάσεις - Λευκές/Πράσινες Βίβλους - Δράσεις κλπ. τα διάφορα "καλολογικά" τους στοιχεία περί αλληλεγγύης, ανθρώπινης αξιοπρέπειας, δικαιωμάτων όλων στη γνώση και τον πολιτισμό κλπ., ανακαλύπτει αφ' ενός έναν παραλυτικό φόβο για το ενδεχόμενο κοινωνικών εκρήξεων, λόγω της προβλεπόμενης αύξησης της ανεργίας και αφ' ετέρου τη μεθόδευση αποτροπής των κοινωνικών εντάσεων και την προβολή ενός άλλου τρόπου ζωής και εργασίας, ώστε να γίνει αποδεκτή η "νέα τάξη πραγμάτων".

Ετσι, με πρόσχημα τη διεθνοποίηση της οικονομίας, την ανάπτυξη του τεχνικού πολιτισμού και την καλπάζουσα κοινωνία των πληροφοριών αποφαίνονται ότι στη νέα πραγματικότητα τα πανεπιστήμια, όπως τα ξέρουμε, "... έχουν υπερβολικά πολλές ακαμψίες... υπάρχουν πολλοί διαχωρισμοί μεταξύ συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης... δεν υπάρχουν δυνατότητες για νέες μορφές διδασκαλίας... " κλπ.

Γι' αυτό απαιτούνται: Ευελιξία, με νέα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, συνεργασία με επιχειρήσεις ή απόκτηση γνώσεων έξω από κάθε επίσημο σύστημα!

*****

Οι συνταγματικές, ιστορικά παγιωμένες, υποχρεώσεις της πολιτείας σχετικά με τη δημιουργία όλων των προϋποθέσεων για τη λειτουργία πανεπιστημίων, όπου η συσσωρευμένη ανθρώπινη γνώση, η παραγωγή νέας γνώσης, η προσέγγιση της αλήθειας των φυσικών και κοινωνικών διεργασιών θα είναι ουσιαστικά στοιχεία της εκπαιδευτικής διαδικασίας, για ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό φοιτητών και άλλων εκπαιδευομένων μετατίθενται τώρα στα άτομα: Ο καθένας οικοδομεί μόνος του την ειδίκευσή του ανασυνθέτοντας διάσπαρτες γνώσεις.

Η υποχρέωση της πολιτείας (με τη συνεργασία των κοινωνικών εταίρων) θα είναι:

- Η δημιουργία ενός ατομικού δελτίου δεξιοτήτων (!), που θα εμπλουτίζεται διά βίου και με το οποίο το άτομο θα πραγματεύεται την "αξία" του με τον εργοδότη του, και

- Η εξεύρεση των καλύτερων μέσων απόκτησης - αξιολόγησης - πιστοποίησης "δεξιοτήτων - κλειδιών" όπως μαθηματικά, πληροφορική, γλώσσες, χρηματοπιστωτικά (sic), διαχείριση κλπ.

Μάλιστα, επειδή η λιτότητα, λόγω των δεικτών για τη σύγκλιση, είναι απαραίτητη, λέει, για παράδειγμα, η "Λευκή Βίβλος" για την εκπαίδευση, τα άτομα πρέπει να παρακινηθούν να επενδύσουν στην κατάρτισή τους κατά το πρότυπο των σχεδίων αποταμίευσης.

Ποια είναι, λοιπόν, η κατάσταση που προβλέπει η ΕΕ για τη μεταλυκειακή εκπαίδευση/κατάρτιση; (Προσοχή: Σκόπιμα εναλλάσσονται οι έννοιες εκπαίδευση, κατάρτιση, μόρφωση, γνώση κλπ. στα περισσότερα κείμενα της ΕΕ, γιατί έτσι εξυπηρετείται το σχέδιο υποβάθμισης - προσαρμογής στη νέα κατάσταση). Ποικιλία! Πανεπιστήμια, Ανώτερες Σχολές, Μεταπτυχιακά, ΙΕΚ, ΚΕΚ, Ταχύρυθμα εκπαιδευτικά προγράμματα, Ανοιχτά Πανεπιστήμια, Κέντρα σε επιχειρήσεις για τους ίδιους τους εργαζόμενους, αλλά και για άλλους, ατομική μόρφωση κλπ., κλπ.

Το ποια θα επιβιώνουν, πώς θα αξιολογούνται, πώς θα χρηματοδοτούνται αρχίζουμε να το αντιλαμβανόμαστε: Παραδείγματος χάρη, προτείνονται νέοι κύκλοι "μεταπτυχιακού επιπέδου", με πτυχία ανταποκρινόμενα στις ανάγκες της αγοράς!

****

Και τα ελληνικά πανεπιστήμια; Απορεί κανείς πώς επιβιώνουν. Τα τελευταία 15 χρόνια υπάρχουν δεκάδες νόμοι, Προεδρικά Διατάγματα, υπουργικές αποφάσεις, που συνθέτουν ένα λαβύρινθο διατάξεων για διαδικασίες, ενώ για την ουσία, δηλαδή περιεχόμενο σπουδών, ολοκληρωμένες, όσο είναι δυνατόν, σπουδές με κοινωνικό/ επαγγελματικό αντίκρισμα, μεθοδολογία εκπαίδευσης, σύγχρονα μέσα (βιβλία, εργαστήρια, επαφή με παραγωγή κλπ.) υπάρχουν μόνο λόγια.

Οι διάφοροι υπουργοί επενδύουν με "εθνικό χρώμα" τις αποφάσεις της ΕΕ και ανάλογα με τα κοινοτικά κονδύλια, που διαθέτουν, προχωρούν σε προτάσεις, ανακοινώσεις, μέτρα κλπ.

Παραδείγματα: 1) Σχεδόν "εν κρυπτώ" οι Επιτροπές Ερευνών που διαχειρίζονται τα χρήματα Ερευνητικών Προγραμμάτων των Πανεπιστημίων μια μέρα πριν τις εκλογές του Σεπτέμβρη του 1996 μετατράπηκαν σε "Επιτροπές Ερευνας και Εκπαίδευσης", χωρίς να ελέγχονται από τη Σύγκλητο. Να, η ιδιωτικοποίηση των πανεπιστημίων από το παράθυρο. Μάλιστα, δεν είναι καθόλου απίθανο (συζητιέται) οι πρόσφατες εξαγγελίες του κ. Αρσένη για τους Ελεύθερους Κύκλους Σπουδών να ενταχθούν στις Επιτροπές Ερευνας και Εκπαίδευσης!

2) Το Β Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης στη χώρα μας με το πρόγραμμα ΕΠΕΑΕΚ χρηματοδοτεί, με βάση όρους της ΕΕ, προτάσεις για βιβλιοθήκες, νέα προγράμματα σπουδών, νέα μεταπτυχιακά προγράμματα.

3) Το νομικό καθεστώς των μελών ΔΕΠ τους επιτρέπει να εξασκούν εξωπανεπιστημιακά επαγγέλματα με μάλλον προφανείς τις αρνητικές συνέπειες στην κύρια απασχόλησή τους. Κι έτσι βολεύονται αρκετοί: και η κυβέρνηση που κρατάει απαράδεκτα χαμηλά τους μισθούς και πολλά μέλη ΔΕΠ (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί αλλά και... παροχές υπηρεσιών, φροντιστήρια κλπ.)

Η πλήρης και αποκλειστική απασχόληση των μελών ΔΕΠ, με αξιοπρεπείς μισθούς, είναι ακόμα στα ζητούμενα.

****

Αυτές οι πρώτες και όχι μοναδικές επισημάνσεις δε δίνουν απάντηση στογιατί υπάρχει αυτή η αδράνεια στα πανεπιστήμια σήμερα. Η απογοήτευση τωνφοιτητών για την επερχόμενη ανεργία στον κλάδο τους, το βόλεμα μεγαλογιατρών - νομικών - μηχανικών κλπ. μελών ΔΕΠ, με τις παχυλές εξωπανεπιστημιακές αμοιβές τους, ο σκληρός ανταγωνισμός για ερευνητικά προγράμματα κλπ. συντηρούν αυτό το κλίμα της μιζέριας. Αλλά θα επανέλθουμε.

Γιάννης ΜΙΣΙΡΛΗΣ

Καθηγητής πανεπιστημίου Πάτρας

ΣΠΟΤ

Οι επιδιώξεις της ΕΕ είναι ξεκάθαρες. Ολες οι δράσεις και ενέργειες των πολιτών σε χώρες της ΕΕ, σε όλους τους τομείς, οφείλουν να εξυπηρετούν το ευρωπαϊκό κεφάλαιο στον αδυσώπητο ανταγωνισμό του στο παγκόσμιο επίπεδο της- κατ' ευφημισμόν - ελεύθερης αγοράς


ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΠΑΦΙΛΗ, ΜΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ
Το Δεκαήμερο τελείωσε, η δουλιά συνεχίζεται

- Η δεκαήμερη πολιτική εξόρμηση του ΚΚΕ για το Μάαστριχτ τελείωσε. Και τώρα;

- Φυσικά η δουλιά συνεχίζεται, αξιοποιώντας τώρα τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα από το Δεκαήμερο. Η απήχηση των θέσεων του Κόμματος στους εργαζόμενους μας κάνει να πιστεύουμε ότι στο επόμενο διάστημα θα έχουμε όλο και περισσότερες κινητοποιήσεις, με στόχο όχι μόνο την απόκρουση των συνεπειών απ' την εφαρμογή της Συνθήκης του Μάαστριχτ, αλλά και της ίδιας της Συνθήκης. Εξάλλου, κάτι τέτοιο εκφράστηκε πολύ καθαρά στις πρόσφατες αγροτικές κινητοποιήσεις, στις κινητοποιήσεις των εργαζομένων, των μικρομεσαίων, όπου έγινε αντιληπτό ότι η ικανοποίηση και του στοιχειωδέστερου αιτήματος προσκρούει πάνω στις επιλογές του Μάαστριχτ και την πολιτική της κυβέρνησης που με τρόπο δουλικό τις υπηρετεί.

- Τι απήχηση έχει η πρόταση του ΚΚΕ για Δημοψήφισμα;

- Η συγκέντρωση δεκάδων χιλιάδων υπογραφών για τη διενέργεια Δημοψηφίσματος και κατά τη διάρκεια του Δεκαήμερου είναι ένας δείκτης αυτής της απήχησης. Αυτό που εμείς προβάλλουμε και καλούμε τον ελληνικό λαό να διεκδικήσει με το Δημοψήφισμα, δεν είναι μόνο οι συνέπειες αλλά πολύ περισσότερο τα δεινά που έρχονται στο μέλλον μέσα και από τις αποφάσεις της Διακυβερνητικής. Η πλήρης περιθωριοποίηση της χώρας, ο αφανισμός των παραγωγικών της δυνατοτήτων, η επέλαση κατά των εργασιακών σχέσεων και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων θα συνοδευτεί από τον ακρωτηριασμό των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Το στοιχειώδες, λοιπόν, είναι να ζητηθεί η γνώμη του ελληνικού λαού για ένα τέτοιο θέμα που αφορά το παρόν και το μέλλον της χώρας. Γι' αυτό πιστεύουμε ότι η απαίτηση για Δημοψήφισμα πρέπει να γίνει παλλαϊκό αίτημα και αυτό επιδιώκουμε.

- Ομως η κυβέρνηση αρνείται...

- Μέχρι τώρα τόσο η κυβέρνηση, όσο και τα άλλα κόμματα που υποστηρίζουν τη Συνθήκη αρνούνται κατηγορηματικά ή με υπεκφυγές το Δημοψήφισμα. Υποστηρίζουν ότι το εκλογικό τους ποσοστό εκφράζει και τη θετική για το Μάαστριχτ γνώμη του ελληνικού λαού. Εμείς λέμε ότι δεν έχουν παρά να δοκιμάσουν.

- Υπάρχουν κατά τη γνώμη σας προϋποθέσεις για μια αποτελεσματική αντίδραση στα σχέδια που τώρα καταστρώνονται στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όπως τα περιγράψατε;

- Κοιτάξτε μόνο τους τελευταίους μήνες τι γίνεται, σ' όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι κινητοποιήσεις διαδέχονται η μια την άλλη και η μαχητικότητα είναι εντυπωσιακή, στα αιτήματα και τους στόχους εμφανίζεται ένας κοινός παρονομαστής. Στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, όπου αλλού εκδηλώνονται αυτές οι κινητοποιήσεις, το σύνθημα είναι "ΟΧΙ στο Μάαστριχτ". Αυτή, λοιπόν, είναι η βασική προϋπόθεση. Από κει και πέρα τα αποτελέσματα θα φανούν όταν οι αντιδράσεις και οι αγώνες συντονιστούν, όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης. Προς αυτή την κατεύθυνση πιστεύουμε ότι πρέπει να κινηθούν οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, μέσω των συνδικαλιστικών τους οργανώσεων, όπως επίσης και οι πολιτικές δυνάμεις που αντιτίθενται σ' αυτή την κατάσταση πρέπει να συντονίσουν το βήμα τους σ' ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το ΚΚΕ έχει πάρει πρωτοβουλίες και προς αυτή την κατεύθυνση.

Δ. Π.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ