Μέσα στην πλημμύρα των φιλομονοπωλιακών πολιτικών όρων, που έχει ενσκήψει τα τελευταία χρόνια (κοινωνική συναίνεση, κοινωνική συνοχή κ.ά.), προεξέχουσα θέση κατέχει ο λεγόμενος "κοινωνικός διάλογος". Για να τονιστεί μάλιστα η σημασία του, απ' όσους τον έχουν λανσάρει, "κόλλησαν" δίπλα του και το... μεγαλοπρεπές "εθνικός". Αλλά και το "θεσμοθετημένος"... Ετσι, ο όρος εμφανίζεται πλήρης: "Θεσμοθετημένος εθνικός κοινωνικός διάλογος"!..

Διάλογος, δηλαδή συναντήσεις ανάμεσα στις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων και στους εργοδότες ή στις κυβερνήσεις, γίνονταν πάντα, από τότε που υπάρχουν αστοί και προλετάριοι. Τα συνδικαλιστικά όργανα των εργαζομένων απευθύνονταν προς εκείνους, από τους οποίους ζητούσαν ικανοποίηση των αιτημάτων τους, διεκδικώντας λύσεις.Τέτοιες συναντήσεις γίνονταν και θα γίνονται, όσο θα υπάρχουν εκμεταλλευτές και θύματα της εκμετάλλευσης.

Το καινούριο, ωστόσο, το οποίο επιχειρείται να περάσει μέσα από τον "κοινωνικό διάλογο", είναι η αλλαγή του χαρακτήρα των συναντήσεων αυτού του είδους και η αντικατάστασή του με την αποδοχή της αντίληψης "εργαζόμενοι - μονοπώλια και κυβερνήσεις κάθονται στο ίδιο τραπέζι, ως συνεταίροι,και πασχίζουν να βρουν λύσεις, για το πώς θα προχωρήσει μπροστά ο τόπος"!

Εχουμε, δηλαδή, να κάνουμε, όπως ισχυρίζονται οι εμπνευστές του "κοινωνικού διαλόγου", με τα κοινά συμφέροντα εργοδοτών και εργαζομένων, με τους κοινούς στόχους που υπάρχουν ανάμεσά τους, άρα και με τα κοινά μέσα, που πρέπει να βρουν, για να προωθήσουν τις κοινές επιδιώξεις, υποτάσσοντας τις όποιες μεταξύ τους αντιθέσεις στο κύριο, σε αυτό που τους ενώνει...

Τίποτα πιο απατηλό για τους εργαζόμενους, τίποτα πιο χυδαίο στην ερμηνεία της πραγματικότητας, από αυτή την αντίληψη που έχουν επεξεργαστεί οι θεωρητικοί της "Νέας Τάξης Πραγμάτων" και οι κυβερνήσεις τηςυλοποιούν μαζί με εκείνους τους συνδικαλιστές που έχουν πουλήσει και την ψυχή τους στην πλουτοκρατία. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη παγίδα, η αποφυγή της οποίας ταυτίζεται μόνο με το πέρασμα όλων των λαϊκών δυνάμεων στην όχθη της πάλης ενάντια στα μονοπώλια και στον ιμπεριαλισμό, καθώς και στις κυβερνήσεις τους.

Αν στη χώρα μας η κυβερνητική και πολιτική εξουσία είχε φιλολαϊκό χαρακτήρα, τότε θα ήταν αναγκαία και απαραίτητη η συνεργασία των εργαζομένων μαζί της. Τότε ο διάλογος ανάμεσά τους πραγματικά θα είχε νόημα, θα ήταν αμοιβαία ειλικρινής. Γιατί σ' αυτή την περίπτωση, η κυβέρνηση, ακριβώς επειδή θα εξέφραζε τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων, όχι μόνο δε θα φοβόταν το λαϊκό κίνημα, αλλά και θα το χρειαζόταν, για να την ελέγχει, για να μπορεί να στηριχτεί σ' αυτό, προκειμένου να εφαρμόσει το πρόγραμμά της. Διαφορετικά, δε θα μπορούσε να κάμψει την αντίδραση των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού. Ο διάλογος, επομένως, ανάμεσα σ' αυτή και στους λαϊκούς φορείς θα ήταν ένα βασικό στοιχείο της πολιτικής της. Στο "τραπέζι του" θα έπρεπε και θα μπορούσε να συζητηθούν οι καλύτεροι δυνατοί τρόποι επίλυσης των προβλημάτων των εργαζομένων, θα εισακούγονταν οι προτάσεις τους, θα υλοποιούνταν αυτά που θα μπορούσαν - με κοινή συναίνεση - να γίνουν.

Σήμερα, όμως, στη χώρα μας υπάρχει μια κυβέρνηση που βλέπει και αντιμετωπίζει το λαό ως εχθρό.Μια κυβέρνηση - εκπρόσωπος της πλουτοκρατίας, αδίστακτη στην επιβολή αντιλαϊκών μέτρων και στην παροχή απίθανων προνομίων στο μεγάλο κεφάλαιο. Επομένως, οι εργαζόμενοι πρέπει να την αντιμετωπίζουν ως αντίπαλο, ως έναν από τους εχθρούς τους. Που σημαίνει ότι: α) Το κύριο μέλημά τους πρέπει να είναι η ανάπτυξη της πάλης τους, η οικοδόμηση του δικού τους ενιαίου μετώπου και όχι η αναμονή των... καρπών του όποιου διαλόγου. β) Πηγαίνοντας να εκθέσουν στην κυβέρνηση τα αιτήματά τους, πηγαίνουν για να απαιτήσουν και όχι για να συζητήσουν τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνώντες θα τους φορέσουν το "αντιλαϊκό καπέλο". Οι διαπραγματεύσεις θα είναι τόσο πιο επωφελείς για τους ίδιους τους εργαζόμενους, όσο πιο γερή θα είναι η "γάτα" που θα κρατούν, δηλαδή το κίνημά τους.

Η κυβέρνηση και τα κόμματα που στηρίζουν τον "κοινωνικό διάλογο" παίζουν ένα καλοστημένο παιχνίδι σε βάρος των εργαζομένων, για να τους μετατρέψουν σε συνενόχους της αντιλαϊκής πολιτικής.Στήνουν μια παγίδα και καλούν το λαό να τσιμπήσει το δόλωμα. Γιατί λέμε ότι στήνουν παγίδα;

α) Επειδή τα πλαίσια, η κατεύθυνση του "διαλόγου", είναι δεδομένα και καθορισμένα από την κυβέρνηση και την ΕΕ. Τα πλαίσια αυτά είναι αντιλαϊκά και δεν αλλάζουν. Αντίθετα, η αποδοχή τους είναι προϋπόθεση για να θεωρούνται οι συμμετέχοντες στο "διάλογο" καλοί συζητητές.Οποιος αμφισβητεί ή αρνείται τα δοσμένα πλαίσια, όποιος προβάλλει μη αρεστά στην κυβέρνηση αιτήματα, αυτός - κατά την κυβέρνηση - εκβιάζει, βάζει όρους, κάνει (άκουσονάκουσον) πολιτική, λες και το δικαίωμα να κάνει πολιτική το έχει μόνο το ΠΑΣΟΚ και η κυβέρνηση και κανένας άλλος!

β) Επειδή "ρίχνουν" στο τραπέζι του "διαλόγου", δέκα, για παράδειγμα, αντιλαϊκά στοιχεία, στο τέλος ίσως πάρουν πίσω 1-2 διατηρώντας τα υπόλοιπα και αυτό το ονομάζουν αμοιβαίες υποχωρήσεις που γίνονται για να πάει μπροστά και ο... "διάλογος" και ο τόπος...

γ) Επειδή προωθούν τετελεσμένα, όπως κάνει η κυβέρνηση με τα θέματα της παιδείας (εξαγγελίες Αρσένη), με το Ασφαλιστικό (αποθεματικά Ταμείων) και με μια σειρά άλλα.

Τους "καρπούς" του διαλόγου τους έχουν ήδη γευτεί οι αγωνιζόμενοι αγρότες με το "Εθνικό Συμβούλιο Αγροτικής Πολιτικής" και με τη συνάντηση (επίσης κοροϊδία) που ο Κ. Σημίτης έκανε μαζί τους. Το τι εστί "διάλογος" το "γεύτηκαν" και οι ναυτεργάτες και οι συνταξιούχοι και οι εκπαιδευτικοί και οι εργαζόμενοι στα Ναυπηγεία, στη ΣΟΦΤΕΞ, στους παιδικούς σταθμούς. Γνώρισαν το "δούλεμα"...

Και όχι μόνο το "δούλεμα", αλλά και τα ΜΑΤ και τους μηχανισμούς ιδεολογικής τρομοκρατίας και τον καθυβρίζοντα Γιαννόπουλο και τις δίκες, δηλαδή όλα τα απαραίτητα συμπληρώματα του "κοινωνικού διαλόγου"... Αυτά πάνε μαζί.

Κινητήρια δύναμη της προόδου είναι η ταξική πάλη, όχι τα φιλικά αλισβερίσια ανάμεσα στα θύματα και στους θύτες. Αν οι λαοί - όλες τις εποχές - στήριζαν τις ελπίδες τους για καλύτερες μέρες στη συναίνεση με τους εκμεταλλευτές και καταπιεστές τους, η κοινωνία θα βρισκόταν ακόμη στο καθεστώς της φεουδαρχίας ή και πιο πίσω. Αν οι εργαζόμενοι της χώρας μας περίμεναν την... αγαθοεργία των κρατούντων, δε θα είχαν κατακτήσει πολλά απ' όσα κατέκτησαν, έστω κι αν αυτά βρίσκονται πολύ πίσω από τις ανάγκες τους.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται, ότι οι αγώνες των εργαζομένων είχαν νόημα στο παρελθόν, ότι σήμερα όμως είναι ξεπερασμένοι! Κι όποτε υποχρεώνεται στα λόγια να τους βρίσκει δίκαιους από την άποψη των αιτημάτων, τους απορρίπτει από την άποψη των μορφών πάλης, της διάρκειας ή της κατεύθυνσης.

Μια τέτοια στάση κρύβει το βασικό: Πως, αν στο παρελθόν οι αγώνες ήταν αναγκαίοι μια φορά, σήμερα είναι αναγκαίοι εις τον κύβο.Για τρεις λόγους: α) Επειδή οι κοινωνικές ανισότητες έχουν βαθύνει, εξαιτίας της συγκέντρωσης αμύθητου πλούτου στα χέρια μιας χούφτας πολυεθνικών και φτώχειας, εξαθλίωσης (σχετικής και απόλυτης) για τα εκατομμύρια των εργαζομένων. β) Επειδή έχουν δρομολογηθεί τόσα και τέτοια μέτρα σε βάρος των εργαζομένων και της παραγωγικής βάσης, τέτοια μέτρα εξάρτησης από τον ιμπεριαλισμό, που αν σε αυτά τα μέτρα δεν υπάρξει αντίσταση με προοπτική την ανατροπή τους, θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο η πορεία φιλολαϊκής ανάκαμψης της χώρας, όποτε δημιουργηθούν για το λαϊκό κίνημα οι προϋποθέσεις να την πραγματοποιήσει.γ) Επειδή σήμερα, μαζί με τα δικαιώματα και το βιοτικό επίπεδο, ποδοπατιούνται από τα μονοπώλια και τους εκφραστές τους συλλήβδην οι αξίες που αναδείχτηκαν στην πορεία της ανθρωπότητας από τους εργαζόμενους.

Πρωταγωνιστές στον "κοινωνικό διάλογο" δεν είναι μόνο τα παραδοσιακά, αλλά και τα νεοσοσιαλδημοκρατικά κόμματα, που αυτοκατατάχθηκαν ως "νέα αριστερά". Ενα τέτοιο κόμμα στον ελληνικό χώρο είναι ο ΣΥΝ. Στην Ιταλία το ΔΚΑ - πρώην Ιταλικό ΚΚ - και σε άλλες χώρες διάφορα παρόμοια, που παρουσιάζονται ως νέα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι παρά φορείς και προϊόντα της αντεπανάστασης.Ως τέτοιοι φορείς, αναθεματίζουν ακόμη και τη στοιχειώδη αντίσταση στην ιμπεριαλιστική ενοποίηση, όντας οι υπ' αριθμόν ένα κεκράκτες της. Καθότι πιο επικίνδυνοι για τον εγκλωβισμό των εργαζομένων από τους αυθεντικούς εκπροσώπους της ολιγαρχίας, για το λόγο ότι οι τελευταίοι μιλάνε καθαρά, ενώ οι της ηγεσίας του ΣΥΝ επενδύουν την ίδια πολιτική με ουτοπικές αναζητήσεις και με δήθεν αριστερό λόγο. Με αυτό τον τρόπο εργάζονται, για να περάσουν τα σχέδια της ΕΕ. Γι' αυτό ακριβώς πρωτοστατούν και στον "κοινωνικό διάλογο": Επειδή φοβούνται την ταξική πάλη, που η ανάπτυξή της, όσο θα γίνεται μεγαλύτερη και θα βαθαίνει ο αντιμονοπωλιακός χαρακτήρας της, τόσο θα τους ξεβράζει, τόσο θα αποκαλύπτει το ρόλο τους. Ενώ, αν επικρατούν συνθήκες νηνεμίας, συνθήκες "νεκροταφείου", που το ονομάζουν "κοινωνική ειρήνη", τόσο ευελπιστούν να κερδίζουν ενσωματωμένες στη φιλομονοπωλιακή λογική συνειδήσεις. Γι' αυτό ο "κοινωνικός διάλογος" είναι η πεμπτουσία της "νεοαριστερής" σκέψης, η παντιέρα του φιλομονοπωλιακού σκάφους της ίδιας και συνολικά της Κεντροαριστεράς.

Υπέρ του "κοινωνικού διαλόγου" τάσσονται και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης (ΝΔ, ΔΗΚΚΙ, ΠΟΛ.ΑΝ). Στο βαθμό που επικρίνουν την κυβέρνηση, περιορίζουν την κριτική τους στο ότι η κυβέρνηση δεν κάνει διάλογο ουσιαστικό και ειλικρινή (το ΔΗΚΚΙ μάλιστα δεν πήρε μέρος στο Συμβούλιο Αγροτικής Πολιτικής). Βέβαια, δεν μπαίνουν στην ουσία. Αποφεύγουν να τοποθετηθούν στο εξής: Τι είδους ουσιαστικό διάλογο να κάνει μια κυβέρνηση που δίνει γην και ύδωρ στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ; Τι είδους διάλογο να κάνει, αφού πιλότοι της είναι το πρόγραμμα σύγκλισης, η Λευκή Βίβλος, η ΓΚΑΤΤ και οι εκθέσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου; Στα θέματα αυτά τα παραπάνω κόμματα δεν τοποθετούνται, για τον απλούστατο λόγο ότι έχουν τον ίδιο προσανατολισμό με της κυβέρνησης. Γι' αυτό ακριβώς μιλούν γενικόλογα για διάλογο μη ουσιαστικό και ανειλικρινή. Φοβούνται και αυτά την ταξική πάλη της εργατικής τάξης, της νεολαίας και όλων των λαϊκών στρωμάτων.

Αποδοχή του "κοινωνικού διαλόγου" σημαίνει υποταγή στα ολέθρια για τους λαούς σχέδια του ιμπεριαλισμού και της κυβέρνησης. Γι' αυτό ο "διάλογος", όχι μόνο δε θα περάσει, αλλά και θα συντριβεί στα πολύ μεγαλύτερα μπλόκα που θα στήσει η λαϊκή οργή. Για να μην πούμε ότι και θα γελοιοποιηθεί, όπως του αξίζει...

Μάκης ΜΑΪΛΗΣ

Τα πλαίσια, η κατεύθυνση του "διαλόγου", είναι δεδομένα και καθορισμένα από την κυβέρνηση και την ΕΕ. Τα πλαίσια αυτά είναι αντιλαϊκά και δεν αλλάζουν. Αντίθετα, η αποδοχή τους είναι προϋπόθεση για να θεωρούνται οι συμμετέχοντες στο "διάλογο" καλοί συζητητές