Νομοσχέδιο γενικευμένης άφεσης αμαρτιών για όλους τους μεγαλοοφειλέτες του δημοσίου και παράθυρο για νέες χαριστικές ρυθμίσεις των χρεών που έχουν οι μεγαλοεπιχειρηματίες, αποτελεί το νομοσχέδιο "Κώδικας διοικητικών και ποινικών κυρώσεων στη φορολογική νομοθεσία", που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα. Ενα νομοσχέδιο που, με το πρόσχημα της ορθολογικοποίησης των ποινών και των προστίμων που επιβάλλονται για φορολογικές παραβάσεις και την καθιέρωση προστίμων που... θα πληρώνονται, στην πραγματικότητα δημιουργεί όλες τις προϋποθέσεις για νέα... επιβράβευση όσων συστηματικά αποφεύγουν να πληρώνουν τα χρέη τους. Η αναδρομική παράλληλα μείωση των πρόσθετων φόρων και των προστίμων, το ίδιο το σχέδιο νόμου σε τελική ανάλυση, είναι μία τεράστια φωτογραφική διάταξη υπέρ των ιδιοκτητών μέσων μαζικής ενημέρωσης, των τεχνικών - κατασκευαστικών εταιριών και των μεγάλων εμποροβιομηχανικών επιχειρήσεων, στις οποίες χαρίζονται φόροι δεκάδων ίσως και εκατοντάδων δισ. δραχμών.

Ολα τα παραπάνω βέβαια, δεν εμπόδισαν χτες τον υφυπουργό Οικονομικών, Γ. Δρυ,να υποστηρίξει πως τάχα πολιτική της κυβέρνησης "είναι να πιάνουμε τα μεγάλα ψάρια και όχι τα μικρά". Με δηλωμένη αυτή την... πρόθεση ο "Ρ" απηύθυνε ερώτηση για τη φοροδιαφυγή των ιδιωτικών καναλιών, που είχε αποκαλύψει το Μάρτη του 1996 η εφημερίδα μας και είχε αναγνωρίσει και δημόσια ο τότε υπουργός Οικονομικών Αλ. Παπαδόπουλος.Ο υφυπουργός Οικονομικών, αντί απάντησης παρέπεμψε στη δυνατότητα που έχει το ΚΚΕ να υποβάλει Ερώτηση στη Βουλή, ώστε να δοθούν τα σχετικά στοιχεία... Το ίδιο αρνητική ήταν η αντίδραση του Γ. Δρυ σε παρατήρηση σύμφωνα με την οποία στο σχέδιο νόμου υπάρχει "φωτογραφική" διάταξη ευνοϊκή για τον ιδιοκτήτη μεγάλου τηλεοπτικού σταθμού. Λόγος γίνεται για τη ρύθμιση που προβλέπει ότι ο λήπτης πλαστών τιμολογίων δε θα θεωρείται πλέον παραβάτης (όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα) και δε θα του επιβάλλονται ποινές...

Οι κυριότερες ρυθμίσεις

Στο κεφάλαιο Πρόσθετοι Φόροι προβλέπονται οι ακόλουθες αλλαγές:

• στη φορολογία εισοδήματος,για εκπρόθεσμη καταβολή φόρου επιβάλλεται πρόσθετος φόρος 1,5% για κάθε μήνα καθυστέρησης, με ανώτατο όριο φόρου 200%, - 3% για υποβολή ανακριβούς δήλωσης και 3,5% για μη υποβολή δήλωσης.
• οι πρόσθετοι φόροι που επιβάλλονται για τον παρακρατούμενο ΦΠΑ για κάθε μήνα καθυστέρησης είναι 2,5% για εκπρόθεσμη καταβολή, 4,5% για ανακριβή δήλωση και 5% για μη υποβολή δήλωσης. Θεσπίζεται ανώτατο όριο παρακρατούμενων φόρων, 200% για εκπρόθεσμη δήλωση και 300% για ανακριβή και μη υποβολή δήλωσης.

Στο κεφάλαιο των Φορολογικών Παραβάσεων, εισάγεται, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού των παραβάσεων, με την καθιέρωση δύο βάσεων υπολογισμού, συντελεστές βαρύτητας και ανώτατα όρια επιβολής φόρου. Οι παραβάσεις διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, σε γενικές και αυτοτελείς και προσδιορίζονται με βάση την κατηγορία των βιβλίων και την αξία των συναλλαγών.

Προβλέπεται επίσης ότι για όσους χρησιμοποιούν περισσότερους από έναν Αριθμούς Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) επιβάλλεται πρόστιμο 20 εκατ. δραχμές και πρόστιμο 5 εκατ. δραχμές για όσους χρησιμοποιούν ΑΦΜ ο οποίος είτε ανήκει σε άλλο πρόσωπο είτε δεν του έχει χορηγηθεί.

Ποινή κάθειρξης μέχρι και 10 έτη προβλέπεται για όσους φορολογούμενους δεν υποβάλλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή υποβάλλουν ανακριβή δήλωση. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, ο δράστης του αδικήματος φοροδιαφυγής (ο οποίος δε δηλώνει ή δηλώνει ανακριβώς τα εισοδήματά του) τιμωρείται α) με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους, εφόσον ο φόρος που αναλογεί στα καθαρά εισοδήματα που έχουν αποκρυβεί υπερβαίνει σε κάθε διαχειριστική περίοδο το ποσό των 5 εκατ. δρχ. και β) με ποινή κάθειρξης μέχρι δέκα ετών, εφόσον ο αντίστοιχος φόρος υπερβαίνει το ποσό των 50 εκατ. δρχ.

• Οι ίδιες ποινές επιβάλλονται και στους εφοπλιστές για την αποφυγή της πληρωμής του οφειλόμενου φόρου πλοίων.
• Για το ΦΠΑ επιβάλλονται αντίστοιχες ποινές εφόσον το προς απόδοση ποσό υπερβαίνει το 1 εκατ. και 25 εκατ. αντίστοιχα.
Καθορίζονται οι ποινές που επιβάλλονται σε περιπτώσεις έκδοσης ή λήψης πλαστών φορολογικών στοιχείων, καθώς και νόθευσης αυτών, ανεξάρτητα αν υφίσταται διαφυγή ή όχι φόρου. Οι ποινές αυτές είναι τουλάχιστον 3 μήνες φυλάκιση και όταν το ποσό αυτό υπερβαίνει τα 80 εκατ. δρχ. επιβάλλεται ως παρεπόμενη ποινή και το κλείσιμο του καταστήματος για διάστημα έως 1 μήνα.Κυρώσεις για την είσπραξη δημοσίων εσόδων
• Καθορίζεται ανώτατο όριο (300%) προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο. Οπως τονίζεται, "η προσαύξηση εκπρόθεσμης καταβολής χρέους δεν μπορεί να υπερβεί το 300% του χρέους που οφείλεται, ανεξάρτητα αν πρόκειται για χρέος από κύρια οφειλή, από τόκους ή από προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής οι οποίες βεβαιώνονται αυτοτελώς".
• Επεκτείνονται οι διατάξεις για την προσωποκράτηση, όπως ισχύουν για χρέος προς το δημόσιο και για χρέη προς τρίτους, πλην ιδιωτών.
• Ορίζεται ότι δεν εκτελούνται οι αποφάσεις για προσωποκράτηση στην περίπτωση που ρυθμιστεί το χρέος.
• Καθιερώνεται ποινική ευθύνη για μη καταβολή χρεών προς τρίτους, πλην ιδιωτών.
• Περιορίζεται από 100% σε 50% το ποσό της προσαύξησης που επιβάλλεται σε περίπτωση ακάλυπτης επιταγής με την οποία πληρώνονται χρέη προς το δημόσιο, εφόσον το ποσό αυτό πληρωθεί μέσα σε 5 ημέρες μετά την επιστροφή του από την Τράπεζα της Ελλάδας.

• Ορίζεται για πρώτη φορά ότι δε συντελείται διοικητικός ή δικαστικός συμβιβασμός αν κατά την υπογραφή των πράξεων αυτών δεν καταβληθεί το 20% του οφειλόμενου κύριου και πρόσθετου φόρου ή προστίμου.
• Καθορίζεται ότι τα ανώτατα όρια των πρόσθετων φόρων (200% ή 300%) εφαρμόζονται με την ισχύ του νόμου για όλες τις υποθέσεις, ανεξάρτητα από το χρόνο γέννησης της φορολογικής υποχρέωσης.
• Τα πρόστιμα του ΚΒΣ και ΦΠΑ που έχουν διαπραχθεί μέχρι την έναρξη ισχύος των διατάξεων του παρόντος Κώδικα, κρίνονται με τις διατάξεις αυτές εφόσον είναι επιεικέστερες, με την προϋπόθεση ότι θα καταβληθούν εφάπαξ πριν από το συμβιβασμό ή σε τέσσερις δόσεις (με εγγυητική επιστολή τράπεζας χωρίς επιφύλαξη).
• Τέλος, οι εκκρεμείς ποινικές υποθέσεις εκδικάζονται με βάση τις ευμενέστερες ρυθμίσεις.

Χωρίς καμιά απολύτως αξιοποίηση φαίνεται να πέρασε ένα πολύ μεγάλο διάστημα, στα πλαίσια του οποίου μπορούσε η χώρα να εκμεταλλευτεί τα περιθώρια που αφήνει η ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμφωνιών με εγχώριες βιομηχανίες, διάστημα που λήγει στις 31 Δεκέμβρη του 1997. Ετσι εξηγείται και η κινητικότητα που αναπτύσσεται τελευταία ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι τρέχουν για να ανακτήσουν το χαμένο χρόνο, επιδιώκοντας μέχρι την πάροδο της παραπάνω ημερομηνίας να άρουν τα διαδικαστικά εμπόδια, προκειμένου να υπογραφούν προγραμματικές συμφωνίες ύψους περίπου 1 τρισ. δραχμών, που θα υλοποιηθούν τα επόμενα 5 χρόνια.

Στα πλαίσια αυτά, πραγματοποιήθηκε χτες στο υπουργείο Ανάπτυξης ευρεία σύσκεψη υπό την προεδρία της υπουργού Ανάπτυξης Β. Παπανδρέου και τη συμμετοχή των υφυπουργών των συναρμοδίων υπουργείων, των διοικητών των ΔΕΚΟ, καθώς και τους προέδρους της ΓΣΕΕ και του ΣΕΒ, Χ. Πολυζωγόπουλου και Ι. Στράτου αντίστοιχα. Στόχος της σύσκεψης, όπως τόνισε η Β. Παπανδρέου, ήταν ο συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων φορέων για την καλύτερη προώθηση των προγραμματικών συμφωνιών, οι οποίες, όπως είπε, θα έχουν θετικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Από την πλευρά τους, τόσο ο Ι. Στράτος όσο και ο Χ. Πολυζωγόπουλος αναφέρθηκαν σε χρονοβόρες διαδικασίες, αλλά και αντιστάσεις κυρίως από υπηρεσιακούς παράγοντες, που θα πρέπει άμεσα να ξεπεραστούν. Οι παραπάνω εκτιμήσεις φαίνεται να επιβεβαιώνονται από το γεγονός ότι μέχρι τώρα εκτός από τη ΔΕΗ, που από τον ιδρυτικό της νόμο είχε πάντα το δικαίωμα σύναψης προγραμματικών συμφωνιών, από τις υπόλοιπες ΔΕΚΟ που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών και της ύδρευσης, που αφορούν οι προγραμματικές συμφωνίες, μόνοο ΟΤΕ και μόλις την περασμένη εβδομάδα υπέγραψε με τον ΣΕΒ ένα πλαίσιο προγραμματικών συμφωνιών.

Στη χτεσινή συνέντευξη που ακολούθησε της σύσκεψης, η υπουργός Ανάπτυξης ερωτηθείσα σχετικά, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για αυξήσεις στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ το δεύτερο εξάμηνο του 1997, δηλώνοντας ότι "δεν έχουμε καταλήξει για αυξήσεις". Τέλος, με δήλωσή της καταφέρθηκε εμμέσως πλην σαφώς κατά του πρώην υπουργού της ΝΔ Στ. Μάνου για τις αντιδράσεις του στις προγραμματικές συμφωνίες, δηλώνοντας ότι όσοι υποστηρίζουν κάτι τέτοιο αυτό που επιδιώκουν είναι η εξυπηρέτηση ξένων συμφερόντων.

Μικρή αύξηση της ιδιωτικής νόμιμης οικοδομικής δραστηριότητας κατέγραψε η Στατιστική Υπηρεσία το τετράμηνο Γενάρης - Απρίλης σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Συγκεκριμένα, ο όγκος των οικοδομών, με βάση τις άδειες που εκδόθηκαν από τις Πολεοδομίες της χώρας για το παραπάνω διάστημα, σημείωσε αύξηση 4,7%.

Σε γεωγραφικό επίπεδο και για την ίδια περίοδο, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας - με εξαίρεση το Νομό Αττικής - (26,1%), ενώ αντίθετα, στο Νομό Αττικής η αύξηση ήταν ανεπαίσθητη (0,1%). Μεγάλη υποχώρηση στον όγκο των νέων οικοδομών παρατηρήθηκε, τέλος, στο Ιόνιο (-18,5%), στη Θράκη (-14,1%) και στην Κρήτη (-13,9%).

Τους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, τις μεγάλες εμποροβιομηχανικές επιχειρήσεις, αλλά και τις τεχνικές - κατασκευαστικές εταιρίες "φωτογραφίζει" το σχέδιο νόμου, με το οποίο χαρίζονται φόροι δεκάδων, ίσως και εκατοντάδων, δισ. δραχμών