Μέχρι και τις αρχές του Μάη του 1997, ο υπουργός Υγείας Κ. Γείτονας επικαλούνταν τις "διεθνείς εξελίξεις στην υγειονομική πολιτική καθώς και την κριτική αξιολόγηση της πορείας του Εθνικού Συστήματος Υγείας" για να τεκμηριώσει τη "μεταρρυθμιστική πρόταση της κυβέρνησης και η οποία εκφράζεται με το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας" (Βλέπε ομιλία του Κ. Γείτονα στο νοσοκομείο "Μεταξά" στις 13.5.1997).

Ηρθε και η έκθεση του ΟΟΣΑ για το Εθνικό Σύστημα Υγείας - μέρος της οποίας δημοσιεύτηκε στην "Καθημερινή" (23.5.1997) - με την οποία ζητά την ενίσχυση του "ανταγωνισμού στην υγεία", για να επιβεβαιώσει τις... παγκοσμιοποιημένες απαιτήσεις έναντι του ανήλικου, σχεδόν ακόμα, ελληνικού ΕΣΥ. Μεταξύ των μεταρρυθμίσεων - των εμφανιζόμενων και ως ριζοσπαστικών - είναι: Εκτός απ' την επιβολή των όρων της αγοράς, ο οικογενειακός γιατρός - κατά την έκθεση - πρέπει να αποτελέσουν το φίλτρο για τη δευτεροβάθμια περίθαλψη. Προτείνει την εισαγωγή της επαγγελματικής διοίκησης - διάβαζε μάνατζερς διαφόρων επιπέδων - και ενιαίους - δηλαδή σφαιρικούς - προϋπολογισμούς. Η μονιμότητα των γιατρών πρέπει να καταργηθεί.

Υπάρχει και η εξωφρενική πρόταση: Να διαχωριστούν οι υπηρεσίες συνταξιοδότησης απ' τις υπηρεσίες υγείας των ασφαλιστικών ταμείων για να μπορούν τα χρήματα να ακολουθούν τον ασθενή!

Στις αρχές της περασμένης βδομάδας (27.5.1997), όταν ρωτήθηκε ο Κ. Γείτονας για την έκθεση του ΟΟΣΑ, αφ' ενός δήλωσε άγνοια, αφ' ετέρου θυμήθηκε την εθνική πολιτική στην υγεία: "Η κυβέρνηση, είπε, έχει εθνική πολιτική και την υλοποιούμε. Εφαρμόζουμε εθνικό πρόγραμμα δράσης που περιλαμβάνει μέτρα πολιτικής και μεταρρυθμίσεις. Και αποδεικνύεται και από όλο το διάλογο που γίνεται και από όσα ακούγονται, ότι βρισκόμαστε σε πάρα πολύ σωστή κατεύθυνση. Εθνική πολιτική εφαρμόζουμε ακριβώς για να διατηρήσει το ΕΣΥ το δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα του".

Βέβαια ο δημόσιος και κοινωνικός χαρακτήρας του ΕΣΥ απεμπολήθηκε απ' τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ στην περασμένη δεκαετία που άφησαν ανολοκλήρωτο το ΕΣΥ.

Σήμερα εκείνο που έρχεται να προσθέσει η κυβέρνηση των πάσης φύσεως εκσυγχρονιστών, είναι η εισαγωγή ακόμα πιο πολλών στοιχείων αγοράς: Η βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου - το λένε άλλωστε και τα αρμόδια υπουργεία - είναι απ' τη μια να υπάρχει ο πωλητής - δηλαδή τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, τα Δίκτυα πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και οι οικογενειακοί γιατροί - και απ' την άλλη να υπάρχει ο αγοραστής των υπηρεσιών - δηλαδή τα ασφαλιστικά ταμεία και βασικά το ΙΚΑ.

Και πρέπει αυτός ο καταταλαιπωρημένος αγοραστής - βασικά το ΙΚΑ - να πληρώνει το ημερήσιο διαφοροποιημένο και κατά πράξη νοσήλιο. Καταργείται δηλαδή το λεγόμενο "κλειστό νοσήλιο" και τα ασφαλιστικά ταμεία θα μετατραπούν σε αιμοδότες της λειτουργίας των νοσοκομείων προς δόξαν των κανόνων της αγοράς.

Υπάρχουν ακόμα και υπουργεία που αντιμετωπίζουν με δέος αυτή τη ρύθμιση γιατί θεωρούν ότι μια τέτοια εξέλιξη θα έχει απροσδιόριστες οικονομικές επιβαρύνσεις στα ασφαλιστικά ταμεία. Κάποιοι εκτιμούν ότι η ρύθμιση αυτή θα επιβαρύνει - πέραν των δεδομένων υποχρεώσεών τους - τα ασφαλιστικά ταμεία με εκατοντάδες δισ. δραχμών κατά έτος.

Αποκαλυπτική του μεγέθους, είναι και η εκτίμηση των στελεχών της ΓΣΕΕ - που προέρχονται απ' την κυβερνητική παράταξη και συμμετέχουν στο ΔΣ του ΙΚΑ. Εκτιμούν ότι με το νομοσχέδιο αυτό θα γίνει πλήρης αντιστροφή της χρηματοδότησης κατά 30% απ' τον κρατικό προϋπολογισμό και 70% απ' την κοινωνική ασφάλιση. (Για να έχει ο αναγνώστης ένα μέτρο σύγκρισης αυτής της εξέλιξης με τα σημερινά δεδομένα, αρκεί να συγκρίνει το 30% προς 70% με τα στοιχεία των πινάκων 1 και 2. Ιδιαίτερα απ' τον Πίνακα 2 φαίνεται πως θα επέλθει η αντιστροφή της χρηματοδότησης). "Η αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησης του ΕΣΥ θα επιφέρει αναγκαστικά αύξηση των εισφορών (ασφαλισμένων - εργοδότη) και αύξηση προφανώς του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης" υποστήριξαν ακόμα και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ.

Η πρόταση για το διαχωρισμό συνταξιοδοτικών και υγειονομικών εισφορών, του ΟΟΣΑ, μεταφράστηκε στα ελληνικά δεδομένα με την πρόταση για αύξηση των εισφορών στον κλάδο υγείας, ώστε να μπορεί ο ασθενής που βρίσκεται στις λίστες να επιλέξει το δικό του γιατρό, εφόσον το επιθυμεί.

Ηδη με το νομοσχέδιο καταργείται η μονιμότητα των νεοεισερχόμενων γιατρών στο σύστημα και εισάγονται οι πολλαπλές - και ελαστικές σχέσεις - των γιατρών, ρύθμισηη οποία βρίσκει εντελώς αντίθετους τους νοσοκομειακούς γιατρούς.

Η εισαγωγή των μάνατζερς - όπως γίνεται με το νομοσχέδιο - σημαίνει και την αλλαγή - όπως το εντοπίζουν ακόμα και κυβερνητικά στελέχη - των εργασιακών σχέσεων, όχι μόνο για τους γιατρούς, αλλά για όλο το προσωπικό των νοσοκομείων.

Κι ενώ οι εκσυγχρονιστές του ΠΑΣΟΚ παρουσιάζουν την εισαγωγή της αγοράς και τους μάνατζερς, ως πανάκεια στην εύρυθμη λειτουργία των νοσοκομείων και της πολυπόθητης μείωσης των δαπανών, ιδού και τα αποτελέσματα της εφαρμογής του θεσμού στην Αγγλία, όπως τα αποτίμησε το Εργατικό Κόμμα: "Το 1990, έγραψαν στο προεκλογικό πρόγραμμά τους, οι Συντηρητικοί, έβαλαν στο Εθνικό Σύστημα μια σύνθετη εσωτερική αγορά στα νοσοκομεία προσπαθώντας μέσα στις υγειονομικές υπηρεσίες και τους οικογενειακούς γιατρούς να βάλουν την έννοια της αγοράς".

Δραματική σύμπτωση: Η Ελλάδα μετά το 1990, ακολούθησε - με αποφάσεις της κυβέρνησης της ΝΔ - μια πολιτική τριπλασιασμού των νοσηλίων. Ετσι οι κλάδοι υγείας του ΙΚΑ και του ΤΕΒΕ, των δυο μεγαλύτερων ασφαλιστικών ταμείων, έγιναν ελλειμματικοί μετά το 1993.

Ιδού και το άλλο δραματικό αποτέλεσμα της αγοραίας πολιτικής στην υγεία, στην Αγγλία: Πάνω από 40.000 ηλικιωμένοι πούλησαν τα σπίτια τους για να πληρώσουν τις ανάγκες περίθαλψης. Οι άνθρωποι που προσέχουν τους ηλικιωμένους δεν είναι εκπαιδευμένοι. Οι ασθενείς που αφήνουν τα ψυχιατρικά νοσοκομεία, είναι εγκαταλειμμένοι. Το ένα τρίτο των κρεβατιών του Αγγλικού Εθνικού Συστήματος κόπηκαν για τους ασθενείς με ψυχιατρικά προβλήματα και το ένα πέμπτο των ασθενών με σχιζοφρένεια δεν έχουν τη δυνατότητα προσέγγισης νοσηλεύτριας στο Αγγλικό Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Τι σύμπτωση! Η εφαρμογή των κανόνων της πλήρους αγοραίας πολιτικής στην υγεία, άρχισε στην Ελλάδα απ' τα ψυχιατρεία με απόφαση του υφυπουργού Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη, ο οποίος εξαίρεσε τα ψυχιατρεία απ' την επιχορήγηση για τη μισθοδοσία και την άφησε - μαζί με τις λειτουργικές δαπάνες - στην κάλυψη απ' την είσπραξη των νοσηλίων των ασφαλιστικών ταμείων.

Οι εκσυγχρονιστές του ΠΑΣΟΚ αποδεικνύονται πιο φιλελεύθεροι κι απ' τους Αγγλους Τόρρυδες - προς δόξαν, ίσως, της Κεντροαριστεράς ή προς δόξαν της πολιτικής μετάστασης του νεοφιλελευθερισμού...

Γιώργος ΜΟΥΣΓΑΣ

Κατηγορηματική ήταν η καταδίκη από όλες τις συνταξιουχικές οργανώσεις, που συμμετέχουν στη Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα (ΣΕΑ), των σεναρίων για ακόμα παραπέρα περικοπές των ασφαλιστικών δικαιωμάτων, μετά τη σφαγή που έγινε με τους τρεις αντιασφαλιστικούς νόμους της ΝΔ, τους οποίους εφάρμοσε με ευλάβεια το ΠΑΣΟΚ και διακηρύσσει ότι θα προωθήσει και όλες εκείνες τις μεταβατικές διατάξεις από την 1.1.1998.

Παρά την κοινή διακήρυξη αυτών των προθέσεων, εντούτοις δεν ήταν και κοινή η στάση των εκπροσώπων των συνταξιουχικών οργανώσεων απέναντι στην "πρόσκληση για κοινωνικό διάλογο" για το ασφαλιστικό. Ετσι, πέντε οργανώσεις - οι Ομοσπονδίες Συνταξιούχων ΙΚΑ, ΤΕΒΕ, ΤΣΑ και ΝΑΤ και ο Πανελλήνιος Σύλλογος των συνταξιούχων των ΕΛΤΑ - αποφάσισαν να μη συμμετάσχουν στο "διάλογο". Οι πέντε αυτές συνταξιουχικές οργανώσεις εκπροσωπούν πάνω απ' το 70% του 1,4 εκατομμυρίου συνταξιούχων της χώρας, που καλύπτουν συνολικά οι οργανώσεις που συμμετέχουν στη ΣΕΑ.

Τη συμμετοχή τους στον "κοινωνικό διάλογο" αποφάσισαν οι συνταξιουχικές οργανώσεις του δημοσίου, της ΔΕΗ, των τραπεζών, του ΟΣΕ και του ΟΤΕ. Ομως, και αυτές οι οργανώσεις έχουν δηλώσει ότι η συμμετοχή τους έχει την έννοια της υπεράσπισης των δικαιωμάτων των συνταξιούχων και σε περίπτωση που διαπιστώσουν ότι δεν υπάρχει καμιά πρόθεση επίλυσης των προβλημάτων, είναι διατεθειμένοι να καταγγείλουν την κυβέρνηση και να αποχωρήσουν.

"Η συμμετοχή ή όχι στο διάλογο είναι αυτόνομες αποφάσεις των συνταξιουχικών οργανώσεων που συμμετέχουν στη ΣΕΑ. Επομένως, κανένας, είτε συμμετέχει είτε δε συμμετέχει στο διάλογο, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τον τίτλο της ΣΕΑ, παρά μόνο τον τίτλο της οργάνωσής του", δήλωσε στο "Ρ" ο Δ. Μαυροδόγλου,πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων του ΙΚΑ, που εκπροσωπεί 750.000 συνταξιούχους.

Υστερα από συσκέψεις των τοπικών συνταξιουχικών οργανώσεων, αποφασίστηκαν έξι περιφερειακές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας μέχρι τις 18.6.1997, οπότε θα πραγματοποιηθεί η επίσημη έναρξη του "κοινωνικού διαλόγου".

Οι συγκεντρώσεις θα γίνουν στις εξής πόλεις:

• Την Τετάρτη, 4.6.1997, θα γίνει η πανσυνταξιουχική συγκέντρωση των οργανώσεων της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας στο Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, ώρα 10 πμ.
• Τη Δευτέρα, 9.6.1997, θα γίνει συγκέντρωση των συνταξιούχων της Ηπείρου στο Εργατικό Κέντρο Ιωαννίνων, ώρα 10 πμ.
• Την Τρίτη, 10.6.1997 θα γίνει στην Πάτρα η συγκέντρωση των συνταξιούχων της Πελοποννήσου και του Αγρινίου. Η συγκέντρωση θα γίνει σε ανοιχτό χώρο που θα ανακοινωθεί.
• Στις 11.6.1997 θα γίνει παγκρήτια συγκέντρωση στο Ηράκλειο.
• Στις 12.6.1997 πανθεσσαλική συγκέντρωση των συνταξιούχων στη Λάρισα.

Αναμένεται να αποφασιστεί μια ακόμα συγκέντρωση των συνταξιούχων της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, για την οποία θα ανακοινωθεί ο χρόνος και ο χώρος της διοργάνωσής της.

Οι Ομοσπονδίες Συνταξιούχων ΙΚΑ, ΤΕΒΕ και ΤΣΑ καλούν τους συνταξιούχους να πάρουν μέρος στις περιφερειακές κινητοποιήσεις, ενώ έχουν αποφασίσει τη συμμετοχή τους στην κινητοποίηση της Συντονιστικής Επιτροπής των Σωματείων της Αθήνας στις 12.6.1997. Για την προετοιμασία της συμμετοχής τους στην κινητοποίηση των Σωματείων της Αθήνας οι συνταξιουχικές οργανώσεις του ΙΚΑ, του ΤΕΒΕ και του ΤΣΑ απ' την Αθήνα και τον Πειραιά οργανώνουν σύσκεψη την προσεχή Τετάρτη στα γραφεία της Ενωσης Συνταξιούχων ΤΕΒΕ Αθηνών, Βερανζέρου 23, 4ος όροφος.

Οι συνταξιούχοι δεν παραιτούνται απ' το βασικό αίτημά τους: Την επανασύνδεση των κατώτερων συντάξεων με τα 20 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη