Καθόλου καλή δεν ήταν η χρονιά που πέρασε για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και ο χαρακτηρισμός αυτός δεν είναι υπερβολικός, αν αναλογιστεί κανείς ότι η χρονιά που πέρασε αφήνει πολλά μικρά αλλά σημαντικότατα τραύματα στο κύρος της υπερδύναμης, ιδιαίτερα στο διεθνές της πρόσωπο.

Ο ορίζοντας σκιάστηκε, ήδη, από τον Γενάρη. Μετά από 40 ολόκληρα χρόνια, η πλειοψηφία και των δύο Σωμάτων του Κογκρέσου κατακτάται από τους Ρεπουμπλικάνους, στη Γερουσία με επικεφαλής τον Μπομπ Ντόουλ και στη Βουλή με τον Νιουτ Γκίνγκριτς. Η συγκατοίκηση ενός ρεπουμπλικανικού Κογκρέσου και ενός Δημοκρατικού Προέδρου, του Μπιλ Κλίντον, δεν προδιαγράφεται ιδιαίτερα αρμονική και οι φόβοι για μια επικείμενη ρήξη, τελικά, επαληθεύτηκαν, έστω και μετά από αρκετούς μήνες.

Η γκρίνια δεν άργησε να αρχίσει στα υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια, καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι θέτουν επιτακτικά την ανάγκη ισοσκελισμού του αμερικανικού προϋπολογισμού και ζητούν από τον Αμερικανό Πρόεδρο να πάρει έκτακτα αυστηρά οικονομικά μέτρα και να περιορίσει τα "οικονομικά ανοίγματα" των ΗΠΑ διεθνώς.

Η πρώτη ανοιχτή σύγκρουση είναι η πρόταση των Ρεπουμπλικάνων να περιορίσουν οι ΗΠΑ την οικονομική τους συμμετοχή σε "ανθρωπιστικές, ειρηνιστικές", αλλά και πάσης άλλης φύσεως αποστολές του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Ο Ουόρεν Κρίστοφερ, υπουργός Εξωτερικών και στενός συνεργάτης του Μπιλ Κλίντον, προσπάθησε "με νύχια και με δόντια" να αποτρέψει αυτήν την απόφαση, υποστηρίζοντας (πιθανώς πολύ σωστά) ότι μια τέτοια κίνηση θα ισοδυναμούσε με "απομόνωση" της χώρας από τις διεθνείς εξελίξεις και θα μείωνε τις δυνατότητες παρέμβασης και οικονομικής επιρροής των ΗΠΑ σε όλες τις γωνιές της Υφηλίου. Η "έκκληση" Κρίστοφερ δε συγκίνησε τη ρεπουμπλικανική πλειοψηφία, η οποία επικαλούμενη την οικονομική σωτηρία της χώρας ανάγκασε τις ΗΠΑ να δηλώσουν επίσημα ότι αποχωρούν από το μεγαλύτερο μέρος των διεθνών αποστολών "λόγω οικονομικών δυσχερειών".

Το έδαφος ήταν έτοιμο για τη μεγάλη μάχη. Η αιτία δεν ήταν δύσκολο να βρεθεί. Η κατάθεση του προϋπολογισμού για το 1996 προκάλεσε τη μεγαλύτερη σύγκρουση των δύο πλευρών. Η ρεπουμπλικανική πλειοψηφία διαφωνεί με τις προεδρικές προτεραιότητες στον καταμερισμό του κατατιθέμενου προϋπολογισμού. Το Κογκρέσο ψηφίζει έναν προϋπολογισμό που μειώνει δραστικά τις κοινωνικές παροχές και τις δαπάνες των υπηρεσιών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Ο Αμερικανός Πρόεδρος χρησιμοποιεί το "βέτο" του για να μπορέσει να "εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του αμερικανικού λαού".

Αποτέλεσμα της έντονης αυτής κόντρας είναι να παραμείνουν για, τουλάχιστον, δύο ημέρες κλειστές όλες οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες, όλες οι αμερικανικές πρεσβείες και τα προξενεία ανά τον κόσμο και να προειδοποιηθούν με απόλυση χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι. Το αδιέξοδο ήρθη προσωρινά με τους ρεπουμπλικάνους να υποχωρούν και να δίνουν 7ετή διορία για ισοσκελισμό του προϋπολογισμού, ενώ οι σταδιακές περικοπές αναφορικά με τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες άρχισαν, ήδη, να ισχύουν.

Εκτός, όμως, από την πολιτική αυτή ρήξη, οι Αμερικανοί συγκλονίστηκαν και από τη συνειδητοποίηση ότι στη χώρα τους δεν μπορεί πάντα να περιφρουρείται αποτελεσματικά η "τάξη και η ασφάλεια". Οι αδελφοί Τζέιμς και Τέρι Νίκολς και ο φίλος τους Τίμοθι Μακ Βέιτ έσπειραν την αγωνία, τον αποτροπιασμό και το θάνατο, όταν στις 19 του Απρίλη τίναξαν στον αέρα, με ένα παγιδευμένο αυτοκίνητο, το 9όροφο ομοσπονδιακό κτίριο "Αλφρεντ Μάρα" της Οκλαχόμα, παίρνοντας τη ζωή 168 ανθρώπων. Η δίκη "καλών πεζοναυτών" δεν έχει, ακόμα, αρχίσει.

Συθέμελα, όμως, έτριξαν τα θεμέλια του Λευκού Οίκου και στις 16 Οκτώβρη. Και πώς άλλωστε να μην τρίξουν, όταν ο έγχρωμος ιερωμένος Λουίς Φάραχαν, ηγέτης της πολυσυζητημένης και αμφιλεγόμενης ισλαμικής οργάνωσης "Το Εθνος του Ισλάμ" κατάφερε να συγκεντρώσει στην Ουάσιγκτον 1.000.000 έγχρωμους άνδρες. Η πορεία του ενός εκατομμυρίου ανδρών, η οποία σύμφωνα με τον διοργανωτή της στρεφόταν ενάντια στα ναρκωτικά, στη βία και στην ανεργία, έληξε χωρίς κανένα επεισόδιο ή απρόοπτο. Αναμφίβολα, όμως, θα μείνειως η μεγαλύτερη συγκέντρωση έγχρωμων ανδρών στην ιστορία των ΗΠΑ, μιας χώρας που έδειξε ότι παρά τις διακηρύξεις της δεν έχει καταφέρει να νικήσει το ρατσισμό, τις κοινωνικές και φυλετικές διακρίσεις.

Στην αρχή του 1995, κανείς στη Σρι Λάνκα δε φανταζόταν ότι η εμφύλια σύγκρουση στη νησιωτική χώρα θα λάμβανε τις διαστάσεις που έλαβε. ΤοΓενάρη, η κυβέρνηση και οι αντάρτες Ταμίλ κατέληξαν σε συμφωνία εκεχειρίας, για πρώτη φορά μετά από πέντε χρόνια. Η προσπάθεια σχεδιαζόταν να είναι το πρώτο στάδιο για την ειρήνευση της νησιωτικής χώρας, που εδώ και 12 χρόνια γνωρίζει μια σκληρή εθνική σύγκρουση που εξελίχθηκε σε ολοκληρωτικό πόλεμο.

Αλλά τους "αίσιους οιωνούς" του Γενάρη διαδέχτηκε η αναζωπύρωση των συγκρούσεων, τον Απρίλη. Ενα τυχαίο επεισόδιο προκάλεσε σύγκρουση, δεκάδες νεκρούς και η συμφωνία κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος. Ηταν 17 του Απρίλη...

Η Πρόεδρος της χώρας, Σαντρίκα Τσαμαρατούνγκα - που, κατά ιστορική ειρωνεία, εκλέχθηκε με κύριο επιχείρημα της προεκλογικής της εκστρατείας την προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας - πραγματοποίησε στροφή πολιτικής 180 μοιρών. Ο αγώνας πήρε διαστάσεις σύγκρουσης μέχρις εσχάτων.

Από την άνοιξη ως το φθινόπωρο, οι άγριες μάχες στο εσωτερικό της χώρας συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση. Ο στρατός αποπειράθηκε να περιορίσει τους αντάρτες της οργάνωσης "Τίγρεις των Ταμίλ ΕΕΛΑΜ" στο ορμητήριό της, τη χερσόνησο Τζάφνα, και την ομώνυμη πόλη.

Στο διάστημα αυτό, έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι, αντάρτες, στρατιώτες και άμαχοι.

Τον Οκτώβρη, ο στρατός ενέτεινε τις επιχειρήσεις του εναντίον των ανταρτών. Χιλιάδες στρατιώτες, με την υποστήριξη αεροπορικών δυνάμεων και βαρέως πυροβολικού περικύκλωσαν τη χερσόνησο. Μετά από μια περίοδο που οι δυνάμεις του στρατού προσπάθησαν να αποναρκοθετήσουν τις γύρω περιοχές, ο κλοιός έγινε ασφυκτικός και η σύγκρουση αδυσώπητη.

Πεντακόσιες χιλιάδες αμάχων, έντρομοι από την αγριότητα των αντιμαχομένων, εγκατέλειψαν τις εστίες τους κατά κύματα. Ο Ερυθρός Σταυρός αποσύρθηκε από την Τζάφνα, απευθύνοντας - μάταια - έκκληση στη διεθνή κοινότητα να παρέμβει. Επίσης χωρίς αντίκρυσμα έμεινε η προσπάθεια ορισμένων μετριοπαθών Ταμίλ να πείσουν τις δύο παρατάξεις να προσέλθουν σε διάλογο ξανά.

Το Νοέμβρη, οι κυβερνητικές δυνάμεις αρχίζουν μαζική επίθεση. Χιλιάδες στρατιώτες μεταφέρονται διά ξηράς, αέρος και θαλάσσης στην περιοχή της Τζάφνα. Η πόλη της Τζάφνα μεταβάλλεται σε άδεια ερείπια. Στις 15 Νοέμβρη, οι κυβερνητικές δυνάμεις καταλαμβάνουν την Τζάφνα, αλλά η νίκη τους αυτή είναι πύρρεια: Πάνω από 2.500 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, ενώ οι τραυματίες είναι πάνω από 5.000. Χιλιάδες αντάρτες διαφεύγουν στις δασώδεις και δύσβατες, ορεινές γύρω περιοχές.

Ο χρόνος έκλεισε με το στρατό της Σρι Λάνκα να έχει σαφώς το "πάνω χέρι" έναντι των ανταρτών Ταμίλ, αλλά τίποτε δεν έχει τελειώσει... Οι αυτονομιστές Ταμίλ πραγματοποιούν, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, στρατολόγηση νέων μελών, ενώ οι εκπρόσωποί τους διατυμπανίζουν ότι δεν πρόκειται να σταματήσουν τον αγώνα τους για ανεξαρτησία. Πληροφορίες μιλούν για μεταφορά φορτίων χημικών όπλων στην περιοχή, γεγονός που δημιουργεί φόβους για περαιτέρω επέκταση και εκτράχυνση της σύγκρουσης, που ως σήμερα έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 50.000 ανθρώπους.

Τα πολιτικά σκάνδαλα και οι παραπολιτικές δραστηριότητες του καρτέλ ναρκωτικών της πόλης Κάλι πρωταγωνίστησαν καθόλη τη διάρκεια της περασμένης χρονιάς. Μόνο που αυτή τη φορά αυτός ο γνώριμος "κύκλος" της ειδησεογραφίας "αγκάλιασε" και τον ίδιο τον Πρόεδρο της Κολομβίας, Ερνέστο Σάμπερ. Οι έρευνες των εισαγγελικών αρχών, που έφεραν στο φως τις πληροφορίες για χρηματισμό της προεκλογικής εκστρατείας του Ερνέστο Σάμπερ, δεν οδήγησαν τελικά στην "κάθαρση" της πολιτικής ζωής στη χώρα, αφού "πνίγηκαν" άδοξα από το πόρισμα "αρμόδιας" κοινοβουλευτικής επιτροπής, που απάλλαξε τον Πρόεδρο από τη συμμετοχή του στο σκάνδαλο με τα ναρκοδολάρια...

Στις 8 Φλεβάρη, δυνατός σεισμός προκαλεί πανικό στο βόρειο τμήμα της χώρας, προκαλώντας το θάνατο 28 ατόμων και τον τραυματισμό 200 άλλων. Μέσα στην άνοιξη, αρχίζουν οι εισαγγελικές έρευνες σχετικά με την εξακρίβωση των κατηγοριών που βαρύνουν τον Πρόεδρο Ερνέστο Σάμπερ για χρηματισμό της παράταξής του από το καρτέλ ναρκωτικών της πόλης Κάλι κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας. Οι καταθέσεις ορισμένων αξιόπιστων μαρτύρων βγαίνουν στο φως της δημοσιότητας από τις σελίδες των κολομβιανών εφημερίδων, με αποτέλεσμα να αναγκάσουν τον υπουργό Αμυνας Φερνάντο Μποτέρο σε παραίτηση μέσα στον Ιούνη.Καθόλη τη διάρκεια του επόμενου διμήνου, πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική ειδησεογραφία παίζουν τα ερωτηματικά γύρω από το εάν τελικά ο Πρόεδρος Σαμπέρ χρηματοδοτήθηκε από τα καρτέλ των ναρκωτικών. Στις 15 Αυγούστου, ο Πρόεδρος Σαμπερ κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τρεις μήνες, επικαλούμενος τη δράση τρομοκρατικών ομάδων και την ανάγκη αναχαίτισης της δραστηριότητας των καρτέλ ναρκωτικών... Λίγο πριν λήξει η πρώτη φάση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο στις 19 Οκτώβρη κηρύσσει - κατόπιν... εορτής - παράνομη την παραπάνω απόφαση του Προέδρου.

Ο Ερνέστο Σάμπερ συνεχίζει απτόητος την ίδια τακτική, καθώς στις 3 Νοέμβρη,με αφορμή τη μυστηριώδη δολοφονία του πρώην γερουσιαστή Αλβάρο Γκομς Ουρτάδο (γνωστού πολιτικού αντιπάλου του), επιβάλλει και πάλι κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην Κολομβία! Με τον τρόπο αυτό και μέχρι το Γενάρη του 1996, η Κολομβία παραμένει στο "γύψο" με τον Ερνέστο Σαμπέρ και την κυβέρνησή του να έχουν διευρυμένες εξουσίες, μεταξύ των οποίων την προώθηση νόμων χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου και την απαγόρευση της δημοσίευσης οποιασδήποτε είδησης που θεωρείται ως απειλή για τη δημόσια τάξη... Μέσα σ' αυτό το κλίμα, οι εισαγγελικές έρευνες "παγώνουν", και το έργο των λειτουργών της Δικαιοσύνης "αντικαθίσταται" από την ελεγχόμενη από τον Πρόεδρο Σάμπερ "Κοινοβουλευτική Επιτροπή Σκανδάλων", η οποία στις 14 Δεκέμβρη απαλλάσσει τον... "πρώτο πολίτη" της χώρας από τη συμμετοχή στο σκάνδαλο με τα ναρκοδολάρια με 14 ψήφους υπέρ και μία κατά!

Η επιδείνωση των σχέσεων Καναδά - Ευρωπαϊκής Ενωσης με αφορμή τη διαμάχη των δύο πλευρών για τα δικαιώματα της αλιείας στον Βόρειο Ατλαντικό και το δημοψήφισμα της 30ής Οκτώβρη σχετικά με την απόσχιση ή μη της γαλλόφωνης επαρχίας Κεμπέκ, ήταν τα πιο βασικά γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία αυτής της χώρας μέσα στο '95.

Σε έντονο διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ του Καναδά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εξελίχθηκε η κατ' αρχήν σύλληψη ισπανικού αλιευτικού από την καναδική ακτοφυλακή στις 15/3. Η ενέργεια αυτή είχε σαν αποτέλεσμα την απόφαση της ΕΕ να διακόψει όλες τις επίσημες σχέσεις με τον Καναδά. Φυσικά, το επεισόδιο αυτό ήταν η αφορμή για να ξεσπάσει η διαμάχη, ενώ το κύριο ήταν η κατανομή των αλιευμάτων στην περιοχή. Μέχρι τότε, η Οργάνωση Αλιείας του Βορειοδυτικού Ατλαντικού παραχωρούσε μόνο 3.400 τόνους του συνολικού επιτρεπομένου αριθμού. Η κατάσταση εξελίχθηκε σε κρίσιμη, όταν ο Καναδάς ανέστειλε κάθε διαπραγμάτευση με την ΕΕ όσο παραμένουν αλιευτικά πλοία στην περιοχή. Ωστόσο, την ίδια μέρα, η απελευθέρωση του ισπανικού αλιευτικού στις 17/3 από τον Καναδά άνοιξε το δρόμο για τις συνομιλίες, όπου και η ΕΕ συμφώνησε να συναντηθεί με τον Καναδά και να μην επιβάλει εμπορικές κυρώσεις. Στο μεταξύ, ενώ ήταν διχασμένες οι απόψεις για το πώς ακριβώς θα λυθεί η διαμάχη, η Ισπανία ανακοίνωσε στις 28/3 πως θα προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο, ενώ την ίδια στιγμή οι Βρετανοί ψαράδες έδειξαν με κάθε τρόπο την υποστήριξή τους προς τον Καναδά. Ομως, σε τελική συμφωνία κατέληξαν οι δύο πλευρές στις 17/4 για να τερματιστεί η διένεξη για τα αλιευτικά δικαιώματα. Η συμφωνία προβλέπει πως τα συνολικά αλιεύματα των 27.000 τόνων που έχει προσδιορίσει ο Οργανισμός Αλιείας του Βορειοδυτικού Ατλαντικού για το 1995, θα μοιραστούν, 10000 στον Καναδά και άλλα τόσα στην ΕΕ και ό,τι απομένει στις άλλες χώρες.

Στο παρά πέντε γλίτωσε ο Καναδάς την απόσχιση της επαρχίας Κεμπέκ. Το αποτέλεσμα του κρίσιμου δημοψηφίσματος της 30ής Οκτώβρη σ' αυτή τη γαλλόφωνη επαρχία δεν έδωσε λύση σ' ένα ζήτημα που απασχολεί την πολιτική ζωή αυτής της χώρας από τη δεκαετία του '60. Το ποσοστό του 50,3%, που έδωσαν οι οπαδοί της "ένωσης", προκάλεσε προσωρινά ανακούφιση και ουδεμία αλλαγή στον γεωγραφικό χάρτη αυτής της χώρας. Ομως, τόσο ο ηγέτης του Κόμματος του Κεμπέκ, Λισιέν Μπουσάρ, όσο και αξιωματούχοι της περιφερειακής κυβέρνησης της επαρχίας Κεμπέκ, διαβεβαίωναν - και μετά το δημοψήφισμα - ότι θα συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη του στόχου της απόσχισης της περιοχής από τον υπόλοιπο Καναδά. Είναι, πάντως, εξίσου χαρακτηριστική και η απήχηση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος σε μια μερίδα ψηφοφόρων του γαλλόφωνου Κεμπέκ. Τα ξημερώματα της 30ής Οκτώβρη προς 1η Νοέμβρη,δεκάδες οπαδοί του ΟΧΙ και του ΝΑΙ συνεπλάκησαν - όχι μόνον μεταξύ τους αλλά και με αστυνομικούς - με αποτέλεσμα να τραυματιστούν τέσσερα άτομα και να συλληφθούν 40 άλλα.

Επίκεντρο των πολιτικών εξελίξεων το 1995 στη Μεγάλη Βρετανία και στην Ιρλανδία υπήρξε η συνεχιζόμενη μείωση της δημοτικότητας και η ήττα του Συντηρητικού Κόμματος του πρωθυπουργού Τζον Μέιτζορ και οι εξελίξεις σ' ό,τι αφορά το μέλλον της Βόρειας Ιρλανδίας.

Ταραχή στην κυβέρνηση των Συντηρητικών προκάλεσε η μεγάλη ήττα του Συντηρητικού Κόμματος της Βρετανίας στις τοπικές εκλογές της Σκοτίας στις 6/4. Μεγάλος νικητής βρέθηκε να είναι το Εργατικό Κόμμα, ενώ σημαντικά κέρδη έλαβε και το Σκοτικό Εθνικιστικό Κόμμα. Παράλληλα, στις τοπικές εκλογές που διεξήχθησαν στην Αγγλία και την Ουαλία, στις 5/5, παρόμοια εκλογικά αποτελέσματα ανακοινώθηκαν, φέρνοντας πάλι νικητές με μεγάλη διαφορά τους Εργατικούς και τους Συντηρητικούς να έχουν χάσει τις περισσότερες έδρες που κατείχαν.

Μέσα σ' αυτό το κλίμα, ο Βρετανός πρωθυπουργός αποφάσισε να υποβάλει την παραίτησή του από την ηγεσία του κόμματός του στις 22/6, με αποτέλεσμα να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές στο κόμμα. Η κίνησή του αυτή υπήρξε μια πράξη για να σταματήσει η αμφισβήτηση στο πρόσωπό του από μια μικρή μειοψηφία μελών του κόμματος. Και αυτό φάνηκε μιας και ο ίδιος έθεσε και πάλι υποψηφιότητα για το αξίωμα αυτό και βγήκε τελικά νικητής με απόλυτη πλειοψηφία (4/7).

Στο μεταξύ, για πρώτη φορά μετά την κατάπαυση του πυρός από τον Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό (ΙΡΑ), συμφωνήθηκε στις 3/5 να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εκπροσώπων της Βρετανίας και της πολιτικής πτέρυγας του ΙΡΑ, Σιν Φέιν, στις 10 Μάη για να συζητήσουν για το μέλλον της Βόρειας Ιρλανδίας. Συνάντηση που τελικά πραγματοποιήθηκε στις 11/5, για πρώτη φορά μετά το 1972. Ωστόσο, υπήρχαν μεγάλες διαφωνίες μεταξύ των εκπροσώπων, μια και η Βρετανία επέμενε πως κυρίαρχο είναι ο σταδιακός αφοπλισμός του ΙΡΑ, ενώ το Σιν Φέιν ζητά την απομάκρυνση των χιλιάδων Βρετανών στρατιωτών, την παύση των χιλιάδων αστυνομικών και την απελευθέρωση των περίπου 400 καταδίκων του ΙΡΑ.

Ο ΙΡΑ εξέφρασε τη βαθιά απογοήτευσή του λόγω της καθυστέρησης των συνομιλιών στις 1/9, ενώ σχεδόν τρεις μήνες μετά, και ενώ αναμενόταν η επίσκεψη του Κλίντον στην Ιρλανδία, στις 28/11 πραγματοποιήθηκε ξαφνική επίσκεψη του Ιρλανδού πρωθυπουργού στο Λονδίνο. Και μια μέρα αργότερα, από κοινού, οι δύο πρωθυπουργοί Βρετανίας και Ιρλανδίας ανακοίνωσαν τη δημιουργία "τριμελούς, ανεξάρτητης, διεθνούς επιτροπής" για τον αφοπλισμό των παραστρατιωτικών οργανώσεων στην περιοχή. Ομως, μετά την επίσκεψη του Κλίντον και τις δηλώσεις του περί "λογικής ειρηνευτικής διαδικασίας", και ενώ ετοιμαζόταν να συνεδριάσει για πρώτη φορά η ειδική επιτροπή, στις 8/12, ο ΙΡΑ, με ανακοινωθέν του, αναφέρει ότι δεν παραδίνει τα όπλα.

Παράλληλα, στην Ιρλανδία, στη μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης που το διαζύγιο ήταν παράνομο, στις 24/11, οι κάτοικοι καλέστηκαν να πάνε στις κάλπες, ώστε να ψηφίσουν "ναι" ή "όχι" σχετικά με τη νομιμοποίησή του. Τα αποτελέσματα των εκλογών έδειξαν ότι με μικρή διαφορά κέρδισε το "ναι".

Πολλές δημόσιες υπηρεσίες έβαλαν "ΚΛΕΙΣΤΟΝ", σαν αποτέλεσμα των περικοπών που επιβάλλονται από το ρεπουμπλικάνικο προϋπολογισμό

Παρά το γεγονός ότι η διαφορά στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν πολύ μικρή, υπέρ του ενωμένου Καναδά, πλήθη κόσμου βγήκαν και πανηγύριζαν στους δρόμους