31ο ΜΕΡΟΣ

Στα τέλη του Οκτώβρη, ξέσπασε κι άλλη μαζική καταστολή στη Βολιβία. Στη Λα Πας, τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν τη σύλληψη περισσότερων από 30 ατόμων, μεταξύ των οποίων και 10 διάσημων γιατρών. Συνελήφθησαν και πολλοί άλλοι και η καταστολή επεκτάθηκε και πάλι στα ορυχεία, ενώ το Πολεμικό Συμβούλιο στο Καμίρι επρόκειτο να απαγγείλει την απόφασή του στις 17 Νοέμβρη του 1967 κατά του Ρεζί Ντεμπρέ και του Σίρο Ρομπέρτο Μπούστος.

Στο Καμίρι έφτασαν ο Αλέν Μπαντιού, καθηγητής Φιλοσοφίας στη Ρεμς της Γαλλίας, ο Βέλγος δικηγόρος Ροζέ Μ. Λαλμάν, η πρόξενος της Γαλλίας στη Βολιβία, Τερέζ ντε Μονλεόν, ο μορφωτικός ακόλουθος Ζεράρ Μπαρτελεμί και δεκάδες δημοσιογράφοι και ανταποκριτές πρακτορείων ειδήσεων απ' όλο τον κόσμο. Η απόφαση της δίκης κατά του Γάλλου διανοούμενου μονοπώλησε το διεθνές ενδιαφέρον.

Ο Ρεζί Ντεμπρέ είχε καταγγείλει τους μηχανισμούς της CIA από τις πρώτες ημέρες της κράτησής του. Αντιστάθηκε στις ψεύτικες κατηγορίες που ο δικαστής θέλησε να του αποδώσει και σημείωσε ότι δεν μπορούσε να δεχτεί αυτό που λεγόταν, ότι επρόκειτο δηλαδή να καταδικαστεί γιατί είχε έρθει δύο φορές για να κάνει κατασκοπία σε βάρος της χώρας, ότι έδωσε χάρτες στον Τσε, ότι του έφερε χρήματα, ότι συμμετείχε στα σχέδια των ανταρτών, ότι σχεδίασε τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις, ότι έδινε μαθήματα στους αντάρτες, ότι ήταν πολιτικός τους καθοδηγητής, ηθικός αυτουργός της ανατροπής και κρυφός μαχητής. Και καταλήγοντας τόνισε: "... όλα αυτά είναι παραμύθια, ψεύδη που δεν έχουν καθόλου αποδειχτεί και που ποτέ δε θα αποδειχτούν".

Ο Ρεζί Ντεμπρέ διαβεβαίωσε ότι η CIA οργάνωσε το μηχανισμό της δίκης, επειδή εκείνος είχε απορρίψει τις προτάσεις τους για συναλλαγή. Αναφέρθηκε στη συνάντησή του με θρασύδειλους της DIC, με ευέξαπτους αξιωματικούς, που ήξεραν περισσότερα από κλοτσιές και γροθιές παρά από ανακρίσεις, με επικεφαλής έναν πράκτορα της CIA, Πορτορικανό ή Παναμέζο, που υποτίθεται ότι λεγόταν δόκτωρ Γκονσάλες.

"Ποτέ αυτός ο δόκτωρ Γκονσάλες δεν προσποιήθηκε ότι πιστεύει πως εγώ μπορούσα να είμαι αντάρτης, κι ακόμα λιγότερο αρχηγός των ανταρτών. Κι αυτό επειδή γνώριζε πολύ καλά το παρελθόν μου, τον τρόπο σύλληψής μου, τον τρόπο δράσης των ανταρτών. Συμπέρανε, λοιπόν, αυτός ο κύριος ότι είχα κάποια εμπιστευτική πολιτική αποστολή, σε σχέση με το εξωτερικό. Και όλη η ανάκριση στράφηκε όχι γύρω από το αντάρτικο, ούτε γύρω από στοιχεία, οργανώσεις ή ονόματα στη Γαλλία, Ιταλία και Κούβα, τις χώρες δηλαδή που υποτίθεται ότι έχουν σχέση μ' αυτό που ονόμαζαν "διεθνή κομμουνιστική κατασκοπία". Για τον Τσε, φυσικά, είχε μεγάλη περιέργεια. Του είπα τότε ότι συμμεριζόμουν αυτή την περιέργειά του, γιατί κι εγώ, όπως και οποιοσδήποτε άλλος δημοσιογράφος, είχα την ελπίδα να τον συναντήσω, αλλά με είχαν ξεγελάσει ότι αρχηγός ήταν ο Ιντι (...). Κάτι που ήξεραν ότι δεν ήταν αλήθεια, αλλά τους έλειπαν οι αυτόπτες μάρτυρες, οι υλικές και λεπτομερειακές αποδείξεις για να το τεκμηριώσουν".

Ο Ντεμπρέ συνέχισε λέγοντας: "Ο Γκονσάλες, καθοδηγούμενος από ένα έγγραφο στα αγγλικά, με ρώτησε για το βιογραφικό μου, από την παιδική μου ηλικία ως τώρα (...). Μου πρόσφερε προστασία και αποσιώπηση στο όνομα της κυβέρνησης της Βολιβίας, αν και δεν ήταν Βολιβιανός, έτσι και αποφάσιζα να συνεργαστώ μαζί τους. Και στο τέλος, μου πρότεινε να συντάξω μια δημόσια δήλωση, για να αποκηρύξω "τα έργα και τις ιδέες μου", να αποκηρύξω την Κούβα, τον κομμουνισμό κλπ. με αντάλλαγμα την άμεση και διακριτική απελευθέρωσή μου. Βλέπετε, για τη CIA δεν υπάρχει όριο ασυνειδησίας, δεν υπάρχει όριο στην περιφρόνησή της απέναντι στον άνθρωπο...".

Ο Ντεμπρέ είπε ότι στις αρχές του Ιούλη, πήγαν στο Καμίρι μερικοί Κουβανοί της CIA, για ν' ανακρίνουν ξανά τους κρατούμενους, οι οποίοι παρουσιάστηκαν σαν απεσταλμένοι του δόκτορα Γκονσάλες. Και διαβεβαίωσε:

"Αυτός που αντιστοιχούσε σ' εμένα, είχε ένα μεγάλο προσόν: ήταν ειλικρινής και μιλούσε χωρίς περιστροφές. Με ανέκρινε για την ατζέντα με τις διευθύνσεις που είχα, αβλαβή ευτυχώς, που μου είχαν κατασχέσει μαζί με άλλα χαρτιά στη Μουγιουπάμπα, καθώς και άλλα έγγραφα, όπως ένα επίσημο γράμμα του κυρίου Μασπερό, μία κάρτα του διευθυντή του Σουσέσος, και άλλα επίσημα γαλλικά έγγραφα. Αυτό σας εξηγεί, αν μου επιτρέπετε την παρένθεση, γιατί αυτά τα έγγραφα δεν μπορούν να παρουσιαστούν εδώ. Γιατί αυτός ο άνθρωπος τα είχε στην τσάντα του κι έπρεπε να τα μεταφέρει στην Ουάσιγκτον (...). Αλλά αυτό που ενδιαφέρει εδώ, είναι η ειλικρίνεια αυτού του ανθρώπου.

Στο τέλος μου είπε το εξής: "Ολα εξαρτώνται από την έκθεση που θα κάνουμε. Η τύχη σας είναι στα χέρια σας. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν είστε αρχηγός των ανταρτών, αλλά σίγουρα θα πρέπει να έχετε κάποια μυστική αποστολή που μας ενδιαφέρει να γνωρίζουμε. Εάν συνεργαστείτε μαζί μας, εάν απαντήσετε σωστά στις ερωτήσεις μου, χωρίς να προσπαθήσετε να μας ξεγελάσετε, σας διαβεβαιώνω ότι όλη αυτή η μηχανή που έχει τεθεί σε λειτουργία εναντίον σας θα εξαφανιστεί πολύ γρήγορα. Αυτό που έχει κατασκευαστεί μπορούμε να το καταστρέψουμε σε λίγες μέρες, να το κάνουμε να περάσει σε δεύτερο πλάνο και θα μιλούν για σας όπως για οποιονδήποτε άλλο. Τέρμα οι λόγοι, τέρμα οι καμπάνιες απ' τον Τύπο, τέρμα οι αφίσες στους δρόμους, τέρμα οι ανακοινώσεις"".

Ο Ρεζί Ντεμπρέ διηγήθηκε πως, απ' ό,τι φάνηκε, ο πράκτορας της CIA δεν έμεινε ικανοποιημένος, γιατί η προπαγανδιστική μηχανή συνέχισε να λειτουργεί περισσότερο από ποτέ και διαβεβαίωσε: "Συστηματικά, απ' όλα τα μέσα που διέθεταν, συνδεόταν το όνομά μου με το όνομα του Τσε, αφήνοντας πολύ έξυπνα να εννοηθεί ότι πρώτα χάρη στις "αποκαλύψεις" μου έγινε γνωστή η παρουσία του εδώ, ενώ ήταν γνωστή από τα μέσα του Μάρτη. Συνδέθηκε το όνομά μου με τον Φιδέλ Κάστρο, όπως το έχετε δει στις αφίσες που καλύπτουν τους τοίχους αυτού κτιρίου, σαν να ήταν ποτέ δυνατό να υπάρχει σύγκριση ανάμεσα σε δυο ιστορικούς ήρωες, ανάμεσα σε δυο ηγέτες της Αμερικής και σ' έναν απλό δημοσιογράφο, έναν απλό μελετητή της δικής μου ηλικίας και υπηκοότητας.

Από το Μαϊάμι και την Ουάσιγκτον κυκλοφορούσαν φυλλάδια που είχαν εκδοθεί από μεγάλες εφημερίδες του τοπικού Τύπου σαν φτηνιάρικες νουβέλες, όπου με παρουσιάζουν να πίνω το αίμα μωρών, να παίρνω το πρωινό μου στην Αβάνα παρακολουθώντας εκτελέσεις. Να έχω συλληφθεί εδώ στη Βολιβία, στη διάρκεια μιας μάχης, στα βουνά, να τρέμω κρυμμένος πίσω από ένα δέντρο. Οταν αφεθεί η ατιμία αχαλίνωτη, δεν έχει σταματημό...".

Ο εισαγγελέας απευθύνθηκε στον Ρεζί Ντεμπρέ και τον Σίρο Ρομπέρτο Μπούστος με προσβλητικά λόγια, τους φέρθηκε σαν να ήταν εγκληματίες, σαν να ήταν πληρωμένοι ληστές, ξεπουλημένοι μισθοφόροι της Κούβας. Το δικαστήριο τούς καταδίκασε σε 30 χρόνια φυλάκιση, τη μεγαλύτερη ποινή που όριζαν οι ποινικοί νόμοι της χώρας.

Ο ρόλος της CIA και των Ηνωμένων Πολιτειών στη δίκη κατά του Ντεμπρέ και του Μπούστος αποκαλύφθηκε και ο διεθνής Τύπος ανέλαβε να τον κάνει παντού γνωστό. Βορειοαμερικανοί κρατικοί υπάλληλοι δήλωσαν ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δε θα έκανε κανένα επίσημο σχόλιο γύρω από την καταδίκη του Ρεζί Ντεμπρέ από στρατιωτικό δικαστήριο της Βολιβίας. Και ψύχραιμα διαβεβαίωσαν: "Υστερα από όλα αυτά, είναι φανερό ότι δεν έχουμε καμία ανάμειξη".

Σε πολλά μέρη του κόσμου, καταδικάστηκε η κυβέρνηση του Μπαριέντος για τις αυθαιρεσίες, τις παραβιάσεις του νόμου και τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν στη δίκη. Δημιουργήθηκαν επιτροπές αλληλεγγύης με τον Ντεμπρέ σε διάφορες χώρες. Διανοούμενοι με μεγάλο κύρος ζητούσαν την απελευθέρωση του Ντεμπρέ και των συντρόφων του, όπως ο Κολομβιανός Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, ο Αργεντινός Χούλιο Κορτάσαρ, ο Γάλλος Ζαν Πολ Σαρτρ και εκατοντάδες άλλοι συγγραφείς και καλλιτέχνες.

Η CIA δεν ήταν διατεθειμένη να συγχωρήσει τον Ρεζί Ντεμπρέ και τον Σίρο Ρομπέρτο Μπούστος. Αποκαλύφτηκε ένα σχέδιο δολοφονίας τους, την ίδια στιγμή που οργανωνόταν μια συκοφαντική εκστρατεία εναντίον τους. Τους κατηγόρησαν ότι ήταν υπεύθυνοι για την πληροφορία ότι ο Τσε βρισκόταν στη Βολιβία. Γι' αυτό το λόγο, προσπαθούσαν να τους εξοντώσουν φυσικά, πολιτικά και ηθικά. Από τότε η CIA δε σταμάτησε να προσπαθεί να τους εξαγοράσει, να τους εμπλέξει ή να τους εξουδετερώσει με οποιονδήποτε τρόπο.

ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΤΟ 32ο ΜΕΡΟΣ