Associated Press

Οι Αυστραλοί στρατιώτες έχουν ...πιάσει δουλιά

Οι νεκροί απ' τις συγκρούσεις ξεπερνούν τους 100 (εκ των οποίων οι 27 χάθηκαν μέσα στην τελευταία βδομάδα...). Οι τραυματίες - πολλοί περισσότεροι. Κάπου 100.000 κάτοικοι της πρωτεύουσας Ντίλι και των περιχώρων έχουν γίνει (για πολλοστή φορά) πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα. Ελάχιστοι έχουν επιστρέψει στις εστίες τους, παρά τις περί του αντιθέτου ανακοινώσεις του προέδρου Ξανάνα Γκουσμάο, που στις αρχές της βδομάδας ανέλαβε τη διοίκηση του στρατού και την «επίβλεψη» σημαντικών υπουργείων.

Ομως, το τελευταίο επεισόδιο της κρίσης δεν είναι απλώς συγκρούσεις που άναψαν μετά τις απολύσεις 600 στρατιωτών, τον περασμένο Απρίλη, επειδή πραγματοποίησαν πολυήμερη απεργία ενάντια στις συνθήκες εργασίας και τις χαμηλές αμοιβές. Η φτώχεια στο Α. Τιμόρ είναι αυτή που κάνει εδώ και καιρό το καζάνι να σιγοβράζει μέχρι την επόμενη έκρηξη και να μαστίζει το μεγαλύτερο μέρος των περίπου 900.000 ντόπιου πληθυσμού. Ωστόσο, μολονότι η φτώχεια θεωρείται μία απ' τις βασικές ρίζες της κακοδαιμονίας, δεν οφείλεται τόσο στο φτωχό, ως επί το πλείστον, έδαφος της χώρας. Είναι επακόλουθο της συγκρότησης ενός προτεκτοράτου που στήθηκε στα γρήγορα με πακτωλό εκατομμυρίων δολαρίων, που ποτέ δεν έγιναν έργα υποδομής. Ούτε δημόσιες υπηρεσίες Υγείας και Παιδείας. Ούτε καν θέσεις εργασίας! Αλλά παχυλοί μισθοί για ξένους «συμβούλους» που έσπευσαν σαν τις ακρίδες να «βοηθήσουν» την κυβέρνηση του νεοσύστατου κράτους. `Η επιταγές για τη διευθέτηση τάχα «αναπτυξιακών» προγραμμάτων της «Παγκόσμιας Τράπεζας»...

Το Ανατολικό Τιμόρ που ανέκτησε την ανεξαρτησία του το 2002 στην περιοχή του Ειρηνικού ανάμεσα στην Ινδονησία και την Αυστραλία

Η Αυστραλία, άλλωστε, είναι η μοναδική χώρα που αναγνώρισε επίσημα την ινδονησιακή κατοχή του νησιού, συνάπτοντας με την Ινδονησία το 1989 (επί χούντας του Ινδονήσιου στρατηγού Σουχάρτο) την πολυθρύλητη συμφωνία «Τιμόρ Γκαπ Τρίτι» (Timor Gap Treaty). Με τη συγκεκριμένη συμφωνία, που η Αυστραλία χρησιμοποιεί ως σήμερα σαν «χαρτί» για να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα του Α. Τιμόρ στις διαφιλονικούμενες υποθαλάσσιες περιοχές, η Τζακάρτα χάριζε στην Καμπέρα (με αντίτιμο την αναγνώριση της ινδονησιακής κατοχής) τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων... Χρόνια μετά, η Αυστραλία (ειδικότερα οι εταιρίες Woodside, BHP BILLITON, και SHELL) άρχισε το Νοέμβρη του 1999 και επίσημα τις γεωτρήσεις στην υφαλοκρηπίδα του Α.Τιμόρ. Δηλαδή, αφ' ότου η Αυστραλία έσπευσε - τότε με τις ευλογίες ΗΠΑ και ΟΗΕ - να διοικήσει την επεμβατική «ειρηνευτική» δύναμη για την «αποκατάσταση της έννομης τάξης» και τη διεξαγωγή εκλογών. Κοντολογίς, προτού καν το Α.Τιμόρ γίνει ανεξάρτητο, η Αυστραλία είχε ήδη ξεκινήσει την εκμετάλλευση των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου παραβιάζοντας, συνειδητά, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας που υποτίθεται πως «βοηθούσε» να ορθοποδήσει...

Εκτοτε, οι θαλάσσιες διαφορές μεταξύ Α. Τιμόρ και Αυστραλίας παραμένουν ανεπίλυτες κύρια λόγω των εκβιασμών του Αυστραλού πρωθυπουργού Τζον Χάουαρντ. Ως σήμερα, η κυβέρνηση Χάουαρντ επιχειρεί με δήθεν «γενναιόδωρες» προσφορές να εξασφαλίσει, και επίσημα, τη μερίδα του λέοντος στον υποθαλάσσιο ορυκτό πλούτο του Α. Τιμόρ, πιέζοντας ασφυκτικά την εκλεγμένη κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μάρι Αλκατίρι.

Ετσι, μόνον «σύμπτωση» δεν είναι το γεγονός πως ο Αλκατίρι «δαιμονοποιείται» εδώ και μήνες απ' τους αντικομμουνιστές αναλυτές των ΜΜΕ του Ρούμπερτ Μέρντοχ σαν «απολυταρχικός, κρατικιστής, νεποτιστής, αποτυχημένος πρωθυπουργός»... Δηλαδή, σαν αποκλειστικός υπεύθυνος της κρίσης...

Τι «έκανε» όμως ο Αλκατίρι και εξόργισε τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα της Αυστραλίας και των ΗΠΑ; Ο Αλκατίρι, ένα απ' τα ηγετικά στελέχη του Εθνικοαπελευθερωτικού Κινήματος του Τιμόρ, FRETILIN με μαρξιστική ιδεολογία που ζούσε εξόριστος στη Μοζαμβίκη κατά το μεγαλύτερο μέρος της 24χρονης ινδονησιακής κατοχής του Α. Τιμόρ, προσπάθησε - με δεδομένες τις δυσκολίες και τις ορέξεις του μεγάλου κεφαλαίου - να αποδεσμεύσει, όπως μπορούσε, τη χώρα του από νεοαποικιοκρατικές πολιτικές.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ηλεκτρονικού κόμβου «Asia Times», στις αρχές της άνοιξης, «παρά τις έντονες αντιρρήσεις του Αμερικανού πρέσβη στο Α. Τιμόρ» αποφάσισε την πρόσληψη 500 Κουβανών γιατρών μετά την επιτυχημένη ανθρωπιστική αποστολή των τελευταίων στο νησί. Αλλο «έγκλημα» του Αλκατίρι; Είχε, λέει το ρεπορτάζ του Asia Time, κηρύξει στο Α.Τιμόρ ημέρα εθνικού πένθους τη μέρα θανάτου του Παλαιστίνιου ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ.

Επίσης, Αυστραλία και ΗΠΑ εξαγριώθηκαν όταν έμαθαν πέρσι πως ο Αλκατίρι ετοιμαζόταν να αναθέσει στην κινεζική κρατική πετρελαϊκή PETROCHINA την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.

Επιπλέον, ο Αλκατίρι στιγματίζεται ακόμη και για το γεγονός... πως είναι «Μουσουλμάνος αραβικής καταγωγής σε ένα νησί που το 94% του πληθυσμού είναι Ρωμαιοκαθολικοί»...

Επομένως, οι πρόσφατες συγκρούσεις (εάν δεν ήταν σχεδιασμένες...) αποσκοπούσαν (όπως άλλωστε αποδεικνύουν οι τελευταίες εξελίξεις) στον παραγκωνισμό του εκλεγμένου μεν, πλην ανεπιθύμητου για τους ιμπεριαλιστές, πρωθυπουργού Αλκατίρι... Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως επικεφαλής της ομάδας των απότακτων στρατιωτών και αστυνομικών είναι ο ταγματάρχης Αλφρέντο Ρεϊνάντο. Απόφοιτος πολεμικής σχολής στην Αυστραλία που έχει ισχυρές διασυνδέσεις με τις πρεσβείες ΗΠΑ και Αυστραλίας στο Ντίλι. Ο Ρεϊνάντο «συμπτωματικά» εμφανίζεται τελευταία πιο «διαλλακτικός» στον πρόεδρο Γκουσμάο μετά και τις νέες (υπερ)εξουσίες του τελευταίου, έχοντας σαν «παντιέρα» τον εκτοπισμό του Αλκατίρι απ' την εξουσία...

Οσο για τους λόγους που έκαναν την Αυστραλία να στείλει (απ' τον Απρίλη) πολεμικά πλοία σε απόσταση αναπνοής απ' το Α.Τιμόρ «προβλέποντας» τις σημερινές διαστάσεις της κρίσης; Φαίνεται πως επιδιώκει να εγκαθιδρυθεί σαν η απόλυτη δύναμη «αποκατάστασης της έννομης τάξης» για να εξανεμίσει οιεσδήποτε προσπάθειες της πρώην αποικιοκράτειρας Πορτογαλίας ή της ΕΕ, να επανέλθουν στην περιοχή... Ακόμη και η εσπευσμένη αποστολή 150 Πορτογάλων προεδρικών φρουρών στο τέλος της βδομάδας είναι για την Καμπέρα «ενόχληση» στα σχέδιά της για απόλυτη «κηδεμονία» του κρατιδίου... Αλλωστε θεωρεί (μετά τη σιωπηλή αποδοχή του ΟΗΕ) πως «νομιμοποιείται» να το παίξει «σερίφης» στην ευρύτερη περιοχή του Ειρηνικού μετά το «ελεύθερο» που της έχει δώσει ο Μπους. Σε αντάλλαγμα της έμπρακτης υποστήριξης του Αυστραλού πρωθυπουργού Τζον Χάουαρντ σε όλες τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις (Ιράκ, Αφγανιστάν κ.λπ.).

Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο πως μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτέμβρη και τη διακήρυξη του «προληπτικού επιθετικού» δόγματος των ΗΠΑ, ο Χάουαρντ (μαζί και η αντιπολίτευση των «Εργατικών») ήταν απ' τους πρώτους που το υιοθέτησαν... Πράγμα που αποδεικνύεται έμπρακτα απ' το 2002 με τις επεμβάσεις της Αυστραλίας σε ανεξάρτητα νησιωτικά κρατίδια του Ειρηνικού (π.χ. νησιά Φίτζι, Νησιά Σολομώντα, Νήσος Ναουρού) με πρόσχημα την «αποκατάσταση της τάξης και του νόμου».

Γι' αυτό και η μόνη ελπίδα σωτηρίας αυτών των κρατιδίων απ' τους αυτόκλητους ή διορισμένους «σωτήρες» είναι μόνον ο αγώνας των λαών τους...

1600 Οι Πορτογάλοι εισβάλλουν στο Τιμόρ και παρά την αντίσταση του λαού το κάνουν αποικία τους.

1747 Μάχες Πορτογάλων και Ολλανδών αποικιοκρατών οδηγούν στη διχοτόμηση του νησιού σε ανατολικό (αποικία Πορτογάλων) και δυτικό (ολλανδική αποικία).

1942 - 1945 Εισβολή Ιαπώνων στρατιωτών και συγκρούσεις με το λαό του νησιού. Εως το 1945, οπότε λήγει η ιαπωνική κατοχή, σφαγιάζονται τουλάχιστον 60.000 Τιμορέζοι. Στη συνέχεια, με την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Ινδονησίας, το δυτικό τμήμα του νησιού εμπίπτει στη δικαιοδοσία της νέας χώρας.

1974 Η αντιφασιστική επανάσταση στην Πορτογαλία οδηγεί στην ανεξαρτησία πορτογαλικών αποικιών, ανάμεσά τους και το Α. Τιμόρ. Το Νοέμβρη, το Εθνικοαπελευθερωτικό Μέτωπο του Τιμόρ (FRETILIN) κηρύσσει ανεξαρτησία. Το Δεκέμβρη, η Ινδονησία - επί χούντας Σουχάρτο - εισβάλλει και κατακτά το Α. Τιμόρ με πρόσχημα την «αναχαίτιση του κομμουνισμού».

1981 Ο Ξανάνα Γκουσμάο έχοντας επιστρέψει στο νησί απ' τις ΗΠΑ και την Αυστραλία ηγείται του FALINTIL («Ενοπλες Δυνάμεις Εθνικής Απελευθέρωσης του Α. Τιμόρ), την ένοπλη πτέρυγα του FRETILIN. Συλλαμβάνεται το 1992 και καταδικάζεται σε ισόβια.

1996 Το Α.Τιμόρ βρίσκεται στο επίκεντρο μετά τη βράβευση του Ρωμαιοκαθολικού επισκόπου Ντίλι, Κάρλος Μπέλου και του Ζοζέ Ράμος Χόρτα (νυν υπουργού Εξωτερικών) με Νόμπελ Ειρήνης.

1997 - 1998 Η εξέγερση του ινδονησιακού λαού επιφέρει το τέλος της δικτατορίας Σουχάρτο. Ο νέος Ινδονήσιος ηγέτης Χαμπίμπι υπόσχεται στο Α. Τιμόρ «ειδικό καθεστώς αυτονομίας».

1999 Το Μάη, Ινδονησία και Πορτογαλία υπογράφουν ως εγγυήτριες δυνάμεις συμφωνία για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, που επικυρώνεται απ' τον ΟΗΕ. Τον Αύγουστο, ψηφίζει το 99% των ψηφοφόρων και το Σεπτέμβρη ανακοινώνεται πως το 78% προτίμησε την ανεξαρτησία. Ακολουθούν σφοδρές αιματοχυσίες, λεηλασίες, επιθέσεις αμάχων απ' τον ινδονησιακό στρατό και ένοπλες συμμορίες. Οι νεκροί είναι χιλιάδες, οι πρόσφυγες δεκάδες χιλιάδες και το νησί... καμένη γη. Τον Οκτώβρη, οι Ινδονήσιοι απελευθερώνουν τον Γκουσμάο και εγκαθίσταται μεταβατική κυβέρνηση υπό τον ΟΗΕ και «ειρηνευτικές δυνάμεις» Αυστραλών.

2001. Στις βουλευτικές εκλογές του Αυγούστου το FRETILIN σαρώνει, κατακτώντας τις 55 απ' τις 88 έδρες και σχηματίζει κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Μάρι Αλκατίρι.

2002 Τον Απρίλη, ο Γκουσμάο κερδίζει τις προεδρικές εκλογές και το Μάη, το Α. Τιμόρ κηρύσσεται ανεξάρτητο. Το Σεπτέμβρη γίνεται μέλος του ΟΗΕ.

2005 Τον Ιούνη, αποχωρούν και οι τελευταίοι Αυστραλοί στρατιώτες.

2006 Το Μάρτη εκατοντάδες στρατιώτες και αστυνομικοί απεργούν διαμαρτυρόμενοι για μισθούς πείνας. Τον Απρίλη, αποπέμπονται απ' τις ένοπλες δυνάμεις για άρνηση εκτέλεσης καθήκοντος και οι απότακτοι ξεκινούν οργανωμένες επιθέσεις στο Ντίλι. Ακολουθούν συγκρούσεις με το στρατό, κατά τις οποίες σκοτώνονται δεκάδες άτομα. Στα τέλη Μάη, καταφτάνουν οι πρώτες ξένες δυνάμεις επέμβασης (Αυστραλοί, Νεοζηλανδοί, Μαλαισιανοί και Πορτογάλοι). Οι Αυστραλοί διαμηνύουν πως θα διαμείνουν «για μήνες» ή μέχρι τις εκλογές το Μάη του 2007.