ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 20 Φλεβάρη 2000
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ημερίδα της ΚΟΑ του ΚΚΕ για τους σεισμούς
Συλλογική δράση για την αντισεισμική θωράκιση

Ο «Ρ» δημοσιεύει σήμερα τις τοποθετήσεις στην ημερίδα των: Σπύρου Χαλβατζή, Βασίλη Παπαζάχου, Γιώργου Γιώγου, Χρήστου Τελιώνη, Γιάννη Σταυρόπουλου και Χρήστου Σελιανίτη

Το δράμα των σεισμόπληκτων της Αθήνας που εξακολουθεί να καταγράφεται ακόμη, εξίμισι μήνες μετά το σεισμό, το πρόβλημα της λαϊκής κατοικίας και της οργανωμένης δόμησης στο «άναρχο» Λεκανοπέδιο, το οποίο δημιούργησε η πολιτική γης, που ακολουθήθηκε τα τελευταία 50 χρόνια και η οποία εξυπηρετούσε τα μεγάλα συμφέροντα σε βάρος των εργαζομένων, ο εμπαιγμός των κυβερνητικών εξαγγελιών για την αποκατάσταση των σεισμοπαθών, αλλά και για τη γενικότερη αντισεισμική θωράκιση της χώρας.

Αυτά ήταν τα βασικότερα ζητήματα που τροφοδότησαν μια μεστή και ουσιαστική συζήτηση κατά τη διάρκεια της Ημερίδας, που διοργάνωσε την περασμένη Τετάρτη σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας η Κομματική Οργάνωση Αθήνας του ΚΚΕ με θέμα «Συνέπειες του σεισμού της 7ης Σεπτεμβρίου 1999 στο λαό του Λεκανοπεδίου - Ευθύνες των κυβερνήσεων - Μέτρα για την αντισεισμική θωράκιση».

Η ανάγκη παρέμβασης του μαζικού λαϊκού κινήματος και η διαμόρφωση ενός μετώπου πάλης, τόσο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των σεισμοπλήκτων, όσο και για την αντισεισμική θωράκιση της χώρας, αναδείχτηκε ως κυρίαρχο ζήτημα κατά τη διάρκεια της ημερίδας.

Οπως χαρακτηριστικά τόνισε στην εισαγωγική ομιλία ο Σπύρος Χαλβατζής, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ: «Θεωρούμε ότι είναι επιτακτικά αναγκαίο να διαμορφωθεί ένα μέτωπο πάλης των πιο πλατιών δυνάμεων του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, της επιστημονικής κοινότητας, από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, από τους πληγέντες, ώστε πολλά από τα σημερινά προβλήματα να αντιμετωπιστούν άμεσα, αλλά κυρίως να μπουν στέρεες βάσεις για την αντισεισμική θωράκιση, αλλά και προστασία του λαού από κάθε φυσικό φαινόμενο».

Σκοπός της Ημερίδας δεν ήταν η απλή καταγραφή της σημερινής άθλιας πραγματικότητας που βιώνουν χιλιάδες σεισμόπληκτοι της Αττικής ή ακόμα ένας τραγικός απολογισμός όσων δεν έκανε - αλλά υποσχέθηκε - η κυβέρνηση. Κυρίως, πραγματοποιήθηκε για να βοηθήσει να κατατεθούν προτάσεις από ειδικούς επιστήμονες και τεχνικούς, από οικοδόμους, από πληγέντες, από επαγγελματοβιοτέχνες που επλήγησαν και αυτοί και οι επιχειρήσεις τους, από εκπροσώπους κοινωνικών φορέων.

Και πράγματι η Ημερίδα αποτέλεσε ένα αποφασιστικό βήμα, ώστε στο κέντρο της προσοχής να μπουν τα πραγματικά προβλήματα που έχουν σχέση με το τεράστιο αυτό πρόβλημα της αντισεισμικής θωράκισης και της αποκατάστασης των σεισμοπλήκτων. Μακριά από τις ανούσιες δικομματικές αντιπαραθέσεις και προεκλογικού τύπου φιέστες που διοργανώθηκαν και θα διοργανώσουν στο πλαίσιο της προεκλογικής επικοινωνιακής τακτικής τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΝΔ.

Ο «Ρ» παρουσιάζει, σήμερα, αποσπάσματα ορισμένων από τις παρεμβάσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της Ημερίδας. Αυτό δε σημαίνει ότι όσες τοποθετήσεις δε δημοσιεύονται δεν ήταν αξιόλογες και ενδιαφέρουσες. Απλώς, ο περιορισμένος χώρος της εφημερίδας δεν επιτρέπει να παρουσιαστούν τα πλήρη πρακτικά της Ημερίδας, που όμως θα κυκλοφορήσουν σύντομα από την Κομματική Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ.

Ετσι, σήμερα δημοσιεύουμε τις τοποθετήσεις των: Σπ. Χαλβατζή, Β. Παπαζάχου, Γ. Γιώγου, Χρ. Τελιώνη, Γ. Σταυρόπουλου, Χρ. Σελιανίτη.

Σπύρος Χαλβατζής
Αναγκαία η διαμόρφωση ενός μετώπου πάλης

Εκτενή αποσπάσματα από την εισηγητική ομιλία του Σπ. Χαλβατζή στην ημερίδα για τους σεισμούς, που διοργάνωσε η ΚΟΑ του ΚΚΕ

O Σπύρος Χαλβατζής
O Σπύρος Χαλβατζής
Κατά την άποψη του ΚΚΕ και για το συγκεκριμένο ζήτημα γίνεται φανερό ότι δίχως σύγκρουση με την αντιλαϊκή πολιτική και τα οικονομικά της στηρίγματα, η ανθρώπινη υπόσταση της εργατικής τάξης των λαϊκών στρωμάτων θα διακυβεύεται καθημερινά, θα συντρίβεται, θα πετιέται στις χωματερές της «ελεύθερης αγοράς», είπε ο Σπύρος Χαλβατζής, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που ήταν ο κύριος εισηγητής στην ημερίδα.

Θεωρούμε- συνέχισε - ότι είναι επιτακτικά αναγκαίο να διαμορφωθεί ένα μέτωπο πάλης των πιο πλατιών δυνάμεων του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, της επιστημονικής κοινότητας από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, από τους πληγέντες, ώστε πολλά από τα σημερινά προβλήματα να αντιμετωπιστούν άμεσα, αλλά κυρίως να μπουν στέρεες βάσεις για την αντισεισμική θωράκιση, αλλά και προστασία του λαού από κάθε φυσικό φαινόμενο.

Το ΚΚΕ στάθηκε κοντά στους πληγέντες. Τους κάλεσε να αυτοοργανωθούν, να δράσουν, να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, για καλύτερη διαβίωση και με τη δημιουργία Επιτροπών κατά Καταυλισμό, κατά Συνοικία, Δήμο και Περιοχή. Ηδη έχουν συγκροτηθεί σύλλογοι που παλεύουν για την επίλυση των προβλημάτων. Η συσπείρωση και η πάλη τους, μαζί με τις ταξικές οργανώσεις της εργατικής τάξης και άλλων φορέων του μαζικού κινήματος, είναι βασικός όρος για να εφαρμοστούν λύσεις που θα αντιμετωπίζουν ουσιαστικά τα προβλήματα.

Ποια μέτρα;

Τα μέτρα για τους σεισμοπαθείς, που μέχρι σήμερα έχουν υλοποιηθεί από την κυβέρνηση, εξακολουθούν να είναι μέτρα πρώτης ανάγκης, αποσπασματικά, όχι ολοκληρωμένα, χωρίς κοινωνικά κριτήρια και προτεραιότητες.

Η κυβέρνηση οργανώνει προεκλογικές φιέστες. Την ίδια στιγμή που:

  • Με βάση τα δικά της στοιχεία, 60.000 τουλάχιστον οικογένειες μένουν σε ακατάλληλα για χρήση σπίτια (κίτρινα). 95.000 ιδιοκτησίες κρίθηκαν ακατάλληλες για χρήση (6.315 κόκκινο, 88.365 κίτρινο). Από αυτό τον αριθμό μόνο 31.000 έχουν αντιμετωπίσει έστω στοιχειωδώς το πρόβλημα στέγης. 25.000 έκαναν αίτηση για επίδομα ενοικίου, 6.500 μένουν στα κάθε είδους και ποιότητας οικήματα. Η ευθύνη της κυβέρνησης είναι τεράστια, αφού δεν αντιμετωπίζει συνολικά το πρόβλημα και είναι υπεύθυνη για κάθε ατύχημα από νέο σεισμό.
  • Υποστηρίζει χωρίς ντροπή ότι τα ποσά που δίνονται, 130.000 δρχ. ανά τετραγωνικό μέτρο για ανακατασκευή και μέχρι 65.000 δρχ. το τετραγωνικό για επισκευή και μόνο το 1/3 δωρεάν παροχή, είναι υπεραρκετά.

Εάν πιστεύει σ' αυτό, θα έπρεπε να δεχτεί την πρόταση: «Οι σεισμοπαθείς να δώσουν στην κυβέρνηση αυτά που δικαιούνται και να αναλάβει το κράτος την ανακατασκευή των κατεστραμμένων κτιρίων». Αρνήθηκε αυτή την πρόταση, ακόμη και σε κατασκευές του ΟΕΚ. Γνωρίζει καλά ότι το κόστος της ανακατασκευής και επισκευής είναι περίπου ενάμισι έως δύο φορές μεγαλύτερο.

  • Αρνήθηκε κάθε έλεγχο στις τιμές των ενοικίων που έχουν φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη και την παράταση του χρόνου επιδότησης ενοικίου.
  • Ρίχνει για μια ακόμα φορά το δυσβάσταχτο βάρος στις πλάτες των σεισμοπλήκτων.
  • Ο προγραμματισμός αντιμετώπισης των συνεπειών είναι ανύπαρκτος. Ενώ η ίδια υπολογίζει τις καταστροφές σε 1 τρισ. δρχ. αρνείται, δεν καταθέτει κανένα προγραμματισμό για τη διάθεση των απαιτούμενων χρημάτων. Για το 2000 προϋπολογίστηκαν 40 δισ. δρχ., από τα οποία 24 δισ. για κατεδαφίσεις και μόνο 16 δισ. για ανακατασκευές και επισκευές. Λιγότερα από τη διαφήμιση ΠΑΣΟΚ και ΝΔ.
  • Οι διαδικασίες έγκρισης είναι γραφειοκρατικές και χρονοβόρες. Η προσωρινή στέγαση σε προκατασκευασμένες κατοικίες και τροχόσπιτα θα διαρκέσει για χρόνια, αφού μέχρι σήμερα ελάχιστες αιτήσεις έγιναν και γίνονται για την επισκευή των σπιτιών. Μέχρι πρόσφατα είχαν κατατεθεί μόνο 1.500 αιτήσεις.
  • Τα προβλήματα της ανεργίας, στις περιοχές που επλήγησαν, είναι τεράστια. Η καταστροφή επιχειρήσεων, η μείωση του τζίρου από την αδυναμία κατανάλωσης αυξάνουν την ανεργία στις πληγείσες περιοχές. Η κυβέρνηση, στα πλαίσια της «Λευκής Βίβλου», με προγράμματα εκπαίδευσης, επανακατάρτισης και κυρίως επιδότησης των εργοδοτών δε λύνει τα προβλήματα. Δεν εφαρμόζει την πρόταση για επιδότηση των ανέργων σε ύψος 80% του βασικού μισθού μέχρι την εξεύρεση εργασίας, έστω κι αν δεν έχουν τις προϋποθέσεις.
  • Σοβαρότατα προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι ΕΒΕ, ιδίως όσοι επλήγησαν άμεσα από το σεισμό (πάνω από 20.000), αλλά και γενικότερα οι επαγγελματίες των σεισμόπληκτων περιοχών από την αναδουλιά. Πολλοί σήμερα είναι άνεργοι. Οι προτάσεις των συλλογικών τους φορέων είναι δίκαιες και σωστές. Η κυβέρνηση όμως κωφεύει.
  • Τις τελευταίες μέρες είδαν το φως της δημοσιότητας «ρυθμίσεις για τις αυθαίρετες κατασκευές». Προεκλογικές ρυθμίσεις που καταδικάζουν τις πόλεις στο ίδιο πολεοδομικό χάος, ανακυκλώνουν το πρόβλημα, το οξύνουν, αφού δεν υπάρχει ολοκληρωμένο πρόγραμμα λαϊκής στέγης.
Αντισεισμική θωράκιση

Παράλληλα με αυτήν την πρακτική της κυβέρνησης, στα άμεσα προβλήματα των πληγέντων υπάρχει τεράστια καθυστέρηση, στη βάση δηλαδή της αντισεισμικής προστασίας και θωράκισης της χώρας και ειδικά των πιο επικίνδυνων περιοχών.

Η αντισεισμική θωράκιση της χώρας απαιτεί ολοκληρωμένο σχεδιασμό. Ενα συνολικό σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει τα παρακάτω ειδικά μέτρα:

  • Καταγραφή και παραπέρα έρευνα και μελέτη της σεισμικής επικινδυνότητας των διαφόρων περιοχών της χώρας.
  • Μικροζωνική έρευνα και μελέτη των επικίνδυνων περιοχών που απαιτούν ειδικούς όρους πολεοδόμησης και κατασκευής των κτιρίων ή απαγόρευση δόμησης σε αυτές τις περιοχές. Μια τέτοια μελέτη είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση μετεγκατάστασης των πληγέντων ή ολόκληρων περιοχών. Δημιουργεί την ανάγκη για αποφασιστική ανάπτυξη του ερευνητικού έργου και του δυναμικού του, καθώς και το συντονισμό τους.
  • Απαιτεί το δημόσιο έλεγχο εφαρμογής των θεσπισμένων ειδικών όρων και προδιαγραφών κατασκευής, της ποιότητας των υλικών, που να ανταποκρίνονται στην οξύτητα του φαινομένου στη χώρα μας.
  • Τον επιστημονικό έλεγχο όλων των κτιρίων του Λεκανοπεδίου και των μεγάλων πόλεων και ιδιαίτερα των αυθαιρέτων.
  • Ιδιαίτερα για την ασφάλεια των εργαζομένων στις βιομηχανικές περιοχές απαιτείται: Η ουσιαστική και συνδυασμένη εφαρμογή του αντισεισμικού κανονισμού, της νομοθεσίας προστασίας από τον επαγγελματικό κίνδυνο και της οδηγίας Σεβέζο, προβλέπει σχέδιο αντιμετώπισης ατυχημάτων μεγάλης έκτασης. Η γειτνίαση πολεμικών βιομηχανιών με διυλιστήρια εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους.
  • Τη συνεχή ενημέρωση του κόσμου για τη σεισμικότητα της περιοχής όπου ζει και τον τρόπο αντιμετώπισης του φαινομένου, τόσο ατομικά όσο και συλλογικά.
  • Τη θεσμοθέτηση σχεδίου αντιμετώπισης του φαινομένου σε όλη τη χώρα ανά Περιφέρεια και Νομό. Η επικαιροποίηση και ο εκσυγχρονισμός, η ενίσχυση σε υλικοτεχνική υποδομή και ανθρώπινο δυναμικό του μηχανισμού επέμβασης που θα λειτουργεί με τη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης και των φορέων των εργαζομένων και θα επιβάλλει τα απαραίτητα μέτρα για την άμεση ανακούφιση των πληγέντων.

Δεν μπορεί να επαφίεται στον απαράμιλλο και υπεράνθρωπο αλτρουισμό των δυνάμεων της Πυροσβεστικής και των ειδικών δυνάμεών της η αντιμετώπιση αυτών των εκτάκτων καταστάσεων. Απαιτείται η ηθική, υλική και επιστημονική ενίσχυση όλου αυτού του δυναμικού.

Μια τέτοιου είδους πολιτική δεν προσφέρεται για ψηφοθηρία, γι' αυτό και δεν εφαρμόζεται. Απαιτεί τη μαζική και οργανωμένη παρέμβαση των εργαζομένων για την επιβολή της.

Για την ανεύρεση και παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων μέχρι σήμερα δεν έχουμε παρά μόνον πράξεις εντυπωσιασμού, που επαναλαμβάνονται μετά από κάθε καταστροφή. Είναι αποπροσανατολιστικές, γιατί περιορίζουν την ευθύνη όλων των κυβερνήσεων για τις τεράστιες καταστροφές.

Βασικό ζητούμενο κατά την άποψη του ΚΚΕ είναι ένα συνολικό σχέδιο αντισεισμικής θωράκισης της χώρας. Η έξαρση του φαινομένου τα τελευταία χρόνια επιβάλλει να παρθούν μακροπρόθεσμα μέτρα αντιμετώπισή τους. Η αντισεισμική θωράκιση της χώρας, η προστασία των κατοίκων και της περιουσίας τους από τους σεισμούς είναι ζωτικής σημασίας έργο υποδομής. Μεγάλα έργα δεν είναι μόνο οι δρόμοι και οι γέφυρες. Χρήματα υπάρχουν. Οι πόροι από την ΕΕ, όπως από το Γ` ΚΠΣ, τους οποίους έχει πληρώσει πολλαπλάσια ο λαός μας, πρέπει να κατευθυνθούν σ' ένα σημαντικό τους ποσοστό σε αυτόν το στόχο.

Τι πρέπει να γίνει

Ο Σπ. Χαλβατζής στη συνέχεια αναφέρθηκε στα μέτρα που πρέπει να παρθούν στην κατεύθυνση της αντισεισμικής προστασίας. Συγκεκριμένα, τόνισε ότι:

Απαιτείται:

  • Μια άλλη πολιτική γης. Επανακαθορισμός των χρήσεών της και ειδικά της χωροθέτησης εγκαταστάσεων που καθίστανται επικίνδυνες σε τυχόν βλάβες από σεισμό.
  • Απόσυρση του νόμου για τα 82 στρατόπεδα που προβλέπει τσιμεντοποίησή τους και όλων των διατάξεων που προωθούν την κατάληψη ελεύθερων χώρων, την παραχώρησή τους στο μεγάλο κεφάλαιο και στους κερδοσκόπους γης.
  • Εξεύρεση και απόκτηση νέων ελεύθερων χώρων.
  • Δραστική μείωση των συντελεστών δόμησης.
  • Ρυθμίσεις του κυκλοφοριακού και συγκοινωνιακού.
  • Είναι ανάγκη να θεσμοθετηθεί ολοκληρωμένο, αξιόπιστο και εφαρμόσιμο σχέδιο αντιμετώπισης του φαινομένου σε όλη τη χώρα, ανά Περιφέρεια και Νομό.
  • Απαιτείται εκσυγχρονισμός και ενίσχυση του μηχανισμού επέμβασης, που θα λειτουργεί με τη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης και των φορέων των εργαζομένων και θα επιβάλλει τα απαραίτητα μέτρα για την άμεση ανακούφιση των πληγέντων.
  • Επιμένουμε να διαμορφωθεί σε επίπεδο Δήμου, Μητρώο όλων των Οικοδομών ώστε να υπάρχει η πραγματική εικόνα για την κατάσταση κάθε κτιρίου, κατά τη διαδικασία μεταβιβάσεων.
  • Ζητήσαμε την επέκταση των ελέγχων σε όλα τα δημόσια κτίρια (σχολεία, φροντιστήρια, νοσοκομεία, χώροι διασκέδασης της νεολαίας κλπ.).

Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα που σχετίζονται με τον τρόπο που γίνονται οι επισκευές των χτυπημένων κτιρίων. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν πλήρη τεχνικά πλαίσια επισκευής των κτιρίων. Γίνονται επισκευές πρόχειρες, ακόμα και χωρίς συμμετοχή μηχανικών, πράγμα επικίνδυνο. Πολλοί προχωρούν έτσι γιατί θέλουν να πουλήσουν αυτά τα σπίτια ή διαμερίσματα. Τέτοιες πρόχειρες ενέργειες έγιναν ακόμα και σε σχολικά κτίρια.

Σοβαρά προβλήματα έχουν οι αλλοδαποί εργαζόμενοι που θέλουν τη στήριξη του μαζικού και ειδικά του συνδικαλιστικού κινήματος. Οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης, του κρατικού μηχανισμού, του ίδιου του πρωθυπουργού, είναι καθημερινές. Μοιράζουν υποσχέσεις και ελπίδες για να κερδοσκοπήσουν πολιτικά και από το σεισμό.

Απαιτείται άλλη πολιτική

Η άμεση και ουσιαστική επίλυση των μεγάλων προβλημάτων των σεισμοπαθών, αλλά και η γενικότερη αντισεισμική θωράκιση της χώρας, απαιτούν μια άλλη πολιτική. Μια πολιτική που δε θα εμπορευματοποιεί τα κοινωνικά αγαθά, δε θα υποτάσσει το συλλογικό συμφέρον των εργαζομένων στο βωμό των κερδών της ολιγαρχίας και των πολυεθνικών. Αντίθετα, θα βάζει στο κέντρο τον εργαζόμενο άνθρωπο και τις ανάγκες του. Θα διαθέτει τους απαιτούμενους πόρους για την προστασία της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, την προστασία της περιουσίας και της ζωής των εργαζομένων.

Μόνο η συλλογική δράση των εργαζομένων μπορεί να επιβάλει μια τέτοια πολιτική προς όφελός τους.

Το ΚΚΕ θα συνεχίσει την προσπάθεια και την πάλη του για την ενίσχυση αυτής της κατεύθυνσης.

Βασίλης Παπαζάχος
Υπάρχουν λύσεις αλλά δημιουργούν... ευθύνες

Ο Βασ. Παπαζάχος στο βήμα της ημερίδας
Ο Βασ. Παπαζάχος στο βήμα της ημερίδας
Στη χώρα μας, η αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσης είναι πάρα πολύ περιορισμένη, προς το παρόν, σημείωσε στην ομιλία του ο ομότιμος καθηγητής Γεωφυσικής Βασίλης Παπαζάχος. Κι αυτό γιατί υπάρχει το εξής επιχείρημα: 'Η προβλέπονται οι σεισμοί με ακρίβεια, μια γνώση που δεν την έχουμε για την ώρα - έγινε μια προσπάθεια όπως γνωρίζετε επί δύο δεκαετίες να γίνει αξιοποίηση ανύπαρκτης επιστημονικής γνώσης. 'Η, απ' την άλλη, δεν προβλέπεται τίποτα, άρα η επιστήμη είναι άχρηστη. Και αυτό είναι το ίδιο λάθος και το ίδιο επικίνδυνο με την πρώτη θέση που είχαν πάρει οι ιθύνοντες.

Θα εξηγήσω τι μπορεί να δώσει η επιστήμη πρακτικώς χρήσιμο. Κάθε επιστήμονας όταν μιλάει γι' αυτά τα θέματα οφείλει να μην εκφράζει μόνο τη δική του άποψη, αλλά γενικά τη δεσπόζουσα διεθνώς επιστημονική γνώμη. Αυτό που προκύπτει από τα συνέδρια, όπου πολλοί επιστήμονες έχουν μία αντίληψη. Τι προκύπτει από τις δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά, και να εκφράζει αυτό, ούτως ώστε και ο ίδιος να είναι σίγουρος. Γιατί και εμείς οι επιστήμονες αυτά που λέμε καμιά φορά, έχουν και υποκειμενισμούς.

Μπορούμε να ελέγξουμε τα αποτελέσματα του σεισμού

Ο σεισμός έχει ορισμένα χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι ότι, ο σεισμός, θέλουμε - δε θέλουμε, θα γίνει. Δεν είναι σαν τη φωτιά που αν προσέξουμε δε θα ανάψει. Είναι ένα φυσικό φαινόμενο που δεν μπορούμε να το σταματήσουμε. Ακόμα κι αν μπορούσαμε δε θα μας συνέφερε, γιατί αποτελεί μέρος της φυσικής διαδικασίας εξέλιξης του πλανήτη μας. Είναι η ίδια διαδικασία που έκανε τον πλανήτη φιλόξενο για μας. Και δεύτερον, δεν απειλούμαστε άμεσα από το σεισμό. Απειλούμαστε έμμεσα από τα δικά μας δημιουργήματα. Απ' τα κτίριά μας, απ' τις γέφυρές μας κλπ. Αρα, εφόσον απειλούμαστε από τα δικά μας δημιουργήματα, μπορεί να ελεγχθεί το αποτέλεσμα του σεισμού.

Τώρα, από επιστημονικής πλευράς, τι μπορούμε να κάνουμε για την ώρα. 'Η αν κάνουμε μια λίγο μεγαλύτερη προσπάθεια, τι μπορούμε να κάνουμε. Το πρώτο που μπορούμε να κάνουμε ικανοποιητικά, είναι να καθορίσουμε σε κάθε τόπο ποιες είναι οι αναμενόμενες σεισμικές κινήσεις, ούτως ώστε ο μηχανικός να κάνει αντίστοιχες τις κατασκευές. Το πρόβλημα όπως το θέτω είναι λίγο εύκολο για τον εξής λόγο. Γιατί πρέπει να προβλέψω ποια κίνηση αναμένουμε στη Δυτική Αττική, σε ποιο χρονικό διάστημα και το χρονικό διάστημα που είναι ο χρόνος ζωής των κατασκευών. Δηλαδή τις τρεις παραμέτρους. Το μέγεθος του σεισμού. Τη θέση και το χρόνο, ο χρόνος γίνεται ευρύτερος, ο μηχανικός δεν ενδιαφέρεται πότε θα γίνει ο σεισμός. Ενδιαφέρεται όσο ζει το κτίριο, τι δύναμη θα δεχτεί. Αρα, λοιπόν, σ' αυτό το ερώτημα, υπάρχει ικανοποιητική απάντηση. Η απάντηση αυτή συνεχώς βελτιώνεται, συλλέγονται καινούρια στοιχεία και απόδειξη αυτού αποτελεί ο καινούριος αντισεισμικός κανονισμός, ο οποίος βέβαια είναι έργο και των σεισμολόγων και των μηχανικών και παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια.

Προληπτικά μέτρα

Δεύτερον, υπάρχει η αντίληψη ότι οι σεισμολόγοι δεν μπορούν να πουν τίποτα άλλο πέρα από αυτό. Αυτό είναι μια λανθασμένη θέση, εξαιρετικά λανθασμένη. Και εξαιρετικά επικίνδυνη. Το πρόβλημα το οποίο ακούτε συνέχεια να συζητιέται είναι ο αντισεισμικός κανονισμός. Και αυτό είναι καλό. Ο αντισεισμικός κανονισμός όμως καλύπτει το 1,5 % του δομημένου συστήματος. Με το υπόλοιπο τι κάνουμε; Αν δεχτούμε ότι επιστημονικά δεν κάνουμε τίποτα, δεν υπάρχει καμία γνώση, αλλά μπορούμε μόνο τεχνολογικά να το αντιμετωπίσουμε, είναι πολύ δύσκολο. Τι θα κάνουμε; Θα ελέγξουμε όλα τα κτίρια σε όλη την Ελλάδα; Τα ιδιωτικά, τα δημόσια. Δηλαδή, θα έχουμε τόσο μεγάλες δαπάνες που δεν μπορεί να τις αντέξει η χώρα;

Η απάντηση των επιστημόνων που διεθνώς ισχύει, είναι ότι, ναι μεν δεν μπορούμε να κάνουμε ακριβή πρόγνωση του χώρου, του χρόνου και του μεγέθους του σεισμού, ώστε να πούμε στους κατοίκους μιας περιοχής: «θα γίνει ο σεισμός την τάδε μέρα, βγείτε έξω από τα σπίτια σας και ξαναμπείτε μέσα». Τέτοια γνώση δυστυχώς δεν υπάρχει προς το παρόν. Μπορούμε όμως να κάνουμε εκτιμήσεις, να μην τις πω προγνώσεις, για το πού περιμένουμε σεισμό τα επόμενα πέντε χρόνια με υψηλή πιθανότητα. 'Η αν θέλετε να το πω καλύτερα, μπορεί η πολιτεία, αν ήθελε, να ενισχύσει περισσότερο την έρευνα προς αυτήν την κατεύθυνση. Να ασκήσει έτσι μια ενεργή αντισεισμική πολιτική και όχι μια παθητική αντισεισμική πολιτική. Θα μπορούσε να προωθήσει την έρευνα, ούτως ώστε να ανασκουμπωθούν όλοι οι σεισμολόγοι και να δώσουν ολική απάντηση σ' αυτό το ερώτημα. Γι' αυτό έκανα ειδικό έγγραφο προς τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας και του πρότεινα οι σεισμολογικοί φορείς της χώρας, πέραν της ελεύθερης έρευνας που κάνουν, να επικεντρώσουν στο πρόβλημα.

Δυνατή η μεσοπρόθεσμη πρόβλεψη

Η δική μου θέση είναι ότι είμαστε πολύ κοντά ή αν θέλετε θα είμαστε σε σύντομο χρονικό διάστημα, και σε πιο σύντομο ακόμα αν η πολιτεία το υιοθετούσε αυτό, σε θέση τέτοια ούτως ώστε να γνωρίζουμε πού περιμένουμε σεισμούς τα επόμενα τρία χρόνια. Αντί να ψάξουμε το δομημένο σύστημα σε όλη την Ελλάδα, που θα είναι πολύ δύσκολο, θα εστιάσουμε τα μέτρα ετοιμότητας στις συγκεκριμένες περιοχές και θα έχουμε ικανοποιητικότατες λύσεις. Θα ελέγξουμε τα σχολεία, θα κατεδαφίσουμε εκείνα τα οποία είναι ακατάλληλα, θα ενισχύσουμε τα υπόλοιπα, θα ελέγξουμε τα νοσοκομεία, ακόμα και τα ιδιωτικά έργα, τα μεγάλα ξενοδοχεία, αν απειλείται μια περιοχή. Και επομένως, θα έχουμε μια λύση στο πρόβλημα. Ομως, αυτό απαιτεί μια διαφορετική αντισεισμική πολιτική από τώρα και πέρα.

Επισκευές; Οπως οι Τούρκοι το 1544...

Το 226 π.Χ. είχε γίνει ένας σεισμός στη Ρόδο, εγώ τον εκτιμώ σε μέγεθος 7 Ρίχτερ. Οι Ρόδιοι ήταν τόσο πολύ ευφυείς που μάζεψαν τόσα πολλά λεφτά από όλους τους γείτονές τους και έκαναν μια Ρόδο τελείως διαφορετική από την προηγούμενη. Αυτό είναι ένα παράδειγμα που αξιοποιήθηκε η καταστροφή σε θετική κατεύθυνση.

Και θα σας πω τώρα ένα εντελώς αντίθετο παράδειγμα. Κοντά στα Τρίκαλα υπάρχει ένα μοναστήρι που έπαθε ζημιά από ένα σεισμό το 1544. Οι Τούρκοι τότε έδωσαν άδεια επισκευής στην οποία αναγράφουν: «θα το ξαναφτιάξετε ακριβώς όπως ήταν τη στιγμή που το βρήκε ο σεισμός».

Αυτά τα δύο παραδείγματα έχουν άμεση πρακτική σημασία. Η αντίληψη ότι πρέπει να επανέλθουν τα κτίρια - και δυστυχώς εφαρμόζεται αυτή - όπως ήταν πριν το σεισμό.

Ας βρει η κυβέρνηση από κάπου αλλού χρήματα και ας τα ρίξει στον τομέα της προστασίας. Κοινωνικά θα έχει μεγαλύτερη προσφορά. Αλλά δυστυχώς ισχύει η αντίληψη των Τούρκων για το μοναστήρι! Να επαναφέρουμε τα κτίρια εκεί που ήταν. Δηλαδή, να τα ξαναβρεί καινούριος σεισμός και να τα ξανακαταστρέψει. Δεύτερον, η ευκαιρία αυτή που μας δίνεται, που ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι έχει αξιοποιηθεί, εμείς να μην την εκμεταλλευτούμε.

Να αλλάξει η αντισεισμική πολιτική

Συνεπώς, από επιστημονικής πλευράς, θέλω να πω ότι υπάρχει δυνατότητα αυτή τη στιγμή επιστημονικά να αλλάξει η αντισεισμική πολιτική της χώρας μας. Και από παθητική αντισεισμική πολιτική, που είναι αυτή τη στιγμή, να γίνει ενεργητική.

Δυστυχώς, αυτή η πρόταση που έχω κάνει κατά καιρούς με έγγραφα και την οποία στηρίζουν και άλλοι σεισμολόγοι, δε γίνεται αποδεκτή από την πολιτεία, από την εξουσία. Και δε γίνεται αποδεκτή γιατί δημιουργεί ευθύνες.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ