«Δε θέλω ούτε να κατηγορήσω ούτε να προστατεύσω το προσωπικό μας, αλλά πρέπει να περιμένουμε ως το πέρας της έρευνας. Η έρευνα είναι απόρρητη. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να μιλάμε όσο βρίσκεται εν εξελίξει». Στρατηγός Χιλμί Οζγκιόκ.

«Αν οι βόμβες προήλθαν από τις αποθήκες του στρατού αυτό θα οδηγήσει σε μεγάλα προβλήματα. Το θέμα ερευνάται. Εργάζονται πυροτεχνουργοί. Αν έχουν αναμειχθεί αξιωματούχοι πρέπει να ερευνήσουμε επίσης ποιος διέταξε και ποιος οργάνωσε το συμβάν. Ακόμα και δημόσιοι λειτουργεί θα πρέπει να δικαστούν αν έχουν αναμειχθεί». Υπουργός Εθνικής Ασφαλείας Βετζντί Γκιονούλ.

«Πρόκειται για ένα σημαντικό περιστατικό, αν και φαίνεται να είναι τοπικό. Υπάρχει μια συγκεκριμένη συνεννόηση πίσω από αυτό το γεγονός. Πρέπει να περιμένουμε για τις λεπτομέρειες που θα μας δείξουν οι έρευνες. Αλλά είμαστε αποφασισμένοι να φθάσουμε έως το πικρό τέλος της ιστορίας». Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

***

Η αποκάλυψη της προβοκάτσιας ενός άνδρα των ειδικών δυνάμεων της στρατοχωροφυλακής (Jitem) στην πόλη Σεμντινλί της επαρχίας Χακαρί της Νοτιοανατολικής Τουρκίας προκάλεσε (άλλον ένα) πολιτικό σεισμό στην Τουρκία αυτό το Νοέμβρη. Οταν έγινε ξεκάθαρο - από τον εξοπλισμό και τις ταυτότητες των ενεχομένων - ότι η τοποθέτηση βόμβας σε ένα βιβλιοπωλείο της άσημης αυτής πόλης ήταν έργο των μυστικών υπηρεσιών, όλοι θυμήθηκαν μια άλλη άσημη περιοχή που είχε γίνει συνώνυμη της σύνδεσης κράτους, παρακράτους και μαφίας: Το Σουσουρλούκ, όπου ένα αυτοκινητικό δυστύχημα, επίσης Νοέμβρη, το 1996, είχε ξεσκεπάσει πολλά βρώμικα μυστικά του συμπλέγματος που πολλοί σχολιαστές αποκαλούν «βαθύ κράτος» στη γείτονα και όχι μόνο.

Η επιχείρηση στο Σεμντινλί μοιάζει να εντάσσεται στο πλαίσιο του αναζωπυρωμένου εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο πολέμου στην Ανατολία ανάμεσα στον τουρκικό στρατό και Κούρδους αυτονομιστές που δρουν ορμώμενοι σε πολλές περιπτώσεις από το Ιράκ και έχει κοστίσει εκατοντάδες ζωές σε σχεδόν καθημερινά επεισόδια. Η βόμβα μοιάζει να είχε σαφή στόχο: Να ενοχοποιηθούν οι αυτονομιστές Κούρδοι για επιθέσεις εναντίον αμάχων.

Στην κρατική λιμουζίνα που έγινε κομμάτια το 1996 είχαν βρεθεί νεκρός ο διαβόητος δολοφόνος αριστερών φοιτητών για λογαριασμό των Γκρίζων Λύκων, καταζητούμενος από την Ιντερπόλ για λαθρεμπόριο ναρκωτικών και φερόμενος ως ο άνθρωπος που έβγαλε από τη φυλακή τον Αγκτσά για να επιχειρήσει τη δολοφονία του Πάπα, Αμπντουλάχ Τσατλί, ένας δικαστικός και ένα μοντέλο, καθώς και ο Σεντάτ Μπουτσάκ. Ο Τσατλί κυκλοφορούσε τότε με «κόκκινο» διαβατήριο - πράγμα που του έδινε πλήρη ελευθερία κινήσεων -υπογεγραμμένο από τον υπουργό Δικαιοσύνης. Ο χαμός που ξέσπασε γύρω από το τότε σκάνδαλο οδήγησε στην ανατροπή της κυβέρνησης της Τανσού Τσιλέρ (η οποία, ούτε λίγο-ούτε πολύ, είχε εμμέσως χαρακτηρίσει «ήρωα» τον Τσατλί) και του Νετζμετίν Ερμπακάν. Στο σκάνδαλο της προπερασμένης βδομάδας βρέθηκαν στο λιγότερο πολυτελές λευκό αυτοκίνητο των πρακτόρων αυτόματα όπλα, σχεδιαγράμματα με το στόχο και τις οδούς διαφυγής και ένα αρκετά χοντρό βιβλίο με ονόματα - ονόματα ανθρώπων που, όπως φαίνεται, ήταν μαρκαρισμένοι για θάνατο, οι τοποθεσίες όπου ζουν, κ.ο.κ.

Αυτή τη φορά - παρά τις κινητοποιήσεις που υπήρξαν σε πολλές κουρδικές πόλεις της ΝΑ Τουρκίας και αντιμετωπίστηκαν με άγρια καταστολή, που είχε ως αποτέλεσμα να βρουν το θάνατο τουλάχιστον 4 διαδηλωτές - οι τουρκικές αρχές και η τουρκική κυβέρνηση υπό τον «ισλαμοδημοκράτη» Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (του οποίου το κόμμα, παρεμπιπτόντως, άντλησε την ιδέα για το λογότυπό του, μια λάμπα, από τη διαμαρτυρία για το Σουσουρλούκ, στην οποία οι πολίτες ζητούσαν «να χυθεί περισσότερο φως» στην υπόθεση) ουσιαστικά υιοθετούν μια στάση ...άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε. «Δεν πρέπει να τρωθεί το κύρος των Ενόπλων Δυνάμεων», δηλώνει ο Ερντογάν - προφανώς φοβούμενος ότι θα έχει την τύχη του Ερμπακάν. Τότε, το τουρκικό παρακράτος είχε ουσιαστικά βγει αλώβητο, αντίθετα, ο Ερμπακάν έπεσε θύμα του λεγόμενου βελούδινου πραξικοπήματος του 1997.

Είναι προφανές ότι ο Ερντογάν, πολιτικό παιδί του, και ο Αμπντουλάχ Γκιουλ, ο άνθρωπος που και τότε και τώρα υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς «εγκεφάλους» του μετριοπαθούς πολιτικού ισλάμ στην Τουρκία, νιώθουν στριμωγμένοι. Η κατάσταση ούτως ή άλλως μυρίζει μπαρούτι. Οι δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού περί μαντίλας δείχνουν ότι σταδιακά χάνει την ψυχραιμία του. Οι πιέσεις που δέχεται είναι αφόρητες. Ενα νέο παζλ, που περιλαμβάνει το Ιράκ, τους Αμερικανούς, τους Κούρδους, την ΕΕ, τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, μοιάζει να διαμορφώνεται...