Η έναρξη της λειτουργίας σειράς γιγαντιαίων μονάδων στο χώρο του λιανικού εμπορίου σηματοδοτεί ένα νέο κύμα επέλασης του πολυεθνικού κεφαλαίου στην εγχώρια αγορά και την έναρξη νέου κύκλου συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου. Πρόκειται, στην πραγματικότητα, για τη μεταφορά και στη χώρα μας του οξύτατου ανταγωνισμού ανάμεσα στα διάφορα εμπορικά μεγαθήρια, που στην ουσία όμως εξαναγκάζουν σε αφανισμό χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις, κύρια των αυτοαπασχολούμενων και των μικρών ΕΒΕ, αφού ο στόχος της βίαιης περιθωριοποίησής τους, μπορεί να μεγαλώσει την πίτα που νέμονται τα μεγάλα συγκροτήματα. Πρόκειται για μια επέλαση που στην ουσία αποδεικνύει ποιον ωφελούν και ποιοι κερδίζουν από τις ασκούμενες πολιτικές, ποιους εξυπηρετούν και ποιους θίγουν τα εκάστοτε κυβερνητικά μέτρα. Είναι φανερό ότι προκειμένου να εξασφαλιστούν οι στόχοι των μονοπωλίων, ήταν απαραίτητα όλα εκείνα τα μέτρα και οι πολιτικές που πάρθηκαν τα τελευταία χρόνια. Αποκορύφωμα οι ρυθμίσεις που κυοφορήθηκαν επί ΠΑΣΟΚ και αποφασίστηκαν από τη ΝΔ για το ωράριο λειτουργίας της αγοράς και τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας.

Οι βλέψεις, άλλωστε, του ντόπιου και ξένου μονοπωλιακού κεφαλαίου αποτυπώνονταν σε πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ οι συντάκτες της οποίας συμπέραιναν ότι η ελληνική αγορά έχει ακόμα σημαντικά περιθώρια για την είσοδο μεγάλων εμπορικών ομίλων.

Την προηγούμενη βδομάδα άνοιξαν τις πόρτες τους ένα γιγαντιαίο εμπορικό κέντρο και μια γερμανική - μονοπώλιο στο χώρο των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών - πολυεθνική. Το πρώτο είναι το εμπορικό κέντρο «The Mall» (Δε μαλ) που αναπτύσσεται σε μια έκταση 140.000 τ.μ. στο Μαρούσι, κατασκευασμένο από τη «Lamda Development» (Λάμντα Ντιβέλοπμεντ), συμφερόντων Λάτση. Περιλαμβάνει δεκάδες εμπορικά καταστήματα - τα περισσότερα από τα οποία είναι ντόπια και ξένα μονοπώλια - αίθουσες κινηματογράφου, καταστήματα εστίασης και χώρους ψυχαγωγίας. Το καταναλωτικό πρότυπο που εισάγεται με το κέντρο αυτό, ισοδυναμεί με την επιδίωξη απόλυτης χειραγώγησης των καταναλωτών, με στόχο την απόσπαση όσο δυνατό μεγαλύτερου μέρους του εισοδήματός τους μέσα σε ένα χώρο που παρέχει από ντύσιμο μέχρι φαγητό και ψυχαγωγία. Από κοντά λειτουργεί και κατάστημα της «Eurobank» (Γιούρομπανκ) - βλ. όμιλος Λάτση - «πρόθυμο» ανά πάσα στιγμή να δώσει και... «λύση» στην αδυναμία των καταναλωτών που θα βρεθούν εκεί να πραγματοποιήσουν τις δελεαστικές αγορές από τα συγκεκριμένα καταστήματα, «προσφέροντας» μια τεράστια γκάμα από τραπεζικά δάνεια.

Τα άλλα εγκαίνια της βδομάδας που πέρασε αφορούν την πολυεθνική γερμανικών συμφερόντων «Media Markt» (Μέντια Μαρκτ) του ομίλου «Metro Group» (Μέτρο Γκρουπ). Πρόκειται για αλυσίδα πολυκαταστημάτων στο χώρο των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών που αναπτύσσεται σε χώρο 6.000 τ.μ. και αποσκοπεί στην απόσπαση σημαντικού μεριδίου της αγοράς του κλάδου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η συγκεκριμένη αλυσίδα κατέχει ήδη δεκάδες καταστήματα σε άλλες χώρες τα οποία πραγματοποιούν ετήσιο τζίρο της τάξης των 20 - 25 εκατ. ευρώ το καθένα.

Ο νέος κύκλος επίθεσης των μονοπωλίων στην αγορά θα συνεχιστεί με ένα ακόμα ΙΚΕΑ στη δυτική Αττική που αναμένεται μέσα στο 2006 (ήδη λειτουργεί ένα κοντά στο Ελ. Βενιζέλος και ένα στη Θεσσαλονίκη), το νέο «Factory Outlet» (Φάκτορι Αουτλετ) στο χώρο του αεροδρομίου. Επίσης, μέσα στη νέα χρονιά αναμένεται να λειτουργήσει το πρώτο κατάστημα σούπερ μάρκετ της γερμανικής πολυεθνικής «Tangelmann» (Τάνγκελμαν)- ενδεικτικό είναι ότι ήδη κατέχει 5.504 καταστήματα σε 21 χώρες - ενώ την είσοδό τους στην ελληνική αγορά δρομολογούν ακόμα μία γερμανική πολυεθνική σούπερ μάρκετ, η «Aldi» (Αλντι), και η αμερικανική «Wal Mart» (Γουόλ Μαρτ).

Με επιταχυνόμενους ρυθμούς η κυβέρνηση της ΝΔ επιχειρεί τη συνέχιση του κύκλου των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που είχε προγραμματίσει για το 2005... Σήμερα συζητείται στην Κυβερνητική Επιτροπή το νομοσχέδιο για τις ΔΕΚΟ, μέσω του οποίου επέρχεται νέο πλήγμα στις εργασιακές σχέσεις των απασχολούμενων σ' αυτές. Το νομοσχέδιο προβλέπει τη λειτουργία των ΔΕΚΟ σε περισσότερο... επιχειρηματική βάση, στην προοπτική της πλήρους ιδιωτικοποίησής τους. Ο κυβερνητικός οικονομικός σχεδιασμός - μετά τον Κρατικό Προϋπολογισμό και το νομοσχέδιο για τη φορολογία των ακινήτων την προηγούμενη βδομάδα - ολοκληρώνεται για το έτος αυτό με τις κλιμακωτές και τσουχτερές αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Για το 2006 ανοίγει νέος κύκλος παρεμβάσεων, όπου στο επίκεντρο φυσικά θα βρεθεί το Ασφαλιστικό.

Η βασική τομή την οποία επιχειρεί η κυβέρνηση της ΝΔ με το νομοσχέδιο για τις ΔΕΚΟ, είναι η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, μέσω της άρσης της μονιμότητας των νεοπροσλαμβανόμενων υπαλλήλων, ρύθμιση η οποία κινείται με πυξίδα της επαίσχυντη συμφωνία που υπογράφηκε το καλοκαίρι μεταξύ της διοίκησης του ΟΤΕ και της ΟΜΕ - ΟΤΕ. Από εκεί και πέρα, με το νομοσχέδιο επιχειρείται η πρόσδεσή τους στα κριτήρια του κέρδους...