Διακηρύσσοντας ότι «η ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο υψηλής προτεραιότητας την απελευθέρωση των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου» - λίγες μέρες πριν, στο Συνέδριο του «Εκόνομιστ» - ο υπουργός Ανάπτυξης Δ. Σιούφας δεν είπε κάτι νέο. Επιβεβαίωσε απλώς παλαιότερες δηλώσεις, αλλά και έργα της κυβέρνησης, καθώς είναι ζήτημα ημερών η τελική διαμόρφωση των νέων κωδίκων για την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και η οριστικοποίηση του νομοσχεδίου για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου. Σύντομα, θα προωθηθεί και το νέο πλαίσιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Πρόκειται για τρεις βασικές παρεμβάσεις, που στοιχειοθετούν την ολοκληρωτική παράδοση στο ιδιωτικό κεφάλαιο του τομέα ενέργειας της χώρας, με προκλητικά προνομιακούς όρους χρήσης της υπάρχουσας δημόσιας υποδομής, εμπορικής δραστηριότητας, χρηματοδότησης.

Με τα νομοθετικά μέτρα, που προωθεί η κυβέρνηση, δημιουργούνται νέες αγορές και καλούνται - παρακαλούνται για την ακρίβεια - οι επίδοξοι «επενδυτές» να κάνουν «μπίζνες» με τις πλάτες του Δημοσίου, με εξασφαλισμένη την κερδοφορία τους, αλλά και τη γρήγορη απόσβεση της επένδυσής τους. Και για να γίνει αυτό, ολόκληρος ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας, στο βαθμό που κι αυτός υπάρχει, υποτάσσεται στο ιδιωτικό συμφέρον. Το επιβεβαίωσε και ο Δ. Σιούφας, λέγοντας ότι με τη δημιουργία της - απελευθερωμένης - ενιαίας αγοράς ενέργειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης θα εξασφαλιστεί, μεταξύ άλλων, «ο ασφαλής και επαρκής ενεργειακός εφοδιασμός των χωρών»! Με απλά λόγια, οι ιδιώτες ανάγονται σε εγγυητές της ενεργειακής τροφοδοσίας και επάρκειας!!! Αυτό θα γίνει φυσικά και στην Ελλάδα, καθώς, παράλληλα με την εξαγωγή «τεχνογνωσίας» για την απελευθέρωση των αγορών στα μη κράτη - μέλη της ΕΕ στην περιοχή, η ελληνική κυβέρνηση προωθεί τις αντίστοιχες απελευθερώσεις στο εσωτερικό.

Η κυβέρνηση, όπως είπε πρόσφατα σε ξένους δημοσιογράφους και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Ανάπτυξης Ν. Στεφάνου, έχει 7 στόχους:

• «Την προώθηση της απελευθέρωσης στον ηλεκτρισμό και το φυσικό αέριο».
• «Την ενίσχυση του συστήματος παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας». Ο στόχος αυτός δεν είναι άσχετος με τις ανάγκες, που θα δημιουργήσει η είσοδος των ιδιωτών στην «αγορά» και το κόστος που θα απαιτηθεί για την υποδοχή τους, το οποίο δεν έχουν καμία διάθεση να επωμιστούν.
• «Η σταδιακή απεξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο με την προώθηση του φυσικού αερίου και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μας ισοζύγιο». Αρκεί εδώ μια επισήμανση: Το φυσικό αέριο εισάγεται στην Ελλάδα, με συνέπεια η μία εξάρτηση να ανταλλάσσεται με μιαν άλλη.
• «Η προώθηση προγραμμάτων και πολιτικών για την εξοικονόμηση ενέργειας». Η γενική αυτή διατύπωση κρύβει πολλά και όχι ευχάριστα για τους οικιακούς καταναλωτές. Ηδη, είναι μεγάλη η συζήτηση για τα «φτηνά τιμολόγια», που δε βοηθούν τους καταναλωτές να «συνειδητοποιήσουν» ότι η ηλεκτρική ενέργεια δεν είναι ...ανεξάντλητη. Σύντομα αναμένεται να ξεκινήσει και σχετική καμπάνια, μελλοντικά όμως το θέμα θα συσχετιστεί με επιβαρύνσεις για «υπέρογκη» κατανάλωση, αλλά και με την έλευση των ιδιωτών με το μανδύα του «σωτήρα»!
• «Η δημιουργία ενός νέου πλαισίου για την αδειοδότηση και την προώθηση επενδύσεων σε ΑΠΕ». Ηδη, έχουν γίνει οι πρώτες χωροταξικές επεμβάσεις για εγκαταστάσεις ακόμη και σε ιστορικούς οικισμούς, αλλά και αύξηση των χρηματοδοτήσεων σε έναν τομέα που έχει παραδοθεί ήδη στους ιδιώτες.
• «Η ένταξη της χώρας στα μεγάλα διεθνή και διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού, πετρελαίου και φυσικού αερίου».
• «Η αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας και της ευρύτερης περιοχής, με αιχμή του δόρατος μεγάλα διεθνή ενεργειακά έργα και τη συμμετοχή μας στα πλαίσια της Ενεργειακής Κοινότητας των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης».

Από μέρα σε μέρα, θα παρουσιαστεί η τελική μορφή των νέων κωδίκων για την ηλεκτρική ενέργεια, που είχε ανακοινωθεί ότι θα ήταν έτοιμοι ήδη από τις αρχές του Απρίλη. Οι ισχύοντες κώδικες προσπάθησαν να διαχειριστούν μια πραγματικότητα «θεωρητικής» απελευθέρωσης, με τους ιδιώτες παραγωγούς και εμπόρους να έχουν ελάχιστη δραστηριότητα, απαιτώντας μεγαλύτερες διευκολύνσεις. Αυτή τη φορά, στόχος είναι να οριστούν κανόνες λειτουργίας μιας ολοκληρωμένης αγοράς, αλλά και να δημιουργηθεί αυτή η αγορά και οι επιμέρους εκφράσεις της.

Στο πλαίσιο αυτό, θα νομοθετηθεί και ο νομικός διαχωρισμός του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος από τη ΔΕΗ. Επίσης, μέσα από τους νέους κώδικες, θα διασφαλιστεί για τους ιδιώτες η αγορά μιας ελάχιστης εγγυημένης ποσότητας, η δυνατότητα να πουλάνε με αυξημένο συντελεστή κέρδους, χρηματοδοτήσεις. Επίσης, θα δημιουργηθεί χονδρεμπορική αγορά και θα ρυθμιστούν ζητήματα εισαγωγών, αλλά και εξαγωγών, καθώς το ζητούμενο δεν είναι μόνο να καλύπτονται οι εσωτερικές ανάγκες της χώρας, αλλά και να γίνεται διακρατικό εμπόριο.

Το νομοσχέδιο με το οποίο η ελληνική νομοθεσία εναρμονίζεται με την Οδηγία 55/2003 της ΕΕ για το φυσικό αέριο βρίσκεται ήδη σε «δημόσια διαβούλευση» και μια από τις πιο βασικές διατάξεις του ορίζει την απόσπαση από τη ΔΕΠΑ του συστήματος μεταφοράς με τη διχοτόμησή της και τη δημιουργία θυγατρικής εταιρίας. Επιδίωξή του είναι η «ισότιμη» πρόσβαση στο δίκτυο κάθε ιδιώτη, προκειμένου αυτός να είναι ελεύθερος να προμηθεύει τους πελάτες του και αυτοί με τη σειρά τους να μπορούν να επιλέγουν προμηθευτή, μία συνθήκη που υποτίθεται ότι θα αποτρέψει κερδοσκοπικά φαινόμενα.

Σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης Γ. Σαλαγκούδη, οι διατάξεις του νομοσχεδίου θα τεθούν πλήρως σε ισχύ, όταν η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ελλάδα φτάσει τα 2,7 δισ. κυβικά μέτρα και με ανώτατο χρονικό όριο το 2006. Στο σχέδιο νόμου αναφέρεται: «Το αργότερο έως την 15η Νοέμβρη 2006 ιδρύεται ανώνυμη εταιρία, θυγατρική της ΔΕΠΑ ΑΕ, με την επωνυμία Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, στην οποία μεταβιβάζεται λόγω εισφοράς από τη ΔΕΠΑ ΑΕ ο κλάδος του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, περιλαμβανομένης και της κυριότητας αυτού χωρίς δικαίωμα περαιτέρω μεταβίβασης ή εκχώρησης και παραχωρούνται τα αποκλειστικά δικαιώματα της λειτουργίας, διαχείρισης, εκμετάλλευσης και ανάπτυξής του».

Στο χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), στον οποίο «αλωνίζουν» οι ιδιώτες επιχειρηματίες με επίσης προνομιακούς όρους, η κυβέρνηση έχει ήδη κάνει κάποια βήματα περαιτέρω ενίσχυσης της ...επιχειρηματικής δράσης. Αύξησε τις χρηματοδοτήσεις, προώθησε εκκρεμότητες, έκανε και τις πρώτες χωροταξικές παρεμβάσεις, έκανε δεκτές επιχειρηματικές προτάσεις που θα εκφραστούν μέσα από τις νέες διατάξεις που προωθεί. Επίσης, σε συνεργασία με το ΥΠΕΧΩΔΕ, εκδόθηκε κοινή Υπουργική Απόφαση για την εγκατάσταση μονάδων στον αστικό ιστό.

Το νέο θεσμικό πλαίσιο προσανατολίζεται στη μείωση των εγκρίσεων που απαιτούνται για την αδειοδότηση μιας εγκατάστασης ΑΠΕ, στην παραχώρηση ακόμη και εκτάσεων του Δημοσίου για τις εγκαταστάσεις, στη δυνατότητα εγκατάστασης των σχετικών υποδομών, κύριων και βοηθητικών, σε δασικές εκτάσεις, γενικότερα στην ενίσχυση της ...επιχειρηματικότητας.

Στις τελευταίες εξελίξεις εντάσσεται και η υπογραφή, λίγες μέρες νωρίτερα, του πολιτικού μνημονίου συνεργασίας Ελλάδας - Ρωσίας - Βουλγαρίας για την κατασκευή του πετρελαϊκού αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη. Η υπογραφή του έγινε στη Σόφια και προβλήθηκε δεόντως, αφού η σχετική συζήτηση ξεκίνησε πριν από 13 χρόνια.

Η κυβέρνηση έκανε λόγο για «ιστορική στιγμή» και ο πρωταγωνιστής της υπόθεσης, ο υπουργός Ανάπτυξης Δ. Σιούφας, επανέλαβε σε όλους τους «τόνους» πόσο θα εξυπηρετηθούν από το έργο οι λαοί της περιοχής. Βεβαίως, καμία κυβέρνηση από τις τρεις χώρες δεν επιχείρησε να προχωρήσει το έργο νωρίτερα, για το καλό των ...λαών τους. Αντίθετα, η όλη υπόθεση ξεμπλόκαρε μόλις έκριναν οι μεγάλες εταιρίες ενέργειας ότι ο αγωγός εξυπηρετεί τις δουλιές τους, καθώς έχει αυξηθεί σημαντικά η ενεργειακή ζήτηση και δε φτάνει ο Βόσπορος για τη μεταφορά του εμπορεύματος.