Στις 25 του Μάη του 2004, ο κυπριακός λαός βρέθηκε, μετά από μεθοδευμένους διπλωματικούς χειρισμούς, κάτω από την ασφυκτική πίεση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων που απαιτούσαν τη συμφωνία του για την «ντε γιούρε» διχοτόμηση της πατρίδας του. Ο κυπριακός λαός, παρά τις μεθοδεύσεις και τα εκβιαστικά διλήμματα, καταψήφισε το «σχέδιο Ανάν», αφήνοντας έκθετους αυτούς που σε Ελλάδα και Κύπρο προπαγάνδιζαν τα ...κέρδη από τη διευθέτηση της εκκρεμότητας.

Το ΚΚΕ δεν έλαβε μέρος σε αυτήν την πλειοδοσία «ρεαλισμού», που είχε οδηγήσει την κυπριακή υπόθεση έξω από το πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ και στη διαιτητική αρμοδιότητα του Κόφι Ανάν.

Για το ΚΚΕ, όπως ανέφερε ανακοίνωση της ΚΕ την 1η του Απρίλη του 2004, «οι εξελίξεις στο Κυπριακό δεν αποτελούν κεραυνό εν αιθρία. Πέρα από το καθεστώς της "ντε φάκτο" διχοτόμησης, που δημιούργησε η εισβολή και κατοχή του 38% της Κύπρου από το 1974, η επίσημη "ντε γιούρε" διχοτόμηση της Κύπρου προετοιμάστηκε τουλάχιστον από το 1999».

Στην ανακοίνωσή της η ΚΕ του ΚΚΕ υπενθύμισε γεγονότα και ημερομηνίες-σταθμούς της πορείας του Κυπριακού μέχρι να καταλήξει στον εκβιασμό που διατύπωνε το «σχέδιο Ανάν».

«Αρχικά, σημείωνε η ανακοίνωση της 1ης του Απρίλη του 2004 της ΚΕ του ΚΚΕ, υπήρξε η απόφαση για το Κυπριακό της "ομάδας των 8" μεγαλύτερων ιμπεριαλιστικών κρατών (ΗΠΑ, Καναδάς, Ιαπωνία, Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Ρωσία) στις 20 του Ιούνη 1999 στην Κολωνία. Εκεί καλούνταν "τα δύο μέρη" να προσέλθουν σε διαπραγματεύσεις "χωρίς προϋποθέσεις". Και επιπλέον γινόταν η αναφορά ότι για την επίτευξη λύσης τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ "θα παίρνονταν απλώς υπόψη", αντί να αποτελούν τη βάση της λύσης».

Το 1999 δε θα πρέπει να ξεχνά κανείς ότι πραγματοποιήθηκε και η Σύνοδος Κορυφής στο Ελσίνκι, η οποία προβλήθηκε από την ελληνική, αλλά και την τότε κυπριακή κυβέρνηση σαν η απαρχή της επίλυσης του Κυπριακού.

Τότε το ΚΚΕ, μόνο του στην Αθήνα, σημείωνε για τα συμπεράσματα του Ελσίνκι:

«Οσον αφορά στο Κυπριακό είναι φανερό ότι είναι ο μεγάλος ηττημένος. Με ή χωρίς την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, προωθείται έτσι κι αλλιώς η διχοτόμηση. Οσοι ισχυρίζονται, όπως η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, ότι η ενταξιακή διαδικασία αποτελεί εγγύηση για δίκαιη επίλυση του Κυπριακού, "ξεχνούν" ότι η διαδικασία ένταξης της Κύπρου χρησιμοποιείται ως μοχλός για την οριστική διχοτόμησή της».

Τα άλλα ελληνικά κόμματα, το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και ο ΣΥΝ, είχαν τότε θεωρήσει ως θετικές τις αποφάσεις της Συνόδου του Ελσίνκι.

Το ΚΚΕ κατήγγειλε από την πρώτη στιγμή το «σχέδιο Ανάν» ως διαδικασία που οδηγεί το Κυπριακό έξω από το πλαίσιο του ΟΗΕ.

Στις 13 του Νοέμβρη 2002 η ΚΕ του ΚΚΕ διαπίστωνε: «Η κατάθεση του σχεδίου για το Κυπριακό από τον ΓΓ του ΟΗΕ αποτελεί ένα τελεσίγραφο αποδοχής μιας "νέας κατάστασης πραγμάτων", τετελεσμένων αποφάσεων που φέρουν τη σφραγίδα της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων... Καθιερώνεται ένα ιδιόμορφο καθεστώς κράτους, μοναδικό στα χρονικά του διεθνούς δικαίου, που αποτελεί μια συγκαλυμμένη μορφή συνομοσπονδίας και μια συγκαλυμμένη διχοτόμηση».

Η θέση του ΚΚΕ δικαιώθηκε απόλυτα από όσα ακολούθησαν...

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ένα χρόνο πριν, στο διάγγελμά του δεν έκανε τίποτε περισσότερο από το να εκφράσει και να κωδικοποιήσει αυτά που είχε κατά νου η συντριπτική πλειοψηφία του κυπριακού λαού. Οι τότε θέσεις του Προέδρου της Κύπρου συμπυκνώνονται ως εξής:

• Οτι με το σχέδιο «διαγράφεται η εισβολή και η κατοχή»
• Οτι το «σχέδιο Ανάν» δεν ήταν αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων και ελεύθερης βούλησης αλλά εκβιασμών
• Οτι «παρέλαβα κράτος διεθνώς αναγνωρισμένο. Δε θα παραδώσω "Κοινότητα" χωρίς δικαίωμα λόγου διεθνώς και σε αναζήτηση κηδεμόνα. Και όλα αυτά έναντι κενών, παραπλανητικών, δήθεν, προσδοκιών. Εναντι της ανεδαφικής ψευδαίσθησης ότι η Τουρκία θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της»
• Οτι «το σχέδιο Ανάν δεν καταλύει την de facto διχοτόμηση, αλλά, αντίθετα, τη νομιμοποιεί και την εμβαθύνει».

Τελικά ο κυπριακός λαός αγνόησε τους εκβιαστές. Αυτό, ωστόσο, δε σημαίνει ότι έχουν σταματήσει οι προσπάθειες για την «τακτοποίηση» του Κυπριακού. Επειδή οι προσπάθειες για τη «διευθέτηση» αναμένεται να συνεχιστούν με μεγαλύτερη μάλιστα πίεση, μετά τον παραμερισμό του Ντενκτάς και τη νίκη του Ταλάτ στις εκλογές στα Κατεχόμενα, αξίζει τον κόπο να θυμηθεί κανείς πώς στήθηκε το «σκηνικό» του εκβιασμού.

Σύμφωνα με έκθεση της ελληνικής πρεσβείας στη Λευκωσία, η οποία δημοσιεύτηκε στον Τύπο, «κομβικό σημείο» για το Κυπριακό κατά το έτος 2004 ήταν οι συνομιλίες της 13ης του Γενάρη στη Νέα Υόρκη. Εκεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δέσμευσε τη χώρα, άρα και την επόμενη κυβέρνηση, σε μια διαδικασία, η οποία εκτός από το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε και την παραπομπή του προβλήματος στην επιδιαιτησία του ΓΓ του ΟΗΕ.

Στη Νέα Υόρκη, όπως αναφέρει η έκθεση, τα μέρη δεσμεύτηκαν να διαπραγματευτούν με καλή πίστη το «σχέδιο Ανάν» και με στόχο να επιτευχθεί μια συνολική επίλυση του κυπριακού προβλήματος, με ξεχωριστά και ταυτόχρονα δημοψηφίσματα πριν την 1η του Μάη 2004. Για το σκοπό αυτό, τα μέρη θα επιδιώξουν να συμφωνήσουν σε αλλαγές και να συμπληρώσουν το σχέδιο σε όλες τις πτυχές μέχρι τις 22 του Μάρτη 2004, στο πλαίσιο της αποστολής καλών υπηρεσιών του ΓΓ, ούτως ώστε να καταλήξουν σε ένα τελικό κείμενο. Αυτή η συμφωνία οδηγούσε στην παράδοση του Κυπριακού στην επιδιαιτητική δικαιοδοσία του Κ. Ανάν.

Μετά την απόρριψη του «σχεδίου Ανάν» και την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, το κυπριακό πρόβλημα παραμένει ανοιχτό ζήτημα και επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς συνεχίζονται οι προσπάθειες των Αγγλοαμερικανών για την αναβάθμιση διεθνώς του καθεστώτος του ψευδοκράτους.

Μετά την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας, Πέτρου Μολυβιάτη, στις Ηνωμένες Πολιτείες τον περασμένο Μάρτη, φαίνεται να έχουν ξεκαθαρίσει οι προθέσεις των Αμερικανών και του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών αναφορικά με το Κυπριακό: H επαναφορά του «σχεδίου Ανάν» στο τραπέζι των διαβουλεύσεων - όχι πως το είχαν αποσύρει και ποτέ - και μια συντονισμένη νέα προσπάθεια για την επιβολή του, αναμένεται να αποτελέσουν το σκηνικό μέσα στο οποίο θα κινηθεί το Κυπριακό το προσεχές διάστημα. Σε αυτό το σκηνικό φαίνεται ότι νιώθει άνετα πια η ελληνική κυβέρνηση, η οποία ολοένα και περισσότερο εμφανίζεται να κατανοεί τις αμερικανικές «ανησυχίες» για το Κυπριακό. Αυτή η ...κατανόηση της κυβέρνησης αναμένεται να φτάσει στο αποκορύφωμά της περί τις 20 του Μάη, οπότε ο Κ. Καραμανλής θα ξανασυναντήσει τον Πρόεδρο Μπους.

Από την πλευρά της η Τουρκία δε φαίνεται διατεθειμένη να υποχωρήσει. Η τουρκική ηγεσία έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι για το ναυάγιο του «σχεδίου Ανάν» την ευθύνη φέρει η ελληνοκυπριακή πλευρά που απέρριψε το σχέδιο επίλυσης στο δημοψήφισμα. Ταυτόχρονα, η τουρκική κυβέρνηση επιδιώκει να βελτιώσει το κλίμα στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, που πρόσκαιρα έχουν διαταραχτεί. Ο Τούρκος πρωθυπουργός, Τ. Ερντογάν, θα πραγματοποιήσει στις 5-7 του Ιούνη την πρώτη επίσκεψή του στις ΗΠΑ και αργότερα θα μεταβεί και πάλι, για δεύτερη φορά, το Σεπτέμβρη.

Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι τίποτε δεν έχει αλλάξει ως προς τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν το Κυπριακό οι ιμπεριαλιστές και η Αγκυρα.

Η Αγκυρα εξακολουθεί να παζαρεύει με το Κυπριακό, διεκδικώντας ικανοποιητικούς όρους για την ευρωπαϊκή της πορεία και πιέζοντας για τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων του 1974.

Από την πλευρά τους οι Αμερικανοί θεωρούν ότι η «λύση» για το Κυπριακό έχει καταγραφεί στο «σχέδιο Ανάν», το οποίο απέρριψαν οι Ελληνοκύπριοι. Οι Ελληνοκύπριοι, λοιπόν, κατά την άποψη της Ουάσιγκτον, είναι αυτοί οι οποίοι θα πρέπει να αναπροσαρμόσουν τις θέσεις τους για να επιβληθεί το «σχέδιο Ανάν». Το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία του κυπριακού λαού, παρά την τεράστια προπαγάνδα και πίεση, απέρριψε την απαράδεκτη λύση, δεν πτοεί τους εμπνευστές της: Η αμερικανική κυβέρνηση θεωρεί ότι υπάρχει ακόμη μια ευκαιρία για την επιβολή μιας «συμφωνίας» που είτε θα οριστικοποιεί τη διχοτόμηση, είτε θα νομιμοποιεί τα τετελεσμένα.