Με την τουρκική ακταιωρό στα Ιμια χτες να υπενθυμίζει την τουρκική θέση περί ύπαρξης «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε στην Αγκυρα με τον Τούρκο ομόλογό του και συμφώνησε στη συνέχιση της πολιτικής της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, «συνυπογράφοντας» τρία ακόμη Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας των δύο χωρών.

Μετά τη συνάντηση ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αμπντουλάχ Γκιουλ, στις δηλώσεις του περιέγραψε το πλαίσιο της συζήτησης και ανακοίνωσε τις συμφωνίες στις οποίες κατέληξε με τον Πέτρο Μολυβιάτη.

Οπως είπε ο Α. Γκιουλ, κατά τη συζήτηση διαπιστώθηκε η κοινή βούληση και αποφασιστικότητα για συνέχιση του διαλόγου. Διαπιστώθηκε επίσης ταυτότητα απόψεων σχετικά με την υποστήριξη των προσπαθειών για πολύπλευρη συνεργασία καθώς και η αμοιβαία βούληση συνέχισης των διερευνητικών επαφών για τα ζητήματα του Αιγαίου.

Αναφορικά με την κατάσταση στο Αιγαίο και προκειμένου να υποβοηθηθεί η προσπάθεια που καταβάλλεται για περιορισμό και έλεγχο της έντασης, όπως ανακοίνωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, οι δύο πλευρές συμφώνησαν στη δημιουργία γραμμής επικοινωνίας των Κέντρων εθνικών αεροπορικών επιχειρήσεων της Λάρισας και του Εσκί Σεχίρ. Το μέτρο αυτό χαρακτηρίστηκε από τον Α. Γκιουλ «σημαντικό βήμα» για το Αιγαίο, το οποίο θα αναλάβουν να φέρουν σε πέρας οι αρμόδιοι φορείς από τις δύο χώρες.

Οπως είπε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, κατά τη συζήτησή του με τον Ελληνα ομόλογό του συμφωνήθηκε ακόμη η υιοθέτηση τριών ακόμη ΜΟΕ.

• Ξεκίνημα συνεργασίας μονάδων άμεσης επέμβασης για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών
• Ανταλλαγή επισκέψεων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών στις στρατιωτικές σχολές για την εκμάθηση της ελληνικής και της τουρκικής γλώσσας
• Πραγματοποίηση αθλητικών συναντήσεων μεταξύ των στρατιωτικών των δύο χωρών.

Την ίδια στιγμή που αναχωρούσε χτες από την Αθήνα ο Πέτρος Μολυβιάτης για την Τουρκία, η Αγκυρα φρόντιζε να υπενθυμίσει έμπρακτα κάποιες από τις θέσεις οι οποίες συντηρούν τα προβλήματα στις σχέσεις των δύο χωρών.

Ετσι, λοιπόν, τουρκική ακταιωρός προσέγγισε από τις 9 χτες το πρωί τη βραχονησίδα Ιμια. Η ακταιωρός έπλεε αρχικά σε απόσταση αρκετών εκατοντάδων μέτρων, όμως στη συνέχεια πλησίασε τα Ιμια στα 500 μέτρα. Η τουρκική ακταιωρός παρέμεινε ακινητοποιημένη μέχρι τις 8 χτες το βράδυ σε μικρή απόσταση από τη βραχονησίδα, υπό την παρακολούθηση ενός σκάφους του Λιμενικού Σώματος και ενός πλοίου του Πολεμικού Ναυτικού.

Μισή ώρα μετά την αποχώρηση του τουρκικού σκάφους και αφού είχε ολοκληρωθεί η συνάντηση του Πέτρου Μολυβιάτη με τον Α. Γκιουλ, ένα ακόμη τουρκικό σκάφος παραβίασε τα ελληνικά χωρικά ύδατα και προσέγγισε και πάλι στις βραχονησίδες των Ιμίων.

Ταυτόχρονα, συνεχίστηκαν οι συνηθισμένες τουρκικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου. Μάλιστα, σε μια περίπτωση, υπήρξε ποιοτική αναβάθμιση της παρουσίας των τουρκικών μαχητικών, καθώς πέταξαν στο πεδίο βολής της Ανδρου, την ώρα που πραγματοποιούνταν ελληνική αεροναυτική άσκηση.

Το περιστατικό αυτό, πιθανότατα, υποχρέωσε τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών σε κάποιες κομψές υπενθυμίσεις, οι οποίες «σκίασαν» την εικόνα της «καλής συνεργασίας» που επιδιώκουν να προβάλουν οι δύο πλευρές.

Η συνεργασία, είπε ο Πέτρος Μολυβιάτης, πρέπει να αντανακλάται και σε ορισμένες στρατιωτικές δραστηριότητες στο Αιγαίο που δρουν αρνητικά στο κλίμα των σχέσεων των δύο χωρών. Η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, πρόσθεσε αμέσως μετά ο Πέτρος Μολυβιάτης, προφανώς για να δημιουργήσει συνειρμούς, θα βοηθήσει να γίνει η περιοχή σαν την υπόλοιπη Ευρώπη, δηλαδή περιοχή ειρήνης, δημοκρατίας, σταθερότητας, με σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των μειονοτικών και θρησκευτικών ελευθεριών. Στο πλαίσιο αυτό, κατέληξε ο Πέτρος Μολυβιάτης, η Ελλάδα πιστεύει ότι η Τουρκία δικαιούται να γίνει πλήρες μέλος της ΕΕ, εφόσον πληρωθούν οι όροι και οι κανόνες που θέτει η Ενωση.

Παρ' όλα αυτά οι δύο υπουργοί υπογράμμισαν τη βούληση των δύο χωρών να ενισχύσουν την οικονομική συνεργασία. Οπως είπε ο Α. Γκιουλ, εκφράστηκε η βούληση για ενθάρρυνση των επενδύσεων καθώς και τη δημιουργία κοινής ελληνοτουρκικής τράπεζας με τη συμμετοχή και ιδιωτικών κεφαλαίων. Οι τομείς στους οποίους οι δύο πλευρές συμφώνησαν να δοθεί βάρος είναι της ενέργειας, του τουρισμού και των επικοινωνιών. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών μίλησε, επίσης, για την προώθηση σχεδίων δημιουργίας αγωγών μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου από την Τουρκία προς την Ελλάδα, καθώς επίσης και για την ακτοπλοϊκή σύνδεση Πειραιά- Σμύρνης.

Μάλλον συμφωνούν τα περισσότερα κόμματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως προς τις αλλαγές που θέλουν επί του «σχεδίου Ανάν», αλλά διαπιστώνονται διαφωνίες σχετικά με την τακτική που πρέπει να ακολουθήσει η προεδρία. Αυτό προκύπτει από τη χτεσινή συνεδρίαση του λεγόμενου Εθνικού Συμβουλίου. Στο μεταξύ στον τουρκικό Τύπο δημοσιεύονται αναλυτικά στοιχεία για σχέδιο της ΕΕ να εγκλωβιστεί η Λευκωσία σε νέες συζητήσεις επί του αμερικανόπνευστου «σχεδίου».

Μετά τη συνεδρίαση, ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κύπρος Χρυσοστομίδης, διάβασε ανακοίνωση του Εθνικού Συμβουλίου, στην οποία αναφέρεται ότι «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρουσίασε στο Εθνικό Συμβούλιο σύνοψη των θέσεων των κομμάτων, όπως αυτές διατυπώθηκαν σε προηγούμενες συνεδρίες, σε ό,τι αφορά τις επιδιωκόμενες αλλαγές στο σχέδιο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, με την οποία συμφωνεί η πλειοψηφία του Σώματος». (Αρα υπάρχει και μειοψηφούσα άποψη).

Το Εθνικό Συμβούλιο, προστίθεται, επαναβεβαιώνει τη σταθερή του προσήλωση στην αναγκαιότητα λύσης του Κυπριακού, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών με ενεργό συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ύστερα από επαρκή διαδικασία του διαπραγματευτικού πλαισίου, χωρίς επιδιαιτησία, ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και προσφυγή σε δημοψήφισμα χωρίς προηγούμενη συμφωνία.

Στην ανακοίνωση αναφέρεται επίσης ότι επί θεμάτων τακτικής διατηρούνται οι επί μέρους απόψεις των Κομμάτων. Φαίνεται ότι κύριο σημείο αντιγνωμίας είναι αν θα πρέπει η προεδρία να αποστείλει στον Ανάν, γραπτώς και επισήμως τις αλλαγές που επιθυμεί η Κυπριακή Δημοκρατία. Μια κίνηση που ίσως εκληφθεί ότι η Λευκωσία αποδέχεται τελικά τον επιδιαιτητικό του ρόλο.

Εξάλλου ο κυβερνητικός εκπρόσωπος εξέφρασε άγνοια για την εκπόνηση σχεδίου από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ώστε να εξαναγκαστεί ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος να προσέλθει σε συνομιλίες για το Κυπριακό.

Τις πληροφορίες δημοσίευσε η Τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ», σύμφωνα με την οποία η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνεργάζονται για την προώθηση ενός τέτοιου σχεδίου, με βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους.

Οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι, σύμφωνα με την εφημερίδα, είναι η συμμετοχή δύο Τουρκοκυπρίων ως παρατηρητών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η καταβολή «βοήθειας» 259 εκατ. ευρώ στους Τουρκοκυπρίους και η προώθηση απ' ευθείας εμπορικών συναλλαγών της ΕΕ με τα Κατεχόμενα, η έκτακτη σύγκληση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για συζήτηση του Κυπριακού και η έκφραση υποστήριξης στο «σχέδιο Ανάν», καθώς και η απομόνωση του Προέδρου Παπαδόπούλου.

Μακροπρόθεσμα, σύμφωνα πάντα με τη «Χουριέτ», επιδιώκεται η προώθηση κάποιων θεμάτων για να εξαναγκαστεί το ΑΚΕΛ να μεταβάλει τη στάση του, το άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών σε ελληνοκυπριακά πλοία, παράλληλα με το άνοιγμα των λιμανιών στα Κατεχόμενα για απ' ευθείας εμπόριο και η διαμόρφωση στρατηγικής για να ελαχιστοποιηθούν τα οφέλη της Κυπριακής Δημοκρατίας από τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Επίσης, σύμφωνα πάντα με τη «Χουριέτ», θα διοριστεί ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ για το Κυπριακό.

Το σχέδιο διαλαμβάνει και κάποιες κινήσεις από τους Τουρκοκυπρίους, όπως η έκφραση υποστήριξης προς το «σχέδιο Ανάν» για να δημιουργηθεί η «Ενωμένη Δημοκρατία της Κύπρου» και κάποια συνεπακόλουθα, όπως η κατάργηση της λεγόμενης θεώρησης για μετάβαση στα Κατεχόμενα, η διάνοιξη νέων διόδων, η εκκαθάριση ναρκοπεδίων, η μερική αποχώρηση κατοχικών δυνάμεων.

Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Ιακώβου δήλωσε πως δεν έχει υπόψη του να γίνονται τέτοιες διεργασίες εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.