Αγαπητοί σύντροφοι,

Συμφωνώ με τις Θέσεις της ΚΕ του Κόμματός μας. Θεωρώ ότι είναι ένα ντοκουμενταρισμένο κείμενο που οικοδομεί τις προϋποθέσεις για ένα ισχυρό, δυνατό Κομμουνιστικό Κόμμα που παρά τις όποιες αδυναμίες και δυσκολίες αντιμετωπίζει σήμερα και - όσες στο μέλλον προκύψουν -, στέκεται όρθιο και δυνατό.

α. Επαληθεύτηκε και δικαιώθηκε η δύναμη της αδιάκοπης συνέχειας και διαδοχής του ΚΚΕ στα 86 χρόνια του.

β. Οι ακλόνητοι δεσμοί του με την εργατική τάξη και το λαό.

γ. Η βαθιά και ακλόνητη πίστη του Κόμματος στη μαρξιστική, λενινιστική ιδεολογία στις λενινιστικές αρχές και κανόνες λειτουργίας, στις αξίες του εργατικού κομμουνιστικού κινήματος, στον προλεταριακό διεθνισμό, στο σοσιαλισμό. Είναι προϋποθέσεις που επαληθεύουν και δικαιώνουν το ΚΚΕ που στέκεται σταθερό και αταλάντευτο.

Το ΚΚΕ από το 14ο Συνέδριό του έχει σημειώσει σημαντικά βήματα, απαλλαγμένα σε μεγάλο βαθμό από τάσεις και αντιλήψεις που κυριάρχησαν ιδιαίτερα μετά την ανατροπή του υπαρκτού σοσιαλισμού το 1989.

Το ΚΚΕ πέρασε κρίσεις και κρίσεις, κύρια από δυνάμεις που απέβλεπαν στην αλλαγή του χαρακτήρα του, των στόχων του, καταστρατηγώντας τις Μαρξιστικές και Λενινιστικές αρχές του Κόμματός μας.

Θα 'θελα να σημειώσω πως η 12η Ολομέλεια του 1968 άνοιξε το δρόμο ενάντια στον οπορτουνισμό όμως δεν τον ολοκλήρωσε. Αλλά και το 9ο Συνέδριο το 1973 παρά την ισχυροποίηση των αρχών του δεν έδωσε τη μάχη ολοκληρωτικά ενάντια στους οπορτουνιστές και τους διασπαστές - δε θα αναλύσω όμως αυτά τα ζητήματα σ' αυτό το κείμενο. Τα κομματικά αυτά σώματα άφησαν ορισμένα ανοίγματα που κατέληξαν στην ανάπτυξη απόψεων και τάσεων μέσα στο Κόμμα και ιδιαίτερα στην ηγεσία του. Ετσι, φτάσαμε στο 13ο Συνέδριο το 1991, όπου κινδύνεψε να περάσει η καθοδήγηση του Κόμματος στα χέρια αυτών που επιδίωκαν τη διάλυσή του. Αυτό δεν το πέτυχαν και θεωρώ πως μπορούμε να καταγράψουμε μια πολύ μεγάλη νίκη των μελών και στελεχών του Κόμματός μας.

Σύντροφοι,

Θα διαφωνήσω με την τοποθέτηση του σ. Νίκανδρου Κεπέση και την πρότασή του, το 17ο Συνέδριο να καταδικάσει το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ και την 6η πλατιά ολομέλεια της ΚΕ του 1956.

Σύντροφε Νίκανδρε, θα θυμάσαι ασφαλώς πως οι αποφάσεις της 6ης πλατιάς Ολομέλειας του 1956 συζητιόνταν επί πολλούς μήνες στους πολιτικούς κρατούμενους της Γυάρου, χωρίς να υπάρξει κατάληξη. Και αυτό σε μια περίοδο που ήταν επίκαιρα και γνωστά στη μεγάλη πλειοψηφία των κομμουνιστών. Πώς είναι δυνατόν σήμερα που τα ζητήματα αυτά δεν είναι γνωστά στους συντρόφους που θα πάρουν μέρος στις εργασίες του 17ου Συνεδρίου που και από πλευράς ηλικίας και από πλευράς κομματικής ηλικίας θα είναι νέοι σύντροφοι, να τεθούν και πάλι αυτά τα ζητήματα;

Κατά τη γνώμη μου σε άλλο χρόνο κάτω από άλλες προϋποθέσεις θα μπορούσε ένα άλλο Συνέδριο να συζητήσει αυτά και άλλα ζητήματα και να καταλήξει σε σωστές αποφάσεις, φυσικά όχι με προχειρότητες.

Το Κόμμα με τις Θέσεις του για το 17ο Συνέδριο προχωρεί από την ανασυγκρότησή του στην ισχυροποίησή του. Κατά τη γνώμη μου, υπάρχουν σήμερα πολλές δυνατότητες για πραγματοποίηση των στόχων του 17ου Συνεδρίου.

Σήμερα το Κόμμα έχει ένα καλό δυναμικό δοκιμασμένων πιστών και ικανών συντρόφων που έχουν πραγματοποιήσει ένα σημαντικό έργο, από την ανασυγκρότηση του Κόμματος μέχρι σήμερα, αντάξιο της 86χρονης ιστορίας του ΚΚΕ. Το δυναμικό αυτό αποτελεί ασφαλώς εγγύηση της πορείας του Κόμματος στην υλοποίηση των στόχων του 17ου Συνεδρίου.

Η ανάδειξη στελεχών του ΚΚΕ είναι ένα σημαντικό πρόβλημα. Μάλιστα σε μια περίοδο που το Κόμμα με το 17ο Συνέδριό του επιδιώκει την προώθηση των υψηλών στόχων του. Το στέλεχος δεν κρίνεται με κριτήρια συναισθηματικά, αλλά με κριτήρια που καθορίζονται από την καθημερινή ζωή, αφοσίωση στις αρχές του Κόμματος, από τη δράση του, τη συνέπειά του. Το στέλεχος κρίνεται από τις ικανότητές του, την ακλόνητη πίστη του στις αρχές λειτουργίας του Κόμματος, για το ήθος του, το παράδειγμά του. Ετσι διακρίνονται οι κομμουνιστές μέσα στο λαό.

Ο εγωισμός, η προβολή είναι ζητήματα που δεν έχουν θέση στους κομμουνιστές, ιδιαίτερα στα μέλη της ΚΕ και στους συντρόφους στα καθοδηγητικά όργανα του Κόμματος. Φιλοδοξίες πρέπει να 'χει ο κομμουνιστής, αλλά φιλοδοξίες που στοχεύουν στο πώς να γίνει καλύτερος σ' όποιο μετερίζι και αν βρίσκεται για να υπηρετεί το Κόμμα.

Απαραίτητη προϋπόθεση που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη είναι η αγάπη του στελέχους στο διάβασμα, στη μελέτη των ντοκουμέντων, της κοσμοθεωρίας μας, στη γνώση των ιστορικών γεγονότων της πορείας του Κόμματος που σηματοδοτούν την αναγκαία ύπαρξη του Κόμματος για το σοσιαλισμό.

Από κει και πέρα η σωστή διάταξη του στελεχικού δυναμικού απαιτεί σοβαρή μελέτη των καθοδηγητικών οργάνωση και ιδιαίτερα της ΚΕ, που ασφαλώς αντιστοιχεί στους στόχους που σήμερα θέτει το Κόμμα.

Σύντροφοι, νομίζω πως χρειάζεται να δίνουμε κάθε μέρα στους νέους μας συντρόφους ιστορικά ντοκουμέντα για το πού στηρίχτηκε και εδραιώθηκε ο σοσιαλισμός, που η οικοδόμησή του επέδρασε θετικά στο παγκόσμιο αντιιμπεριαλιστικό κίνημα. Η ιστορική πείρα είναι πολύτιμη, εξοπλίζει το Κόμμα.

Νομίζω πως χρειάζεται σε απάντηση όλων αυτών που διαστρεβλώνουν την ιστορία, διαστρεβλώνουν τα γεγονότα και τα επιτεύγματα του υπαρκτού σοσιαλισμού να δείξουμε με το «Ριζοσπάστη», τον «902», με συζητήσεις, ποια τα θετικά του υπαρκτού σοσιαλισμού, συγκρίνοντάς τα με το τι έφερε η ανατροπή στους λαούς που οικοδόμησαν το σοσιαλισμό, μα και γενικότερα στον κόσμο.

Με τον καθαρό και σωστό προσανατολισμό που έχει σήμερα το Κόμμα με υποκειμενικό παράγοντα τους κομμουνιστές και ιδιαίτερα με ένα μεγάλο και δυνατό δυναμικό στελεχών, το Κόμμα μπορεί να βαδίσει ταχύτερα στην εκπλήρωση των στόχων του 17ου Συνεδρίου.

Νίκος Κυριακίδης

1. Είναι σημαντικό ότι ανοίγεται, μέσα από τις Θέσεις της ΚΕ, το ζήτημα της δουλιάς στη νεολαία, γιατί είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας για το Κόμμα. Το Συνέδριο και η νέα ΚΕ θα πρέπει να επικεντρώσουν σε ορισμένα κρίσιμα ζητήματα, όπως είναι η κατάχτηση ενιαίας αντίληψης για την καθοδηγητική βοήθεια στην ΚΝΕ σε όλο το μήκος των κομματικών οργάνων, από την ΚΕ μέχρι τα Γραφεία των ΚΟΒ, κάτι που νομίζω ότι σήμερα δεν υπάρχει. Η στήριξη επεξεργασιών που αφορούν τη νεολαία, κάτι που οι επιτροπές της ΚΝΕ όχι μόνο λόγω των αδυναμιών τους, αλλά και από τη φύση τους είναι δύσκολο να κάνουν μόνες τους. Το ξεκαθάρισμα του τι σημαίνει κομματικό στέλεχος χρεωμένο στην ΚΝΕ. Οι προτάσεις για Πανελλαδική Συνδιάσκεψη και η καθιέρωση διατμηματικού συντονισμού των τμημάτων της ΚΕ, είναι μέτρα που θα βοηθήσουν τις παραπάνω κατευθύνσεις.

2. Μια σημαντική πλευρά αφορά τη βελτίωση της ιδεολογικής παρέμβασης στη νεολαία. Η «νέα κατάσταση», που σωστά αναλύουν οι Θέσεις της ΚΕ, έχει τη δικιά της επίδραση στη διαμόρφωση της νεανικής συνείδησης.

Η νέα γενιά μεγαλώνει και διαμορφώνεται με την «κληρονομιά» της αντεπανάστασης, μέσα σε έντονη αντισοσιαλιστική, αντικομμουνιστική προπαγάνδα.

Οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στην εργασία συμβάλλουν στην παράταση της μεταβατικής περιόδου ανάμεσα στις σπουδές και τη δουλιά, την εργασιακή περιπλάνηση. Εντείνεται από μικρότερη ηλικία το άγχος για την εργασιακή προοπτική. Οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις, οι αλλαγές στο ωράριο, η ανάγκη για δεύτερη ή και τρίτη δουλιά λόγω της ανέχειας, μειώνουν τον ελεύθερο χρόνο.

Οι αναδιαρθρώσεις στην εκπαίδευση βαθαίνουν τους ταξικούς φραγμούς για τη συντριπτική πλειοψηφία των νέων, σε κάθε εκπαιδευτική βαθμίδα, κυριαρχούν αποσπασματικές γνώσεις, απαξιώνεται γενικά η μόρφωση. Μέσω της εκπαίδευσης διαμορφώνεται ένας ασυγκρότητος τρόπος σκέψης γεμάτος από ιδεολογικές, συγχύσεις και άγνοια.

Υπάρχουν αντιλήψεις, ιδιαίτερα σε ορισμένα τμήματα της νεολαίας, που μειώνουν τις απαιτήσεις των νέων από τη ζωή, καλλιεργούν τη μιζέρια και την υποταγή.

Εντείνεται και διευρύνεται η παρέμβαση των μονοπωλίων στον τρόπο ζωής, ψυχαγωγίας, στα ενδιαφέροντα της νεολαίας. Από μικρή ηλικία υιοθετούνται πρότυπα και στάση ζωής που επιβάλλουν άμεσα τα μονοπώλια.

Αναπτύσσεται μια οργανωμένη παρέμβαση από μηχανισμούς και προγράμματα της ΕΕ, πατώντας σε οξυμένα προβλήματα της νεολαίας, όπως η ανεργία, με στόχο να εξωραΐσουν τον καπιταλισμό, να τον απαλλάξουν από τις ευθύνες του.

Προωθούνται συστηματικά αντιδραστικές αντιλήψεις, όπως ο ρατσισμός, ο εθνικισμός, σε συνδυασμό με φαινόμενα περιθωριοποίησης τμημάτων της νεολαίας, αύξηση της εγκληματικότητας από μικρότερες ηλικίες, ένταση του προβλήματος των ναρκωτικών κλπ.

Η μικρή αγωνιστική πείρα και αδύναμη συλλογική δραστηριότητα σαν αποτέλεσμα της γενικότερης κρίσης του λαϊκού και νεολαιίστικου κινήματος απαξιώνει τις αγωνιστικές και συλλογικές διαδικασίες.

Η αβεβαιότητα και το άγχος για το μέλλον, ο φόβος μπροστά στη βαρβαρότητα του ιμπεριαλισμού παίζουν κυρίαρχο ρόλο στη νεανική συνείδηση.

Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να υποτιμήσουμε τις σημαντικές αγωνιστικές διεργασίες που έζησε το νεολαιίστικο κίνημα μέσα στη δεκαετία του '90, την ανοδική πορεία της ΚΝΕ, ούτε βέβαια την αντιφατικότητα που μαζί με τις τάσεις συμβιβασμού συνυπάρχουν και αυτές της αμφισβήτησης, της ριζοσπαστικής αναζήτησης, της συλλογικής έκφρασης κλπ.

Το 8ο Συνέδριο της ΚΝΕ ξεχώρισε την ιδεολογική αντεπίθεση, τη διάδοση του μαρξισμού - λενινισμού στη νεολαία, σαν στοιχείο προώθησης της πολιτικής του Κόμματος, της οικοδόμησης του ΑΑΔ Μετώπου.

Η ιδεολογική αντεπίθεση ακριβώς για τους αντικειμενικούς λόγους που περιγράφηκαν είναι περισσότερο από παλιότερα όρος για την άνοδο του νεολαιίστικου κινήματος. Αλλιώς η προσπάθεια ανάπτυξης κινήματος με αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό προσανατολισμό - στις σημερινές συνθήκες - θα προσκρούει στους «αθέατους» σκοπέλους των προκαταλήψεων, του αντικομμουνισμού, της πολύμορφης παρέμβασης της κυρίαρχης ιδεολογίας. Η ιδεολογική αντεπίθεση πρέπει να έχει μαζικό χαρακτήρα και είναι καθήκον που διαπερνά τη συνολική παρέμβαση της ΚΝΕ.

Η καθοδηγητική όμως δουλιά δυσκολεύεται να πιάνει ολοκληρωμένα αυτά τα ζητήματα.

Τα όργανα του Κόμματος και της ΚΝΕ, οι οργανώσεις πρέπει να ασχολούνται με την «ιδεολογία» της νεολαίας, τη στάση ζωής της, να βγαίνουν γενικά συμπεράσματα που να τροφοδοτούν την ιδεολογική παρέμβασή μας.

Οι επιτροπές της ΚΝΕ και τα Τμήματα του Κόμματος να επεξεργαστούν το πώς θα ανοίγονται στη νεολαία οι βασικοί άξονες της παρέμβασής μας:

Η υπεράσπιση της προσφοράς, η προβολή της επικαιρότητας και ρεαλιστικότητας του Σοσιαλισμού.

Η προβολή της πείρας από την ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας μας και διεθνώς και η σύνδεσή της με το σήμερα.

Η καλλιέργεια της ανάγκης για μόρφωση, την ανάπτυξη ενός μορφωτικού - πολιτιστικού ρεύματος μέσα στη νεολαία.

Η αποκάλυψη της ταξικής φύσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει στην καθημερινή ζωή της η νεολαία.

Η συνειδητοποίηση της θέσης της μεγάλης πλειοψηφίας της νεολαίας στην κοινωνία, της ταξικής της προοπτικής, της σχέσης της με την εργατική τάξη.

Η διαμόρφωση προοδευτικών ριζοσπαστικών αξιών αγωνιστικής στάσης ζωής.

3. Το παραπάνω ζήτημα συνδέεται προφανώς άμεσα με το ζήτημα του ιδεολογικού δυναμώματος της ΚΝΕ.

Για ένα χρονικό διάστημα η ιδεολογική δουλιά στην ΚΝΕ πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Σ' αυτό επέδρασαν μια σειρά αντικειμενικοί παράγοντες και υποκειμενικές αδυναμίες που κληροδότησε η κρίση και η περίοδος της ανασυγκρότησης. Φαινόμενα υποτίμησης, αποσύνδεσης της ιδεολογικής δουλιάς από την καθημερινή δράση και λειτουργία, κυριαρχούν ακόμα.

Αυτό το πρόβλημα πηγάζει από τη λειψή κατανόηση του χαρακτήρα του Κόμματος και της ΚΝΕ, και των καθηκόντων τους, της οικοδόμησης του Μετώπου, την πάλη για το Σοσιαλισμό.

Η παράταση αυτής της κατάστασης δε δυσκολεύει μόνο το καθήκον της ιδεολογικής αντεπίθεσης. Συμβάλλει γενικότερα στη μείωση της αποτελεσματικότητας δράσης της ΚΝΕ, σε μια σειρά προβλήματα της καθοδηγητικής δουλιάς (αποσπασματικότητα, πρόβλημα ανάδειξης στελεχών, δυσκολία ιεράρχησης καθηκόντων, αφομοίωση μελών).

Η ιδεολογική δουλιά, δεν είναι έναςακόμα τομέας δουλιάς, είναι στοιχείο που διαπερνά τη δράση, την καθοδήγηση, τη λειτουργία της Οργάνωσης.

Η επίλυση αυτού του προβλήματος αφορά πρώτα απ' όλα το Κόμμα, τη βοήθειά του προς την ΚΝΕ, τα στελέχη του Κόμματος που δουλεύουν στην ΚΝΕ.

Η επιμονή στο να σχεδιαστεί και να ιεραρχηθεί η μορφωτική δουλιά, έχει φέρει κάποια αποτελέσματα:

Περισσότερα στελέχη της ΚΝΕ και του Κόμματος έχουν κατανοήσει την αναγκαιότητα, περισσότερα όργανα της ΚΝΕ έχουν διάταξη που ενισχύει την ιδεολογική δουλιά, γίνεται προσπάθεια να στηθεί ένας ιδεολογικός μηχανισμός στην κλίμακα της Οργάνωσης. Σε καλύτερο σχεδιασμό έχει μπει και η Ιδεολογική Επιτροπή του ΚΣ.

Στην πράξη, όμως, η απόσταση από το αναγκαίο και δυνατό είναι μεγάλη.

Οι ιδεολογικοί υπεύθυνοι δυσκολεύονται να κατανοήσουν το ρόλο τους, το πρόγραμμα των μαθημάτων αντιμετωπίζεται πολλές φορές τυπικά, υπάρχει έλλειψη «δασκάλων» σ. ειδικευμένων σ' αυτή τη δουλιά. Ορισμένες φορές και οι ΚΟ βάζουν στην πράξη εμπόδια ή δε διευκολύνουν σ' αυτή την προσπάθεια, ενώ δεν υπάρχει καταμερισμός ενασχόλησης με την ιδεολογική δουλιά στην ΚΝΕ.

Πρέπει να επικεντρώσουμε:

Στη διαμόρφωση «μορφωτικού ρεύματος» που θα στηρίζεται σ' ένα σύστημα κύκλων - μαθημάτων στα όργανα και τις ΟΒ. Χρειάζεται αυτή η προσπάθεια να γενικευτεί, να εξειδικευτεί ανά χώρο νεολαίας (μαθητές, φοιτητές, εργαζόμενοι), να ακουμπάει στα στοιχεία που φέρνει η ιδεολογική αντιπαράθεση.

Στο ιδεολογικό μπόλιασμα της καθημερινής δράσης και λειτουργίας της Οργάνωσης. Για να λυθεί αυτό το ζήτημα δε φτάνει μόνο το γενικό ανέβασμα του ιδεολογικοπολιτικού επιπέδου της Οργάνωσης. Πρώτα απ' όλα είναι ζήτημα της κατάρτισης των στελεχών, της οργανωμένης ιδεολογικής δουλιάς στα όργανα.

Στην ανάδειξη στελεχών στην ιδεολογική δουλιά.

Στη διαμόρφωση υποδομής από τις ΚΟ με διάταξη στελεχών του Κόμματος, που θα στηρίξουν την ι.δ. στην ΚΝΕ: Εργατικά στελέχη, καθηγητές και σύντροφοι χρεωμένοι στο κίνημα των γονιών, πανεπιστημιακοί να ασχοληθούν με ζητήματα ιδεολογικής αντιπαράθεσης, να στηρίξουν την προσπάθεια ανάπτυξης μορφωτικού ρεύματος, να παίξουν το ρόλο του δασκάλου, να επεξεργαστούν ζητήματα.

Κύριλλος Παπασταύρου

Μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ