Επικριτικός ως προς τα αποτελέσματα της συμφωνίας στο Ελσίνκι από τη σκοπιά της μη εξασφάλισης ανταλλαγμάτων από την Ελλάδα εμφανίστηκε στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΝΔ Κ. Καραμανλής. Ανέφερε ότι για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις για πρώτη φορά η Ευρώπη αποδέχεται τις πάγιες θέσεις της Τουρκίας και αυτό με συμμετοχή της Ελλάδας. Τόνισε ότι η ΕΕ «φαίνεται να αναγνωρίζει και να νομιμοποιεί τις τουρκικές εδαφικές διεκδικήσεις και να μας παραπέμπει σε διαπραγματεύσεις εφ' όλης της ύλης, χωρίς όρους και προϋποθέσεις με την Τουρκία, κάτι που αποτελεί επί 25 χρόνια την πάγια θέση της».

Ο Κ. Καραμανλής εκτίμησε ότι η διαδικασία που ξεκίνησε μετά το Ελσίνκι «χωρίς πραγματικά δεσμευτικούς όρους για την Τουρκία, μία διαδικασία που θα υιοθετείται και θα ελέγχεται με ειδική πλειοψηφία ως προς τα περισσότερα θέματα, αποδυναμώνει ουσιαστικά τις ελληνικές δυνατότητες. Οι αναφορές στα ελληνοτουρκικά συνιστούν δραματική αλλαγή πορείας από την προσεκτική στάση που είχε κρατήσει η χώρα μας για 25 χρόνια με την πολιτική που χάραξαν και ακολούθησαν οι κυβερνήσεις Καραμανλή, Παπανδρέου και Μητσοτάκη. Το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί σταδιακά και έμπρακτα από την ΕΕ στα κρίσιμα για μας θέματα, μία πολιτική ίσων αποστάσεων από την Ελλάδα και την Τουρκία γίνεται εξαιρετικά πιθανό. Και το ενδεχόμενο αυτό απειλεί να μετατρέψει την πολιτική "κοινοτικοποίησης" των ελληνοτουρκικών σχέσεων σε πραγματικό ναρκοπέδιο».

Ο πρόεδρος της ΝΔ είπε ότι στη ρύθμιση για το Κυπριακό περιέχεται ένας «εξαιρετικά επικίνδυνος και ουσιαστικά νέος όρος», αφού η Ευρωπαϊκή Ενωση όταν θα πάρει την απόφαση για την ένταξη θα λάβει υπόψη της «όλους τους σχετικούς παράγοντες».

Τόνισε, τέλος, ότι ήταν η Σύνοδος Κορυφής μία μεγάλη ευκαιρία για την κατοχύρωση της θέσης και της ασφάλειας της χώρας μας απέναντι στην Τουρκία και αυτή χάθηκε.

«Αντ' αυτού, είπε, επιτεύχθηκε πανηγυρικά η ουσιαστική αναβάθμιση της Τουρκίας. Από τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προκύπτει ότι η Τουρκία αποκομίζει άμεσα, σημαντικά και καθαρά κέρδη, ενώ η Ελλάδα -παρά την ισχυρότατη διαπραγματευτική της βάση- υποχώρησε από τις πάγιες θέσεις της, χωρίς καν να διασφαλίσει τα αυτονόητα. Εγκαταλείφθηκαν πάγιες εθνικές θέσεις την κρίσιμη ώρα. Την ώρα που μπορούσαν να αποδώσουν οι καρποί μίας 25ετούς καρτερικής προσπάθειας, που ασφαλώς είχε κόστος για την Ελλάδα».

«Η διαφορά μας με την κυβέρνηση του κ.Σημίτη δε βρίσκεται σε θέματα στρατηγικών χειρισμών. Η διαφορά μας βρίσκεται σε θέματα στρατηγικών επιλογών», υποστήριξε χθες ο πρόεδρος του ΔΗΚΚΙ, Δημήτρης Τσοβόλας, με αίτηση του οποίου προκλήθηκε και η προ ημερήσιας διάταξης συζήτηση στη Βουλή. Σημείωσε ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κόμματός του η κυβέρνηση «έχει λάβει την πολιτική απόφαση να παραιτηθεί από το βασικό δόγμα της εξωτερικής μας πολιτικής, ότι με την Τουρκία δε συζητούμε τίποτε άλλο παρά μόνο το νομικό ζήτημα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, με βάση τις διεθνείς συμβάσεις και το διεθνές δίκαιο». Κάνοντας προσωπική επίθεση στον πρωθυπουργό σημείωσε: «όσο φιλότιμη προσπάθεια και αν κάνουν οι Αμερικανοί, οι ομογάλακτοί σας Ευρωπαίοι και Τούρκοι ηγέτες, αλλά και, κυρίως, τα γνωστά μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα δε θα μπορέσουν με ωραιοποιήσεις να σας καλύψουν γι' αυτό το ανοσιούργημα που κάνατε».

Αναφερόμενος στις αποφάσεις της Συνόδου τόνισε, απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό: «ζημιώσατε και συνεχίζετε να ζημιώνετε ανεπανόρθωτα τα συμφέροντα της πατρίδας και του Ελληνικού Εθνους», προσθέτοντας ότι «δώσαμε στην Τουρκία το καθεστώς της υποψηφιότητάς της στην ΕΕ με την παραίτησή μας από το ΒΕΤΟ που ήταν επί σειρά ετών το μόνο αποτελεσματικό μας όπλο απέναντι στην τουρκική επεκτατική και προκλητική της πολιτική» καθώς και ότι «δώσαμε την επιδιωκόμενη από την Τουρκία αναβάθμιση των παράνομων διεκδικήσεών της στο Αιγαίο σε εκκρεμείς συνοριακές διάφορες». Ο Δ. Τσοβόλας μάλιστα επισήμανε πως με βάση τις αποφάσεις του Ελσίνκι επισήμανε πως οι τουρκικές διεκδικήσεις θα αποτελέσουν πλέον αντικείμενο πολιτικής διαπραγμάτευσης «αφού αναγορεύτηκαν σε ελληνοτουρκικές διάφορες».

Τοποθετούμενος υπέρ του αποτελέσματος της Συνόδου του Ελσίνκι, όχι μόνο όσον αφορά την τουρκική υποψηφιότητα, αλλά στο σύνολο των αποφάσεων, παρουσιάστηκε χθες στη Βουλή ο πρόεδρος του Συνασπισμού Νίκος Κωνσταντόπουλος, ο οποίος είπε χαρακτηριστικά ότι «η απόφαση του Ελσίνκι παρέχει ένα πλαίσιο, που, αν αξιοποιηθεί σωστά, μπορεί να εξασφαλίσει μια θετική προοπτική». Μάλιστα, αναφερόμενος συγκεκριμένα στο αντικείμενο της Συνόδου, τόνισε ότι «ο ΣΥΝ, αλλά και η ευρωπαϊκή Αριστερά είμαστε υπέρ της διεύρυνσης της ΕΕ και θεωρούμε ότι όντως η ΕΕ πρέπει να συμπεριλάβει στους κόλπους της όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, όλες τις βαλκανικές χώρες. Πιστεύουμε ότι αυτή η προοπτική είναι θετική για την Ευρώπη και για τον κόσμο. Είναι θετική για τη χώρα μας». Μάλιστα, για τα μέτρα περαιτέρω στρατιωτικοποίησης της Ευρώπης που συζητήθηκαν, σημείωσε πως «εμείς σαν Αριστερά είμαστε υπέρ της διαμόρφωσης κοινής εξωτερικής πολιτικής και κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας», τονίζοντας ότι «σε καμιά περίπτωση η Ελλάδα να μην βρεθεί έξω από τον κύκλο των χωρών που θα εξακολουθήσουν να επηρεάζουν την πολιτική και την πορεία της ΕΕ».

Παράλληλα, ο πρόεδρος του Συνασπισμού κάλεσε την κυβέρνηση να κινηθεί στην κατεύθυνση της προσφυγής το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τα Ελληνοτουρκικά και όχι στην έναρξη ενός διαλόγου, αφού η πρώτη εκδοχή είναι αυτή που «θα λύσει το πρόβλημα». Τάχθηκε επίσης στην ανάγκη ανάπτυξης «σχέσεων συνεργασίας σε πολλαπλά επίπεδα» ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, λέγοντας ότι «η ιδιωτική πρωτοβουλία μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο, όμως χρειάζεται ο σχεδιασμός και η κρατική στήριξη σε όλα τα επίπεδα».