Στις 4 Απρίλη 1949, στην αίθουσα τελετών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Ουάσιγκτον, οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, του Βελγίου, του Καναδά, της Δανίας, της Ισλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Πορτογαλίας υπέγραψαν το Σύμφωνο του Βορείου Ατλαντικού και ίδρυσαν τον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (North Atlantic Treaty Organization), ΝΑΤΟ. Η εκδήλωση έβαλε τη σφραγίδα επισημοποίησης του οργανισμού που προετοιμαζόταν μερικά χρόνια πριν, πριν ακόμη το τέλος του πολέμου. Αλλά ας παρακολουθήσουμε πώς προετοιμαζόταν η ίδρυση του ΝΑΤΟ.

Αύγουστος 1945: Αν και ο πόλεμος ουσιαστικά έχει τελειώσει, (ήδη στις 9 του Μάη είχε υπογραφεί η άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας, ενώ και η Ιαπωνία ετοιμαζόταν να υπογράψει ανάλογη συνθήκη), οι Αμερικανοί προπαγανδίζοντας την αναγκαιότητα να δοθεί «η χαριστική βολή» στην Ιαπωνία, δοκιμάζουν την ατομική βόμβα όχι σε στρατιωτικούς στόχους αλλά στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Το γεγονός και μόνο ότι ήδη η Ιαπωνία είχε ήδη ηττηθεί αλλά και ότι οι δύο ατομικές βόμβες δεν έπεσαν σε στρατιωτικούς στόχους, έκανε φανερό ότι άλλος ήταν ο σκοπός που οι ΗΠΑ έριξαν τις βόμβες. Αντικειμενικά, η πορεία διαμόρφωσης του μεταπολεμικού κόσμου ήταν αντικείμενο οξύτατης διαπάλης ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό. Και εκφραζόταν και πριν την έναρξη του πολέμου και στη διάρκειά του. Κανείς δε διαφωνεί ότι η προετοιμασία της ιμπεριαλιστικής Γερμανίας για πόλεμο στηρίχτηκε στα κεφάλαια των άλλων ιμπεριαλιστικών κρατών, (Αγγλίας, ΗΠΑ, Γαλλίας), των αντιπάλων της στον πόλεμο, με στόχο την επίθεση στην ΕΣΣΔ και την καταστροφή του πρώτου στον κόσμο σοσιαλιστικού κράτους και το μοίρασμά του, όπως και το ξαναμοίρασμα άλλων εδαφών, ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κράτη. Αλλά η Γερμανία έκανε πόλεμο πρώτα ενάντια στα αντίπαλα σ' αυτήν ιμπεριαλιστικά κράτη στην Ευρώπη.

Η διαμόρφωση του αντιχιτλερικού συνασπισμού (ΕΣΣΔ, ΗΠΑ, Αγγλία), μετά την επίθεση της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, ήταν ένας προσωρινός συμβιβασμός των ιμπεριαλιστικών αυτών κρατών με το σοσιαλισμό, αλλά το ζήτημα της διαμόρφωσης και της εξέλιξης του μεταπολεμικού κόσμου ήταν αντικείμενο διαπάλης και εντός του αντιχιτλερικού συνασπισμού. Και δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Ο προσωρινός συμβιβασμός δεν καταργούσε την εχθρότητα ανάμεσα στα δυό συστήματα. Αυτή υπάρχει, είναι αντικειμενική.

Ομως, ο μεταπολεμικός κόσμος αλλάζει ραγδαία και η νίκη των λαών συνοδεύεται με κτυπήματα στον ίδιο τον ιμπεριαλισμό. Η ΕΣΣΔ, σηκώνοντας το κύριο βάρος του πολέμου γίνεται για τους λαούς «σύμβολο» που οδηγεί την πάλη τους, αλλά και δύναμη που τους ωθεί σε αυτό που η ίδια οικοδομεί, το σοσιαλισμό. Σύμβολο και υλική δύναμη της πάλης των λαών είναι ο σοσιαλισμός. Ο ιμπεριαλισμός αισθάνεται τις αλλαγές, προβλέπει το μέλλον και συνειδητοποιεί ότι του λιγοστεύει το οξυγόνο. Αλλάζει ο συσχετισμός δυνάμεων εις βάρος του. Το πεδίο στην Ευρώπη, αλλά και σε όλο τον κόσμο, γίνεται εύφορο για να καρποφορήσουν οι ιδέες που κυοφορούν τη νέα κοινωνία. Οι ΗΠΑ αναλαμβάνουν να φράξουν το δρόμο που μπορεί να οδηγήσει το ιμπεριαλιστικό σύστημα στο θάνατο. Με την αποτρόπαια πράξη της ρίψης των ατομικών βομβών θέλησαν να επιβάλουν την ιμπεριαλιστική παγκόσμια κυριαρχία και κυρίως τη δική τους ηγεμονία, σώζοντας ό,τι απέμενε από το σάπιο σύστημά τους στον πλανήτη. Πραγματικός σκοπός ήταν να τρομοκρατήσουν την ΕΣΣΔ, τη νεοσύστατη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, τον αγώνα του εργατικού κινήματος στις καπιταλιστικές χώρες για κοινωνική απελευθέρωση, ουσιαστικά να σταματήσουν την ιστορία της κοινωνικής εξέλιξης προς τα μπρος και, αν μπορούσαν, να την «αντιστρέψουν». Σχετικά μ' αυτό ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, μιλώντας στις 31 Μάρτη 1949 στη Βοστόνη, ανέφερε τα εξής: «Είναι βέβαιον, ότι η Ευρώπη θα είχε κομμουνιστικοποιηθεί... εάν δεν ευρίσκετο η ατομική βόμβα εις τας χείρας των Ηνωμένων Πολιτειών».¹

Αλλά και αμέσως μετά την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, στις 12 Μάη 1945, τηλεγραφούσε στον Αμερικανό Πρόεδρο Χάρι Τρούμαν λέγοντάς του: «Η ευρωπαϊκή κατάστασις με ανησυχεί πάρα πολύ... Πολύ σύντομα η στρατιωτική ισχύς μας θα σβήσει στην ηπειρωτική Ευρώπη, εκτός από μέτριες δυνάμεις που θα παραμείνουν για την κατοχή της Γερμανίας. Τι θα συμβεί εν τω μεταξύ από την πλευρά της Ρωσίας;... Δοκιμάζω πολύ ζωηρά ανησυχία από την εσφαλμένη ερμηνεία που δίνουν στις αποφάσεις της Γιάλτας, από τη συμπεριφορά των στην Πολωνία, από τη συντριπτική των υπεροχή στα Βαλκάνια, εκτός από την Ελλάδα, από τις δυσκολίες που δημιουργούν στο ζήτημα της Βιέννης, από το συνδυασμό της ισχύος των στα κατεχόμενα ή ελεγχόμενα από αυτούς εδάφη, με τη χρησιμοποίηση της κομμουνιστικής τακτικής σε τόσα μέρη του κόσμου και, κυρίως, από τη δυνατότητα που έχουν να διατηρούν επί μακρόν τεράστιες στρατιές εν εκστρατεία. Ποια θα είναι η κατάστασις ύστερα από ένα ή δύο χρόνια; Οι αμερικανικές ή βρετανικές στρατιές θα έχουν τότε διαλυθεί, οι Γάλλοι δε θα έχουν ακόμη οργανωθεί αρκετά και δε θα διαθέτομεν παρά λίγες μεραρχίες, κατά το πλείστον γαλλικές, ενώ η Ρωσία θα είναι ελεύθερη να διατηρεί 200 ή 300 εν ενεργεία. Ενα Σιδηρούν Παραπέτασμα έπεσε σε ολόκληρη τη γραμμή του μετώπου... Ο στρατηγός Αϊζενχάουερ πρέπει να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα για να προλάβει νέα ομαδική έξοδο των γερμανικών πληθυσμών, όταν οι Μοσχοβίτες πραγματοποιήσουν την τεράστια προέλασή των προς το κέντρο της Ευρώπης... Σε λίγο θα είναι εύκολο στους Ρώσους να προχωρήσουν, εάν θέλουν, ως τις ακτές της Βορείου Θαλάσσης και του Ατλαντικού»². Αλλη μια μαρτυρία για την κατανόηση του μεταπολεμικού κόσμου που περιγράφει με σαφήνεια ως κύριο καθήκον του διεθνούς ιμπεριαλισμού τη στρατιωτική του οργάνωση ενάντια στην ΕΣΣΔ και στο διεθνές επαναστατικό κίνημα και που δεν είναι η μοναδική.

Στις 5 Μάρτη 1946, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, παρουσία του Χάρι Τρούμαν, μιλώντας στο Φούλτον του Μιζούρι των ΗΠΑ, σημείωνε ανάμεσα στα άλλα: «Από το Στεττίνο στη Βαλτική μέχρι την Τεργέστη στην Αδριατική ένα σιδηρούν παραπέτασμα έχει απλωθεί κατά μήκος της ηπείρου (...). Η απειλή μιας νίκης της τυραννίας βαραίνει πάνω στη στέγη κάθε σπιτιού, πάνω στο κεφάλι κάθε ανθρώπινου πλάσματος. Η πείρα μου από τον πόλεμο μου έδειξε ότι οι Ρώσοι δε σέβονται παρά μόνο τη βία (...). Η στενή συμμαχία αγγλόφωνων λαών, η οργανωμένη αεροπορική και ναυτική συνεργασία των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας αποτελούν τη μόνη οδό των ελευθεριών μας (...). Μαζί, αδελφικά ενωμένοι θα είμαστε οι κύριοι του μέλλοντος...»³. Ο Τσόρτσιλ διατυπώνει ουσιαστικά πρόταση για μια στρατιωτικοπολιτική συμμαχία του καπιταλιστικού κόσμου και ειδικότερα της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ.

Το Μάρτη του 1947, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τρούμαν θα διακηρύξει στο Κογκρέσο το πολιτικό και στρατιωτικό δόγμα των ΗΠΑ, που θα μείνει στην ιστορία με το όνομά του, όπου αναμεσα στ' άλλα έδωσε το στίγμα των σκοπών του «δόγματός του» ως εξής: «Δε θα έχομεν αντιληφθεί τους αντικειμενικούς μας σκοπούς εάν δε θελήσωμεν να βοηθήσωμεν τους ελεύθερους λαούς όπως διατηρήσουν τους ελεύθερους θεσμούς των και την εθνικήν των ακεραιότητα εναντίον των επιθετικών κινημάτων τα οποία ζητούν να επιβάλλουν επ' αυτών ολοκληρωτικά καθεστώτα... Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα (σ.σ. έτσι χαρακτηρίζει την ΕΣΣΔ και τις Λαϊκές Δημοκρατίες) επιβαλλόμενα επί ελευθέρων λαών δι' αμέσου ή εμμέσου επιθέσεως υπονομεύουν τας βάσεις της διεθνούς ειρήνης, άρα και την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών».⁴

Για τη σημασία αυτού του δόγματος ο Henry Kissinger γράφει: «Αν οι Σοβιετικοί ηγέτες είχαν μελετήσει περισσότερο την αμερικανική ιστορία, θα καταλάβαιναν πόσο κίνδυνο έκρυβαν τα λόγια του προέδρου. Το Δόγμα Τρούμαν αποτέλεσε ένα ορόσημο επειδή, από τη στιγμή που πέταξε η Αμερική το γάντι της ηθικής, το είδος της Realpolitik που γνώριζε τόσο καλά ο Στάλιν, θα τελείωνε για πάντα και οι διαπραγματεύσεις για αμοιβαίες παραχωρήσεις δε θα είχαν πλέον καμιά θέση στις μεταξύ τους σχέσεις. Από εδώ και πέρα, οι διαφορές μπορούσαν να λυθούν μόνο με μια αλλαγή των σοβιετικών σκοπών, την κατάρρευση του σοβιετικού συστήματος ή και με τα δύο μαζί»⁵. Αλλά τόσο το Δόγμα Τρούμαν αφ' ενός δεν αρκούσε, για την επίτευξη των «αντικειμενικών σκοπών των ΗΠΑ, αφ' ετέρου η υπόθεση που αναλάμβαναν οι ΗΠΑ δεν ήταν μόνο δική τους, αλλά ολόκληρου του καπιταλιστικού κόσμου. Για να προχωρήσει, λοιπόν, όσο γινόταν πιο αποτελεσματικά απαιτούσε ένα συνδυασμό της ενωμένης δράσης των ιμπεριαλιστικών κρατών με την πρόσδεση «χιλίων νημάτων» σε αυτή τη δράση και άλλων καπιταλιστικών κρατών. Η ιδέα συγκρότησης μιας στρατιωτικοπολιτικής ιμπεριαλιστικής συμμαχίας ωρίμαζε ακόμη πριν το τέλος του πολέμου, αλλά τώρα είχε ήδη μπει σε τροχιά υλοποίησής της. Σε αυτό συνέβαλε επίσης και το «Σχέδιο Μάρσαλ».

Στις 5 Ιουνίου 1947, ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών στρατηγός Τζορτζ Μάρσαλ, μιλώντας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ανακοίνωσε ένα οικονομικό σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο οι ΗΠΑ, με το πρόσχημα της ενίσχυσης των ευρωπαϊκών χωρών για την ανοικοδόμησή τους από τον πόλεμο, άνοιγαν το δρόμο της παρέμβασής τους στην Ευρώπη. Ο σκοπός διπλός. Από τη μια η διείσδυση του αμερικανικού κεφαλαίου στην καπιταλιστική Ευρώπη, από την άλλη, η αποτροπή ενδυνάμωσης των επαναστατικών εργατικών κινημάτων με δεδομένο ότι και η αστική εξουσία δεν ήταν εντελώς εδραιωμένη και ισχυρή αμέσως μετά τον πόλεμο. Ετσι, από κοινωνικοπολιτική άποψη, το «Σχέδιο Μάρσαλ» αποσκοπούσε σε συνδυασμό με την εξαγωγή αμερικανικών κεφαλαίων, να εμποδίσει με οικονομικούς όρους το ξέσπασμα μιας επαναστατικής κρίσης στην Ευρώπη και να φράξει το δρόμο σε εξελίξεις που θα έθεταν σε περιπέτειες το καπιταλιστικό σύστημα. «Η παγκόσμιος κατάστασις είναι πολύ σοβαρά», είπε στην εν λόγω ομιλία του στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ ο στρατηγός Μάρσαλ και πρόσθεσε: «Ο πόλεμος έχει προκαλέσει τοιαύτης εκτάσεως καταστροφάς, ώστε αι σημεριναί ανάγκαι της Ευρώπης είναι πολύ μεγαλύτεραι από τας οικονομικάς της δυνατότητας. Είναι ανάγκη να αντιμετωπίσωμεν μίαν βοήθειαν συμπληρωματικήν, μίαν βοήθειαν ήτις να είναι δωρεά και συγχρόνως να είναι πολύ σημαντική, άλλως κινδυνεύομεν να υποστώμεν πολύ σοβαράς κοινωνικάς, οικονομικάς και πολιτικάς συνεπείας».⁶

Ο Τρούμαν έλεγε για τη σχέση του «Δόγματος Τρούμαν» και του «Σχεδίου Μάρσαλ»: «Το εν και το άλλο αποτελούν τα δύο ημίσεα του ιδίου καρυδιού»⁷.

Η προετοιμασία της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας πήρε χρόνο, γιατί απαιτούσε τη δημιουργία περιβάλλοντος που θα επέτρεπε την ύπαρξη και δράση της. Το 1948 έγινε η πιο σημαντική κίνηση συγκρότησης συνασπισμού στην Ευρώπη πριν την ίδρυση του ΝΑΤΟ. Στις 4 Μάρτη 1948 - ύστερα από βρετανική πρωτοβουλία που είχε εκδηλωθεί το Γενάρη του ιδίου έτους - συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες, για να συζητήσουν τους όρους σύναψης συνθήκης αμοιβαίας βοήθειας, οι υπουργοί Εξωτερικών της Μ. Βρετανίας, της Γαλλίας, του Βελγίου, του Λουξεμβούργου και της Ολλανδίας. Στις 17 Μάρτη 1948 υπογράφηκε τελικά η Συνθήκη των Βρυξελλών, με την οποία συγκροτήθηκε η «Δυτική Ενωση» των 5 προαναφερόμενων κρατών. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ δε θα άφηναν τις εξελίξεις στην Ευρώπη χωρίς τη δική τους παρουσία. Αλλωστε, αυτό το επεδίωκε και η Μεγάλη Βρετανία. Ως προς αυτό, ο Henry Kissinger γράφει: «Με λίγα λόγια, η Αμερική θα έκανε ο,τιδήποτε για την Ατλαντική Συμμαχία εκτός από το να την ονομάζει συμμαχία. Θα εφάρμοζε μια ιστορική πολιτική συνασπισμού, αρκεί οι ενέργειές της να μπορούσαν να δικαιολογηθούν με βάση το δόγμα της συλλογικής ασφάλειας το οποίο ο Ουίλσον είχε πρώτος προτείνει σαν εναλλακτική λύση για το σύστημα συμμαχιών. Ετσι, η ευρωπαϊκή ισορροπία δυνάμεων αναστήθηκε στα πλαίσια μιας ανεπανάληπτης αμερικανικής ρητορικής»⁸.

Ετσι, στις 4 Απρίλη 1949, με την υπογραφή του Συμφώνου του Βορείου Ατλαντικού ιδρύθηκε ο Οργανισμός του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (North Atlantic Treaty Organization), ΝΑΤΟ. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν φρόντισε, με το λόγο του, να στείλει μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση για τη σημασία αυτού του Συμφώνου και για το ρόλο που θα έπαιζε μελλοντικά. Αναφερόμενος, ανάμεσα στα άλλα, στην επιρροή του Συμφώνου σημείωσε ότι «δε θα γίνει μόνο αισθητή εις την περιοχήν την οποία καλύπτει αλλ' εις ολόκληρον τον κόσμον». Και έδωσε ένα παράδειγμα ως προς αυτό: «Με την εξουσιοδότησίν μου - είπε - και κατόπιν οδηγιών μου το υπουργείον Εξωτερικών απεσαφήνισε προσφάτως ότι η προσχώρησις των Ηνωμένων Πολιτειών εις το Σύμφωνων αυτό δε σημαίνει κατ' ανάγκην την χαλάρωσιν του αμερικανικού ενδιαφέροντος διά την ασφάλειαν και ευημερίαν άλλων περιοχών, ως η Εγγύς Ανατολή»⁹.

Σχετικά με την αναγκαιότητα, το ρόλο και την αποστολή του ΝΑΤΟ, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, μιλώντας στις 31 Μάρτη 1949 στη Βοστόνη, σχετικά με την ΕΣΣΔ αναφερόμενος στην ηγεσία της, τους «14 άνδρες του Κρεμλίνου», όπως τους αποκάλεσε, είπε: «Η επιβίωσίς των και ουχί εκείνη της Ρωσίας είναι η ρίζα και η αφορμή, ως και η μοναδική εξήγησις της απαισίας και κακοποιού πολιτικής των... Αντιμετωπίζομεν πράγματι την στιγμήν αυτήν κάτι πολύ χειρότερον και μεγαλύτερον εκείνου το οποίον αντιμετωπίσαμεν εν τω προσώπω του Χίτλερ. Εκείνος είχε να εκμεταλλευθεί μόνον την αλαζονείαν του "λαού των κυρίων" και το αντισημιτικόν του μίσος. Οι 14 όμως αυτοί άνδρες εις το Κρεμλίνον έχουν την ιεραρχίαν των και εν είδος θρησκείας, της οποίας οι ιεραπόστολοι ευρίσκονται εις κάθε χώραν (σ. σ. εννοεί την κομμουνιστική ιδεολογία και τα κομμουνιστικά κόμματα) ως πέμπτη φάλαγξ, αναμένοντες την ημέραν καθ' ην, ως ελπίζουν, θα είναι οι απόλυτοι κύριοι των συμπατριωτών των και θα εξοφλήσουν παλαιούς λογαριασμούς. Εχουν την αθεϊστικήν θρησκείαν των και το κομμουνιστικόν δόγμα των της πλήρους υποταγής του ατόμου εις το κράτος. Οπισθεν τούτου ίσταται ο μεγαλύτερος στρατός εν τω κόσμω...». Τέλος, κάνοντας αναφορά στην κατάσταση που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή ο καπιταλιστικός κόσμος, ο Τσόρτσιλ τόνισε: «Εχομεν ως κυριαρχούντα γεγονότα το περίφημον Σχέδιον Μάρσαλ υπέρ μιας νέας ενότητος της Δυτικής Ευρώπης και την στιγμήν αύτην το Ατλαντικόν Σύμφωνον (...). Υπό την πίεσιν του κομμουνισμού όλα τα ελεύθερα έθνη συνεσπειρώθησαν όσον ουδέποτε άλλοτε εις εν σύνολον (...). Ας προχωρήσωμεν ομού εις την εκπλήρωσιν της αποστολής μας και του καθήκοντός μας, φοβούμενοι τον θεόν και ουδέν άλλο»¹⁰.

Υπάρχει κανείς που να αμφιβάλλει ότι, ως προς το ρόλο και το χαρακτήρα του, το ΝΑΤΟ ήταν και παραμένει ένας διεθνής κατασταλτικός μηχανισμός προστασίας των μονοπωλιακών συμφερόντων και βασικός μοχλός της ιμπεριαλιστικής εξουσίας και δράσης, τόσο στο εσωτερικό των κρατών - μελών της συμμαχίας όσο και διεθνώς; Από την ιστορική φάση της περιόδου του δόγματος του λεγόμενου «ψυχρού πολέμου», δηλαδή από την εποχή της προετοιμασίας για την ίδρυση του στρατιωτικοπολιτικού επιθετικού συνασπισμού για την αντιμετώπιση του διεθνούς επαναστατικού κινήματος, βρισκόμαστε τώρα στην πραγματικότητα του θερμού πολέμου, ανεξάρτητα από τις φαινομενικά διαφορετικές και χωρίς σχέση μεταξύ τους εστίες ανάφλεξης. Γιατί, για παράδειγμα, τα χτυπήματα στο Ιράκ διαφέρουν τοπικά από την ανάφλεξη στα Βαλκάνια, αλλά χρονικά ξεκίνησαν περίπου μαζί (1990 στον Περσικό Κόλπο, 1991 στα Βαλκάνια, με την έναρξη διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας, βομβαρδισμοί Γιουγκοσλαβίας το 1999, Αφγανιστάν 2001, Ιράκ 2003). Εντάσσονται επίσης στο ίδιο πεδίο δράσης του ΝΑΤΟ και της εξάπλωσης της στρατηγικής της «ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων», που δεν είναι άλλη από την επιβολή της παγκόσμιας ιμπεριαλιστικής επικυριαρχίας, το εδαφικό μοίρασμα ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις περιοχών που αποτελούν πρωταρχικά πηγές ενέργειας, αλλά και πρώτων υλών και αγορών που δημιουργήθηκαν με την παλινόρθωση του καπιταλισμού στα πρώην σοσιαλιστικά κράτη. Ταυτόχρονα, όμως έχουμε την εδραίωση των ιδιαίτερων συμφερόντων ξεχωριστών ισχυρών καπιταλιστικών κρατών ή ομάδων κρατών σε συγκεκριμένα γεωστρατηγικά σημεία του πλανήτη, πχ στην Εγγύς και τη Μέση Ανατολή ως τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, όπου αναπτύσσεται η ένταση ανάμεσα στο γαλλογερμανικό άξονα και τους συμμάχους του από τη μια μεριά και τις ΗΠΑ και Βρετανία με τους δικούς τους συμμάχους από την άλλη. Συμμαχίες, βεβαίως, που είναι εύθραυστες, αλλάζουν προσωρινά, αλλά πυρήνας τους είναι τα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη. Οπως και πηγή των πολέμων είναι οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί. Αλλωστε ανάλογες αντιθέσεις έχουν εκφραστεί και εντός του ΝΑΤΟ. Για παράδειγμα, η επιδίωξη των Γερμανίας, Γαλλίας, Βελγίου και Λουξεμβούργου να δημιουργηθεί ευρωπαϊκό στρατιωτικό επιτελείο με αυτοτέλεια από το ΝΑΤΟ και με μοχλό τον Ευρωστρατό, που θα δρα στα πλαίσια του δόγματος Σολάνα για προληπτικούς πολέμους που θα αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ενωση, δημιούργησε οξύτατες αντιπαραθέσεις στους κόλπους του ΝΑΤΟ και έληξε με συμβιβασμό για δημιουργία τέτοιου επιτελείου, αλλά υπό το ΝΑΤΟ.

Βεβαίως, η πρόκληση για ενίσχυση της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας στον πλανήτη που συνυπάρχει με τις οξύτατες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, είναι γι' αυτά τα κράτη ταυτόχρονα και τροφή και νερό και ανάσα για το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Την εποχή ίδρυσης του ΝΑΤΟ αυτός ο ρόλος και αυτός ο χαρακτήρας του συνδεόταν με συγκεκριμένους σκοπούς, από άποψη στρατηγικής και τακτικής είχε διακηρυγμένους στόχους που διαμορφώθηκαν από το ίδιο το διεθνές περιβάλλον, το συσχετισμό δύναμης και τη συγκεκριμενοποίηση του «εχθρού» ή των «εχθρών». Η ανάληψη της προστασίας του καπιταλισμού συνδεόταν με την κοινή συγκρότηση του στρατιωτικοπολιτικού συνασπισμού από τα ιμπεριαλιστικά κράτη και στις δύο όχθες του Ατλαντικού. Πρωταρχικά το βάρος έπεφτε στην Ευρώπη. Εδώ εστιαζόταν η γραμμή αντιπαράθεσης των δύο αντίπαλων κοινωνικοοικονομικών συστημάτων, καπιταλισμού -σοσιαλισμού, αφού εδώ ήταν και τα φυσικά σύνορα ανάμεσά τους. Απαιτούσε δε και την πρόσδεση πιο αδύνατων καπιταλιστικών κρατών της Ευρώπης στο ΝΑΤΟικό άρμα υπό «μορφή προστασίας» τους κάτω από την τεράστια εξοπλιστική, ακόμη και με πυρηνικά όπλα, ομπρέλα και για την εκμετάλλευσή τους, αλλά και τη χρησιμοποίησή τους για τη δημιουργία πολιορκητικού περιβάλλοντος στο σοσιαλιστικό στρατόπεδο, στην προσπάθεια καταστροφής του σοσιαλισμού και της ΕΣΣΔ, καθώς και για την αντιμετώπιση πιθανών απωλειών, λόγω του ότι αποτελούσαν ίσως αδύνατους κρίκους στο σύστημα του ιμπεριαλισμού. Αν σε εκείνες τις συνθήκες η επιθετικότητά του δε γινόταν αντιληπτή με τη σημερινή της μορφή, αυτό δε σημαίνει καθόλου ότι ήταν μικρότερης έντασης. Η ύπαρξη όμως του σοσιαλιστικού στρατοπέδου και κυρίως της ΕΣΣΔ και η συγκροτημένη έκφρασή του στο αντίστοιχο στρατιωτικοπολιτικό «Σύμφωνο της Βαρσοβίας», για την υπεράσπιση του σοσιαλισμού, καθόριζε και το συσχετισμό δύναμης σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό καθόριζε και την αδυναμία έκφρασης της ΝΑΤΟικής επιθετικότητας με τη σημερινή της μορφή. Από την άποψη του σκοπού δεν έχει αλλάξει τίποτα σε ό,τι αφορά το ρόλο, το χαρακτήρα και τη δράση του στη σύγχρονη ιστορική περίοδο. Από στρατηγική άποψη (αλλά και από τακτική) γίνονται οι αναγκαίες αναπροσαρμογές σε συνθήκες που προκύπτουν μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη. Αν τότε η στρατηγική της παγκόσμιας ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας και ηγεμονίας, πρωταρχικά των ΗΠΑ, εστιαζόταν στην αντιμετώπιση του σοσιαλισμού και της ΕΣΣΔ, του παγκόσμιου εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος, αλλά και του αντιαποικιακού, σήμερα η στρατηγική και η τακτική του ΝΑΤΟ για την εδραίωση και εξασφάλιση του ιμπεριαλισμού, η οποία κινδυνεύει από την όξυνση των αντιθέσεων και την ανάπτυξη των αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών λαϊκών κινημάτων, εστιάζεται ακριβώς στην κατάπνιξή τους. Στην καταστολή των δυνάμεων ανατροπής σε κάθε κράτος. Ταυτόχρονα, η εξασφάλιση της ικανότητας αντιμετώπισης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών προσαρμόζει τη δράση του στην πάλη για το μοίρασμα των αγορών που προέκυψαν τόσο εδαφικά όσο και από την άποψη της αλλαγής του συσχετισμού δυνάμεων σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και στο εσωτερικό κρατών, εξαιτίας της ανατροπής του σοσιαλισμού. Η ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη δυνάμωσε επίσης το άλλο ιμπεριαλιστικό κέντρο, την Ευρωπαϊκή Ενωση και, ιδιαίτερα, τη Γερμανία. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ ποτέ δεν παραιτήθηκαν και ούτε το έχουν σκοπό να παραιτηθούν από την ανάμειξη και τον - όσο γίνεται δυνατό - έλεγχο των εξελίξεων στην Ευρώπη. Μάλλον με την ενίσχυση του ανταγωνιστικού προς αυτές κέντρου, δυναμώνει όχι μόνο το ενδιαφέρον τους, αλλά και η τάση ανάμειξης στις υποθέσεις της Γηραιάς Ηπείρου. Με μια έννοια, η Ευρώπη συνεχίζει να είναι το επίκεντρο ανταγωνισμών και αντιπαραθέσεων και θέατρο εξελίξεων υπό την επίδρασή τους, μόνο που πριν τη 10ετία του 1990 η αντιπαράθεση ήταν πάλη ανάμεσα σε δυο αντίπαλα στρατόπεδα, ενώ τώρα είναι ενδοϊμπεριαλιστικός αγώνας για ηγεμονία, μοίρασμα κάτω και από την επίδραση του νόμου της ανισόμετρης οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης. Αυτή η πραγματικότητα κάνει ακόμη πιο επικίνδυνο το πεδίο των συγκρούσεων. Δεν είναι τυχαίο που το ΝΑΤΟ επιμένει ότι βασικός σκοπός της συμμαχίας είναι η ασφάλεια της Ευρώπης. Αλήθεια, από ποιον «εχθρό» κινδυνεύει; Ο «εχθρός» που γίνεται και στόχος είναι τα λαϊκά κινήματα ή και κράτη που αντιστέκονται στην ιμπεριαλιστική επέλαση και επιβουλή, αρνούμενα την ένταξή τους στο δόγμα της «ιμπεριαλιστικής τάξης». Αυτό έγινε π.χ. και με τη Γιουγκοσλαβία και με το Ιράκ.

Οι αναπροσαρμογές, από στρατηγική άποψη, προσαρμόζουν και την τακτική του στα νέα δεδομένα, γι' αυτό και στο ΝΑΤΟ κατέληξαν στο «νέο δόγμα», αναπροσαρμόζοντας και τη δομή του. Εξ ου και η «νέα δομή». Ουσιαστικά, από τη στιγμή που χάθηκε ο ετεροπροσδιορισμός της δράσης του ως προς τον «εχθρό», δηλαδή χάθηκε ο «σοβιετικός κομμουνιστικός επεκτατισμός», πάνω στον οποίο οικοδομήθηκε για πάνω από 45 χρόνια η δικαιολογία ύπαρξης του επιθετικού αυτού Συμφώνου, έπρεπε να επινοηθεί άλλος ετεροπροσδιορισμός για τη συνέχιση της ύπαρξης του οικοδομήματος, το οποίο είναι απαιτητό για τους σκοπούς του διεθνούς ιμπεριαλισμού.

Ο «εχθρός» έπρεπε αντικειμενικά τώρα να προσδιοριστεί διαφορετικά. Η επαναφορά σε εθνικό επίπεδο των μελλοντικών συγκρούσεων και της ανάγκης αντιμετώπισης τέτοιων κρίσεων μπορεί να δυναμώνει αντικειμενικά, αλλά κάτω από την επίδραση της έντασης των ίδιων των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ανταγωνισμών για ένα νέο εδαφικό μοίρασμα. Αλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Κροατία και η Σλοβενία εναντιώθηκαν στο γιουγκοσλαβικό ομοσπονδιακό κράτος με όπλα και μισθοφορικό στρατό γερμανικής προέλευσης και η Γερμανία απαίτησε την αναγνώρισή τους από την (τότε) ΕΟΚ, ανοίγοντας το δρόμο του διαμελισμού, της αμερικανονατοϊκής επέμβασης στα Βαλκάνια και τις μόνιμες εστίες πολέμου, που συνεχίζουν να υπάρχουν μετά τον πόλεμο του 1999 και τη δημιουργία προτεκτοράτου στο Κοσσυφοπέδιο.

Το ίδιο με άλλη μορφή επαναλήφθηκε και στο Ιράκ. Η άρνηση συμμετοχής στον πόλεμο και η εναντίωση στους Αγγλοαμερικάνους από Γαλλία, Γερμανία και Ρωσία (συμφωνούσαν με τον πόλεμο μόνο υπό την αιγίδα του ΟΗΕ), είχε αφενός σχέση με τα συμβόλαια που είχαν υπογράψει με το καθεστώς Σαντάμ Χουσεΐν για εκμετάλλευση πετρελαίου, αφετέρου με τη γεωστρατηγική σημασία της περιοχής και του ελέγχου της, αλλά και την «πολιορκία της Ρωσίας», που την αισθάνθηκε με τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία και πιο έντονα με τον πόλεμο στο Ιράκ. Αλλωστε, της αφαιρούν και ζωτικό οικονομικό χώρο.

Η Ρωσία, είναι επίσης πρόκληση στη μεταξύ ΗΠΑ και Γαλλογερμανών αντιπαράθεση. Μόνο που δεν είναι και τόσο εύκολος «εχθρός», όσο και αν φροντίζουν να τον εξαρτούν, κυρίως με οικονομικά μέσα, από τις διαθέσεις τους, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γερμανία με τη Γαλλία.

Ταυτόχρονα όμως, οι ενδομονοπωλιακοί ανταγωνισμοί για το μοίρασμα, το οποίο πραγματοποιείται μέσω της δημιουργίας από τους ίδιους τους ιμπεριαλιστές διαφόρων μορφών κρίσεων, έως και πολεμικών, οξύνει και τις ταξικές αντιθέσεις, που πρέπει να αποφευχθούν, στο βαθμό που ανοίγουν το δρόμο ανατροπής του συστήματος. Τα λαϊκά και επαναστατικά κινήματα είναι το εμπόδιο, άρα, επίσης, είναι «εχθρός»...

Βεβαίως, από την υπόθεση «διευθέτηση κρίσεων» λόγω υποδαύλισης από τους ιμπεριαλιστές εθνικιστικών αντιθέσεων στις αρχές της 10ετίας του '90 και τη χρησιμοποίηση του ΝΑΤΟ γι' αυτό το σκοπό, περάσαμε στο «νέο εχθρό», αόρατο αυτή τη φορά, τη λεγόμενη διεθνή τρομοκρατία, η οποια απλώνεται σ' όλη τη Γη. Ετσι κινδυνεύει η ασφάλεια του πλανήτη, που καλείται να προστατέψει το ΝΑΤΟ. Αυτή είναι η νέα του αποστολή μετά το χτύπημα στους «δίδυμους πύργους» της Νέας Υόρκης. Που όπως πολύ γρήγορα αποκαλύφθηκε πως το είχαν ανάγκη οι Αμερικανοί και λόγω της οικονομικής τους κρίσης και για να εξαπολύσουν μετά τη Γιουγκοσλαβία νέους πολέμους, όπως και έκαναν. Αλλωστε οικονομική κρίση και πόλεμος κάποτε συμβαδίζουν.

Η αντικειμενική βάση προσδιορισμού της δράσης του ΝΑΤΟ γίνεται κατανοητή από τη σκοπιά των ανταγωνιστών για το εδαφικό μοίρασμα του πλανήτη ανάμεσα στις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ενωση αλλά και την ύπαρξη των ιδιαίτερων συμφερόντων των ξεχωριστών ιμπεριαλιστικών κρατών - μελών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, δηλαδή των Γερμανίας, Γαλλίας, Μεγάλης Βρετανίας. Αυτά τα δεδομένα, σε συνδυασμό με την απαίτηση για ηγεμονία από τις ΗΠΑ, διαμορφώνουν ένα κουβάρι υποθέσεων που, ως προς το στρατηγικό σκοπό, απαιτούν ανάλογη δράση και μηχανισμούς αντιμετώπισής τους. Η υπόθεση «ασφάλεια», όπως ονομάζεται, πρέπει να τοποθετείται και σε πιθανό ανάλογο πεδίο όξυνσης αντιθέσεων μεταξύ ισχυρών καπιταλιστικών κρατών. Αυτό αναδείχτηκε και στα Βαλκάνια, αλλά και στην Εγγύς και τη Μέση Ανατολή (Αφγανιστάν και κυρίως Ιράκ) και συνεχίζεται και σε άλλα σημεία, όπως πχ στη Μεσόγειο και στη Βόρεια Αφρική. Οπως αποκάλυψε πρόσφατα ο «Ρ» προωθείται στρατιωτική συνεργασία μεταξύ ΝΑΤΟ - Ισραήλ, που εντάσσεται στις επιδιώξεις για μετατροπή της Μεσογείου σε «καθ' αυτό ΝΑΤΟική λεκάνη», με το Ισραήλ σε επιτελικό ρόλο, σε συνδυασμό με τη μετατροπή των αραβικών και βορειοαφρικανικών χωρών, σε «κρίκους του ΝΑΤΟικού άρματος». Οπως έγραφε η «World Tribune» πριν ένα μήνα, οι ΗΠΑ επέλεξαν έξι χώρες της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής (Αλγερία, Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία, Μαυριτανία, Μαρόκο και Τυνησία), για να τις ενσωματώσουν στο «πρόγραμμα - κλειδί» του ΝΑΤΟ, όπως χαρακτηρίζεται το περίφημο πρόγραμμα «Συνεταιρισμός για την ειρήνη», που άρχισε να υλοποιείται από το 1994 και στο οποίο έχουν συνδεθεί 30 κράτη και που χρησιμοποιήθηκε για την επέκταση των ΝΑΤΟικών σχέσεων με μη δυτικές χώρες και τη «ρυμούλκησή» τους στη Συμμαχία.

Οι αναπροσαρμογές που συντελούνται στο ΝΑΤΟ τα τελευταία χρόνια έχουν σχέση και με τη στρατηγική επιβολής της κυριαρχίας των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων συνολικά, αλλά πρωταρχικά των αμερικανικών, μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων. Αλλωστε ως μοχλός διεξαγωγής πολέμων αξιοποιείται από τις ΗΠΑ. Και σ' αυτή την κατεύθυνση με δεδομένη επίσης την επιδίωξη εξάπλωσης των αμερικανικών συμφερόντων στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες επιδιώκεται η διεύρυνσή του προς ανατολάς. Διεύρυνση που ξεκίνησε το 1999 (Σύνοδος Ουάσιγκτον) με την ένταξη στους κόλπους του της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Ουγγαρίας, ενώ το 2000 στη Σύνοδο της Πράγας εντάχθηκαν άλλες εφτά χώρες - οι Βουλγαρία, Ρουμανία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβακία και Σλοβενία.

Πώς αιτιολογούν τις αναπροσαρμογές στο δόγμα και τη δομή της λυκοσυμμαχίας; «Μετά από αυτές τις εξελίξεις (σ.σ. ανατροπή σοσιαλισμού) που ανέτρεψαν το πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη, οι ανάγκες της Συμμαχίας άλλαξαν ριζικά... Εντάσσει τα πολιτικά και στρατιωτικά στοιχεία πολιτικής ασφάλειας του ΝΑΤΟ σ' ένα λογικό σύνολο και περιλαμβάνει τη συνεργασία με καινούριους εταίρους στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη ως βασικό στοιχείο της στρατηγικής της Συμμαχίας. Η θεώρηση προβλέπει μειωμένη εξάρτηση από πυρηνικά όπλα και μείζονες αλλαγές στις κοινές στρατιωτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών μειώσεων στο μέγεθος και την ετοιμότητά τους, βελτιώσεων στην ευκινησία, ελαστικότητα και προσαρμοστικότητά τους, σε διαφορετικές ανάγκες και μεγαλύτερης χρήσης πολυεθνικών σχηματισμών. Ελήφθησαν επίσης μέτρα για τον εκσυγχρονισμό της στρατιωτικής δομής του ΝΑΤΟ και την προσαρμογή των αμυντικών σχεδίων σύμφωνα με τα νέα δεδομένα... και τις μελλοντικές ανάγκες για την αντιμετώπιση κρίσεων και διαφύλαξη της Ειρήνης»¹¹.

Το ίδιο το ΝΑΤΟ λοιπόν δίνει με σαφήνεια τους σκοπούς του. Στην απόφαση της Συνόδου της Ρώμης (Νοέμβρης 1991), με τίτλο «Η Στρατηγική Θεώρηση της Συμμαχίας» αναφέρεται ότι: «Τα συμφέροντα της ασφάλειας της Συμμαχίας μπορούν να επηρεαστούν από άλλους κινδύνους μεγαλύτερου φάσματος συμπεριλαμβανομένης της διαδόσεως όπλων μαζικής καταστροφής, της διακοπής της ροής ζωτικών πόρων και πράξεων τρομοκρατίας ή δολιοφθοράς....

Στο πλαίσιο της Συμμαχίας υπάρχουν ρυθμίσεις σύμφωνα με το Αρθρο 4 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον (ιδρυτική Συνθήκη του ΝΑΤΟ), για διαβουλεύσεις μεταξύ των Συμμάχων και, όπου επιβάλλεται, για συντονισμό των προσπαθειών τους, συμπεριλαμβανομένης της αντιδράσεώς τους έναντι τέτοιων κινδύνων (άρθρο 13). Δύο συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν από την ανάλυση αυτή του στρατηγικού πλαισίου. Το πρώτο είναι ότι το νέο περιβάλλον δε μεταβάλλει το σκοπό των λειτουργιών ασφαλείας της Συμμαχίας αλλά μάλλον υπογραμμίζει το συνεχιζόμενο κύρος τους. Το δεύτερο, από την άλλη πλευρά, είναι ότι το μεταβληθέν περιβάλλον προσφέρει νέες ευκαιρίες στη Συμμαχία για να εντάξει τη στρατηγική της μέσα σε ένα πλαίσιο ευρείας προσεγγίσεως της ασφάλειας (άρθρο 15)»¹².

Επομένως, το «νέο δόγμα» σημαίνει ΝΑΤΟική δράση σε ολόκληρο τον πλανήτη για την αντιμετώπιση «κρίσεων», δηλαδή την καταστολή των λαϊκών κινημάτων ή χτύπημα κρατών που αρνούνται την ένταξή τους στη «νέα τάξη», με στόχο πάντα την εγκαθίδρυση σε αυτά φιλοΝΑΤΟικών καθεστώτων.

Στη Σύνοδο Κορυφής της Ουάσιγκτον, τον Απρίλη του 1999, για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του ΝΑΤΟ, ο τότε ΓΓ, Χαβιέ Σολάνα, ανέφερε ότι η Σύνοδος επεξεργάστηκε συμπεράσματα από τα «διδάγματα που αποκόμισε το ΝΑΤΟ από τη διαχείριση άλλων σύνθετων κρίσεων, όπως αυτή στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη και προσφάτως στο Κοσσυφοπέδιο. Θα αντικατοπτρίζει την εμπειρία που αποκτήσαμε στην ανάπτυξη εξαιρετικά πολύπλοκων μοντέλων επικοινωνίας και συνεργασίας με όλες κυριολεκτικά τις χώρες που βρίσκονται στην ευρωατλαντική περιοχή, η οποία εκτείνεται από το Βανκούβερ ως το Βλαδιβοστόκ».

Ετσι, αποσαφηνίζεται όχι μόνο η στρατηγική του «νέου δόγματος», αλλά και τα όρια επιχειρησιακής δράσης του ΝΑΤΟ, που και τυπικά πλέον ξεφεύγουν από την «ασφάλεια της Ευρώπης» και φτάνουν στην «ασφάλεια του κόσμου». Κυριαρχεί το δόγμα «η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση», δηλαδή η προστασία του ιμπεριαλισμού απαιτεί καταστολή του λαϊκού κινήματος.

Ενα αξιοπρόσεκτο στοιχείο είναι επίσης ότι, με τη Σύνοδο της Ρώμης (Νοέμβρης 1991) το ΝΑΤΟ κατέληξε να συμβάλλει στην υποστήριξη των ειρηνευτικών δραστηριοτήτων του ΟΗΕ. Ουσιαστικά ήταν το πρόσχημα για τις επεμβάσεις του και χρειαζόταν την τυπική κάλυψη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αλλά αυτό ήδη έχει ξεπεραστεί.

Στην περίπτωση της Βοσνίας έδρασε χωρίς ούτε τυπική συγκάλυψη του υποτιθέμενου χαρακτήρα του πλέον, ως Νατοϊκό υποχείριο. Για την επέμβαση στο Κοσσυφοπέδιο δεν υπήρξε εκ των προτέρων ούτε αυτή η τυπική απόφαση κάλυψης του ΟΗΕ. Στο Αφγανιστάν,επίσης, το ΝΑΤΟ ανέλαβε για πρώτη φορά, στην ιστορία του τη διαχείριση της κατάστασης, δηλαδή της κατοχής της χώρας, μετά τον πόλεμο που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ με άλλους συμμάχους τους, καθεστώς το οποίο επιδιώκουν να επαναλάβουν και στο Ιράκ, χωρίς -για την ώρα- να το έχουν καταφέρει, λόγω των γνωστών αντιθέσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και το γαλλογερμανικό άξονα.

Το ίδιο το ΝΑΤΟ πλέον εφαρμόζει στην πράξη το ρόλο του διεθνούς οργανισμού διευθέτησης των παγκόσμιων ζητημάτων. Μάλλον του χρειαζόταν και αυτή η «δοκιμή» μπροστά στην επικύρωση του «νέου δόγματος» και στη διαμόρφωση του ΝΑΤΟ του 21ου αιώνα, ζητήματα τα οποία λύθηκαν στη Σύνοδο της Πράγας, όπου επίσης το «νέο δόγμα» επεκτάθηκε και σε ανάληψη επιχειρήσεων εντός των κρατών - μελών στο όνομα της «ασφάλειας», δηλαδή της αντιμετώπισης των λαϊκών κινημάτων. Εχθρός είναι ο λαός.

Το ΝΑΤΟ υπάρχει και επιτίθεται, ακριβώς γιατί στα διάφορα κράτη κυριαρχούν οι κεφαλαιοκράτες που για τα δικά τους συμφέροντα συγκροτούν τέτοιους οργανισμούς και η καταστροφή τους θα επέλθει με την καταστροφή του ιμπεριαλισμού από τους λαούς και την αντικατάστασή του από το σοσιαλισμό. Πάλη ενάντια στο ΝΑΤΟ σημαίνει πάλη ενάντια στις κυρίαρχες δυνάμεις εξουσίας σε κάθε κράτος, που πρέπει να ανατραπούν και θα ανατραπούν.

Οι ίδιες οι αντιθέσεις και οι ανταγωνισμοί των «γερακιών» για το μοίρασμα της λείας είναι σαράκι που κατατρώγει τις δικές τους σάρκες. Γι' αυτό και παίρνουν δύναμη μονάχα κυνηγώντας συνεχώς καινούριους στόχους. Ο ιμπεριαλισμός δεν έχει ζωή αν δεν κατακτά νέα εδάφη, αν μαζί με το λαό του κράτους που εξουσιάζει, δεν εξουσιάσει και άλλους λαούς. Μόνο που κόβοντας ένα - ένα τους ομφάλιους λώρους αυτών που γεννά - και κάθε λαός μπορεί να το κάνει - τους κόβει την ίδια τη ζωή. Αν το λαϊκό μέτωπο σε κάθε κράτος που συμβάλλει στη διαιώνιση του διεθνούς ιμπεριαλισμού, αντεπιτεθεί σε αυτό το κράτος, τότε η δύναμη των όπλων θα είναι αδύναμη μπρος στους κολασμένους της Γης που σπάνε τις αλυσίδες τους, για να κερδίσουν έναν κόσμο ολόκληρο.

1. «Καθημερινή» 1/4/1949.

2. Ουίνστον Τσόρτσιλ: «2ος Παγκόσμιος Πόλεμος», Εκδόσεις «Ελληνική Μορφωτική Εστία», τόμος ΣΤ', σελ. 439-440.

3. David Horovitz: «Από τη Γιάλτα στο Βιετνάμ», εκδόσεις Κάλβος σελ. 85, Ρεϊμόν Καρτιέ: «Μεταπολεμική Παγκόσμιος Ιστορία»/2, σελ. 17-18 κ.ά.

4. «Το δόγμα Τρούμαν», ελληνική έκδοση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, 1972, σελ. 17.

5. Henry Kissinger: «Διπλωματία», Εκδόσεις «Νέα Σύνορα - Α. Α. Λιβάνης», σελ. 506.

6. Claude Delmas: «Η Ατλαντική Συμμαχία», Διεύθυνση Στρατιωτικών Εκδόσεων ΓΕΣ, Αθήνα 1965, σελ. 167.

7. Π. Οικονόμου - Γκούρα: «Το Δόγμα Τρούμαν και η αγωνία της Ελλάδος», Αθήνα 1957, σελ. 119.

8. Henry Kissinger: «Διπλωματία», Εκδόσεις «Νέα Σύνορα - Α. Α. Λιβάνη», σελ. 515.

9. «Καθημερινή» 5/4/1949.

10. «Καθημερινή» 1/4/1949.

11. Εγχειρίδιο του ΝΑΤΟ, έκδοση Γραφείου Πληροφοριών και Τύπου, Βρυξέλλες, 1995, σελ. 22-23.

12. Εγχειρίδιο του ΝΑΤΟ, έκδοση Γραφείου Πληροφοριών και Τύπου, Βρυξέλλες, 1995, σελ. 249-251.

Στοιχεία έχουν αντληθεί και απο το «Ριζοσπάστη» 23/3/2003, Γ.Πετρόπουλος, «Το Δόγμα Τρούμαν» στην Ατλαντική Συμμαχία»