Στην ενίσχυση του συμβολικού χαρακτήρα της φορολογικής επιβάρυνσης των μεγάλων επιχειρήσεων, προχώρησε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, με τις δέσμες μέτρων «αναμόρφωσης» του φορολογικού συστήματος, που προώθησε και ψήφισε πρόσφατα στη Βουλή. Πρόκειται για ρυθμίσεις που προκαλούν, καθώς αυτές ψηφίστηκαν από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ την ίδια ώρα που οι υπουργοί της κυβέρνησης Σημίτη απέρριπταν την ικανοποίηση δίκαιων και χρόνιων - φορολογικών και άλλων αιτημάτων των εργαζομένων- με το επιχείρημα πως... δεν αντέχει η οικονομία!

Χαρακτηριστικά δείγματα ενίσχυσης της φορολογικής ασυλίας που απολαμβάνει το μεγάλο κεφάλαιο είναι και οι εξής ρυθμίσεις που θέσπισε η κυβέρνηση Σημίτη το 2002.

Πρώτον, για να ενισχύσει το μεγάλο κεφάλαιο, τους διάφορους ρεντιέρηδες και άλλους επιτήδειους, η κυβέρνηση επέβαλε με τον πρόσφατο φορολογικό νόμο το συμβολικό φόρο 3% στα ακίνητα των εξωχώριων εταιριών. Ομως, η επιβολή ακόμη και αυτή της συμβολικής φορολογίας είναι στα λόγια, αφού η κυβέρνηση, με το νόμο που ψήφισε, φρόντισε να εξαιρέσει σχεδόν τους πάντες, αφού ο φόρος 3% δεν αφορά στις οφ σόρ εταιρίες, που έχουν -μεταξύ άλλων- ένα από τα παρακάτω «προσόντα»: Ανήκουν σε οποιαδήποτε εταιρία με εισηγμένες μετοχές σε οποιοδήποτε χρηματιστήριο του κόσμου, όλες οι ναυτιλιακές εταιρίες που έχουν κάποιο γραφείο στην Ελλάδα, εταιρίες που έχουν και άλλα, εκτός ακινήτων, έσοδα στην Ελλάδα, ακόμη και οι οφ σορ που δηλώνουν έδρα κάποιο κράτος της υφηλίου με το οποίο υπάρχει σύμβαση δικαστικής συνδρομής κλπ.

Δεύτερον, μειώνει μέχρι 10 ποσοστιαίες μονάδες το συντελεστή φόρου για τα κέρδη των επιχειρήσεων που συγχωνεύονται (ο συντελεστής φορολογίας κερδών περιορίζεται από 35% που είναι ο κανονικός στο 25%).

Τρίτον, μειώνει ακόμη μέχρι και 2,5 ποσοστιαίες μονάδες το συντελεστή φορολογίας για τα κέρδη μεγάλων επιχειρήσεων, με την προϋπόθεση ότι θα κάνουν νέες προσλήψεις προσωπικού (το νέο μποναμά το βάφτισαν κίνητρο για την αύξηση της απασχόλησης).

Είναι φανερό το γεγονός ότι ο νέος φορολογικός νόμος δεν ανοίγει απλά κάποια παράθυρα φοροδιαφυγής αλλά θεσμοθετεί και κατοχυρώνει τη φορολογική ασυδοσία των εταιριών αυτών. Και βέβαια οι προκλητικές ρυθμίσεις σε όφελος του μεγάλου κεφαλαίου που πέρασαν με τον πρόσφατο φορολογικό νόμο δε σταματούν στις παραπάνω 3 περιπτώσεις. Μεταξύ άλλων υπάρχει η προκλητική κατάργηση τεκμηρίων «αγοράς επιχειρήσεων ή σύστασης ή αύξησης κεφαλαίου», επίσης η κατάργηση του τεκμηρίου για αγορά εταιρικών μεριδίων και χρεογράφων γενικώς, καθώς και για δάνεια μεγαλομετόχων προς τις εταιρίες τους. Οπως κυνικά ομολογούν και οι ίδιοι οι διατάξεις αυτές «αποσκοπούν στην τόνωση της επιχειρηματικότητας και την ενίσχυση της χρηματαγοράς», ενώ είναι φανερό ότι μεταξύ άλλων διευκολύνονται και όσοι θα θελήσουν να ξεπλύνουν χρήμα που απέκτησαν μέσω φοροδιαφυγής ή ακόμη και με άλλους τρόπους.

Εξίσου προκλητικές για τα λαϊκά εισοδήματα είναι οι διατάξεις για τη συρρίκνωση των συντελεστών μεταβίβασης των επιχειρήσεων. Με τον ίδιο νόμο εξυπηρετούνται και οι νέες ανάγκες των ρεντιέρηδων της κτηματαγοράς, καθώς εξαιρούνται από το φόρο οι μεταβιβάσεις ακινήτων σε θυγατρικές τραπεζών και άλλες που γίνονται για λόγους χρηματοδότησης των εταιριών. Επιπλέον, οι ιδιώτες μεγαλομέτοχοι του ΟΤΕ («θεσμικοί επενδυτές») ευνοήθηκαν και με σκανδαλώδη τροπολογία, που τους απάλλαξε όχι μόνο από το φόρο μεταβίβασης ακινήτων, αλλά και από οποιοδήποτε άλλο τέλος υπέρ τρίτου, όπως, για παράδειγμα, του τέλους «υπέρ υποθηκοφυλακείων».

Ο ταξικός χαρακτήρας του φορολογικού συστήματος ενισχύεται και από το γεγονός ότι με το νέο σύστημα (που θα εφαρμοστεί από το 2003) αποδυναμώνεται ακόμα περισσότερο η προοδευτικότητα των φόρων. Οι εκπτώσεις δαπανών αφαιρούνται στο εξής από το τελικό ποσό του φόρου (και όχι από το εισόδημα όπως μέχρι σήμερα), με αποτέλεσμα όλα τα εισοδήματα από 13.400 ευρώ και πάνω να δικαιούνται την ίδια ακριβώς έκπτωση φόρου. Ετσι, τόσο ο μεγαλοβιομήχανος όσο και ο πενιχρά αμειβόμενος μισθωτός θα δικαιούνται την ίδια ακριβώς έκπτωση φόρου για το ίδιο ποσό δαπάνης και ανεξάρτητα από το ύψος των εισοδημάτων τους.

Κανένα απολύτως πρόβλημα δεν έχουν οι τραπεζίτες με τις δήθεν «συστάσεις» του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη να δώσουν μεγαλύτερες αποδόσεις στους πελάτες τους. Το γεγονός αυτό προκύπτει και από τα λεγόμενα του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας και προέδρου της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών Θ. Καρατζά, σύμφωνα με τον οποίο οι τράπεζες «αποδέχονται το αίτημα για καλύτερες αποδόσεις».

Στην πραγματικότητα το «αίτημα Χριστοδουλάκη» δεν αφορά τα επιτόκια ταμιευτηρίου, αλλά τη διάθεση διαφόρων παραγώγων προϊόντων τζόγου, που εκδίδουν ήδη οι τράπεζες, και τα οποία όμως έχουν και σημαντικό ρίσκο για τους «καταθέτες». Ο Θ. Καρατζάς παραδέχτηκε την περασμένη βδομάδα δημόσια ότι τα «επιτόκια στην ευρωζώνη δεν προσδιορίζονται με βάση τις ανάγκες κάθε χώρας αλλά με βάση τις γενικές συνθήκες» και δικαιολογώντας την καταλήστευση των λαϊκών αποταμιεύσεων πρόσθεσε ότι «συνεπώς δε λαμβάνεται υπόψη ο ελληνικός πληθωρισμός». Απαντώντας σε ερώτηση για το (ανύπαρκτο επί της ουσίας) θέμα των λεγόμενων λαϊκών ομολόγων είπε ότι επίσημα δεν έχει τεθεί και για την κατάρρευση της συγχώνευσης ανάμεσα στην Εθνική και την Αλφα ότι η «απόφαση για τη συγχώνεση ήταν σωστή και ήταν κρίμα που δεν πραγματοποιήθηκε»...