Στην υπηρεσία του συστήματος, που θέλει την Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΤΑ) να εξαντλεί το ρόλο της στην υλοποίηση των αποφάσεων της κεντρικής εξουσίας, συνεργαζόμενη μαζί της και σε βάρος της όποιας δυναμικής μπορεί να αναπτυχθεί από το λαϊκό κίνημα και τους δημότες, «τοποθετείται» η έρευνα της «ΚΑΠΑ ΡΙΣΕΡΤΣ» με θέμα «Η Τοπική Αυτοδιοίκηση τον 21ο αιώνα», που έγινε για λογαριασμό της ΕΡΤ και παρουσιάστηκε χτες από τον πρόεδρό της, Αγγελο Στάγκο.

Με μοχλό την ελληνική ραδιοτηλεόραση, η κυβέρνηση στήνει το σκηνικό πριμοδότησης των υποψηφίων της, επιβραβεύοντας την πολιτική του ΠΑΣΟΚ στον τομέα της Αυτοδιοίκησης. «Η πολιτική του ΠΑΣΟΚ στην ΤΑ γίνεται ευρέως αποδεκτή τη στιγμή που οι δημοτικές δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ φαίνεται να βρίσκονται σε δύσκολη εκλογική θέση», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έρευνα. Τη μεθοδευμένη αυτή παρέμβαση της κυβέρνησης και της ΕΡΤ στην προεκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων, ο Αγγ. Στάγκος χαρακτήρισε ως πράξη με την οποία «η ΕΡΤ εγκαινιάζει τη συμμετοχή της στην εκλογική διαδικασία»...

Η έρευνα έγινε λίγους μήνες πριν τις εκλογές σε 805 δημάρχους - οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία πρόσκεινται στο ΠΑΣΟΚ, στη ΝΔ και στο ΣΥΝ, κόμματα που έχουν συνταχθεί με το μοντέλο του δήμου-διαχειριστή της κυβερνητικής πολιτικής - και σε 4.205 δημότες σε όλη τη χώρα. Οι δήμαρχοι στηρίζουν όλες τις πρωτοβουλίες του ΠΑΣΟΚ στον αυτοδιοικητικό τομέα, από την ανάθεση δημοτικών αρμοδιοτήτων στους ιδιώτες, μέχρι την άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων. Ταυτόχρονα, θεωρούν ότι η ΤΑ λειτουργεί σωστά και οι ίδιοι κάνουν καλά τη δουλιά τους. Αντίστοιχα, οι δημότες φέρονται δυσαρεστημένοι από τη λειτουργία του θεσμού, συμφωνούν όμως - με βάση την έρευνα - στη βασική επιλογή της ιδιωτικοποίησης. Η αποδοχή αυτής της αντίληψης από τους δημότες, με 65,1%, γίνεται με την υποβολή της ερώτησης «Πιστεύετε ότι η ανάθεση σε ιδιώτες κάποιων αρμοδιοτήτων (όπως καθαριότητα, πράσινο) θα βελτίωνε ή όχι το επίπεδο των υπηρεσιών στους τομείς αυτούς;» και αφού έχουν προηγηθεί άλλες ερωτήσεις που «δείχνουν» την αδυναμία της Αυτοδιοίκησης να λύσει ακόμα και το πρόβλημα της καθαριότητας.

Πρόκειται δηλαδή για καθοδηγούμενες ερωτήσεις με στόχο να βγει οπωσδήποτε το συμπέρασμα: «Κάτι πραγματικά σημαντικό συντελείται στο πεδίο της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης», όπως καταλήγει η έρευνα της «ΚΑΠΑ ΡΙΣΕΡΤΣ». Την ίδια ώρα δεν υπάρχει καμία ερώτηση που να συνδέει τα προβλήματα των δήμων με τη νεοφιλελεύθερη αντιλαϊκή πολιτική, αντίθετα η ΤΑ παρουσιάζεται ως αυτόνομος «δημοκρατικός θεσμός παροχής υπηρεσιών», μακριά από την εικόνα ενός λαϊκού θεσμού. «Ενα ολόκληρο μοντέλο ΤΑ και ένας αυτοδιοικητικός "πολιτισμός", που στο παρελθόν εκφραζόταν με περιπτώσεις δημάρχων, όπως ο Μακρής στην Καισαριανή και ο Φωλόπουλος στο Περιστέρι, φαίνεται να ανήκει οριστικά στο παρελθόν», είναι η ερμηνεία που δίνει η έρευνα στη βούληση δημοτών και δημάρχων για Αυτοδιοίκηση με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.

Συγκεκριμένα, σε ερώτηση «ποιο χαρακτηριστικό της πρέπει να ενισχύει περισσότερο η Αυτοδιοίκηση τα επόμενα χρόνια», δήμαρχοι και δημότες απαντούν πως είναι η αποτελεσματικότητά της, κατά 35,4% και 26,7%, αντίστοιχα, ενώ ο διεκδικητικός της χαρακτήρας είναι η τελευταία επιλογή, με 19,4% και 14,2%, αντίστοιχα. Η απάντηση των δημοτών είναι απόρροια της δυσαρέσκειάς τους από τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, τα οποία θέλουν πρωτίστως να λυθούν. Είναι ενδεχομένως απόρροια και της μη πληροφόρησής τους - τη σχετική γνώση όμως κατέχουν οι δήμαρχοι - ότι η επίλυση των προβλημάτων προϋποθέτει τη διεκδίκηση και τη σύγκρουση με την κεντρική διοίκηση και τις επιλογές της.

Χαρακτηριστικό είναι ότι οι δημότες εξακολουθούν να θεωρούν ως σημαντικότερα προβλήματα την καθαριότητα, το κυκλοφοριακό, το πράσινο, την ποιότητα των υπηρεσιών, το ελλιπές οδικό δίκτυο κλπ., ζητήματα που η Αυτοδιοίκηση θα έπρεπε να είχε λύσει. Ως σημαντικότερο πρόβλημα των δήμων, οι δημότες θεωρούν την οικονομική αυτοδυναμία κατά 51,7% και οι δήμαρχοι κατά 86,8%. Πρόβλημα όμως που οι προσκείμενοι σε ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ δήμαρχοι επιθυμούν να λύσουν με νέα φορολογική επιδρομή προς τους δημότες. Οι τελευταίοι, όμως, σε ποσοστό 58,8% θεωρούν πολύ υψηλά τα τέλη που τώρα πληρώνουν.

Τέλος, να σημειώσουμε ότι οι δημότες είναι δυσαρεστημένοι από τη συνολική λειτουργία της ΤΑ στη χώρα μας (μόλις το 14,3% δηλώνουν ικανοποιημένοι), σε αντίθεση με τους δημάρχους που δηλώνουν κατά 43,8% ικανοποιημένοι. Αντίστοιχα, αξιολογώντας το έργο της δημοτικής αρχής, οι δήμαρχοι το βαθμολογούν, κατά μέσο όρο και με άριστα το 10, με 7,51 ενώ οι δημότες με 5,72.