Στις ΗΠΑ είναι υπό εξέλιξη μια έντονη εσωτερική διαπάλη. Οχι, δεν εννοούμε εδώ τη διαπάλη για την εξουσία μερίδων του κεφαλαίου, που φαίνεται να συνδέεται και με τα γεγονότα της 11ης του Σεπτέμβρη 2001. Αναφερόμαστε στη διαπάλη ανάμεσα στις δυνάμεις που απαιτούν τη διδασκαλία «καθαρής» επιστήμης μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα, ώστε να παράγει πτυχιούχους με ικανότητες που θα επιτρέπουν την επάνδρωση των σχετικών θέσεων στην παραγωγή, και στις δυνάμεις που επιδιώκουν να «φορέσουν καπέλο» τη θεοκρατία στην επιστήμη, ντύνοντάς τη με έναν ψευτοεπιστημονικό μανδύα. Ισως να πρόκειται για δύο πλευρές της ίδιας διαπάλης για το πέρασμα ή μη του ιμπεριαλισμού σε πιο βάρβαρες μεθόδους εδραίωσης και διεύρυνσης της κυριαρχίας του, αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος δημοσιεύματος.

Επίκεντρο της ιδεολογικής επίθεσης για τη μεσαιωνικού τύπου αντιδραστικοποίηση του αμερικανικού εκπαιδευτικού συστήματος φαίνεται να είναι - τι άλλο; - η δαρβινική θεωρία της εξέλιξης των ειδών. Το κήρυγμα δεν έχουν αναλάβει να το κάνουν μόνον από άμβωνος οι παπάδες των ΗΠΑ, αλλά και οι λεγόμενοι οπαδοί της Εξυπνης Σχεδίασης (σ.σ. από κάποια υπερφυσική δύναμη). Αλλοτε με κραυγές και άλλοτε αθόρυβα, οι άνθρωποι αυτοί, εκμεταλλευόμενοι τις αντιφάσεις της αμερικανικής κοινωνίας ως προς τα θέματα αυτά, επιδιώκουν την κατάργηση της διδασκαλίας της θεωρίας της εξέλιξης στα σχολεία, ή έστω την υποβάθμισή της στο ίδιο επίπεδο με τη δικιά τους αντιεπιστημονική θεώρηση.

Οσον αφορά στις αντιφάσεις της αμερικανικής κοινωνίας, πρέπει να επισημανθεί ότι ενώ οι ΗΠΑ έχουν το μεγαλύτερο σε αριθμό και σε παραγωγή επιστημονικών εργασιών δυναμικό (χάρη και στις «μεταγραφές» κορυφαίων επιστημόνων από όλο τον κόσμο) και οι ίδιοι οι ηγέτες της μητρόπολης του ιμπεριαλισμού καυχώνται ότι είναι η πιο τεχνολογική χώρα του πλανήτη, στη συνείδηση των Αμερικανών πολιτών υπάρχει μεγάλη σύγχυση γύρω από την επιστήμη, από τη μια, και την «ψευδοεπιστήμη» και τη θεολογία, από την άλλη. Σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί δε δέχονται τη δαρβινική θεωρία. Το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο στους ανθρώπους χωρίς ακαδημαϊκή μόρφωση και μικρότερο στους πτυχιούχους, ενώ ακόμα μικρότερο είναι σε όσους έχουν μεταπτυχιακό τίτλο και στους επαγγελματίες (ωστόσο το ένα τρίτο κι αυτής της κατηγορίας δε δέχεται τη δαρβινική θεωρία). Είναι μάλλον αναμενόμενο η κατάσταση όσον αφορά σε γνώσεις που έχουν να κάνουν με την εξέλιξη να μην είναι καλύτερη. Ετσι, οι μισοί Αμερικανοί πιστεύουν, ότι οι πρώτοι άνθρωποι έζησαν την ίδια εποχή με τους δεινόσαυρους!

Αυτές οι αντιφάσεις δεν είναι ανεξήγητες. Από τη μια ο καπιταλισμός χρειάζεται για την παραγωγή επιστήμονες που να «πατάνε γερά στο έδαφος» και που επιπλέον να είναι διατεθειμένοι να κάνουν οτιδήποτε τους ζητηθεί, χωρίς ενδοιασμούς και με αποτελεσματικότητα. Ειδικότερα σήμερα, με τη ραγδαία εξέλιξη στον τομέα των βιοεπιστημών δε θέλει βιολόγους που αντί γι' αυτό που είναι μπροστά στα μάτια τους να βλέπουν θεούς και δαίμονες, όταν οι Ευρωπαίοι και οι Ασιάτες συνάδελφοί τους θα προχωρούν από ανακάλυψη σε ανακάλυψη. Από την άλλη, όμως, δεν εγκαταλείπει τη χρήση της θρησκείας ως όπλου διασποράς του σκοταδισμού, εκφοβισμού, σύγχυσης και χειραγώγησης των μαζών.

Πατώντας πάνω σε αυτή την κατάσταση οι πιο αντιδραστικοί κύκλοι του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ μεθοδεύουν βήμα βήμα και με μασονική μαεστρία την επίθεσή τους. Στις Πολιτείες του Μισισιπή και της Γεωργίας, τα τοπικά Κοινοβούλια έχουν ήδη συζητήσει νομοσχέδια υπονόμευσης της διδασκαλίας της δαρβινικής θεωρίας, που όμως απορρίφθηκαν σε επίπεδο επιτροπών και δεν έφτασαν στην Ολομέλεια. Ωστόσο, στην Επαρχία Κομπ της Γεωργίας, η αρμόδια επιτροπή για θέματα Παιδείας ψήφισε διάταξη, σύμφωνα με την οποία σε όλα τα νέα βιβλία βιολογίας θα υπάρχει σημείωση ότι η εξέλιξη είναι «απλώς μια από πολλές θεωρίες» σχετικά με την ποικιλία των ειδών στη Γη. Αυτή την περίοδο, η αντίστοιχη επιτροπή της Πολιτείας του Οχάιο συζητά αν θα δώσει ίδιο χρόνο διδασκαλίας στη δαρβινική θεωρία και στις ιδέες των οπαδών της θεϊκής δημιουργίας, που είναι γνωστές ως «Εξυπνη Σχεδίαση» («Intelligent Design»).

Για να διαμορφώσει κλίμα, το σινάφι των «δημιουργιστών» (creationists) χρησιμοποιεί ακόμα και το καθαρό χονδροειδές ψέμα. Σύμφωνα με το περιοδικό «Scientific American», ένας απ' αυτούς, ο γερουσιαστής Ρ. Σαντόρουμ της Πενσιλβάνια, ισχυρίστηκε ψευδώς σε άρθρο του στους «Ουάσιγκτον Τάιμς» ότι στο ομοσπονδιακό νομοσχέδιο για την εκπαίδευση στις ΗΠΑ, που ψηφίστηκε φέτος, υπάρχει διάταξη, σύμφωνα με την οποία «όταν διδάσκονται θέματα που μπορούν να δημιουργήσουν αντιπαραθέσεις (όπως η βιολογική εξέλιξη), το πρόγραμμα διδασκαλίας θα πρέπει να βοηθά τους μαθητές να γνωρίσουν το πλήρες φάσμα των επιστημονικών απόψεων που υπάρχουν».

Δύο άλλοι «δημιουργιστές», καταθέτοντας στην επιτροπή Παιδείας του Οχάιο, υπέβαλαν βιβλιογραφίες με 44 επιστημονικές εργασίες που, όπως είπαν, αμφισβητούν τις εξελικτικές ερμηνείες για την προέλευση της ζωής. Ωστόσο, έρευνα του Εθνικού Κέντρου για την Επιστημονική Εκπαίδευση των ΗΠΑ έδειξε ότι κανένας από τους συγγραφείς 34 από τις 44 εργασίες, με τους οποίους μπόρεσε να έρθει σε επαφή, δεν υποστήριξε ότι η εργασία του έρχεται σε αντίθεση με τη δαρβινική θεωρία, οι περισσότεροι μάλιστα τόνισαν ότι, αντίθετα, η εργασία τους υποστηρίζει τη θεωρία της εξέλιξης των ειδών.

Εκφράζοντας εκείνους που θέλουν τη διδασκαλία «καθαρής» επιστήμης στα σχολεία, το περιοδικό «Scientific American» στο τεύχος του Ιούλη παρεμβαίνει με σημείωμα της συντακτικής επιτροπής του, αλλά και αναλυτικό άρθρο επιχειρηματολογίας υπέρ της θεωρίας της εξέλιξης των ειδών, γραμμένο από τον αρχισυντάκτη του. Οι αναγνώστες του «Ρ» μάλλον δε χρειάζονται αυτή την επιχειρηματολογία για να υπερασπιστούν τη δαρβινική θεωρία (άλλωστε, δεν επιτρέπει και ο διαθέσιμος χώρος).

Είναι αλήθεια, ότι οι οπαδοί της θεϊκής δημιουργίας στις ΗΠΑ έχουν κάνει μια θαυμάσια συλλογή αντιεπιστημονικών επιχειρημάτων για να πείσουν τους συμπολίτες τους να απεμπολήσουν μια θεμελιακή βιολογική θεωρία, που έχει επιβεβαιωθεί τόσο από παλαιοντολογικά ευρήματα, όσο και με τις προβλέψεις που έχει κάνει για άλλα που ακολούθησαν. Στη χώρα μας, αν και το αρμόδιο υπουργείο λέγεται «Παιδείας και Θρησκευμάτων», αν και οι παπάδες επισκέπτονται σχεδόν όποτε θέλουν τα σχολεία και κάνουν κηρύγματα, ωστόσο φυλάγονται - τουλάχιστον προς το παρόν - από τέτοιες κακοτοπιές, όπως η αμφισβήτηση επιστημονικών θεωριών, πολύ περισσότερο της ίδιας της επιστήμης στο σύνολό της. Το αποτέλεσμα τέτοιων αμφισβητήσεων το είδαν άλλωστε στην τύχη των αφορισμών της Καθολικής Εκκλησίας σε βάρος επιστημόνων, όπως, για παράδειγμα, του Γαλιλαίου... Το ίδιο φυλάγονται και οι αντιδραστικότεροι των πολιτικών εκπροσώπων του δικομματισμού.