Από μια πρώτη προσέγγιση του θέματος διαπιστώνουμε ότι έχει κηρυχτεί ένα είδος πολεμικής επίθεσης εναντίον όλης της ανθρωπότητας, με το πρόσχημα της πάταξης του δικτύου της τρομοκρατίας που κυριολεκτικά το έχουν φυτέψει σε πάρα πολλές χώρες και σε πάρα πολλούς λαούς.

Ηδη έχει αρχίσει και διαμορφώνεται μια διακρατική μηχανή που εισβάλλει στο εσωτερικό των χωρών, μια μορφή πιο πλατιάς, πιο βαθιάς αστυνομοκρατίας, ένα είδος στρατιωτικού νόμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Δηλαδή, με πρόσχημα το κυνήγι των τρομοκρατικών ομάδων, δημιουργούνται προϋποθέσεις να χτυπηθούν τα λαϊκά κινήματα, να υπάρχει η πιο μεγάλη περιστολή των δημοκρατικών ελευθεριών που έχουμε γνωρίσει στη χώρα μας μετά τη μεταπολίτευση, και σε άλλες χώρες από πιο πριν, αφού σε κάθε μια υπάρχει ένα ορόσημο κάποιων κατακτήσεων μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Εκτιμάμε ότι αυτή η νέα κατάσταση δε γεννήθηκε από το μηδέν. Προϋπήρχαν διάφορα δεδομένα, ενδεχομένως σε ηπιότερη μορφή. Τα βλέπουμε τώρα σε ηπιότερη μορφή, αν τα συγκρίνουμε με αυτό που γίνεται σήμερα. Οι νόμοι και τα κατασταλτικά μέτρα που ετοιμάζονται, στην ουσία κάνουν να φαίνεται αθώο ό,τι υπήρχε προηγουμένως, χωρίς να σημαίνει ότι τα τελευταία μέτρα που έχουμε γνωρίσει, Σένγκεν, τρομονόμοι, ήταν αθώα μέτρα. Αλλά μοιάζουν αθώα μπροστά σ' αυτά που ετοιμάζονται τώρα!

Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι εκείνα τα στοιχεία που μας οδήγησαν στο σήμερα, υπήρχαν και πριν τις 11 του Σεπτέμβρη. Θα πω επιγραμματικά ποια είναι αυτά.

Κατ' αρχήν υπάρχει ο κύκλος της κρίσης που χτύπησε διαδοχικά τις διάφορες χώρες και σήμερα βρισκόμαστε σε μια διαπιστωμένη ύφεση. Αυτή τώρα πια δεν αγκαλιάζει τις αναδυόμενες οικονομίες, όπως έλεγαν, ή τις «τίγρεις» της νοτιοανατολικής Ασίας, αλλά χτυπάει και τα ισχυρά κέντρα του καπιταλισμού, όπως είναι οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Ιαπωνία, που βρίσκεται σε μια παρατεταμένη κατάσταση κρίσης.

Λέω ότι τα στοιχεία προϋπήρχαν, γιατί εμείς προβληματιζόμαστε με τον κύκλο της κρίσης. Γνωρίζουμε, ότι όταν αυτός φθάσει σε ένα πιο οξυμένο σημείο, όπως μας έχει δείξει η πείρα, η έξοδος είναι ο πόλεμος, η δημιουργία δηλαδή μιας πολεμικής μηχανής που προσπαθεί να βάλει σε πιο γρήγορη κίνηση τα γρανάζια του καπιταλιστικού συστήματος.

Το δεύτερο στοιχείο, που επίσης προϋπήρχε, τώρα όμως το βλέπουμε ακόμα πιο καθαρά, είναι οι συνέπειες μετά τις γνωστές δραματικές εξελίξεις του '89 - '91, που ο συσχετισμός δύναμης άλλαξε δραματικά σε βάρος των λαών. Κυριάρχησαν οι καπιταλιστικές σχέσεις σε ένα πολύ μεγαλύτερο μέρος της Γης. Ομως παρ' όλα αυτά, για τα μέτρα ιδιαίτερα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και όχι μόνο, υπήρχαν περιοχές της Γης - ας το πω έτσι - σχετικά ελεύθερες. Οχι ότι δεν περνούσε και από αυτές η γενικότερη πολιτική της νέας τάξης πραγμάτων, αλλά δεν ήταν απόλυτα κάτω από την κηδεμονία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, όπως η Κεντρική Ασία, ακόμα και η Μέση Ανατολή, που έχει κατά κανόνα κυβερνήσεις φιλικές των Ηνωμένων Πολιτειών με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Οπωσδήποτε όμως αυτές ήταν περιοχές που δεν μπορούσαν να τις κουμαντάρουν, ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, με τον τρόπο που κουμαντάρουν άλλες περιοχές της Γης.

Δημιουργήθηκε δηλαδή ένα πεδίο, πάνω στο οποίο ήταν φυσικό να γίνει η κούρσα του ανταγωνισμού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες σαφώς ήθελαν να ελέγξουν απόλυτα αυτές τις περιοχές. Για παράδειγμα, στρατιωτικές βάσεις στην Κεντρική Ασία δεν είχαν ποτέ οι Ηνωμένες Πολιτείες. Τώρα για πρώτη φορά επιχειρούν να συγκροτήσουν βάσεις και στρατεύματα. Γιατί δε νομίζω ότι πιστεύει κανείς, πως όταν λήξει η επίθεση στο Αφγανιστάν, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα φύγουν από την Κεντρική Ασία. Δεν πάνε για λίγες μέρες, ούτε για 60. Θα έλεγε κανείς ούτε μόνο για 10 χρόνια.

Το τρίτο στοιχείο είναι οι αντιθέσεις και οι ανταγωνισμοί που υπάρχουν ανάμεσα στις ηγετικές καπιταλιστικές χώρες του κόσμου. Ο πιο γνωστός ανταγωνισμός είναι εκείνος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ιαπωνίας, Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αλλά σε κάθε περίπτωση υπάρχει μια ποικιλία ανταγωνισμών και επίκεντρο είναι μεν όλη η Γη, αλλά ιδιαίτερα αυτές οι περιοχές, η Μέση Ανατολή και η Κεντρική Ασία. Γιατί γι' αυτά πρόκειται: Τα εδάφη, τα υπεδάφη, το μαύρο χρυσό, τα γεωστρατηγικά συμφέροντα.

Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις είναι πολύ οξυμένες. Αυτό το ξέρουμε τα τελευταία χρόνια και πρέπει κανείς να σκέφτεται πάντα, ότι όταν υπάρχουν τέτοιες αντιθέσεις, ιδιαίτερα ανάμεσα στις ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, αυτή η αντίθεση δε λύνεται υποχρεωτικά με τα κλασικά πολιτικά μέσα. Και μάλιστα σε περίοδο ύφεσης...

Και τέλος υπήρχε το στοιχείο της σαφούς διάθεσης να προληφθούν λαϊκά κινήματα. Αναμφισβήτητα και σήμερα το παγκόσμιο κίνημα των λαών είναι σε υποχώρηση. Αλλά ταυτόχρονα είχαν αρχίσει να κυοφορούνται και στο εσωτερικό πολλών χωρών και σε περιοχές της Γης μεγάλα κινήματα. Οπως αυτά που ζήσαμε από το Σιάτλ μέχρι τη Γένοβα, που μπορεί να μην είναι τόσο μαζικά όσο θα θέλαμε, αλλά εν πάση περιπτώσει δεν είναι τυχαία. Είναι κινήματα που προμήνυαν ότι οι λαοί άρχισαν να αντιδρούν.

Υπήρχαν και άλλες ενδείξεις που ίσως όλοι να τις γνωρίζαμε, αλλά ενδεχομένως να μην τις είχαμε αξιολογήσει ολοκληρωμένα. Π.χ. η στάση ιδιαίτερα των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, που αρνούνται να συζητήσουν αναθεώρηση συμφωνιών, όπως αυτές για τα πυρηνικά και για τα βιολογικά όπλα, που υποτίθεται ότι έπρεπε (έτσι έλεγαν), να αναπροσαρμόσουν τις συμφωνίες μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου. Ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δε δέχονταν ούτε συζήτηση να κάνουν.

Χτες είχε ένα δημοσίευμα ο «Ριζοσπάστης» με αρκετά στοιχεία. Απέδειχνε, ότι οι ΗΠΑ αρνούνταν επίμονα την αναθεώρηση της συνθήκης για τα βιολογικά όπλα που είχε γίνει το '72 και που έπρεπε να μπει σε μια καινούρια κατεύθυνση. Ο καθένας θα περίμενε να μπει σε μια κατεύθυνση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των βιολογικών όπλων. Αρνήθηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Εχουμε και άλλα στοιχεία πέρα από τα γνωστά. Ο Πόλεμος στον Κόλπο, το νέο δόγμα του ΝΑΤΟ, η εμπειρία στα Βαλκάνια.

Αναφέρω επίσης το γνωστό αντιπυραυλικό σύστημα, όπως το λένε οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αν και είναι ένα επιθετικό και όχι αμυντικό σύστημα, τις αντιθέσεις που υπήρχαν για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Το γεγονός ότι συζητούνταν στις Ηνωμένες Πολιτείες η αναθεώρηση του δόγματος της εξωτερικής πολιτικής.

Καταλήγουμε επομένως στο συμπέρασμα (και νομίζω ότι δεν είναι μόνο δικό μας), ότι αυτό το τρομοκρατικό πλήγμα στη Νέα Υόρκη και στην Ουάσιγκτον έπεσε σε ένα καλά προετοιμασμένο έδαφος, ή, αν θέλετε, ήρθε και «έδεσε» με ένα ευρύτερο σχέδιο που υπήρχε.

Ξέρω ότι γίνονται πάρα πολλές συζητήσεις, που τις θεωρούμε πολύ φυσιολογικές. Αλλοι αναρωτιούνται, αν αυτό το χτύπημα ήταν ανεξάρτητο απ' τα ευρύτερα σχέδια που υπήρχαν και απλώς αξιοποιήθηκε. Αλλοι αναρωτιούνται, μήπως είναι στοιχείο του ευρύτερου αυτού σχεδίου. Και άλλοι, ότι μπορεί να υπήρχαν πληροφορίες για το προετοιμαζόμενο πλήγμα, αλλά ότι αφέθηκε να εξελιχθεί, ακριβώς για να συναντηθεί με τα σχέδια των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων δυνάμεων, για να περάσουν σε μια πιο επιθετική πολιτική.

Δεν ξέρω τι μπορεί κανείς να απαντήσει σ' αυτά. Πρέπει να έχει τα δεδομένα και τα στοιχεία. Εμείς θεωρούμε ότι όλες αυτές οι σκέψεις είναι φυσιολογικές και θεμιτές. Αλλωστε, όλοι υποψιασμένοι είμαστε. Ωστόσο, ανεξάρτητα από το τι ήταν αυτό το χτύπημα, από πού ξεκίνησε, εκείνο που έχουμε δεδομένο (και εμείς αυτό βάζουμε για συζήτηση) είναι ότι βρισκόμαστε σε μια νέα κατάσταση, όπου το τρομοκρατικό πλήγμα αξιοποιείται και χρησιμοποιείται. Αυτό έχει σημασία.

Ορισμένες σκέψεις για τη νέα κατάσταση. Ολοι βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας την προσπάθεια να γίνει ένας παγκόσμιος συνασπισμός κρατών, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που στόχο θα έχει τη διανομή, τους ανταγωνισμούς, τα χτυπήματα του λαϊκού κινήματος και τη χρησιμοποίηση όλων των μέσων. Και των πολεμικών και των οικονομικών και των θεσμών, όπως και τη δημιουργία νέων θεσμών.

Βεβαίως, θέλει σκέψη και παρακολούθηση κατά πόσον αυτός ο διακρατικός συνασπισμός, όντως, δρομολογείται. Αλλά δε θα ήταν σωστό να πούμε ότι είναι εύκολο και να γίνει αυτός ο παγκόσμιος συνασπισμός, όπου οι πάντες θα προσχωρούν, όπως ακούμε. Και αυτό, γιατί υπάρχουν πολλές αντιθέσεις. Και αν στεκόμαστε στις αντιθέσεις, είναι, γιατί, απ' τη μια μεριά, πρέπει να δούμε ότι θα μπαίνουν εμπόδια σ' αυτόν τον συνασπισμό. Απ' την άλλη όμως, μας απασχολεί, αυτές τις αντιθέσεις να τις αξιοποιήσουν οι λαοί, ακριβώς για να παρεμποδίσουν να στρατευτούν όλοι σε ένα τέτοιο νέο σχήμα.

Αυτό που οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής προσπαθούν να επιτύχουν, είναι μια άλλη αναδιάταξη στις συμμαχίες, χωρίς να παρακάμπτουν πλήρως τους κλασικούς εταίρους, δηλαδή την ΕΕ.

Στην ουσία, μ' αυτήν την προσπάθεια που κάνουν παρέκαμψαν την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ακόμα και το ίδιο το ΝΑΤΟ δεν το χρησιμοποίησαν, έτσι όπως έκαναν στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, που το έβαλαν μπροστά.

Προσπαθούν να φτιάξουν και καινούριες συμμαχίες με παλιούς συμμάχους ή νέους συμμάχους με αντιπαροχές. Και γι' αυτό ακριβώς, τα πράγματα, όταν έχεις μια τέτοια συμμαχία, περικλείουν επικίνδυνα στοιχεία. Αλλά, απ' την άλλη μεριά, εμείς πιστεύουμε ότι δεν είναι εύκολο να γίνει αυτή η συμμαχία, ακριβώς λόγω αυτών των αντιθέσεων και των αντιδράσεων, που μπορούν να παρεμβάλουν οι λαοί.

Να πω ένα παράδειγμα. Ολοι λένε ότι αναβαθμίζεται ο ρόλος της Ρωσίας. Εν πάση περιπτώσει (και αν αναβαθμίζεται, είναι σε βάρος του λαού της), αυτή η αναβάθμιση δημιουργεί προβλήματα στους γύρω λαούς. Αν και δεν είναι και τόσο βέβαιο ότι θα αναβαθμιστεί, διότι γύρω απ' τη Ρωσία θα υπάρξουν στρατιωτικές βάσεις. Ηδη, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεών της είναι αντίθετη με την πολιτική Πούτιν, ακριβώς γιατί οι Αμερικανοί θα εγκατασταθούν γύρω απ' τη Ρωσία. Επιπλέον, οι αντιπαροχές που υπόσχονται οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα δοθούν.

Τα επόμενα χρόνια, μπορεί να δούμε άλλη διάταξη στα αντιμαχόμενα στρατόπεδα. Να είναι, δηλαδή, αντίπαλες οι ισχυρές χώρες. Καταλαβαίνετε ότι αυτό το πράγμα θα σημαίνει μια γενικευμένη σύρραξη.

Η Μεγάλη Βρετανία, για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή, υπερβαίνοντας την Ευρωπαϊκή Ενωση, βρίσκεται δίπλα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Γερμανία έχει μείνει πιο πίσω. Πήγαινε να κάνει τη δική της κούρσα. Επομένως, θα οξυνθούν οι αντιθέσεις και μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και έξω απ' αυτήν. Ακριβώς γι' αυτό εμείς, όταν μιλάμε για πόλεμο, δεν εννοούμε μόνο τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ, αλλά και ότι μέσα απ' αυτήν την εξέλιξη μπορεί να διαμορφωθούν πιο ισχυρά αντίπαλα στρατόπεδα. Να, γιατί οι λαοί δεν πρέπει να χύσουν το αίμα τους, για το ποια δύναμη θα πάρει την πρωτοκαθεδρία.

Οπωσδήποτε, η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει νομιμοποιήσει την κήρυξη αυτής της πολεμικής κατάστασης. Δηλαδή, έδωσε ηθική και πολιτική βάση στις Ηνωμένες Πολιτείες να οργανώσουν αυτήν την επίθεση, ενώ αποφάσισε να πάρει και μέτρα καταστολής. Που σημαίνει ότι, ανεξάρτητα απ' το ποιος «ρίχνεται» ή ποιος δε «ρίχνεται» απ' αυτήν τη συμμαχία, είναι αποφασισμένοι να τσακίσουν τα λαϊκά κινήματα, ο καθένας στην περιοχή του. Να προλάβει ο καθένας τα κινήματα και να κάνει τη δική του κούρσα σε βάρος των λαών.

Υπάρχει ένα θέμα: Οι συνέπειες στην Ελλάδα. Λέμε ότι θα είναι πιο έντονες, διότι είμαστε μέσα στην περιοχή των αντιπαραθέσεων. Δε μιλάμε για τα Βαλκάνια, αλλά για την περιοχή του Κόλπου. Η εμπλοκή της Ελλάδας είναι δεδομένη. Εχουμε πει αρκετά πράγματα και δε θα ήθελα να σταθώ σ' αυτά περισσότερο. Νομίζουμε ότι πρέπει να μας απασχολήσουν και άλλα ζητήματα, πέρα από τη στρατιωτικοπολιτική αστυνομική πλευρά του ζητήματος. Τα ζητήματα που έχουν σχέση με την ελληνική οικονομία.

Λένε ότι δε θα έχουμε άμεσες συνέπειες στην ελληνική οικονομία και αυτό γιατί έχουν δρομολογηθεί οι επενδύσεις του Γ` ΚΠΣ, καθώς και τα έργα για την Ολυμπιάδα. Και ότι αυτά θα είναι μια ζωογόνος πνοή ή η άμυνα απέναντι σε πιο έντονα φαινόμενα κρίσης.

Κατά τη δική μας γνώμη, δεν αποκλείεται να συμβεί και αυτό. Μπορεί, δηλαδή, στην Ελλάδα τα συμπτώματα τούτο τον χρόνο ή τον επόμενο, να μην είναι πολύ έντονα. Αλλά τα προβλήματα θα τα έχουμε μπροστά μας και ο κύκλος της κρίσης στην Ελλάδα θα είναι πιο βαθύς, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τις λαϊκές ελευθερίες ή για τις μορφές του πολέμου. Γιατί υπάρχουν τα Βαλκάνια, υπάρχει το Αιγαίο, υπάρχει όλη αυτή η κατάσταση. Πρέπει να είμαστε ανήσυχοι. Οταν τσακώνονται μεταξύ τους τα βουβάλια, τα βατράχια ποδοπατούνται. Θεωρούμε ότι παρά το γεγονός πως η αστική τάξη της Ελλάδας έχει συνδράμει την τελευταία δεκαετία πάρα πολύ τις αρνητικές εξελίξεις, σε ένα παιχνίδι διανομής της λείας και αντιπαραθέσεων, η Ευρωπαϊκή Ενωση, είτε το ΝΑΤΟ, είτε οι Ηνωμένες Πολιτείες, δε θα δώσουν προτεραιότητα στα συμφέροντα της Ελλάδας, σε σχέση με τα συμφέροντα άλλων περιφερειακών δυνάμεων, που τους ενδιαφέρουν γεωστρατηγικά περισσότερο.

Κατ' αρχήν χρειάζεται να παρακολουθήσουμε όλες τις εξελίξεις. Δυστυχώς, έχουμε μια μονόπλευρη ενημέρωση, αν και στην Ελλάδα είναι σχετικά η πιο πολύπλευρη απ' ό,τι σε άλλες χώρες. Βασική πηγή πολιτικών πληροφοριών είναι το CNN.

Ποιος πάει με ποιον, ποιος δεν πάει και όλα αυτά πρέπει να τα δούμε με μια επιφύλαξη. Τι κάνει η Σαουδική Αραβία; Εδώ ανακάλυψαν ότι όλοι πάνε με τις ΗΠΑ! Η Κίνα, η Κούβα! Δεν έχει μείνει κανείς που να μην πάει! Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Επομένως θέλει μια καλύτερη παρακολούθηση. Θέλει παρακολούθηση και η δράση των κεφαλαίων. Εκεί θα φανεί η στρατηγική των διαφόρων δυνάμεων. Κατά τη γνώμη μας, ο πόλεμος γίνεται, δεν πρέπει να περιμένουμε την ημερομηνία κήρυξής του. Υπάρχει και με την ψυχρή και με τη θερμή του μορφή.

Θεωρούμε ότι δημιουργούνται δυνατότητες να παρέμβουν οι λαοί. Δεν είναι μαύρη η κατάσταση. Παρά το γεγονός ότι το κίνημα είναι σε υποχώρηση, βρίσκεται και σε μια φάση όπου αρχίζει μια αντίστροφη μέτρηση. Οχι καθολικά, αλλά εν πάση περιπτώσει υπάρχουν δυνατότητες αντίστασης.

Η γνώμη του ΚΚΕ είναι ότι, αν πραγματικά συνειδητοποιούμε τους κινδύνους, πρέπει να κάνουμε πράγματα που δεν είναι συνηθισμένα. Οταν λέω δεν είναι συνηθισμένα, εννοώ το εξής: Οτι πρέπει να δημιουργηθεί το αντίπαλο δέος: Το λαϊκό κίνημα, με όλες τις διαστάσεις που μπορεί να πάρει. Κοινωνικές, πολιτικές κλπ. Δεν υπάρχει άλλη λύση και άλλος τρόπος, παίρνοντας υπόψη και το συσχετισμό δύναμης στην Ελλάδα. Οπως βλέπετε, τα δύο μεγάλα κόμματα είναι πλήρως ευθυγραμμισμένα με τη λογική των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ.

Κατ' αρχήν τα θέματα πόλεμος - ειρήνη, μέτρα καταστολής και κοινωνικά δικαιώματα πρέπει να γίνουν προτεραιότητα όλων των κινημάτων. Δε συνιστά το καθένα απ' αυτά απλώς αντικείμενο ενός ιδιαίτερου κινήματος. Δεν πρέπει να υπάρξει κίνημα που να μην αναπροσαρμόσει τους στόχους, τις προτεραιότητες, τα αιτήματά του, με επίκεντρο τα παραπάνω. Γιατί και οι αναδιαρθρώσεις θα προχωρήσουν και το ασφαλιστικό θα προχωρήσει πιο γρήγορα. Ολα θα τρέξουν στην Ελλάδα πιο γρήγορα, ακριβώς λόγω της έκτακτης κατάστασης.

Επομένως, υπάρχει έδαφος όλα τα κινήματα να παρέμβουν. Ταυτόχρονα θεωρούμε ότι πρέπει να στοχεύσουμε σε μια συντονισμένη δράση του ελληνικού λαού μέσα από όλες τις οργανώσεις. Ακόμα, μπορεί να προκύψουν και καινούριες δραστηριότητες. Δεν είναι κάτι που θα το αποφασίσουμε εμείς. Πρέπει όμως να υπάρξει η ενιαία συντονισμένη δράση. Θα είναι μακρόχρονη. Η δράση δεν είναι απλώς «προγραμματίζω ένα συλλαλητήριο, μια κινητοποίηση» κλπ. Θεωρούμε ότι αυτό το θέμα πρέπει να μας προβληματίσει όλους και να ανιχνεύσουμε αυτούς τους δρόμους, των κινημάτων του κάθε χώρου, αλλά και του συντονισμού τους. Απαιτείται μεγάλη ετοιμότητα, γιατί μπορεί να έχουμε ακόμη πιο απρόβλεπτες εξελίξεις.

Τελειώνω λέγοντας ορισμένες σκέψεις, όχι για να διαμορφωθεί το πλαίσιο αυτού του κινήματος, αλλά για το τι είδους κίνημα χρειάζεται κατά τη γνώμη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.

Χρειάζεται οπωσδήποτε μια αντεπίθεση στον τομέα των ιδεών. Δεν πρέπει απλώς να μείνει κανείς στο σύνθημα «όχι εμπλοκή», «όχι στην καταστολή», «δε θυσιάζουμε τις δημοκρατικές μας ελευθερίες». Απαιτείται ισχυρή αντεπίθεση στον τομέα των ιδεών. Οπωσδήποτε ΝΑΙ στην καταδίκη της τρομοκρατίας, με προεξέχουσα την ιμπεριαλιστική τρομοκρατία.

Αλλά από την άλλη μεριά, αυτό το ΟΧΙ στην τρομοκρατία, που το λέμε, δεν μπορεί να επιτρέπει την αθώωση του ιμπεριαλισμού ή τα διακριτικά χαμόγελα προς τον ιμπεριαλισμό.

Αναμφισβήτητα δεν έχουμε καμία όρεξη να γίνουν λαϊκοί ήρωες οι Μπιν Λάντεν ή οι Ταλιμπάν. Με αυτή την έννοια χρειάζεται το ίδιο το μαζικό κίνημα της χώρας μας, κόμματα, άλλες δυνάμεις, να προβάλλουν τις σημερινές ιδέες και αξίες. Ταυτόχρονα με την καταδίκη της τρομοκρατίας, δεν πρέπει να επιτρέψουμε να θεωρηθεί ότι ένα λαϊκό κίνημα δεν έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του, να παλέψει είτε για την απελευθέρωση, είτε για τα σύνορά του, είτε για τα κοινωνικά του δικαιώματα. Εδώ τέτοια προσπάθεια γίνεται. Να καταργηθεί η έννοια της πάλης, της διεκδίκησης, του αγώνα, όλων των μέσων πάλης που διαθέτει ένα μαζικό κίνημα απέναντι σε ένα σκληρό αντίπαλο. Υπάρχουν αντιλήψεις, είναι γνωστές, περί σύγκρουσης των δύο πολιτισμών. `Η οι απόψεις «να υπερασπίσουμε την ελευθερία της Δύσης, τα κεκτημένα της Δύσης, που μας τα απειλεί η Ανατολή»!

Αναμφισβήτητα μεταξύ περιοχών, χωρών, υπάρχει μεγάλη διαφορά κατακτήσεων. Αλλά νομίζουμε ότι σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί σαν κεκτημένο των λαών αυτό που υπάρχει σήμερα στη Δυτική Ευρώπη ή στις Ηνωμένες Πολιτείες, που μάλιστα μπορεί να είναι το παράδειγμα για όλο τον κόσμο! Δε νομίζουμε ότι πρέπει κάποιος εργαζόμενος να σκέφτεται έτσι! Ούτε σύμφωνα με τις απόψεις που λένε ότι πρέπει να υποστηρίξουμε την ελεύθερη κοινωνία, τις μαχητικές ιδεολογίες που ισχυρίζονται ότι «τι να την κάνεις την ελευθερία, όταν είσαι ανασφαλής;». Καταλαβαίνετε ότι οι παραπάνω απόψεις συνιστούν δικαιολόγηση του πολέμου, της βίας, της ληστείας του πλούτου, της υπερεκμετάλλευσης των ανθρώπων. Πρέπει, λοιπόν, να γίνει μια αντεπίθεση και στον τομέα των ιδεών. Οι ιδέες - και όχι μόνο κάποια συνθήματα - να αναβλύζουν μέσα απ' αυτό τον αγώνα.

Είναι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία, οι επιστήμονες, οι καλλιτέχνες, οι διανοούμενοι, οι δημοσιογράφοι, να παίξουν το δικό τους ρόλο, όχι μόνο στην ανάπτυξη του κινήματος, αλλά και στην ιδεολογική, πνευματική αντεπίθεση από την πλευρά των λαών.

Δε θέλω να πω ότι στην αντεπίθεση έχουν ρόλο μόνο οι διανοούμενοι και οι επιστήμονες και ότι δεν έχουν οι εργάτες, οι αγρότες, οι επαγγελματίες. Δε θέλω να πω κάτι τέτοιο. Ομως στις σημερινές συνθήκες, ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι η πνευματική εργασία και η καλλιτεχνική δεν μπορεί να είναι ουδέτερη. `Η θα είναι με τις ριζοσπαστικές ιδέες των κινημάτων ή θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, είτε, με τη σιωπή, θα κληθεί να υπηρετήσει αυτές τις αντιδραστικές ιδέες.

Αυτοί οι «χώροι» μπορούν να δώσουν μια νέα πνοή στο κίνημα, να το κάνουν πιο ζωντανό, πιο πλούσιο σε μορφές. Γι' αυτό στέκομαι ιδιαίτερα. Πέρα από το γεγονός ότι αυτό το αντιμονοπωλιακό, αντιιμπεριαλιστικό κίνημα πρέπει να είναι ριζωμένο στους χώρους δουλιάς, κατοικίας. Ταυτόχρονα χρειάζεται να μπουν και νέες δυνάμεις.

Πιστεύω ότι στην Ελλάδα η διανόηση του τόπου μας, όπως έδειξε και η περίοδος του πολέμου κατά της Γιουγκοσλαβίας, βρίσκεται σε πολύ καλύτερο σημείο αντίστασης, απ' ό,τι σε άλλες χώρες. Υπήρχαν και υπάρχουν δημοσιογράφοι που, παρότι δουλεύουν σε έναν ασφυκτικό κλοιό, όπου υποχρεώνονται να παίζουν τα φιλμάκια του CNN (που τώρα θυμήθηκε την καταπίεση της γυναίκας), κάνουν μια προσπάθεια, με φράσεις, ατάκες, ερωτήματα, να μην υπάρχει μονομπλόκ πληροφόρησης στην Ελλάδα.

Να ανθίσουν, λοιπόν, όσο γίνεται και να αναπτυχθούν περισσότερες δραστηριότητες, έτσι που και αυτά τα μέσα ενημέρωσης να μην μπορούν να τις αγνοήσουν. Αυτές είναι οι σκέψεις μας.