Δάνειο της ΕΕ στην Ουκρανία με κοινό δανεισμό αποφάσισαν τελικά οι 27 ηγέτες, μετά τις διαφωνίες για τη χρήση των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων
Eurokinissi |
Βγήκαν τα «μαχαίρια» στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ για τον τρόπο χρηματοδότησης του Κιέβου |
Την ίδια ώρα που καταγράφονται δηλώσεις για «προόδους» στις διαπραγματεύσεις για μια «διευθέτηση» της σύγκρουσης στην Ουκρανία, οι αντιθέσεις μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα οξύνονται, η πολεμική προπαρασκευή για ευρύτερη σύγκρουση σε ευρωπαϊκό έδαφος εντείνεται, όπως δείχνει και η ψήφιση της «αμυντικής ετοιμότητας» και της «στρατιωτικής κινητικότητας» στο Ευρωκοινοβούλιο, ενώ η καύσιμη ύλη για γενικευμένο πόλεμο βρίσκεται στους ίδιους τους όρους «ειρήνευσης» που παζαρεύουν τα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα.
Σε ένα τέτοιο φόντο, η ΕΕ θεωρείται ότι βγαίνει «λαβωμένη» από τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, όπου βγήκαν τα «μαχαίρια» για τον τρόπο χρηματοδότησης της Ουκρανίας και τελικά δεν πέρασε η πρόταση που υποστήριζαν η Κομισιόν, η Γερμανία και άλλα κράτη για δάνειο με εγγύηση τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Το Κίεβο - που δεν δέχεται πλέον οικονομική και στρατιωτική βοήθεια «δωρεάν» από τις ΗΠΑ - αναμενόταν να ξεμείνει από χρήματα τους πρώτους μήνες του 2026, ενώ εκκρεμούν και εξοπλιστικές συμφωνίες της Ουκρανίας με κράτη της ΕΕ, οι οποίες κινδύνευαν να μείνουν «στον αέρα» αν το Κίεβο δεν εξασφάλιζε χρηματοδότηση. Για την ΕΕ η χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είναι «χαρτί» για να προωθήσει τους όρους της στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση, με τις ΗΠΑ να αξιοποιούν ως μοχλό πίεσης τη στρατιωτική ισχύ, πιέζοντας και χώρες εντός της ΕΕ να απορρίψουν την πρόταση για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία (στο δικό τους σχέδιο προβλέπεται η χρήση 100 δισ. για κοινές ρωσοαμερικανικές επενδύσεις...). Εκτός από το Βέλγιο, αντίθεση στη χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων ως εγγύηση για δάνειο είχαν εκφράσει οι Ιταλία, Μάλτα, Βουλγαρία, Αυστρία, Σλοβακία και Ουγγαρία.
Ετσι η Σύνοδος Κορυφής κατέληξε τα ξημερώματα της Παρασκευής σε συμφωνία για δάνειο 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία για τα έτη 2026-2027, μέσω δανεισμού της ΕΕ από τις κεφαλαιαγορές, με την υποστήριξη του προϋπολογισμού της Ενωσης, και το «ραβασάκι» να καταλήγει και πάλι στους λαούς.
Το δάνειο θα αποπληρωθεί από την Ουκρανία μόνο μετά την είσπραξη πολεμικών αποζημιώσεων από τη Ρωσία, κάτι που θεωρείται μάλλον απίθανο. Μέχρι τότε, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν ακινητοποιημένα και η ΕΕ επιφυλάσσεται να τα χρησιμοποιήσει για την αποπληρωμή του δανείου, «σε πλήρη συμφωνία με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο».
Την ικανοποίησή της για την επίτευξη συμφωνίας, εξέφρασε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Αυτό θα γίνει μέσω «ενισχυμένης συνεργασίας», που υποστηρίζεται από το περιθώριο του προϋπολογισμού της ΕΕ και βάσει ομόφωνης συμφωνίας για την τροποποίηση του τρέχοντος Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, εξήγησε. Για «σημαντική στήριξη, η οποία ενισχύει την ανθεκτικότητά μας», έκανε λόγο ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι επισημαίνοντας ότι «είναι σημαντικό το ότι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία παραμένουν ακινητοποιημένα».
Από την πλευρά του ο Βέλγος πρωθυπουργός, Μπαρτ Ντε Βεβέρ, δήλωσε ότι οι ηγέτες των κρατών - μελών της ΕΕ απέφυγαν «το χάος και τον διχασμό» και η Ουκρανία «νίκησε».
Πάντως στα Συμπεράσματα της Συνόδου σημειώνεται πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εργάζεται «επί των τεχνικών και νομικών πτυχών των πράξεων για τη θέσπιση δανείου αποζημιώσεων με βάση τα ταμειακά υπόλοιπα που συνδέονται με τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί παραπέρα τα κράτη-μέλη να εντείνουν άμεσα τη στρατιωτική στήριξη προς την Ουκρανία, με έμφαση στην αεράμυνα, τα συστήματα αναχαίτισης drones και τα βαρέα πυρομαχικά, καθώς και να ενισχύσουν και χρηματοδοτήσουν περαιτέρω την ουκρανική αμυντική βιομηχανία σε στενή διασύνδεση με την ευρωπαϊκή, στο πλαίσιο και του προγράμματος SAFE. Παράλληλα, προαναγγέλλεται κλιμάκωση της πίεσης προς τη Ρωσία με νέες κυρώσεις και την απαίτηση «πλήρους λογοδοσίας» για εγκλήματα πολέμου.
Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, μετά τη συμφωνία, δήλωσε ότι θα μπορούσε να καταστεί εκ νέου «ωφέλιμος» για τους Ευρωπαίους ένας οργανωμένος και διαφανής διάλογος με τη Ρωσία, καθώς η ΕΕ επιδιώκει ρόλο στα παζάρια για την Ουκρανία. Από τη ρωσική πλευρά, ο ειδικός απεσταλμένος του Πούτιν, Κιρίλ Ντμίτριεφ, χαρακτήρισε «μείζον πλήγμα στους πολεμοκάπηλους της ΕΕ» το μπλοκάρισμα της χρήσης ρωσικών αποθεμάτων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας.
Παράλληλα, ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κάλεσε την Ουκρανία να «κινηθεί γρήγορα» στις διαπραγματεύσεις, προειδοποιώντας ότι οι καθυστερήσεις οδηγούν τη Ρωσία να «αλλάζει γνώμη». Το Σαββατοκύριακο αναμένονται συναντήσεις Αμερικανών απεσταλμένων με τον Ουκρανό διαπραγματευτή Ρ. Ουμέροφ στη Φλόριντα, αλλά και επαφές με Ρώσους εκπροσώπους στο Μαϊάμι, ενώ στις συνομιλίες του Βερολίνου φέρεται να καταγράφηκε «πρόοδος», με το Κίεβο να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο προσωρινών εδαφικών παραχωρήσεων και μη ένταξης στο ΝΑΤΟ, με αντάλλαγμα ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας.
Αλλωστε, σε κοινή δήλωση των Ευρωπαίων ηγετών (Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Ιταλία, Σκανδιναβικές, χώρες της Βαλτικής κ.ά.) μετά τις συνομιλίες στο Βερολίνο, γίνεται λόγος για μια «πολυεθνική δύναμη για την Ουκρανία», υπό ευρωπαϊκή ηγεσία, στην οποία θα συνεισφέρουν «οι πρόθυμες χώρες».
Προβλέπεται επίσης ένας μηχανισμός για την εποπτεία της εκεχειρίας υπό αμερικανική ηγεσία με διεθνή συμμετοχή, καθώς και μια νομικά δεσμευτική υποχρέωση των χωρών να λαμβάνουν μέτρα για την «αποκατάσταση της ειρήνης και της ασφάλειας» σε περίπτωση μελλοντικής ένοπλης επίθεσης κατά της Ουκρανίας.
Οι εγγυήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν «ανάπτυξη ενόπλων δυνάμεων, πληροφοριακή και υλικοτεχνική υποστήριξη, οικονομικά και διπλωματικά μέτρα», αναφέρεται στη δήλωση.
Στέλεχος της αμερικανικής διαπραγματευτικής ομάδας σημείωσε ότι οι προτεινόμενες εγγυήσεις είναι «πολύ αποτελεσματική αποτροπή» της Ρωσίας μέσω αμερικανικών όπλων, διευκρινίζοντας πάντως πως δεν θα αναπτυχθούν Αμερικανοί στρατιώτες.
Ευρωπαίοι, Ουάσιγκτον και Κίεβο κάνουν λόγο για «εγγυήσεις» τύπου Αρθρου 5 του ΝΑΤΟ, με αναλυτές να σημειώνουν πως στο Αρθρο αυτό «δεν αναφέρεται ότι πρέπει οπωσδήποτε να αντιδράσει κανείς με στρατιωτικά μέσα, αλλά ότι κάθε κράτος χρησιμοποιεί τα μέσα που θεωρεί αναγκαία και σωστά», ενώ οι εγγυήσεις μπορούν να αξιοποιηθούν για κλιμάκωση με τη Ρωσία ανάλογα με τα ευρωπαϊκά ή τα αμερικανικά γεωπολιτικά συμφέροντα.
Σε κάθε περίπτωση η Μόσχα εξακολουθεί να αποκλείει την παρουσία «δυτικών» στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος κάτω από οποιαδήποτε «ομπρέλα».
Εξάλλου, ο Πούτιν επανέλαβε την Παρασκευή ότι η Ρωσία δεν θα επιτεθεί στην Ευρώπη, εκφράζοντας όμως την «ελπίδα» ότι Ευρωπαίοι και ΝΑΤΟ δεν θα δημιουργήσουν απειλές στον ρωσικό θύλακα Καλίνινγκραντ στη Βαλτική, γιατί τότε «θα καταστρέψουμε αυτές τις απειλές». Τέτοιες ενέργειες θα οδηγούσαν σε «μια πρωτοφανή κλιμάκωση» και θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε «ένοπλη σύγκρουση μεγάλης κλίμακας».
Για κίνδυνο «διεθνούς σύγκρουσης μεγάλης κλίμακας» έκανε λόγο ο Πούτιν | Ν. Παπαναστάσης: Ερωτήματα για την εμπλοκή της Ελλάδας
Ενα περιστατικό που υπογραμμίζει ακόμα πιο εμφατικά τους κινδύνους για τους λαούς της περιοχής μας από την ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας σημειώθηκε προ ημερών.
Ουκρανικά drones έπληξαν για πρώτη φορά πετρελαιοφόρο του «σκιώδους στόλου» της Ρωσίας στα ύδατα της Μεσογείου, σύμφωνα με πηγή από τις ουκρανικές υπηρεσίες ασφαλείας (SBU) την οποία επικαλείται το «Reuters».
Σύμφωνα με την πηγή, το πλήγμα στο δεξαμενόπλοιο «Qendil» πραγματοποιήθηκε σε απόσταση μεγαλύτερη των 2.000 χλμ. από την Ουκρανία, ενώ το σκάφος ήταν άδειο τη στιγμή της επίθεσης.
Βάσει στοιχείων από το Marine Traffic, το πλοίο - το οποίο φέρει σημαία Ομάν - φέρεται να είναι συμφερόντων Ινδίας και την Παρασκευή βρισκόταν σε διεθνή ύδατα δυτικά - νοτιοδυτικά της Κρήτης.
«Η Ρωσική Ομοσπονδία χρησιμοποίησε αυτό το δεξαμενόπλοιο για να παρακάμψει τις κυρώσεις και να κερδίσει χρήματα που πήγαν στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Επομένως, από την άποψη του Διεθνούς Δικαίου και των νόμων και των εθίμων του πολέμου, αυτός είναι ένας απολύτως νόμιμος στόχος για την SBU. Ο εχθρός πρέπει να καταλάβει ότι η Ουκρανία δεν θα σταματήσει και θα τον νικήσει σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, όπου κι αν βρίσκεται», δήλωσε πηγή της SBU.
Μέχρι τώρα, επιθέσεις σε ρωσικά πετρελαιοφόρα και εμπορικά πλοία έχουν σημειωθεί μόνο στη Μαύρη Θάλασσα.
Είναι προφανές δε ότι ένα τέτοιο χτύπημα στη Μεσόγειο, σε μια περιοχή με κομβικές βάσεις των ΗΠΑ (όπως σε Σούδα και Νάπολη), δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς «συνεννόηση» με την Ουάσιγκτον...
«Οι επιθέσεις του Κιέβου σε πετρελαιοφόρα δεν θα φέρουν αποτελέσματα και δεν θα διαταράξουν τον εφοδιασμό, αλλά η Ρωσία σίγουρα θα απαντήσει», προειδοποίησε από την πλευρά του ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν. Επεσήμανε ότι «τέτοιες ενέργειες θα οδηγήσουν σε μια άνευ προηγουμένου κλιμάκωση της σύγκρουσης» και ότι μπορεί να οδηγήσουν σε «διεθνή σύγκρουση μεγάλης κλίμακας».
Στο χτύπημα στο ρωσικό πλοίο, νότια της Κρήτης, αναφέρθηκε ο βουλευτής του ΚΚΕ Νίκος Παπαναστάσης στην τοποθέτησή του στη Βουλή, κατά τη συζήτηση του κατάπτυστου νομοσχεδίου για τις Ενοπλες Δυνάμεις στην αρμόδια επιτροπή, θέτοντας μια σειρά από καίρια ερωτήματα.
Οπως σημείωσε, το περιστατικό (που ακόμα εκείνη τη στιγμή μεταδιδόταν ως δημοσιογραφική πληροφορία) δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ένα «απλό γεγονός», αλλά απαιτεί να βγουν συμπεράσματα για τους κινδύνους που δημιουργεί η πολιτική εμπλοκής της χώρας στον πόλεμο. Ο βουλευτής του Κόμματος διερωτήθηκε αν οι μηχανισμοί της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας εντόπισαν την πτήση του drone, αν πρόκειται για την πρώτη φορά που τέτοιο μέσο κινείται στην περιοχή ή και εντός ελληνικού εναέριου χώρου, καθώς και αν αυτό επέστρεψε στην Ουκρανία ή προσγειώθηκε σε ελληνικό έδαφος. «Εκφράζω ερωτήματα που θα μπορούσε να θέσει κάθε Ελληνας πολίτης που στέκεται κριτικά απέναντι σε αυτή την κατάσταση», σημείωσε.
Ο Ν. Παπαναστάσης υπογράμμισε ότι η πολιτική της κυβέρνησης, με την ενίσχυση της Ουκρανίας σε πολεμικό υλικό, χρηματοδότηση και κάθε είδους στήριξη, έχει βάλει τη χώρα «στο μάτι του κυκλώνα», μεταφέροντας, όπως είπε, τον πόλεμο εντός ελληνικού χώρου. Προειδοποίησε ότι οι εξελίξεις είναι εξαιρετικά επικίνδυνες, ιδιαίτερα αν επιβεβαιωθούν και δηλώσεις της ρωσικής πλευράς περί διερεύνησης ευθυνών και συνεπειών.
Περνώντας στο ίδιο το νομοσχέδιο, ο βουλευτής του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι αυτό στηρίζεται σε δύο βασικούς πυλώνες. Ο πρώτος αφορά τη στενή διασύνδεσή του με τη γενικευμένη πολεμική προετοιμασία σε επίπεδο ΝΑΤΟ και ΕΕ, καθώς - όπως είπε - δεν μπορεί μια χώρα που εμπλέκεται σε διαδικασίες «λίγο πριν τον πόλεμο» να προχωρά σε αλλαγές στις Ενοπλες Δυνάμεις, χωρίς αυτές να υπηρετούν αυτούς τους σχεδιασμούς. Ο δεύτερος πυλώνας αφορά τις ρυθμίσεις για το σώμα των Υπαξιωματικών, τις οποίες χαρακτήρισε συνέχεια της νέας δομής διοίκησης για «μικρές, ευέλικτες και ταχυκίνητες μονάδες», στο πλαίσιο της προσαρμογής των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στα ΝΑΤΟικά πρότυπα.
Ο Ν. Παπαναστάσης κατήγγειλε ότι το νομοσχέδιο εντάσσεται στη συνολική στρατηγική στρατιωτικοποίησης και εμπλοκής της χώρας σε ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, την ώρα που τεράστια κονδύλια κατευθύνονται στην πολεμική προετοιμασία και όχι σε λαϊκές ανάγκες και καταλήγοντας, επανέλαβε το αίτημα του ΚΚΕ για απόσυρση του νομοσχεδίου.