Eurokinissi

Στο πλαίσιο αυτό, σε πρόσκληση για παζάρι με Ελλάδα, Αίγυπτο και Τουρκία προκειμένου η Λιβύη να οριοθετήσει μαζί τους θαλάσσιες ζώνες προχώρησε με συνέντευξή του στο Λιβυκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Ακίλα Σάλεχ, πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της χώρας, που εδρεύει στη Βεγγάζη (μιλά για λογαριασμό του πρωθυπουργού Οσάμα Χαμάντ, που δεν αναγνωρίζεται από την Τρίπολη). Υπενθυμίζεται ότι λίγες μέρες νωρίτερα ο Σάλεχ βρέθηκε στην Αθήνα και είχε συνάντηση με τον ΥΠΕΞ, Γ. Γεραπετρίτη, με αντικείμενο των συζητήσεων την τρέχουσα κατάσταση.

Αναφερόμενος στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, ο Σάλεχ είπε ότι «η Ελλάδα αντέδρασε δυναμικά στην αρχή, διότι το είδε ως υπονομευτικό των συμφερόντων της, αλλά σήμερα δείχνει προθυμία να εμπλακεί σε διάλογο. Η θέση της Αιγύπτου ήταν ευθύς εξαρχής καθαρή και έχει δώσει έμφαση στο ότι η συμφωνία δεν επιτυγχάνει τη σταθερότητα στην περιοχή. Και η ίδια η Τουρκία έχει πει ότι είναι έτοιμη να μπει σε διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη». Πρόσθεσε ότι «ο κόσμος κινείται προς τον διάλογο και αυτό θέλουμε κι εμείς», καθώς επίσης ότι προσωπικά δεν είναι «εναντίον μιας συμφωνίας με την Τουρκία», αλλά «θα πρέπει να διαβεβαιώσουμε ότι δεν θα καταπατηθεί από άλλη χώρα», αναγνωρίζοντας δηλαδή εμμέσως πλην σαφώς κυριαρχικά δικαιώματα στη γείτονα σε μια περιοχή που δεν δικαιούται.

Σημειωτέον, παρά τα γνωστά κυβερνητικά παραμύθια εφησυχασμού και καλλιέργειας κάλπικων προσδοκιών, ερωτηθείς για την επήρεια της Κρήτης ο Σάλεχ απάντησε ότι πρόκειται για θέση της Ελλάδας (αναφερόμενος προφανώς στους χάρτες του νόμου Μανιάτη, με βάση τους οποίους έχει γίνει και η παραχώρηση των οικοπέδων στη «Chevron») και όχι θέση βασισμένη στο Διεθνές Δίκαιο. Είπε χαρακτηριστικά πως «οι Ελληνες θεωρούν ότι το νησί της Κρήτης είναι τμήμα του μέτρου τους για την οριοθέτηση ΑΟΖ και αυτό τους δίνει μια παράλογη θαλάσσια προέκταση. Αυτό το νησί είναι πολύ κοντά στη λιβυκή ακτή και η Ελλάδα δεν μπορεί να πάρει τόσο μεγάλες θαλάσσιες περιοχές σε βάρος μας. Το Διεθνές Δίκαιο δεν υποστηρίζει τέτοιες επεκτάσεις».

Την ίδια ώρα, επιβεβαιώνοντας ότι τα ενεργειακά και άλλα σχέδια του κεφαλαίου αποτελούν στην πραγματικότητα μαγνήτη κινδύνων και όχι «ασφάλειας» και «σταθερότητας», σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα» γραφόταν πως υπάρχει σχέδιο για τη δημιουργία μιας κοινής δύναμης ταχείας αντίδρασης επιπέδου ταξιαρχίας 2.500 ανδρών, που θα έχει στη διάθεσή της πλοία, αεροπλάνα και άλλες υποδομές σε Ρόδο ή Κάρπαθο, Κύπρο και Ισραήλ. Σύμφωνα με την εφημερίδα, το σκεπτικό είναι να απαρτίζεται από 1.000 στρατιώτες από την Ελλάδα, άλλους τόσους από το Ισραήλ και 500 από την Κύπρο. Επίσης ότι θα έχει στη διάθεσή της μία Μοίρα της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας και μία της ισραηλινής, ενώ «σε επίπεδο θάλασσας, για την προστασία των αγωγών και όχι μόνο, οι σκέψεις είναι η Ελλάδα να διαθέτει στη δύναμη αυτή μία φρεγάτα και ένα υποβρύχιο και το Ισραήλ μία από τις νέες κορβέτες του και ένα από τα δικά του υποβρύχια, που θα περιπολούν είτε μεμονωμένα είτε από κοινού στο πλαίσιο στολίσκου, ανάλογα με τις ανάγκες».

Χαρακτηριστικές είναι και οι δηλώσεις που έκανε στην εφημερίδα ο Ισραηλινός αναλυτής Σάι Γκαλ, ότι αυτή η τριμερής δύναμη «γεμίζει ένα στρατηγικό κενό», αφού «από τη Ρόδο μέχρι την Κύπρο και το Ισραήλ πλατφόρμες, αγωγοί και καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκονται εκτεθειμένα σε μια θάλασσα που κάποιοι παράγοντες ονομάζουν "Mavi Vatan" τους». «Αλλά το πραγματικό πεδίο μάχης έχει μετατοπιστεί στα ανοιχτά, στις υποδoμές που τροφοδοτούν την Ευρώπη και στον βυθό που τη συνδέει», πρόσθεσε, αναδεικνύοντας ότι στον κόσμο του κεφαλαίου όλα αυτά τα περιλάλητα ενεργειακά σχέδια όχι μόνο δεν λειτουργούν ως συντελεστές σταθερότητας και ευμάρειας, όπως διαφημίζουν, αλλά αντίθετα αυξάνουν τους κινδύνους μιας σύρραξης.

Θυμίζουμε ότι την ερχόμενη Δευτέρα ο Μητσοτάκης επισκέπτεται το κράτος - δολοφόνο Ισραήλ, όπου αναμένεται να συνεδριάσει και η τριμερής με την Κύπρο, ενώ η κυβέρνηση έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και για αποστολή στρατευμάτων στη «δύναμη σταθεροποίησης» στη Γάζα, προκειμένου να επιβάλει το σχέδιο του Τραμπ για προτεκτοράτο.

Σε αυτό το φόντο συνεδριάζει σήμερα το λεγόμενο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, με θέμα τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τον Γεραπετρίτη να ενημερώνει σχετικά τους εκπροσώπους των αστικών κομμάτων.

Την ίδια ώρα, με ταχύτητα «τρέχουν» τα σχέδια ΝΑΤΟποίησης της Κύπρου.

Μεταξύ άλλων, ενδεικτική θεωρείται η άρση του εμπάργκο όπλων στην οποία προχώρησε τον Νοέμβρη απέναντι στην Κύπρο και η Νορβηγία (καταργώντας απόφαση του 1959), όπως αντίστοιχα έχουν κάνει οι ΗΠΑ, που μάλιστα τώρα προσανατολίζονται στην τριετή ανανέωση της σχετικής απόφασης, χωρίς την υποχρέωση αυτό να γίνεται κάθε χρόνο, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα.

Μάλιστα, τη σχετική απόφαση του Οσλο ανακοίνωσε στη Λευκωσία ο νυν ΥΠΕΞ της Νορβηγίας, Εσπαν Μπαρθ Αϊντε (ειδικός σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ για το Κυπριακό επί συνομιλιών στο Κραν Μοντανά το καλοκαίρι του 2017), με την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη να πανηγυρίζει για εξέλιξη που συνιστά «αναγνώριση του ρόλου της Κυπριακής Δημοκρατίας ως αξιόπιστου εταίρου, αλλά και ως παράγοντα ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης μιλώντας προ ημερών στο «Politico» συνέδεσε τον νέο γύρο συνομιλιών που ετοιμάζεται για το Κυπριακό με τις διαπραγματεύσεις που εδώ και καιρό προχωρούν για να αρθεί το τουρκικό βέτο στην ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. «Μπορούμε να οραματιστούμε μια σταδιακή προσέγγιση με βήματα από την πλευρά της Τουρκίας για την ένταξη της Κύπρου στο PfP (σ.σ. "Συνεταιρισμός για την Ειρήνη", ουσιαστικά προθάλαμος του ΝΑΤΟ) και παράλληλα θετικά βήματα στις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας», είπε, «σε συνδυασμό με την επανέναρξη των συνομιλιών» για το Κυπριακό.

Συμπλήρωσε δε ότι η ένταξη της Κύπρου στη Συμμαχία είναι «φυσική εξέλιξη», αλλά δεν έχει προχωρήσει λόγω «πολιτικών συνθηκών». Σημειωτέον, σύμφωνα με το «Politico» ο Κύπριος Πρόεδρος εξήγησε ότι ήδη η Λευκωσία συνεργάζεται με την Ουάσιγκτον ώστε και οι εξοπλισμοί της και η οργάνωση της Εθνικής Φρουράς της (κυπριακές Ενοπλες Δυνάμεις) να πληρούν τα πρότυπα του ΝΑΤΟ, ώσπου η πολιτική κατάσταση να επιτρέψει την ένταξή της.

Οπως έσπευσε να παρατηρήσει, «η εκλογή Τραμπ στέλνει ένα μήνυμα στην ΕΕ: Οτι η Αμερική δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη, επομένως ως ΕΕ πρέπει να κάνουμε περισσότερα και να συνεργαστούμε περισσότερο μεταξύ μας για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τυχόν προκλήσεις», εκτιμώντας ότι με αυτόν τον τρόπο η ηγεσία των ΗΠΑ στέλνει το μήνυμα πως έτσι «είστε επίσης πιο χρήσιμοι για τους Αμερικανούς...»

Στο μεταξύ, χτες ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης υποδέχτηκε στην Αθήνα την Αλβανίδα ομόλογό του, Elisa Spiropali, με την οποία συζήτησαν «για θέματα περιφερειακά και διεθνούς ενδιαφέροντος, τη συνεργασία μας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και του ΟΗΕ, αλλά και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς και φόρα», όπως είπε. Συζήτησαν επίσης για τη λεγόμενη διεύρυνση της ΕΕ, χαρακτηρίζοντάς την «γεωπολιτική αναγκαιότητά» της. Ο Γεραπετρίτης θύμισε ότι η ντόπια αστική τάξη πρωτοστατεί ήδη από το 2003 (με την «Ατζέντα της Θεσσαλονίκης») στην «προώθηση της ιδέας της ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων στην ευρωπαϊκή οικογένεια» και ότι παραμένει «επισπεύδουσα σε αυτήν την κατεύθυνση. Είμαστε έτοιμοι, με ορίζοντα και την ελληνική προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το β' εξάμηνο του 2027, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για την επιτάχυνση της ευρωπαϊκής πορείας των Δυτικών Βαλκανίων», διαβεβαίωσε, υπηρετώντας στόχους του ευρωατλαντικού άξονα να θωρακιστεί η περιοχή ενάντια στις προσπάθειες άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Συμφώνησαν εξάλλου ότι «υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ποσοτικής και ουσιαστικής διεύρυνσης μιας ήδη πολυσχιδούς συνεργασίας, ιδίως σε τομείς όπως το Εμπόριο, η Συνδεσιμότητα, η Ενέργεια, οι Επενδύσεις, η Διασυνοριακή Συνεργασία, ο Τουρισμός» κ.λπ., ενώ ο Γεραπετρίτης επέμεινε ότι «οι πολλαπλές προκλήσεις, μεταξύ άλλων στα πεδία της ασφάλειας, της συνδεσιμότητας και της κλιματικής κρίσης, ξεπερνούν τα εθνικά όρια και απαιτούν συνεννοήσεις και κοινές δράσεις σε περιφερειακό και ευρύτερο διεθνές επίπεδο».

Στον ίδιο τόνο, η Σπιροπάλι τάχθηκε υπέρ της ευρωενωσιακής πορείας της χώρας της και ταυτόχρονα έκλεισε το μάτι στο κεφάλαιο λέγοντας ότι η Αλβανία αποτελεί «ελκυστικό προορισμό» για μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις. Αλλωστε, σήμερα αναμένεται να έχει συνάντηση με Ελληνες επιχειρηματίες.

Καθώς δε το ζήτημα του καθορισμού ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών παραμένει ανοιχτό, διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνησή της «παραμένει προσηλωμένη στην επίλυση των ζητημάτων που σχετίζονται με τα σύνορα, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού θαλάσσιων ζωνών, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της καλής γειτονίας, και είμαστε πλήρως ανοιχτοί για εποικοδομητική συνεργασία».