2025 The Associated Press. All

Από την προσωπική υποδοχή στον Βλ. Πούτιν από τον Ν. Μόντι στο αεροδρόμιο στο Νέο Δελχί

Με φόντο τις εντεινόμενες προσπάθειες των ΗΠΑ να πετύχουν μια διάρρηξη των σχέσεων μεταξύ Ινδίας και Ρωσίας - μέσω δασμών, κυρώσεων, απειλών, αλλά και με «προσφορές» για οικονομική συνεργασία - το κείμενο επισημαίνει ότι «η ανάπτυξη των σχέσεων Ινδίας - Ρωσίας σε όλο το φάσμα αποτελεί κοινή προτεραιότητα της εξωτερικής πολιτικής» και γι' αυτό «οι ηγέτες συμφώνησαν να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό της στρατηγικής εταιρικής σχέσης».

Οι δύο πλευρές συζήτησαν εκτενώς όλες τις πλευρές της συνεργασίας τους, ξεχωρίζοντας μεταξύ άλλων τον στόχο να αυξήσουν το ετήσιο εμπόριό τους από τα 64 δισ. δολάρια που έφτασαν τα τελευταία χρόνια στα 100 δισ. μέχρι το 2030.

Ιδιαίτερη βαρύτητα σε αυτές τις εμπορικές σχέσεις έχει η αγορά ρωσικών υδρογονανθράκων από την Ινδία, πεδίο στο οποίο - καθόλου τυχαία - εστιάζουν οι πιέσεις των ΗΠΑ.

Σημειωτέον, η αξία της Ινδίας ως εμπορικού εταίρου μεγαλώνει όχι απλά επειδή πρόκειται για την πολυπληθέστερη χώρα του πλανήτη, αλλά και γιατί βρίσκεται πολύ κοντά σε γοργά αναπτυσσόμενες αγορές, όπως αυτές της Νοτιοανατολικής Ασίας - δίπλα στην Κεντρική Ασία, όπου οι άφθονες πρώτες ύλες προσελκύουν όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον ισχυρών μονοπωλιακών ομίλων.

Χαρακτηριστικά, τον περασμένο Ιούλη η Ινδία αναδείχθηκε για πρώτη φορά κορυφαίος εξαγωγέας smartphones στις ΗΠΑ, ξεπερνώντας την Κίνα - εξέλιξη που αποδόθηκε στην ενισχυμένη παραγωγική δραστηριότητα της «Apple» στην Ινδία. Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2025 οι αποστολές smartphones από την Ινδία στις ΗΠΑ έφτασαν το 44% των συνολικών εισαγωγών (από 13% που ήταν έναν χρόνο πριν), ενώ ο συνολικός όγκος smartphones που συναρμολογήθηκαν στην Ινδία σε αυτό το χρονικό διάστημα αυξήθηκε κατά 240%...

Γενικότερα η συζήτηση φουντώνει για τα προτερήματα που θα μπορούσαν να αναδείξουν την υπερδύναμη της Νότιας Ασίας σε «παγκόσμιο κόμβο μεταποίησης». Σύμφωνα με έκθεση της «Morgan Stanley», «ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός στην Ινδία (15 - 64 ετών) ανέρχεται σε 961 εκατομμύρια, ο δεύτερος μεγαλύτερος στον κόσμο, ακριβώς πίσω από την Κίνα, η οποία έχει 984 εκατομμύρια», αλλά «το ωρομίσθιο στη μεταποίηση στην Ινδία είναι μόλις ένα 1 δολάριο ΗΠΑ, σε σύγκριση με 5,6 δολάρια που είναι στην Κίνα».

Περιγράφοντας τα αποτελέσματα της Συνόδου Ρωσίας - Ινδίας, ινδικά Μέσα όπως το «ddnews» σχολίαζαν την περασμένη βδομάδα: «Στις 4 και 5 Δεκέμβρη στην Ινδία ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι δεν αντάλλαξαν απλώς φιλοφρονήσεις. Επιτάχυναν τρεις στρατηγικούς διαδρόμους», για τους οποίους αναλυτές σχολιάζουν ότι μπορούν να αλλάξουν δραστικά τα δεδομένα στους παγκόσμιους εμπορικούς χάρτες.

Πρόκειται για τον «Διεθνή Διάδρομο Μεταφορών Βορρά - Νότου» (που στόχος είναι να συνδέει τον Ινδικό Ωκεανό και τον Περσικό Κόλπο με την Κασπία μέσω Ιράν και μετά την Αγία Πετρούπολη με τη Βόρεια Ευρώπη μέσω Ρωσίας), τον «Θαλάσσιο Διάδρομο Τσενάι - Βλαδιβοστόκ» (από την ανατολική Ινδία μέχρι τη ρωσική Απω Ανατολή) και τη «Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή» (που θα συνδέει μέσω του Αρκτικού Ωκεανού τη δυτική Ευρασία με τον Ινδο-Ειρηνικό και με το λιώσιμο των πάγων αναδεικνύεται πολύ ανταγωνιστική).

Ενδεικτικά, ο «Διάδρομος Τσενάι - Βλαδιβοστόκ» - του οποίου η λειτουργία συμφωνήθηκε να επισπευσθεί - εκτιμάται ότι θα έχει μήκος περίπου 10.370 χιλιόμετρα και χρόνο μετάβασης σχεδόν 24 μέρες. Σήμερα η αποστολή εμπορευμάτων από την Ινδία στην Αγία Πετρούπολη προϋποθέτει να διανυθούν πάνω από 16.000 χιλιόμετρα και χρειάζεται περίπου 40 μέρες.

Με αφορμή την επίσκεψη Πούτιν στην Ινδία, ασιατικά ΜΜΕ υπενθύμισαν ότι από τον περασμένο Μάρτη «το Νέο Δελχί χρησιμοποιεί τον Διάδρομο (σ.σ. Τσενάι - Βλαδιβοστόκ) για να στείλει φορτίο από το λιμάνι Mundra στο (σ.σ. δυτικό ινδικό κρατίδιο) Γκουτζαράτ προς την Κεντρική Ασία μέσω του λιμανιού Μπαντάρ Αμπάς, που βρίσκεται στο νότιο Ιράν, ακριβώς στο Στενό του Ορμούζ».

Ινδικές «δεξαμενές σκέψης», όπως το «Ιδρυμα Ερευνών "Παρατηρητής"», με έδρα το Νέο Δελχί, σημειώνουν ότι ο συγκεκριμένος Διάδρομος «μπορεί να "αλλάξει το παιχνίδι"» και «να ενισχύσει τη διαφοροποίηση του εμπορίου του Νέου Δελχί, να εξασφαλίσει προμήθειες ορυκτών και να βοηθήσει στην αντιστάθμιση της επιρροής της Κίνας στην Ευρασία».

Αναλυτές χαρακτήριζαν τους δεσμούς που προκρίνει η Ινδία με τη Ρωσία μέρος μιας «ψυχρής, σκληρής, "realpolitik" του 21ου αιώνα, που εκτελείται με ζεστασιά, ακρίβεια και άθραυστη αποφασιστικότητα», σχολιάζοντας ότι «δεν είναι περίεργο λοιπόν που ο πρωθυπουργός Μόντι περιέγραψε τη διαρκή συνεργασία της Ινδίας με τη Ρωσία ως "Πολικό Αστέρα, που βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και στη βαθιά εμπιστοσύνη"».

Στο πλαίσιο της 23ης Συνόδου οι δύο ηγέτες ενέκριναν και «Πρόγραμμα για την Ανάπτυξη Στρατηγικών Περιοχών Οικονομικής Συνεργασίας Ινδίας - Ρωσίας έως το 2030 (Πρόγραμμα 2030)», επιταχύνοντας ακόμα πιο συγκεκριμένα επενδυτικές συνεργασίες.

Σημειωτέον, το οικονομικό έτος 2024 - 2025 το διμερές εμπόριο έφτασε στα 68,7 δισ. δολάρια, που χαρακτηρίζεται ρεκόρ.

Σύμφωνα με στοιχεία της ινδικής κυβέρνησης, οι ινδικές εξαγωγές στη Ρωσία έφτασαν τα 4,9 δισ. δολάρια (κυρίως φαρμακευτικά προϊόντα, χημικά, σίδηρος και χάλυβας και ναυτιλιακά προϊόντα), ενώ οι εισαγωγές από τη Ρωσία έφτασαν τα 63,8 δισ. δολάρια (κυρίως αργό πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου, ηλιέλαιο, λιπάσματα, μεταλλουργικός άνθρακας και πολύτιμοι λίθοι - μέταλλα).

Οι διμερείς επενδύσεις έχουν ανέλθει στα 50 δισ. δολάρια. Από ρωσικής πλευράς κυριαρχούν στην Ινδία αυτές στους κλάδους πετρελαίου, φυσικού αερίου, πετροχημικών, τραπεζών, σιδηροδρόμων και χάλυβα, ενώ από ινδικής πλευράς κυριαρχούν στη Ρωσία αυτές στους τομείς πετρελαίου, φυσικού αερίου και φαρμακευτικών προϊόντων.

Τα παραπάνω καταγράφουν την άρνηση της Ινδίας να λάβει υπόψη τις αμερικανικές «συστάσεις» για περιορισμό των σχέσεών της με τη Ρωσία, ειδικά για περιορισμό των εισαγωγών ρωσικών υδρογονανθράκων.

Δεν περνά επίσης απαρατήρητο το ότι το Νέο Δελχί ενισχύει την οικονομική συνεργασία με τη Μόσχα, ξεκινώντας και διαπραγματεύσεις για τη σύναψη Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου με την Ευρασιατική Οικονομική Ενωση, ενώ την ίδια ώρα παραμένουν «τριβές» με την Ουάσιγκτον, που δεν επιτρέπουν την υπογραφή νέας διμερούς εμπορικής συμφωνίας.

Εκφράζοντας την «απογοήτευση» των αμερικανικών μονοπωλίων για τις σχέσεις με την Ινδία, ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι «η Ινδία πουλάει πολλά αγαθά σε εμάς, ενώ εμείς πουλάμε πολύ λίγα αγαθά στην Ινδία. Είμαστε ο μεγαλύτερος πελάτης τους, αλλά τα προϊόντα μας δεν πωλούνται εκεί. Μέχρι τώρα αυτή η σχέση ήταν μονόπλευρη. Αυτό συμβαίνει εδώ και πολλές δεκαετίες».

Από χτες βρίσκεται στο Νέο Δελχί αντιπροσωπεία της αμερικανικής κυβέρνησης, με επικεφαλής τον αναπληρωτή εμπορικό αντιπρόσωπο των ΗΠΑ Ρικ Σουίτσερ, για τον δεύτερο γύρο συνομιλιών από τις αρχές Αυγούστου. Τότε δηλαδή που οι ΗΠΑ επέβαλαν πρόσθετους δασμούς 25% στις εισαγωγές από την Ινδία, και έτσι αυτοί αυξήθηκαν στο 50%.

Οι «Τάιμς της Ινδίας» μετέδιδαν πως τον περασμένο Φλεβάρη αναμενόταν ότι μέχρι το φθινόπωρο του 2025 θα ήταν εφικτή μια εμπορική συμφωνία ΗΠΑ - Ινδίας, και με τέτοια κατεύθυνση έγιναν έξι γύροι επαφών, με στόχο το διμερές εμπόριο να αυξηθεί μέχρι το 2030 στα 500 δισ. δολάρια, από 191 δισ. που είναι σήμερα.

Πάντως, χτες ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Ινδίας, V. Anantha Nageswaran, δήλωνε στο «Bloomberg» ότι θα εκπλαγεί αν μια συμφωνία με την Ουάσιγκτον κλείσει πριν τη λήξη του 2025.

Ο δε Τζέιμισον Γκριρ, εμπορικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, μιλώντας στην Υποεπιτροπή Πιστώσεων της Γερουσίας είπε για την Ινδία ότι «ήταν πολύ σκληρό καρύδι... Ηταν αρκετά μπροστά».

Περιγράφοντας «με μια ματιά» πώς οι σχέσεις Ινδίας - Ρωσίας εξελίσσονται από «στρατηγική εταιρική σχέση σε έναν ειδικό και προνομιακό δεσμό», το Γραφείο Πληροφοριών της ινδικής κυβέρνησης εξηγούσε σε ανακοίνωσή του, μετά τη Σύνοδο Κορυφής: «Η Αμυνα είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέρη της ισχυρής φιλίας και της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ Ινδίας και Ρωσίας».

Οι δύο χώρες έχουν υπογράψει συμφωνία στρατιωτικής - τεχνικής συνεργασίας για την περίοδο 2021-2031, που «επικεντρώνεται στην κοινή έρευνα, ανάπτυξη, παραγωγή και υποστήριξη μετά την πώληση όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού».

Πλέον, «η μακροχρόνια και ευρεία στρατιωτική - τεχνική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών έχει εξελιχθεί από το πλαίσιο "αγοραστή - πωλητή" σε ένα πλαίσιο που περιλαμβάνει κοινή έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή προηγμένων αμυντικών τεχνολογιών και συστημάτων».

Η Ρωσία αποτελεί για την Ινδία σημαντική πηγή για την προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού, κινητήρων, ανταλλακτικών και εξαρτημάτων, αλλά, την ίδια στιγμή, αρκετές «αμυντικές» πλατφόρμες συναρμολογούνται / παράγονται επίσης στην Ινδία, όπως άρματα μάχης T-90 και αεροσκάφη Su-30 MKI.

Οπως τονίζεται, «οι δύο πλευρές διερευνούν επίσης τη συν-ανάπτυξη και συμπαραγωγή αμυντικού εξοπλισμού και πλατφορμών, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας εξαγωγής σε άλλες χώρες όπως το σύστημα Brahmos» (υπερηχητικός πύραυλος κρουζ, μεγάλου βεληνεκούς).

Συχνά είναι και τα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια: Τον Οκτώβρη έγινε διμερής άσκηση στο Bikaner του ινδικού κρατιδίου Ρατζαστάν (με πάνω από 250 στρατιωτικούς από κάθε πλευρά). Τον Σεπτέμβρη, αντίστοιχη άσκηση έγινε στο Νίζνι Νόβγκοροντ της Ρωσίας. Από 28 Μαρτίου μέχρι 2 Απριλίου έγινε σε δύο φάσεις η διμερής άσκηση INDRA, στο ινδικό λιμάνι Τσενάι και στον ευρύτερο χώρο του κόλπου της Βεγγάλης.

Το Κοινό Ανακοινωθέν επισημαίνει ακόμα ότι «οι πλευρές ζήτησαν έναν ασυμβίβαστο αγώνα κατά της διεθνούς τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις τους, σημειώνοντας τη σημασία της αύξησης της συνεργασίας σε αυτόν τον τομέα, χωρίς κρυφές ατζέντες και δύο μέτρα και δύο σταθμά, στη σταθερή βάση του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».