Οπως αποτυπώνεται στις Θέσεις αλλά και σε προηγούμενες αποφάσεις της ΚΕ, ζούμε σε περίοδο μεγάλων αλλαγών και σύνθετων εξελίξεων. Τα τελευταία 4 χρόνια οι ρυθμοί των εξελίξεων ήταν γρήγοροι, γεγονός που ανέδειξε πλευρές της δράσης μας, τόσο σε επίπεδο μεμονωμένων ΤΟ όσο και σε πανελλαδικό επίπεδο. Ηρθαμε αντιμέτωποι με αδυναμίες αλλά και δυνατότητες που δεν μπορούσαμε να εκτιμήσουμε παλιότερα. Μπορούμε να πούμε πως είμαστε ένα μπόι πιο ψηλοί, αξιοποιώντας την κεκτημένη εμπειρία και γνώση, με παρακαταθήκη την προηγούμενη δράση μας.
Αρχικά, θέλω να σταθώ στον τρόπο που οι επεξεργασίες σειράς ζητημάτων (π.χ. ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος) συζητήθηκαν οργανωμένα σε όλο το Κόμμα. Η μέθοδος αυτή συνέβαλε στο να ανταποκριθούμε σε μεγάλο βαθμό στις ανάγκες της περιόδου. Αυτός ο τρόπος δουλειάς δεν ήταν κεκτημένος, γι' αυτό έχει σημασία να αφομοιωθεί και να επεκταθεί. Η παραπάνω δυνατότητα δείχνει την ικανότητα μέρους του στελεχικού δυναμικού (όχι μόνο σε κεντρικό επίπεδο) να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις με καλύτερους όρους, να βρίσκεται σε ετοιμότητα, να τραβάει μπροστά. Δεν το αναφέρω για να ευλογάμε τα γένια μας, αλλά γιατί είναι αναγκαίο να αναγνωρίζουμε τα όποια βήματα γίνονται στη σωστή κατεύθυνση, ακόμα και αν είναι πίσω σε σχέση με τις ανάγκες.
Σε αυτή τη διαδικασία χρειάζεται να δούμε τις αδυναμίες που βγήκαν στην επιφάνεια, που η αντιμετώπισή τους θα βελτίωνε τη δουλειά μας, θα λειτουργούσε πολλαπλασιαστικά. Ως βασική αδυναμία, παραμένει η δυσκολία αρκετών ΚΟΒ να συζητάνε πιο ολοκληρωμένα και με προσπάθεια εξειδίκευσης στον χώρο ευθύνης τις επεξεργασίες αυτές. Σωστά μας προβληματίζει το γεγονός ότι δεν βρίσκεται χρόνος για την επεξεργασία της ιδεολογικής - πολιτικής αντιπαράθεσης σε επίπεδο ΚΟΒ μέσα στα πρακτικά καθήκοντα. Είναι σύνηθες φαινόμενο, για οικονομία χρόνου, να περιορίζονται πλευρές της αντιπαράθεσης, στην καλύτερη να αναφέρονται τα πιο χτυπητά ζητήματα, που απαντώνται με μια - δυο φράσεις. Το αποτέλεσμα είναι μια συζήτηση περιορισμένη και αδύναμη, που δεν εμπλουτίζει την ικανότητά μας στη διαπάλη. Τα βήματα που μετρήσαμε στη συνεδρίαση των ΚΟΒ είναι μικρά, κυρίως αυτά που αφορούν την προετοιμασία της. Τα παραπάνω αποτελούν κακή συνήθεια, κληρονομιά προηγούμενων χρόνων, και είναι ώρα να μετρηθούμε στα ίσα με αυτή. Εκφραση των παραπάνω είναι το πώς πιάσαμε σε ορισμένους χώρους την κατάσταση που προέκυψε μετά το έγκλημα στα Τέμπη. Σε πολλές περιπτώσεις μια αποστεωμένη συζήτηση, με σημαντικές ελλείψεις, που εν τέλει δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα.
Δεύτερο ζήτημα είναι αυτό των σύνθετων εξελίξεων και της ικανότητάς μας να εντοπίζουμε γρήγορα πλευρές, να τις μελετάμε και να παρεμβαίνουμε. Είναι γεγονός πως έχουμε μετρήσει βήματα κεντρικά, κάτι που αποτυπώνεται και στον απολογισμό της ΚΕ. Ωστόσο χρειάζεται να επεκταθεί αυτή η ικανότητα «περιφερειακά», σε επίπεδο Τομεακών Επιτροπών. Για παράδειγμα, την τετραετία από το προηγούμενο Συνέδριο ο κλάδος της πληροφορικής, των ελεγκτικών - συμβουλευτικών (που απασχολούν μεγάλο μέρος εργαζομένων στις νέες τεχνολογίες) αναβαθμίστηκε στην περιοχή. Αυτό μας έφερε αντιμέτωπους με ζητήματα διαπάλης και εξελίξεων, όπου έπρεπε γρήγορα να καταπιαστούμε, αναδεικνύοντάς τα από τη σκοπιά της μαρξιστικής θεωρίας, χωρίς απαραίτητα να υπάρχει αντίστοιχη εμπειρία. Πλευρές όπως η ένταση της εκμετάλλευσης (παρά τους καλύτερους μισθούς), η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών σε αυτή, η διευρυνόμενη αξιοποίηση εργαλείων της Τεχνητής Νοημοσύνης για αύξηση της παραγωγικότητας, που συνυπάρχει με εξαντλητικά ωράρια και άλλες μορφές ξεχειλώματος του εργάσιμου χρόνου, ήρθαν στην ημερήσια διάταξη. Είναι σημεία που θα μπορούσαμε να έχουμε επεξεργαστεί καλύτερα, χωρίς να σημαίνει ότι δεν κάναμε τίποτα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συμβολή των κομματικών μελών στη δημιουργία σωματείων σε μεγάλες επιχειρήσεις, «πρότυπα» καπιταλιστικής ανάπτυξης στην περιοχή. Η ένταση της ιδεολογικής δουλειάς θα συμβάλει πολύπλευρα, καλλιεργώντας όμως ταυτόχρονα ότι το κομματικό μέλος έχει την ευθύνη για τον χώρο, έχει καθοριστική συμβολή στην επεξεργασία θέσεων, με επιχειρήματα και παραδείγματα γειωμένα στον χώρο, χωρίς να αναμένει έτοιμες συνταγές.
Τρίτο ζήτημα, έχει να κάνει με τις δυσκολίες που προκύπτουν στη δράση των κομματικών μελών, με πρώτα τα στελέχη, από τις αλλαγές στη ζωή τους. Στους κλάδους που αναφέρθηκαν παραπάνω και αποτελούν χώρο δράσης μας, είδαμε μια σειρά από συντρόφους μας να μπαίνουν σε νέα φάση ζωής, με νέες ευθύνες από τη δημιουργία της δικής τους οικογένειας. Η στάση τους καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τη δουλειά προηγούμενων χρόνων, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν τόσο στα «κομματικά» καθήκοντα όσο και στα οικογενειακά. Χρειάζεται να μας απασχολήσει πώς θα ανταποκριθούμε στο κομμάτι της διαπαιδαγώγησης των νέων γονέων για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους. Είναι σημαντική η βελτίωση που είδαμε σε επίπεδο ΚΕ, αλλά αδυνατίζει έως τις Τομεακές Επιτροπές και τις ΚΟΒ. Η σύγχρονη πραγματικότητα, με τις νέες συνθήκες δουλειάς και τη σύγχρονη διαπάλη, απαιτεί σοβαρή προσπάθεια από τη δική μας πλευρά. Αυτό αφορά τόσο τη στάση μας μας στο γονεϊκό κίνημα όσο και τη στάση μας απέναντι στη μελέτη γύρω από ζητήματα που αφορούν τα παιδιά, την ανάπτυξή τους. Η ενασχόλησή μας με αυτά τα σύνθετα ζητήματα σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο είναι αναγκαία. Υπάρχει πείρα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις αξιοποιείται σε επίπεδο Οργανώσεων με αντίστοιχο καταμερισμό (π.χ. εκπαιδευτικοί).
Τέλος, ήθελα να σταθώ στο ζήτημα της διαπαιδαγώγησης των νέων συντρόφων ως νέοι εργαζόμενοι. Η αστική τάξη παρεμβαίνει πολύπλευρα, επιδρά σημαντικά στις αντιλήψεις και των κομματικών μελών. Το συναντάμε με διάφορες εκφράσεις, όπως με την ένταση του ατομισμού στους κλάδους μας. Ο τρόπος οργάνωσης της εργασίας, τα εργαλεία και άλλοι επιμέρους τρόποι, π.χ. πρότυπα που καλλιεργούνται, δημιουργούν εύφορο έδαφος για να ευδοκιμήσουν αντιλήψεις ατομικής φυγής, απόσπασης από το σύνολο. Για παράδειγμα, είναι συχνό φαινόμενο οι αλλαγές εργασιακών χώρων ή και η αξιοποίηση της τηλεργασίας για να αποφύγουν την ταλαιπωρία. Είναι δυσκολίες που ακόμα και να φαίνονται ασήμαντες, βαραίνουν τη δουλειά μας. Εχουμε θετική και αρνητική πείρα σε μια σειρά χώρους, ιδιαίτερα την τελευταία τετραετία. Από αυτή τη σκοπιά, ιδιαίτερη φροντίδα χρειάζεται στις Οργανώσεις της Σπουδάζουσας της ΚΝΕ.
Κλείνοντας, πιστεύω ότι τα βήματα που μετράμε φέρνουν στην επιφάνεια τόσο τις αδυναμίες όσο και τις απαιτήσεις. Είμαστε συνολικά ένα μπόι ψηλότερα, γεγονός που αποτυπώνεται σε μια σειρά από μετρήσιμους δείκτες, όπως η οργανωτική ανάπτυξη, τα οικονομικά κ.ά. Ταυτόχρονα, συνυπάρχουν δείκτες που δείχνουν ότι έχουμε ακόμα πλευρές να βελτιώσουμε. Εχουμε την ωριμότητα και την ικανότητα να ανταποκριθούμε στα μεγάλα καθήκοντα που έχουμε μπροστά μας. Τώρα είναι η ώρα να γίνουν και να παγιωθούν ποιοτικές αλλαγές στον τρόπο δουλειάς μας συνολικά.
Στη σελ. 109 των Θέσεων αναφέρεται η ανάγκη ολοκληρωμένης επεξεργασίας θέσεων για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Πράγματι, αυτή η ανάγκη είναι μεγαλύτερη και επιτακτικότερη από ποτέ, για τους εξής λόγους:
- Η δουλειά του συγκεκριμένου κλάδου Εκπαίδευσης έχει μεγάλο κοινωνικό αντίκτυπο και η ποιότητά της είναι δείκτης της ευαισθησίας απέναντι στις αντικειμενικά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Στο παρόν σύστημα, ο κλάδος υπόκειται στις ανάγκες της αγοράς και στη λογική κόστους - οφέλους, ενώ επί του πεδίου βασίζεται κυρίως στην ατομική φιλανθρωπία και στο φιλότιμο, στοιχεία αξιέπαινα αλλά από μόνα τους ανεπαρκή για την κάλυψη των αναγκών,
- Τα έκτακτα μέτρα του 2020 - 2021 είχαν δυσμενείς επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία πολλών ατόμων με ειδικές ανάγκες, αλλά και πολλών μαθητών και μαθητριών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της σημασίας της αποστολής του συγκεκριμένου κλάδου, κάτι που αναγκάστηκε να αναγνωρίσει ακόμα και το παρόν κράτος με τη σχετικά πρόσφατη νομοθεσία περί Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ, Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης), Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης) και ΚΕΔΑΣΥ (επιτροπές αξιολόγησης και υποστήριξης της μάθησης και της προσαρμογής των μαθητών και μαθητριών).
- Η κατάχρηση του διαδικτύου προκαλεί εξάρτηση καθώς και δημιουργία ή έξαρση διαφόρων ψυχικών προβλημάτων, ιδίως στις μικρότερες ηλικίες. Αυτό αντιμετωπίζεται ηθικιστικά από το παρόν κράτος, με επίκληση της ατομικής - οικογενειακής ευθύνης, διότι στην πραγματικότητα η κατάχρηση αυτή είναι επιθυμητή από τις μεγάλες εταιρείες του κλάδου για τη συλλογή στοιχείων και δεδομένων που αξιοποιούνται για διαφήμιση αλλά και για «πρόληψη» των «εγκλημάτων σκέψης».
- Ειδικά οι κλάδοι του ΕΕΠ και του ΕΒΠ μαζικοποιήθηκαν απότομα τα τελευταία χρόνια. Κατά συντριπτική πλειοψηφία, το προσωπικό αυτό είναι προσωρινό και κάθε χρόνο διορίζεται αλλού, ενώ δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που αντιμετωπίζεται με καχυποψία ή και απαξίωση από τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς, στο πλαίσιο της γνωστής κοινωνικής μηχανικής - «αντιπαράθεσης» μονίμων - αναπληρωτών, παλιών - νέων, ΠΕ - ΔΕ κ.λπ. Οι «επιλέξιμοι» για ΕΕΠ και ΕΒΠ των αντίστοιχων πινάκων του ΑΣΕΠ βιώνουν κάθε χρόνο την αβεβαιότητα και το εκβιαστικό δίλημμα να δηλώσουν θέσεις μόνο στον τόπο διαμονής τους, ρισκάροντας να μείνουν άνεργοι / άνεργες, ή να δηλώσουν μια μακρινή περιοχή στην οποία θα αναγκαστούν να εγκατασταθούν με προειδοποίηση μόνο λίγων ημερών αλλά με προοπτική μόνο λίγων μηνών. Επίσης, ζουν στο πετσί τους τον ανερμάτιστο προγραμματισμό του αρμόδιου υπουργείου, που ενδιαφέρεται μόνο για την κατανομή των σχετικών πιστώσεων και όχι για την έγκαιρη κάλυψη των αναγκών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το προσωπικό να μην ξέρει πάρα μόνο κατά προσέγγιση πότε θα διοριστεί.
Στο πλαίσιο διαμόρφωσης ολοκληρωμένης πρότασης για τον κλάδο, προτείνω να ληφθούν υπόψη τα εξής:
- Η ανάγκη για προσωπικό Ειδικής Αγωγής είναι πάγια, διαρκής και μεγαλύτερη από ποτέ, επομένως καλύπτεται αποτελεσματικά μόνο με μαζικούς και μόνιμους διορισμούς. Οι προσλήψεις αναπληρωτών ας καλύπτουν μόνο τυχόν έκτακτα κενά, π.χ. λόγω μακροχρόνιας απουσίας των μονίμων.
- Κατ' εφαρμογή της ευρύτερης στρατηγικής κατακερματισμού της Εκπαίδευσης σε επιμέρους «καταρτίσεις» που οργανώνονται από κρατικοδίαιτες δομές αμφίβολης ποιότητας, το παρόν κράτος μοριοδοτεί τους υποψήφιους και τις υποψήφιες για ΕΕΠ και ΕΒΠ που έχουν κάνει κάποιο «συναφές» με το αντικείμενό τους σεμινάριο, αλλά πρακτικά όχι την προϋπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα.
- Τα προβληματικά επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων ΙΕΚ - ΣΑΕΚ και γενικά όσων εντάσσονται στο Επίπεδο Προσόντων 5 εμφανίζονται και εδώ. Οι ΕΒΠ θεωρούνται απόφοιτοι ΔΕ (Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης), μιας και το παρόν κράτος αρνείται πεισματικά να δεχτεί ότι μετά την ουσιαστική κατάργηση της κατηγορίας ΤΕ (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) και τη συγχώνευσή της με την ΠΕ (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης), απαιτείται η δημιουργία και αναγνώριση νέας εκπαιδευτικής κατηγορίας.
- Το καθηκοντολόγιο των επιμέρους ειδικοτήτων, ιδίως των ΕΒΠ, έχει πολλά ασαφή σημεία και συχνά παραβιάζεται από τη σχολική μονάδα.
- Τα αντίστοιχα πρωτογενή σωματεία δεν είναι ιδιαίτερα δραστήρια, πλην ίσως των γνωστών εθιμοτυπικών ανακοινώσεων. Η ενεργοποίηση των σωματείων αυτών, με συνεχή επαφή και ενημέρωση με το ΕΕΠ και το ΕΒΠ, θα βοηθήσει ώστε το υποψήφιο προσωπικό πρώτον να μάθει για την ύπαρξη καθαυτή του οικείου πρωτογενούς σωματείου και δεύτερον να συνειδητοποιήσει τα οφέλη της συμμετοχής σε αυτό. Το δευτεροβάθμιο όργανο του κλάδου, στο οποίο η Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών ΕΕΠ / ΕΒΠ παίζει σημαντικό ρόλο, θα μπορούσε να συνδράμει προς αυτήν την κατεύθυνση.
Κύριο θέμα του Συνεδρίου είναι πώς ο στόχος μας για «Κόμμα παντός καιρού», για Κόμμα έτοιμο για όλα, δεν θα μείνει ένα γενικό σύνθημα, ένας γενικός στόχος, αλλά θα αποτυπώνεται στην καθημερινή δράση σε οτιδήποτε κι αν κάνουμε.
Η προετοιμασία του Κόμματός μας να αφορά και τη στρατηγική αλλά και την τρέχουσα πολιτική και οργανωτική δράση στις σημερινές συνθήκες, σε μια αδιάσπαστη ενότητα.
Πώς κατακτιέται στην πράξη, μέσα στην κομματική λειτουργία, ο επαναστατικός χαρακτήρας του Κόμματος; Πρέπει να προβληματιστούμε για τη λειτουργία των ΚΟΒ, μιας και εκεί εντοπίζονται όλες οι καθοδηγητικές μας αδυναμίες. Είναι σημαντικό ζήτημα η καθοδηγητική βοήθεια του Γραμματέα της ΚΟΒ, με τακτικές συνεργασίες με τα μέλη της ΚΟΒ, έτσι ώστε να γνωρίζει και να βοηθά σε ζητήματα που αντιμετωπίζει το κάθε μέλος (ζητήματα υγείας, πιέσεις από τον εργασιακό χώρο, οικονομικά κ.λπ.). Οταν το κάνουμε, ανακαλύπτουμε τους λόγους αποστράτευσης και τους αντιμετωπίζουμε.
Δεν πρέπει να θεωρούμε δεδομένο ότι τα κομματικά μέλη θα υλοποιήσουν τις αποφάσεις και τις επεξεργασίες μας χωρίς προηγούμενα να γίνει καλή ιδεολογικοπολιτική συζήτηση μαζί τους, να κατανοηθεί σε όλες τις πτυχές τι κάνουμε και γιατί το κάνουμε. Είναι συχνό φαινόμενο να κατεβαίνει ένα καθηκοντολόγιο με ημερομηνίες, με συσκέψεις, εξορμήσεις, εκδηλώσεις που γεμίζουν το ημερολόγιο. Χωρίς να εξηγήσουμε με απλά λόγια πώς όλες αυτές οι δουλειές, τα καθήκοντα εξυπηρετούν τον στρατηγικό στόχο. Π.χ. τη θέση μας για τον πόλεμο. Με αποτέλεσμα αφενός η παρέμβασή μας να μην οργανώνεται με βάση τους στόχους και το περιεχόμενο που έχουμε αποφασίσει, αφετέρου οι δυνάμεις μας να μην τα κατανοούν αυτά, να οδηγούνται στην απογοήτευση και την αποστράτευση.
Η ΚΟΒ πρέπει να διαμορφώνει το δικό της σχέδιο δράσης αλλά και ιδεολογικού εξοπλισμού. Να παίρνει μέτρα. Για παράδειγμα, σε ΚΟΒ που παρεμβαίνει σε βιοπαλαιστές αγρότες δεν μπορεί να υπάρχει σύγχυση και άγνοια για τις θέσεις του Κόμματος για τους βιοπαλαιστές αγρότες. Πρέπει να λύνεται με συζήτηση και προετοιμασία της ΚΟΒ και στενών οπαδών πάνω σε αυτά τα θέματα. Εχουμε θετικά παραδείγματα που όταν η ΚΟΒ λειτουργεί, η καθοδήγηση και ο Γραμματέας σκύβουν πάνω από τους συντρόφους, καταφέρνουμε και την αφομοίωση νέων μελών και να αναδεικνύονται νέα στελέχη. Σύντροφος δόκιμο μέλος που συμμετείχε στη σχολή, μελετούσε, ερχόταν στις ΚΟΒ, έδρασε μέσα από τον Αγροτικό Σύλλογο του χωριού του, αναδείχθηκε στην Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Ημαθίας, συμμετείχε στην αγροτική επιτροπή της περιοχής.
Να δυναμώσουμε την επαγρύπνηση, την περιφρούρηση. Να γίνει στοιχείο κάθε πλευράς της δράσης μας. Η απαρέγκλιτη εφαρμογή του Καταστατικού είναι επιτακτική για να αντιμετωπιστούν ζητήματα με ένα πολύ μικρό τμήμα του κομματικού μας δυναμικού που έχει τυπική σχέση με το Κόμμα. Οταν δεν πετυχαίνουμε την καθημερινή μας δράση, να τη συνδυάζουμε με τη συγκέντρωση δυνάμεων για την επανάσταση, τότε τη βλέπουμε ξεκομμένα, σε κουτάκια, ίσα - ίσα να βγει η υποχρέωση, κουραζόμαστε, απογοητευόμαστε, με αποτέλεσμα να αποστασιοποιούμαστε. Με αυτό το κριτήριο πρέπει να δούμε και τη δουλειά μας στο εργατικό κίνημα. Το επόμενο διάστημα πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις, να ανοίξουμε πλατιά τα συμπεράσματα των Θέσεων, να τα συζητήσουμε με τον λαό μέσα από συσκέψεις που θα οργανώσουμε.