Eurokinissi

Από τη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ

Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν νέες κυρώσεις κατά των δύο μεγαλύτερων πετρελαϊκών εταιρειών της Ρωσίας, της «Rosneft» και της «Lukoil», καθώς και δεκάδων θυγατρικών, επικαλούμενες την «έλλειψη σοβαρής δέσμευσης της Ρωσίας σε μια ειρηνευτική διαδικασία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία».

Οι νέες αμερικανικές κυρώσεις συμπίπτουν με τη συμφωνία της ΕΕ να απαγορευτεί εντελώς η εισαγωγή ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και με μέτρα εναντίον του «σκιώδους στόλου», με τον οποίο η Μόσχα παρακάμπτει τις «δυτικές» κυρώσεις, όπως ανακοινώθηκε από τη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.

Σήμερα το Λονδίνο οργανώνει σύνοδο της «Συμμαχίας των προθύμων».

Οι νέες κυρώσεις των ΗΠΑ σηματοδοτούν μια στροφή στην προσέγγιση του Αμερικανού Προέδρου, Ντ. Τραμπ, στις διαπραγματεύσεις, για να βρεθεί κάποιος συμβιβασμός στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία. Eίναι η πρώτη φορά που επιβάλλονται κυρώσεις στη Ρωσία μετά την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Γενάρη.

Ο ίδιος δήλωσε ότι έχει «πολύ καλή σχέση» με τον Ρώσο ομόλογό του, αλλά ένιωσε ότι έπρεπε να ακυρώσει την σχεδιαζόμενη συνάντησή τους στη Βουδαπέστη, καθώς «δεν μου φάνηκε σωστό»: «Δεν ένιωθα ότι θα φτάναμε εκεί που έπρεπε. Ετσι το ακύρωσα. Αλλά θα το κάνουμε στο μέλλον... Εχω καλές συζητήσεις».

«Είναι τεράστιες κυρώσεις (...) Ελπίζουμε πως δεν θα διαρκέσουν πάρα πολύ. Ελπίζουμε πως ο πόλεμος θα τερματιστεί», είπε ο Τραμπ, υποδεχόμενος τον γγ του NATO Μ. Ρούτε στον Λευκό Οίκο.

Είχε προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία των ΥΠΕΞ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, Μ. Ρούμπιο και Σ. Λαβρόφ, με τον τελευταίο να δηλώνει πως η θέση της Ρωσίας δεν έχει αλλάξει και πως απορρίπτει μια κατάπαυση του πυρός χωρίς πρώτα να συμφωνηθούν οι βασικοί όροι που θέτει η Μόσχα για τα εδάφη που έχει καταλάβει, για το Ντονμπάς, για τη μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ κ.ά.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, που βρέθηκε χθες στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, ευχαρίστησε τις ΗΠΑ για τις «πολύ σημαντικές» ενεργειακές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, επειδή στέλνουν «ένα καλό μήνυμα προς τις άλλες χώρες του κόσμου να συμμετάσχουν στις κυρώσεις».

Δήλωσε, επίσης, ότι μια εκεχειρία είναι εφικτή, αλλά θα χρειαστεί περισσότερη πίεση στη Μόσχα για να συμβεί αυτό. Απέκλεισε εκ νέου το ενδεχόμενο για εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία.

Με τις κυρώσεις που ανακοίνωσε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών θα δεσμευτούν όλα τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στη «Rosneft» και τη «Lukoil» στις ΗΠΑ, ενώ ταυτόχρονα θα απαγορευτεί σε αμερικανικές εταιρείες και ιδιώτες να κάνουν συναλλαγές μαζί τους. Τα μέτρα περιλαμβάνουν επίσης κυρώσεις κατά δεκάδων θυγατρικών εταιρειών.

Οι ΗΠΑ απειλούν επίσης με δευτερογενείς κυρώσεις σε ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συνεργάζονται με τη «Rosneft» και τη «Lukoil» - στα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται τράπεζες που διευκολύνουν τις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου στην Κίνα, την Ινδία και την Τουρκία.

Μάλιστα, σύμφωνα με οικονομολόγους, η απειλή να στοχοποιηθούν οι τράπεζες που συνεργάζονται με τις δύο εταιρείες ήταν από τα πιο κρίσιμα μέτρα που ανακοινώθηκαν, καθώς θα δυσκολέψει τις εταιρείες που εισάγουν ρωσικό αργό πετρέλαιο: «Ακόμη και αν οι ινδικές, κινεζικές, τουρκικές εταιρείες διύλισης θέλουν να συνεχίσουν να αγοράζουν, οι τράπεζές τους μπορεί να πουν "όχι"».

Οι κρατικές πετρελαϊκές εταιρείες της Κίνας «PetroChina», «Sinopec», CNOOC και «Zhenhua Oil» ανέστειλαν - τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα - τις αγορές ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρεται διά θαλάσσης μετά τις κυρώσεις των ΗΠΑ στις «Rosneft» και «Lukoil», ανέφεραν πηγές του κλάδου στο «Reuters».

Τα δε ινδικά διυλιστήρια φέρονται έτοιμα να περιορίσουν δραστικά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, για να συμμορφωθούν με τις νέες κυρώσεις των ΗΠΑ, μετέδωσε το «Reuters», προκειμένου να προσπεραστεί ένα σημαντικό εμπόδιο για μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ.

Ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, δήλωσε ότι οι κυρώσεις των ΗΠΑ είναι μια «μη φιλική» πράξη και «θα έχουν ορισμένες συνέπειες, αλλά δεν θα επηρεάσουν σημαντικά την οικονομική μας ευημερία».

«Ο ενεργειακός τομέας της Ρωσίας αισθάνεται σίγουρος», είπε, ενώ επισήμανε ότι μία απότομη μείωση της ποσότητας ρωσικού πετρελαίου στη διεθνή αγορά θα οδηγήσει σε αυξήσεις τιμών.

Αναφερόμενος δε στο ενδεχόμενο ενίσχυσης του Κιέβου με «Tomahawk» ή άλλους «δυτικούς» πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, τόνισε ότι «εάν τέτοια όπλα χρησιμοποιηθούν για να πλήξουν ρωσικά εδάφη, η απάντηση θα είναι πολύ σοβαρή, εάν όχι συντριπτική. Ας το σκεφτούν καλά».

Σε αντίστοιχο μήκος κύματος ήταν οι δηλώσεις της εκπροσώπου του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μ. Ζαχάροβα, η οποία πρόσθεσε επίσης ότι η Ρωσία θα εξακολουθεί να είναι ανοικτή σε επαφές με το αμερικανικό ΥΠΕΞ για την εφαρμογή των συμφωνιών που, όπως είπε, επιτεύχθηκαν κατά την τηλεφωνική συνομιλία Τραμπ - Πούτιν στις 16 Οκτώβρη.

«Οι ΗΠΑ είναι ο αντίπαλός μας, και ο φλύαρος "ειρηνοποιός" τους έχει τώρα μπει στον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας. Ναι, δεν πολεμά ενεργά στο πλευρό του Κιέβου, αλλά από τώρα και στο εξής είναι δική του σύγκρουση, όχι του Μπάιντεν», τόνισε ο αναπληρωτής πρόεδρος του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμ. Μεντβέντεφ.

«Κάποιοι θα πουν ότι δεν είχε άλλη επιλογή, πιέστηκε από το Κογκρέσο και άλλους. Αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός: Αυτή η απόφαση είναι μια πράξη πολέμου εναντίον της Ρωσίας. Και τώρα ο Τραμπ έχει ευθυγραμμιστεί πλήρως με την τρελή Ευρώπη», πρόσθεσε.

Οι χώρες της ΕΕ ενέκριναν το 19ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, που περιλαμβάνει απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού LNG.

Η Σλοβακία ήταν η τελευταία χώρα που αντιτάχθηκε, ζητώντας διαβεβαιώσεις από την ΕΕ σχετικά με τις υψηλές τιμές Ενέργειας και την ευθυγράμμιση των κλιματικών στόχων με τις ανάγκες των αυτοκινητοβιομηχανιών και της βαριάς βιομηχανίας.

Η απαγόρευση του LNG θα τεθεί σε ισχύ σε δύο στάδια: Οι βραχυπρόθεσμες συμβάσεις θα λήξουν μετά από έξι μήνες και οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις από την 1/1/2027. Η πλήρης απαγόρευση έρχεται έναν χρόνο νωρίτερα από τον σχετικό χάρτη πορείας της Κομισιόν.

Το νέο πακέτο προσθέτει επίσης νέους ταξιδιωτικούς περιορισμούς για Ρώσους διπλωμάτες και περιλαμβάνει 117 επιπλέον πλοία από τον «σκιώδη στόλο», κυρίως δεξαμενόπλοια, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των πλοίων που υπόκεινται σε απαγορεύσεις σε 558.

Επιπλέον, η ΕΕ επέβαλε περιορισμούς σε 12 εταιρείες από την Κίνα, δύο από την Ταϊλάνδη και τρεις από την Ινδία, στις εξαγωγές «όσον αφορά αγαθά και τεχνολογία διπλής χρήσης καθώς και αγαθά και τεχνολογία που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην τεχνολογική ενίσχυση του τομέα Aμυνας και Aσφάλειας της Ρωσίας».

Πρόκειται για εταιρείες στην εφοδιαστική αλυσίδα, στην προμήθεια ηλεκτρονικών ειδών και εξαρτημάτων, στην κατασκευή εργαλειομηχανών, στην αεροπορική βιομηχανία.

Το Πεκίνο σκοπεύει να αντιδράσει, λαμβάνοντας τα «απαραίτητα μέτρα» και θα «προστατεύσει αποφασιστικά» τα συμφέροντα και την ενεργειακή ασφάλεια των κινεζικών επιχειρήσεων. Οι αντιρωσικές κυρώσεις της ΕΕ και αυτοί οι περιορισμοί «έχουν ήδη επηρεάσει μεγάλα κινεζικά διυλιστήρια και εμπόρους ενεργειακών πόρων», σημειώνει το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου.

Μεταξύ άλλων, επηρεάζονται οι εταιρείες «Tianjin Xishanfusheng International Trading», «Liaoyang Petrochemical Company», «Chinaoil (Hong Kong) Corporation» και «Shandong Yulong Petrochemical».

Η ΕΕ απαγορεύει ακόμη τις συναλλαγές με αρκετές τράπεζες της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Κρατών και συγκεκριμένα της Λευκορωσίας, του Καζακστάν, του Κιργιστάν και του Τατζικιστάν.

Τα κράτη - μέλη της ΕΕ συμφώνησαν για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Κιέβου το 2026 και το 2027. Χθες πάρθηκε η πολιτική απόφαση και στη συνέχεια οι ηγέτες θα αναθέσουν στην Κομισιόν την υποβολή επίσημης νομικής πρότασης.

Η πρόταση της Επιτροπής είναι να χρησιμοποιηθούν τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν «παγώσει» στην Ευρώπη, για να χορηγηθεί ένα «δάνειο αποζημίωσης» ύψους 140 δισ. ευρώ στο Κίεβο.

Ο Μπαρτ Ντε Βέβερ, πρωθυπουργός του Βελγίου, όπου βρίσκονται τα περισσότερα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στο αποθετήριο τίτλων Euroclear, προειδοποίησε χθες πως δεν θα συναινέσει αν δεν λάβει γραπτές δεσμεύσεις από όλα τα άλλα κράτη της ΕΕ ότι θα μοιραστούν την ευθύνη.

Μια λεπτομερής πρόταση αναμένεται τον επόμενο μήνα και η οριστικοποίηση του δανείου μέχρι το τέλος του έτους, αν και ήδη εκφράζονται αντιθέσεις και διαφωνίες για το πώς θα χρησιμοποιηθεί το δάνειο. Ενδεικτικά, η Γαλλία επιμένει ότι το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων θα πάει στην αγορά όπλων από την Ευρώπη, διεκδικώντας «μερτικό» για τη γαλλική πολεμική βιομηχανία.

«Οποιαδήποτε ενέργεια της ΕΕ για την κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε λογαριασμούς της Euroclear θα έχει ως αποτέλεσμα μια επώδυνη αντίδραση από τη Ρωσία», δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μ. Ζαχάροβα. «Η ΕΕ δεν διαθέτει νομικά μέσα για την κατάσχεση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, οπότε η κατάσχεσή τους θα αποτελούσε κλοπή», ισχυρίστηκε.