Αυτές τις μέρες, χιλιάδες νέοι και νέες που πέρασαν σε σχολή μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, δίνουν τη μάχη για να ξεκινήσουν τις σπουδές τους, ενώ και παλιότεροι φοιτητές για να τις συνεχίσουν, με την πραγματικότητα που βιώνουν όσον αφορά την εύρεση φοιτητικής στέγης να είναι αποκαλυπτική: Τα ενοίκια σκαρφαλώνουν στα ύψη, οι φοιτητικές εστίες είναι ελάχιστες και απαξιωμένες, ενώ η κυβέρνηση συνεχίζει το παραμύθι περί «στήριξης των φοιτητών» με μέτρα - ψίχουλα, με αφορμή την επικείμενη επίσκεψη του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ.

Οι εικόνες όλο το προηγούμενο διάστημα με γονείς και πρωτοετείς φοιτητές να γυρίζουν απελπισμένοι από μεσιτικό σε μεσιτικό, ή να ψάχνουν στις διάφορες πλατφόρμες αντικρίζοντας γκαρσονιέρες - κουτιά με 500 και 600 ευρώ τον μήνα, είναι καθημερινές.

Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Φοιτητικών Κατοικιών 2025 της GEOAXIS, στη Θεσσαλονίκη, οι τιμές των ενοικίων έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, με την τιμή να ανεβαίνει - σε σχέση με 10 χρόνια πριν - από 4,8 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο σε 10,1 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, με συνολική αύξηση 108% και ετήσια μεταβολή 5,8% από το 2024 στο 2025.

Με αφορμή τα παραπάνω, για την εκρηκτική κατάσταση που επικρατεί στη φοιτητική στέγη, ο «Ριζοσπάστης» συνομίλησε με δύο φοιτητές που σπουδάζουν στη Θεσσαλονίκη, τον Αστέρη, φοιτητή στο 4ο έτος του τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής και Ηλεκτρονικών Συστημάτων στο ΔΙΠΑΕ και την Λία, δευτεροετή φοιτήτρια στο τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ.

Γύρω στα 400-450 ευρώ είναι η κατώτερη τιμή σήμερα για ένα «λειτουργικό» φοιτητικό σπίτι στη Θεσσαλονίκη, υποστηρίζει ο Αστέρης, με τις τιμές συνεχώς να μετακινούνται προς τα πάνω. «Από το 2019, όπου φοιτούσα στο 1ο έτος μέχρι και σήμερα, οι τιμές έχουν ανέβει ραγδαία...», αναφέρει, ειδικά στις περιοχές όπου υπάρχει ζήτηση, καθώς βρίσκονται κοντά στα πανεπιστήμια (κέντρο, Ανω Πόλη, 40 Εκκλησιές, Τούμπα κ.τ.λ.).

«Πέρυσι μόλις τελείωσε το συμβόλαιο που είχα υπογράψει με τον ιδιοκτήτη, αναγκάστηκα να συμφωνήσω για αύξηση ενοικίου από 350 στα 380 ευρώ τον μήνα (ανεξάρτητα από τους λογαριασμούς), καθώς δεν θα έβρισκα τίποτα πιο φθηνό...», εξηγεί ο ίδιος. Οσο για την αύξηση του στεγαστικού επιδόματος και άλλα επικείμενα μέτρα που διαφημίζει η κυβέρνηση, ο ίδιος τα αντιμετωπίζει ως κοροϊδία, σχολιάζοντας χαρακτηριστικά πως «αυτά φτάνουν για 2-3 μήνες, οι φοιτητές πληρώνουμε ενοίκιο όλο τον χρόνο...», τονίζοντας πως αν προσθέσει κανείς στο νοίκι τα έξοδα από λογαριασμούς, super market κ.τ.λ. καταλαβαίνει πως «κανείς δεν βγαίνει...».

Τα παραπάνω επιβεβαιώνει και η Λία, με βάση τόσο την προσωπική της εμπειρία όσο και των συμφοιτητών, ενώ στην εύλογη ερώτηση «πώς ένας φοιτητής τα βγάζει πέρα;» απαντάει πως δούλευε φέτος σεζόν στη Χαλκιδική, ακόμη και σε δύο δουλειές ταυτόχρονα για μια περίοδο, ενώ εργαζόταν και τον χειμώνα παράλληλα με τις σπουδές για να αντεπεξέλθει, όπως και χιλιάδες άλλοι φοιτητές. «Είναι αρκετά δύσκολο, καθώς είναι όλα πανάκριβα (...) δούλευα για να πληρώνω το ρεύμα μου, τα έξοδά μου και δεν πληρωνόμουν και καλά όπως οι περισσότεροι (...) οι γονείς μου δεν είναι εργολάβοι ή επιχειρηματίες...», σχολίασε καυστικά.

Οσο για το περίφημο φοιτητικό στεγαστικό επίδομα των 1.500 ευρώ ετησίως (για το οποίο βέβαια χρειάζεται να πληρούνται προϋποθέσεις εισοδήματος, φοίτησης κ.τ.λ.), σχολιάζει πως αυτό εξανεμίζεται ήδη πριν καταβληθεί, λέγοντας: «...θα πάρω το επίδομα τον Νοέμβριο, αλλά πληρώνω ήδη το νοίκι από τον Ιούλιο... Μένω στην Ανω Πόλη και δίνω 400 ευρώ...».

Οπως χαρακτηριστικά αναδεικνύει ο Αστέρης, οι εστίες δεν φτάνουν για όλους τους φοιτητές που κάνουν αίτηση για στέγαση, ακόμη και για αυτούς που με τα κριτήρια της κυβέρνησης «δικαιούνται», με αποτέλεσμα να στρέφονται αναγκαστικά στο νοίκι. Συγκεκριμένα, οι φοιτητικές εστίες στο ΔΙΠΑΕ βρίσκονται σε άθλια κατάσταση και αφορούν ...μόνο 20 δωμάτια... τα οποία βρίσκονται στο campus του πανεπιστημίου στη Σίνδο. Ακόμη και σε αυτά τα ελάχιστα δωμάτια «...οι συνθήκες είναι ακατάλληλες για να μείνει ένας φοιτητής το 2025 (...) ταβάνια στάζουν και είναι έτοιμα να πέσουν, ενώ θέρμανση δεν υπάρχει», όπως περιγράφει. «Κάτω από πίεση του φοιτητικού συλλόγου πέρυσι καταφέραμε να υπενοικιαστούν από το πανεπιστήμιο κάποια δωμάτια σε ξενοδοχείο, ώστε οι συνθήκες να γίνουν πιο βιώσιμες για κάποιους συμφοιτητές μας...», συμπληρώνει.

Οσο για τις εστίες του ΑΠΘ, η Λία σημειώνει ότι για να μπει κάποιος σε δωμάτιο παίρνει μέρος ουσιαστικά σε «διαγωνισμό φτώχειας» με λίγους «τυχερούς», ενώ συνολικά οι υποδομές, δωμάτια και κοινόχρηστοι χώροι είναι σε άθλια κατάσταση, ενώ εμφανίζουν και επικινδυνότητα ακόμη και για την ασφάλεια των φοιτητών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πτώση ανελκυστήρα πέρυσι, όπου από τύχη δεν υπήρχαν τραυματίες.

Να σημειωθεί ότι φοιτητικές εστίες καλύπτουν πανελλαδικά λιγότερο από το 6% των φοιτητών.

Κυριολεκτικά και μεταφορικά δίπλα στις ανύπαρκτες, ασυντήρητες ακόμη και επικίνδυνες πανεπιστημιακές εστίες, «ξεπετιούνται» ολοένα και περισσότερες ιδιωτικές διαφημίζοντας ενοίκια «all in» (νοίκι και λογαριασμοί) με «τιμές ευκαιρίας» από 500 έως και 800 ευρώ για 15 έως και 40 τ.μ.

Πρωτοβουλίες τέτοιες ωστόσο παίρνει και το ίδιο το αστικό κράτος, εξαγγέλλοντας ανέγερση εστιών μέσω ΣΔΙΤ, «εστίες με νοίκι», όπου η σύγχρονη και ασφαλής φοιτητική στέγη που πρέπει με ευθύνη του κράτους να διασφαλίζεται ως δικαίωμα, να μεταφράζεται σε «ο έχων πληρώνει» βάζοντας μεταξύ άλλων νέους ταξικούς φραγμούς στις σπουδές.

Είναι προκλητικό ότι αντί για απαντήσεις και μέτρα για την ανακούφιση των λαϊκών οικογενειών ως προς το πολύ οξυμένο πρόβλημα της φοιτητικής στέγης, που αναγκάζει πολλά νέα παιδιά να αφήσουν ή να μην ξεκινήσουν καν τις σπουδές τους, η υπουργός Παιδείας δίνει «συμβουλές» προς τη λαϊκή οικογένεια, να δηλώσουν Σχολές με γεωγραφικά κριτήρια λόγω κόστους σπουδών!

Τη στιγμή που χιλιάδες οικογένειες βρίσκονται σε απόγνωση, η κυβέρνηση αντί να πάρει άμεσα μέτρα για τη στήριξή τους, ψήφισε το κατάπτυστο νομοσχέδιο για την ποινικοποίηση της διεκδίκησης και τις διαγραφές φοιτητών!

Ενόψει του συλλαλητηρίου εργατικών σωματείων, συλλογικών φορέων και φοιτητικών συλλόγων στα εγκαίνια της ΔΕΘ, οι Φοιτητικοί Σύλλογοι Θεσσαλονίκης οργανώνουν Συνέντευξη Τύπου αύριο στις 11 π.μ. στις Α' φοιτητικές εστίες Θεσσαλονίκης, για να αναδείξουν την πραγματικότητα γύρω από τη φοιτητική στέγη και τις φοιτητικές εστίες και να εκφράσουν την εναντίωση της πανεπιστημιακής κοινότητας στο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης για τις διαγραφές φοιτητών, στα μέτρα καταστολής στα πανεπιστήμια και στην ίδρυση των πρώτων ιδιωτικών πανεπιστημίων. Θα παρευρεθούν φοιτητές/τριες που διαμένουν στις εστίες, που βρίσκονται μπροστά στη δοκιμασία εύρεσης φοιτητικής στέγης, καθώς και φοιτητές/τριες οι οποίοι απειλούνται με διαγραφή.

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες της Θεσσαλονίκης θα δώσουν απάντηση, όπως λένε, με τη μαζική συμμετοχή τους στο μεγάλο συλλαλητήριο στη ΔΕΘ, το Σάββατο 6 Σεπτέμβρη, στις 5.30 μ.μ. στην πλατεία ΧΑΝΘ, για ένα σύγχρονο, πραγματικά δημόσιο και δωρεάν πανεπιστήμιο που να στηρίζει τους φοιτητές, με φοιτητική μέριμνα που να καλύπτει το σύνολο των φοιτητών.

• Ο Φοιτητικός Σύλλογος Εστιών του Πολυτεχνείου Κρήτης στα Χανιά διοργανώνει παράσταση διαμαρτυρίας αύριο Πέμπτη στις 12.00 στην Πρυτανεία του Πολυτεχνείου για το οξυμένο πρόβλημα της φοιτητικής στέγης.

Στην Αθήνα το ραντεβού είναι στο υπουργείο Παιδείας στη 1 το μεσημέρι. Στη Θεσσαλονίκη κινητοποιήσεις θα πραγματοποιηθούν στις Φοιτητικές Εστίες του ΑΠΘ στις 11.00 και στο Πάρκο ΧΑΝΘ, απέναντι από τον χώρο της ΔΕΘ, στις 21.00.

«Κανένας μόνος του απέναντι στα προβλήματα! Παίρνουμε την κατάσταση στα χέρια μας, ερχόμαστε σε επαφή με τους φοιτητικούς μας συλλόγους και οργανώνουμε τη συλλογική διεκδίκηση. Ο καθένας μόνος του είναι αδύναμος. Ολοι μαζί μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε!», είναι η απάντηση των φοιτητικών συλλόγων, καθώς η ακαδημαϊκή χρονιά ξεκίνησε με χιλιάδες φοιτητές και φοιτήτριες αντιμέτωπους με τεράστια εμπόδια και μεγάλο άγχος για τις σπουδές τους. Με το μεγάλο πρόβλημα της φοιτητικής στέγης πιο οξυμένο από ποτέ, με την εξεταστική του Σεπτέμβρη να διεξάγεται σε συνθήκες μεγάλου άγχους, στη σκιά του κατάπτυστου νόμου των διαγραφών. Με την τεράστια υποχρηματοδότηση των πανεπιστημίων να μεταφράζεται σε μεγάλες ελλείψεις καθηγητών και πολλά προβλήματα υποδομών, ενώ η κυβέρνηση βαφτίζει «πανεπιστήμια» τα ιδιωτικά κολέγια την ώρα που υποβαθμίζει τις σπουδές.

Οι φοιτητικοί σύλλογοι διεκδικούν:

«Να μην εφαρμοστεί ο κατάπτυστος νόμος των διαγραφών! Να μη διαγραφεί κανείς φοιτητής που προσπαθεί να ολοκληρώσει τις σπουδές του!

Μέτρα ανακούφισης από το κόστος της φοιτητικής στέγης:

- Να εξασφαλιστούν δωρεάν δωμάτια σε όσους φοιτητές κάνουν αίτηση για δωρεάν στέγαση.

- Να αυξηθεί το στεγαστικό φοιτητικό επίδομα με βάση τις αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων. Να διευρυνθούν οι δικαιούχοι. Να καταβάλλεται μηνιαία και όχι στο τέλος του χρόνου.

- Δωρεάν σίτιση, μετακίνηση και ίντερνετ για όλους. Μείωση και πλαφόν στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, ένταξη της φοιτητικής στέγης στο κοινωνικό τιμολόγιο. Κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης και του ΦΠΑ σε πετρέλαιο, βενζίνη, φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια.

- Δικαίωμα μετεγγραφής για όλους τους φοιτητές που το έχουν ανάγκη. Αντιστοίχιση όλων των ομοειδών Τμημάτων, διεύρυνση των οικονομικών - κοινωνικών κριτηρίων, να καταργηθούν οι απαράδεκτοι "κόφτες".

Αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για τις ανάγκες των πανεπιστημίων σε καθηγητές, εκπαιδευτικό προσωπικό, συντήρηση των υποδομών, και όχι για μέτρα καταστολής, κάμερες και τουρνικέ, που δεν έχουν καμία σχέση με την ασφάλεια στις σχολές.

Οχι στα ιδιωτικά πανεπιστήμια και στην υποβάθμιση των πτυχίων μας».

Στο πλαίσιο της μέρας δράσης έχουν προγραμματιστεί μέχρι στιγμής οι εξής κινητοποιήσεις:

Πάτρα, Πρυτανεία Πανεπιστημίου Πατρών, 12.00.

Βόλος, Πρυτανεία Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 11.00.

Λάρισα, Πρυτανεία Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, 12.00.

Ηράκλειο, Περιφέρεια Κρήτης, 13.00.

Ρέθυμνο, Αντιπεριφέρεια Κρήτης, 13.00.

Χανιά, δήμος Χανίων, 13.00.

Ξάνθη, Πρυτανεία Πολυτεχνείου, 11.30.

Καβάλα, κτίριο διοίκησης του ΔΠΘ, 11.30.

Ρόδος, διοικήσεις των σχολών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, 11.30.

Μυτιλήνη, κτίριο διοίκησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, 11.30.