2025 The Associated Press. All

Παρότι μετά τη σύνοδο μεταξύ των Προέδρων των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, και της Ρωσίας, Βλ. Πούτιν, δεν ανακοινώθηκε κάποια συγκεκριμένη συμφωνία, ούτε οι λεπτομέρειες των συνομιλιών, από τις δηλώσεις και τις διαρροές που ακολούθησαν, καθώς και από την έντονη διπλωματική κινητικότητα, ο ανταγωνισμός αυτός είναι φανερό πως περνάει σε άλλη φάση.

Ενώ και οι «συμβιβασμοί» και «διευθετήσεις» που επιχειρούνται, αν τελικά επιτευχθούν, θα είναι εύθραυστοι και σε καμία περίπτωση δεν αναιρούν το δεδομένο, ότι τα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα προετοιμάζονται εντατικά για γενικευμένη μελλοντική σύγκρουση, γιατί οι αιτίες, ο ανταγωνισμός για το μοίρασμα του κόσμου, όπως και η μάχη για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα είναι εδώ.

Είναι ενδεικτικό ότι οι Ευρωπαίοι ΝΑΤΟικοί, που συγκροτούν τον «συνασπισμό των προθύμων», και συγκεκριμένα οι ηγέτες της Γερμανίας, Φρ. Μερτς, της Γαλλίας, Εμ. Μακρόν, της Μ. Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, της Ιταλίας, Τζ. Μελόνι, της Φινλανδίας, Αλ. Στουμπ, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ουρσ. φον ντερ Λάιεν και ο γγ του ΝΑΤΟ, Μ. Ρούτε, μετέβησαν χθες στην Ουάσιγκτον, για να «συνοδέψουν» τον Ουκρανό Πρόεδρο, Β. Ζελένσκι, στον Λευκό Οίκο όπου συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογό του, και να για να συναντηθούν στη συνέχεια οι ίδιοι με τον Τραμπ, υπογραμμίζοντας πως «τα συμφέροντα ασφαλείας της Ευρώπης» πρέπει να ληφθούν υπόψη.

2025 The Associated Press. All

Σε αυτό το φόντο κατά τις χτεσινές συναντήσεις στο επίκεντρο μπήκαν οι «ατσάλινες εγγυήσεις ασφαλείας» που ζητάνε οι Ευρωπαίοι, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, αν όχι με αμερικανικά στρατεύματα, τουλάχιστον με αμερικανικό εξοπλισμό, το ερώτημα «πόσο μακριά είναι διατεθειμένες οι ΗΠΑ να φτάσουν όσον αφορά τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία», όπως δήλωσε ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, ενόψει της συνάντησης στον Λευκό Οίκο. Ενώ και στις δηλώσεις τους πριν ξεκινήσει η συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών, οι Ευρωπαίοι έθεσαν ξανά και ξανά το ζήτημα αυτό, αλλά και της κατάπαυσης του πυρός πριν από μια τριμερή συνάντηση Ρωσίας - Ουκρανίας - ΗΠΑ, ενδεχόμενο που αρνούνται τόσο η Ρωσία, όσο πλέον και οι ΗΠΑ.

Νωρίτερα, ο Ζελένσκι συναντήθηκε στην Ουάσιγκτον με τους Ευρωπαίους δηλώνοντας ότι «πρέπει να ασκηθεί πίεση στη Ρωσία, και πρέπει να είναι κοινή πίεση - από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη». Δήλωσε δε «την ετοιμότητα του Κιέβου για μια πραγματική εκεχειρία και για τη δημιουργία μιας νέας αρχιτεκτονικής ασφάλειας».

Στη συνέντευξη Τύπου πριν την έναρξη της συνάντησης Τραμπ - Ζελένσκι, ερωτηθείς ο Αμερικανός Πρόεδρος εάν οι μελλοντικές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν αμερικανικά στρατεύματα, δεν το απέκλεισε, ούτε διευκρίνισε πώς θα συμμετέχουν οι ΗΠΑ: «Οσον αφορά την ασφάλεια, θα υπάρξει πολλή βοήθεια... Είναι η πρώτη γραμμή άμυνας επειδή είναι εκεί, η Ευρώπη, αλλά θα τους βοηθήσουμε κι εμείς, θα συμμετέχουμε».

Ο Ουκρανός Πρόεδρος, όταν ρωτήθηκε ποιες εγγυήσεις ασφαλείας χρειάζεται από τον Τραμπ, απάντησε: «Τα πάντα»: Εναν ισχυρό ουκρανικό στρατό - όπλα, εκπαίδευση, εξοπλισμό, πληροφορίες. Και εξαρτάται από τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους «συμμάχους».

Σε ερώτηση από ποιον αναμένει να τερματίσει τον πόλεμο, από τον Ζελένσκι ή τον Πούτιν, ο Τραμπ απάντησε ότι «θα συνεργαστούν με την Ουκρανία και τη Ρωσία για να διασφαλίσουν μια μακροπρόθεσμη ειρήνη». «Αν όλα πάνε καλά σήμερα (σ.σ. χθες), θα έχουμε μια (τριμερή συνάντηση)... Νομίζω ότι θα έχουμε μια λογική πιθανότητα να τερματίσουμε τον πόλεμο όταν το κάνουμε αυτό».

Μάλιστα ο Πρόεδρος των ΗΠΑ είπε πως ο Ρώσος ομόλογός του περιμένει τηλέφωνό του μετά τις συναντήσεις που είχε στον Λευκό Οίκο με τον Ουκρανό Πρόεδρο και τους Ευρωπαίους ηγέτες. «Περιμένει το τηλεφώνημά μου όταν τελειώσουμε με αυτήν τη συνάντηση», είπε ο Τραμπ.

Είπε, επίσης, ότι μπορεί να γίνει ή να μην γίνει μια τριμερής συνάντηση. Αν δεν γίνει, ο Τραμπ είπε ότι οι μάχες θα συνεχιστούν. Αν γίνει, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ πιστεύει πως υπάρχει «καλή πιθανότητα να τερματιστεί ο πόλεμος».

«Τερματισμός», που μετά και τη συνάντηση της περασμένης Παρασκευής στην Αλάσκα θα προβλέπει μια συμφωνία - «πακέτο» με πάγωμα της γραμμής του μετώπου, αλλαγή συνόρων και κάποιου είδους εγγυήσεων «ασφαλείας» με ξένα στρατεύματα στο έδαφος, παράγοντες όλα για ένα νέον γύρο αντιπαράθεσης στην επόμενη «στροφή»...

Συγκεκριμένα ο Πούτιν φέρεται να πρότεινε στον Τραμπ να σταματήσει η ρωσική επίθεση και να «παγώσει» η γραμμή του μετώπου στην Ουκρανία, με αντάλλαγμα ο ουκρανικός στρατός να αποσυρθεί από το σύνολο του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), το οποίο οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν κατά περίπου 85%. Για Χερσώνα και Ζαπορίζια εμφανίστηκε θετικός να παγώσει το μέτωπο στα εδάφη που ελέγχει στρατιωτικά.

Τραμπ και Γουίτκοφ ενημέρωσαν τον Ουκρανό Πρόεδρο πως ο Πούτιν είπε ότι, μέχρι να συμβεί αυτό, δεν μπορεί να υπάρξει κατάπαυση του πυρός και πως ο Πούτιν θα μπορούσε να δεσμευθεί, στο πλαίσιο μιας διευθέτησης, να μην εξαπολύσει οποιαδήποτε νέα επίθεση εναντίον της Ουκρανίας.

Η Ρωσία απορρίπτει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ζητά επιπλέον «αποστρατιωτικοποίηση», δηλαδή να πάψουν οι Δυτικοί να στέλνουν όπλα και να επιβληθούν περιορισμοί στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.

Επίσης εμμένει στη θέση της ότι επιδιώκει συνολική «συμφωνία ειρήνης» και πως μια εκεχειρία θα λειτουργούσε σαν μια «παγίδα» για την ίδια και μια ευκαιρία για την Ουκρανία να ανασυγκροτηθεί.

Το αίτημα για άνευ όρων κατάπαυση του πυρός απέρριψε και ο Τραμπ χτες ενημερώνοντας τους Ευρωπαίους ηγέτες που το έθεταν ξανά και ξανά, λέγοντας πως «ο καλύτερος τρόπος για να τερματιστεί ο φρικτός πόλεμος ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία είναι να πάμε απευθείας σε Ειρηνευτική Συμφωνία, η οποία θα τερματίσει τον πόλεμο, και όχι σε μια απλή Συμφωνία Εκεχειρίας, οι οποίες συχνά δεν διαρκούν».

Στο μεταξύ, σε δηλώσεις του την Κυριακή ο Τραμπ υποστήριξε ότι ο Ζελένσκι θα μπορούσε να «τερματίσει» τον πόλεμο με τη Ρωσία «σχεδόν αμέσως αν το θέλει ή μπορεί να συνεχίσει τον πόλεμο».

«Δεν υπάρχει περίπτωση να ανακτηθεί η Κριμαία που δόθηκε από τον Ομπάμα (πριν από 12 χρόνια, χωρίς να πέσει ούτε τουφεκιά!) και να υπάρξει ένταξη στο NATO για την Ουκρανία. Μερικά πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ», τόνισε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ.

Πάντως, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, στην Αλάσκα δεν συζητήθηκε το ζήτημα μιας τριμερούς συνόδου κορυφής ανάμεσα στον Ρώσο, τον Αμερικανό και τον Ουκρανό Πρόεδρο. Ο Πρόεδρος Πούτιν, στις κοινές δηλώσεις που έκανε με τον Τραμπ μετά τη σύνοδο κορυφής, τον κάλεσε «την επόμενη φορά στη Μόσχα», ωστόσο, σύμφωνα με το Κρεμλίνο, δεν έχει οριστεί η επόμενη συνάντηση των δυο ηγετών.

Κατά τα άλλα, οι δυο ηγέτες έκαναν λόγο για «χρήσιμες, ειλικρινείς και εποικοδομητικές» συνομιλίες.

«Συμφωνήσαμε σε πολλά σημεία αλλά υπάρχουν κάποια λίγα που δεν συμφωνήσαμε και είναι σημαντικά», είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών με τον Ρώσο ομόλογό του και πρόσθεσε: «Δεν φτάσαμε σε συμφωνία σήμερα, αλλά υπάρχει η πιθανότητα να φτάσουμε».

Παράλληλα ο Τραμπ δήλωσε ότι δεν θα χρειαστεί να σκεφτεί την επιβολή ανταποδοτικών δασμών σε χώρες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο αυτή τη στιγμή, αλλά ίσως το κάνει «σε δύο ή τρεις εβδομάδες».

Από την πλευρά του, ο Πούτιν αφού ισχυρίστηκε ότι το εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ - Ρωσίας έχει ανέβει κατά 20%, εξέφρασε την ελπίδα να ενταθεί η οικονομική συνεργασία στους τομείς της τεχνολογίας, στο Διάστημα, στην Αρκτική κ.λπ.

«Οι χώρες μας έχουν συμφέρον να δώσουν ένα τέλος για να φτάσουμε σε μια μακροχρόνια λύση, αλλά θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα βαθύτερα αίτια της σύγκρουσης και θα πρέπει να αποκατασταθεί μια δίκαιη ισορροπία ασφαλείας στην Ευρώπη», ανέφερε ο Ρώσος Πρόεδρος. «Και αυτό αφορά και την ασφάλεια της Ουκρανίας», πρόσθεσε, ενώ κάλεσε τους Ευρωπαίους «να μην υπονομεύσουν την πρόοδο που σημειώσαμε».

Επανέλαβε ότι η κατάσταση στην Ουκρανία αποτελεί «θεμελιώδη απειλή για την ασφάλεια» της Ρωσίας.

Ανέφερε ακόμα ότι με την κυβέρνηση Τραμπ θα αναπτυχθούν και πάλι οι εμπορικές και επιχειρηματικές σχέσεις Ρωσίας - ΗΠΑ, σημειώνοντας ότι η συνάντηση στην Αλάσκα «θα μας επιτρέψει να γυρίσουμε σελίδα και να επιστρέψουμε στη συνεργασία».

«Οι σημερινές συμφωνίες θα γίνουν σημείο αναφοράς, όχι μόνο για την επίλυση του ουκρανικού προβλήματος, αλλά επίσης για να δρομολογηθεί η αποκατάσταση επιχειρηματικών, ρεαλιστικών σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ», είπε ακόμη ο Πούτιν.

Σύμφωνα πάντως με την Ιταλίδα πρωθυπουργό, Τζ. Μελόνι, ο Τραμπ και ο Πούτιν συζήτησαν εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής.

«Το κρίσιμο σημείο παραμένουν οι εγγυήσεις ασφαλείας για την αποτροπή νέων ρωσικών εισβολών, και αυτή είναι η πτυχή όπου καταγράφηκαν οι πιο ενδιαφέρουσες εξελίξεις στο Ανκορατζ», σημείωσε η Ιταλίδα πρωθυπουργός.

Η Μελόνι είπε ότι ο Τραμπ αναφέρθηκε σε μια προηγούμενη ιταλική πρόταση για εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία «εμπνευσμένη από το Αρθρο 5 του ΝΑΤΟ», δήλωση που επανέλαβε και στη χτεσινή συνάντηση.

«Το σημείο εκκίνησης της πρότασης είναι ο ορισμός μιας ρήτρας συλλογικής ασφάλειας που θα επέτρεπε στην Ουκρανία να επωφεληθεί από την υποστήριξη όλων των εταίρων της, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, έτοιμη να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση που δεχθεί ξανά επίθεση», δήλωσε η Μελόνι.

Η Φον ντερ Λάιεν ανέφερε μεταξύ άλλων πως «δεν μπορεί να υπάρχουν περιορισμοί στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας» και πως αυτή πρέπει να γίνει ένας «ατσάλινος σκαντζόχοιρος».

Ακόμα, είπε πως η ΕΕ θα συνεχίσει δυναμικά να ενισχύει και να αυξάνει την «αμυντική» ικανότητα της Ευρώπης, καθώς και τη βιομηχανική/πολεμική βάση της Ουκρανίας και ιδιαίτερα στον τομέα των drones. Υπογράμμισε επίσης πως η ΕΕ συνεχίζει να υποστηρίζει την πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξή της και ανέφερε πως η Κομισιόν ετοιμάζει τον Σεπτέμβρη το 19ο πακέτο οικονομικών κυρώσεων προς τη Ρωσία. Τέλος, χαιρέτισε την προθυμία του Ντόναλντ Τραμπ να προσφέρει στην Ουκρανία «εγγυήσεις ασφάλειας τύπου ΝΑΤΟ».

Από την πλευρά του, ο Β. Ζελένσκι επανέλαβε ότι το ζήτημα της εδαφικής ακεραιότητας μπορεί να συζητηθεί μόνο σε τριμερή σύνοδο κορυφής ανάμεσα στους ηγέτες της Ουκρανίας και της Ρωσίας.

Ενδεικτική είναι και η δήλωση της επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κ. Κάλας: «Η νίκη για την Ουκρανία σε αυτόν τον πόλεμο δεν χρειάζεται να αφορά αποκλειστικά την ανακατάληψη των κατεχόμενων εδαφών.

Εάν η Ουκρανία μπορέσει να εξασφαλίσει τις εγγυήσεις ασφάλειας τύπου Αρθρου 5, που συζητούνται τώρα (...) τότε αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί μια μορφή νίκης».

Εξάλλου την Κυριακή το απόγευμα συνεδρίασαν και οι ηγέτες του «Συνασπισμού των Προθύμων» υπό την προεδρία της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, δηλώντας πως ο συνασπισμός είναι «έτοιμος να διαδραματίσει ενεργό ρόλο» για να εξασφαλιστεί η Ουκρανία «από γη, αέρα και θάλασσα». «Δεν πρέπει να τεθούν περιορισμοί στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας ή στη συνεργασία της με τρίτες χώρες. Η Ρωσία δεν μπορεί να έχει βέτο στην πορεία της Ουκρανίας προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ», ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους.

Στη συνάντηση συμμετείχε και ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης. Οπως λένε από το Μαξίμου, η ελληνική κυβέρνηση «μένει σταθερή στις πάγιες θέσεις της για την ανάγκη άμεσης εκεχειρίας και τη σημασία των εγγυήσεων ασφαλείας και της αμερικανικής συμμετοχής σε αυτές».

Η Ρωσία δεν θεωρεί την αποστολή στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία «ως βιώσιμη λύση για τη σύγκρουση» και θεωρεί τις πρόσφατες δηλώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με το θέμα προκλητικές, ανακοίνωσε το ρωσικό ΥΠΕΞ λίγες ώρες πριν τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο.

«Σε μια εποχή που υπάρχει μια πραγματική προσπάθεια για μια ολοκληρωμένη, δίκαιη και διαρκή επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης των βαθύτερων αιτίων της, συνεχίζουν να ακούγονται δηλώσεις από το Λονδίνο που όχι μόνο έρχονται σε αντίθεση με τις προσπάθειες της Μόσχας και της Ουάσιγκτον, αλλά φαίνεται επίσης να στοχεύουν στην υπονόμευσή τους», ανέφερε το ρωσικό ΥΠΕΞ.

Να σημειωθεί επίσης πως ο Ρώσος Πρόεδρος είχε μπαράζ τηλεφωνικών επικοινωνιών με ηγέτες «εταίρους», ενημερώνοντάς τους για όσα ειπώθηκαν στην Αλάσκα, όπως με τους ηγέτες της Κίνας, της Ινδίας, του Καζακστάν, της Λευκορωσίας, του Ουζμπεκιστάν κ.ά.