Eurokinissi

Τα τελευταία χρόνια το κόστος της Ενέργειας έχει εκτοξευτεί ως συνέπεια της «απελευθέρωσης» της αγοράς, της πολιτικής της «πράσινης μετάβασης» και του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Και τώρα, παρά τις όποιες φανφάρες της κυβέρνησης περί μείωσης του κόστους, τα νοικοκυριά ζουν ξανά τον εφιάλτη της αναμονής του λογαριασμού σε συνθήκες καύσωνα που αντικειμενικά λόγω της χρήσης κλιματιστικών η κατανάλωση αυξάνεται.

Σύμφωνα, λοιπόν, με το νέο δελτίο του Δείκτη Τιμών Ενέργειας για οικιακή χρήση (HEPI), τον Ιούλιο τα τιμολόγια ρεύματος των ελληνικών νοικοκυριών, παρουσίασαν αύξηση για τρίτο μήνα στη σειρά. Η αύξηση διαμορφώθηκε σε 5% τον προηγούμενο μήνα και ήρθε να προστεθεί στο άλμα κατά 3% του Ιουνίου και 6% του Μαΐου. Ως συνέπεια, η τελική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας (συμπεριλαμβανομένων των ρυθμιζόμενων χρεώσεων, τελών, φόρων αλλά και της επιδότησης) ήταν 25,2 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα στην Αθήνα. Η αύξηση είναι 1,14 λεπτά σε σχέση με τον Ιούνιο, όταν είχε κλείσει στα 24,06 λεπτά ανά κιλοβατώρα.

Επιπλέον, η μέση τελική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για τους οικιακούς καταναλωτές στην Ευρώπη σημείωσε αύξηση 2% τον Ιούλιο, καθώς η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω του καλοκαιριού άρχισε να ενισχύει τη ζήτηση για ψύξη.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι όμιλοι του κλάδου με την κυβέρνηση και τη Ρυθμιστική Αρχή, εισάγουν ένα ακόμα «εργαλείο» για να εξυπηρετήσουν την κερδοφορία των επιχειρηματιών. Μετά τα χρωματιστά χαράτσια με τα πράσινα, μπλε και κίτρινα τιμολόγια, που όχι μόνο δεν ανέκοψαν την οικονομική αφαίμαξη των νοικοκυριών, όπως έλεγαν όταν τα πρωτοεισήγαγαν, αλλά αντίθετα έδωσαν πολλές «επιλογές» ξεζουμίσματος, οι όμιλοι της Ενέργειας σε συνεργασία με την κυβέρνηση φέρνουν το λεγόμενο «κόκκινο τιμολόγιο».

Αυτό εισηγήθηκε η Ρυθμιστική Αρχή και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Θυμίζουμε ότι με το ισχύον πλαίσιο στην αγορά διατίθενται τρεις κατηγορίες τιμολογίων: Τα μπλε (σταθερά), τα κυμαινόμενα (κίτρινα και πράσινα), ειδική κατηγορία με ανακοίνωση της τιμής εκ των προτέρων την 1η κάθε μήνα και τα δυναμικά (πορτοκαλί, για τους καταναλωτές με «έξυπνους» μετρητές).

Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, ενδεικτικά τα ευέλικτα κόκκινα τιμολόγια μπορεί να περιλαμβάνουν:

- Κλιμακωτή τιμολόγηση ανά επίπεδο κατανάλωσης. Για παράδειγμα, μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ/ημέρα ή ευρώ/μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ/KWh) ανά βαθμίδα κατανάλωσης, καθ' όλη τη διάρκεια της Σύμβασης Προμήθειας. Στην πραγματικότητα, θα μπορούν να υπάρχουν διαφορετικές χρεώσεις ανά ημέρα, ίσως και διαφορετικές κατά τη διάρκεια της ίδιας μέρας, στη λογική του να ωθούν τους καταναλωτές να καταναλώνουν σε ώρες χαμηλής ζήτησης. Αν δεν γίνει αυτό, τότε θα χρεώνονται με υψηλές τιμές. Αλλωστε, όπως προκύπτει από το σχέδιο, «το ευέλικτο στοιχείο του τιμολογίου δύναται να περιλαμβάνει και διαφοροποίηση της τιμής λόγω κατανάλωσης σε ώρες μη αιχμής (peak - off-peak)».

- Σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ/ημέρα ή ευρώ/μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ/KWh) ανά βαθμίδα κατανάλωσης και μία σταθερή πάγια χρέωση προμήθειας (ευρώ/ημέρα ή ευρώ/μήνα) ή/και μία σταθερή τιμή προμήθειας (ευρώ/kWh) για την εκτός βαθμίδας κατανάλωση, καθ' όλη τη διάρκεια της Σύμβασης Προμήθειας.

Κύρια χαρακτηριστικά των ευέλικτων τιμολογίων είναι η ελάχιστη διάρκεια της Σύμβασης Προμήθειας των Ευέλικτων Προϊόντων ορισμένου χρόνου, που είναι 12 μήνες, όπως και η χρέωση ρήτρας πρόωρης αποχώρησης του πελάτη από τη Σύμβαση Προμήθειας. Στην περίπτωση αυτή, η ρήτρα είναι αναλογική και μειώνεται ανάλογα με το κόστος για τον προμηθευτή από πρόωρη αποχώρηση του πελάτη.

Κι ενώ τα νοικοκυριά, παλεύουν με τις επιπτώσεις της απελευθερωμένης αγοράς, της πράσινης μετάβασης και του χρηματιστηρίου της Ενέργειας, παραγωγοί και προμηθευτές, κάνουν πάρτι και θησαυρίζουν ακριβώς από αυτήν τη λειτουργία της αγοράς.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία η υπερπροσφορά των ΑΠΕ μειώνει τις τιμές ρεύματος, κάτι που βέβαια μπορεί να μην φτάνει ως όφελος στους καταναλωτές, όπως προκύπτει από τους λογαριασμούς ρεύματος, ωστόσο, αυτό οδηγεί στο εξής αποτέλεσμα: Για κάποιες ώρες της ημέρας οι παραγωγοί να πληρώνουν αντί να πληρωθούν για την Ενέργεια που διαθέτουν στο σύστημα και οι προμηθευτές να... πληρώνονται για να την αγοράσουν. Αυτές οι αρνητικές τιμές ρεύματος στη χονδρεμπορική αγορά εμφανίστηκαν για 5η συνεχή μέρα χτες, ενώ το Σάββατο και την Κυριακή η τιμή της μεγαβατώρας ήταν στα... -12,92 ευρώ με τους προμηθευτές και τις βιομηχανίες που προμηθεύονται Ενέργεια βάσει ωριαίας τιμολόγησης να βγάζουν τεράστια κέρδη.

Μία άλλη σημαντική επίπτωση στο εισόδημα των λαϊκών νοικοκυριών έρχεται από το πανάκριβο αμερικάνικο LNG, το μερίδιο του οποίου όλο και μεγαλώνει εκτοξεύοντας τις τιμές. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το αμερικανικό LNG βρίσκεται μια ανάσα από το ρωσικό και όλα δείχνουν ότι είναι θέμα χρόνου να το ξεπεράσει, πολύ προτού μπει σε εφαρμογή η περίφημη συμφωνία ΗΠΑ - ΕΕ για τους δασμούς.

Σύμφωνα με πηγές της ΔΕΣΦΑ, από την αρχή του έτους μέχρι και το πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου, κατέφτασαν στη Ρεβυθούσα φορτία που αντιστοιχούν σε 18,3 Τεραβατώρες, στις οποίες θα πρέπει να συνυπολογιστεί και 1 TWh από το FSRU Αλεξανδρούπολης, στον ένα περίπου μήνα που πρόλαβε φέτος να δουλέψει. Απ' αυτές τις 19,3 TWh, το αμερικανικό LNG αντιστοιχούσε σε ποσοστό άνω του 80%. Στο ίδιο διάστημα, έγιναν εισαγωγές μέσω του αγωγού από το Σιδηρόκαστρο στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, ποσοτήτων 20,8 Τεραβατώρων, ρωσικού κυρίως αερίου.

Ενώ δηλαδή τέτοια εποχή πέρυσι, τα ποσοστά ήταν στο 30% (LNG) - 50% (ρωσικό), σήμερα η αναλογία έχει σχεδόν αντιστραφεί και βρίσκεται σύμφωνα με πηγές του ΔΕΣΦΑ στο 41% (LNG) - 44% (ρωσικό), με το υπόλοιπο ποσοστό να αφορά το αζέρικο αέριο που εισάγουμε μέσω του αγωγού TAP. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι τον Ιούλιο του 2024, το ρωσικό αέριο είχε επανέλθει σε επίπεδα προ της εισβολής στην Ουκρανία και είχε φτάσει να καλύπτει το 60% των εγχώριων αναγκών.