Ολα αυτά έχουν γίνει καθεστώς στους χώρους δουλειάς, με το νομοθετικό οπλοστάσιο που διαμόρφωσαν οι κυβερνήσεις ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και τα στηρίγματά τους, για τη θωράκιση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων.

Κοντά στα παραπάνω και ο συνειδητός αποδεκατισμός της Επιθεώρησης Εργασίας (πλέον «ανεξάρτητη αρχή»), ώστε να θωρακίζεται και η «ασυλία» της εργοδοσίας, χώρια που η διορισμένη από την κυβέρνηση διοίκησή της έφτασε σήμερα να ολοκληρώσει μια μεθόδευση χρόνων: Οπως φαίνεται από την ετήσια έκθεσή της για το 20204, έσβησε από τον χάρτη τα μισά και πλέον θανατηφόρα εργατικά «ατυχήματα», αφού για πρώτη φορά δεν αναφέρει τον αριθμό όσων θανατηφόρων εργατικών «ατυχήματων» έχουν - όπως λέει - «παθολογικά ή τροχαία αίτια».

Να σημειωθεί εδώ ότι η διοίκηση της «ανεξάρτητης αρχής» δημοσιοποίησε την έκθεση στις 20 Ιουνίου 2025, καθυστερώντας 80 μέρες (!), αφού ήταν υποχρεωμένη να τη δημοσιοποιήσει μέχρι τις 31 Μάρτη... Προφανώς τα «μαγειρέματα» θέλουν τον χρόνο τους.

Κάπως έτσι, οι πανηγυρικοί ισχυρισμοί περί «επιχειρησιακής ετοιμότητας», του διοικητή της Επιθεώρησης Γ. Τσιλιβάκη (ο οποίος έχει χαρακτηρίσει τους εργαζόμενους «περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων»!), αποδεικνύονται ξανά «φύκια για μεταξωτές κορδέλες», καθώς φτάσαμε πια στα μέσα του 2025 και οι επιθεωρητές Εργασίας μόλις τώρα μαθαίνουν για τον φετινό προγραμματισμό.

Την ώρα λοιπόν που η κυβέρνηση με στοχευμένες διαρροές «ενημερώνει» ότι στο επικείμενο αντεργατικό νομοσχέδιο κατοχύρωσης της 13ωρης δουλειάς σε έναν εργοδότη θα περιλαμβάνονται διατάξεις «για την υγεία και την ασφάλεια της εργασίας», η ίδια η κατάσταση της Επιθεώρησης Εργασίας αποκαλύπτει την τραγική πραγματικότητα. Ταυτόχρονα, η διοίκηση της «ανεξάρτητης αρχής» επικαλείται ως άλλοθι την «ψηφιακή κάρτα», όπως και τα tablets, τα σεμινάρια και τις τεχνικές αξιολόγησης κινδύνου (risk analysis), μπας και κρυφτεί το γεγονός ότι όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις έχουν αφήσει χωρίς προσωπικό τις Επιθεωρήσεις Εργασιακών Σχέσεων και τις Επιθεωρήσεις για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία.

Ενδεικτικά, το 2017 υπηρετούσαν 373 επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων και 245 επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας. Το 2024 υπηρετούσαν 408 επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων και 243 επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας! Την ίδια περίοδο λοιπόν που ο συνολικός αριθμός επιθεωρητών έμενε ουσιαστικά στάσιμος, καταγράφεται άνοδος των εργαζομένων και των επιχειρήσεων που πρέπει να ελεγχθούν. Συγκεκριμένα, το 2017 ο αριθμός των μισθωτών ήταν 2,5 εκατομμύρια και των επιχειρήσεων (μόνο στον ιδιωτικό τομέα) 291.876, και το 2024 είχαν καταγραφεί 3 εκατομμύρια μισθωτοί και 351.552 επιχειρήσεις.

Αυτό σημαίνει ότι ενώ ο αριθμός των μισθωτών και των επιχειρήσεων (δηλαδή το αντικείμενο ελέγχου της Επιθεώρησης Εργασίας) αυξήθηκε κατά 20% και 20,5% αντίστοιχα, ο αριθμός των υπηρετούντων στην Επιθεώρηση Εργασίας αυξήθηκε μόνο κατά 5,3%!

Με άλλα λόγια, σε καθέναν επιθεωρητή Εργασιακών Σχέσεων αναλογούν προς έλεγχο πάνω από 800 επιχειρήσεις και 7.350 εργαζόμενοι, και σε καθέναν επιθεωρητή Ασφάλειας και Υγείας σχεδόν 1.500 επιχειρήσεις και 12.350 εργαζόμενοι.

Είναι προφανές ότι όσο φιλότιμο και να διαθέτουν οι εργαζόμενοι στις Επιθεωρήσεις Εργασίας δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αντεπεξέλθουν στον όγκο του έργου που τους έχει ανατεθεί. Οι κυβερνήσεις όχι μόνο το γνωρίζουν αλλά έχουν φροντίσει γι' αυτό, δίνοντας «αέρα στα πανιά» της εργοδοτικής αυθαιρεσίας.

Σε σχέση με το περιεχόμενο της έκθεσης, όπως προαναφέρθηκε είναι τεράστια η πρόκληση για τους εργαζόμενους, που κάθε τρεις μέρες θρηνούν και έναν συνάδελφό τους στο μεροκάματο, και για τα σωματεία που παλεύουν για μέτρα προστασίας στους χώρους δουλειάς το γεγονός ότι για πρώτη φορά δεν αναφέρεται καν ο αριθμός των θανατηφόρων εργατικών «ατυχημάτων» που χαρακτηρίζονται «παθολογικά ή τροχαία».

Πρόκειται για την κατάληξη μιας μεθόδευσης που ξεκίνησε το 2023, με τον τότε διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας να ζητά από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να συστήσει στους εισαγγελείς Πρωτοδικών και αυτοί στις αστυνομικές αρχές ότι «δεν προβλέπεται κατά τον νόμο η σύνταξη έκθεσης έρευνας επί των ήσσονος σοβαρότητας εργατικών ατυχημάτων»! Μια σύσταση που μετατράπηκε σε εντολή προς την Αστυνομία και το Λιμενικό να μη δίνουν παραγγελία για «έρευνα αιτιών και συνθηκών» εργατικών «ατυχημάτων», αν αυτά εντάσσονται στην κατηγορία «ήσσονος σημασίας»!

Το τι σημαίνει «ήσσονος σημασίας» εργατικό «ατύχημα» αποκαλύφθηκε σε όλες τις μέχρι σήμερα εκθέσεις απολογισμού της «ανεξάρτητης αρχής», στις οποίες αναφέρει: «Διευκρινίζεται πως από τα εργατικά ατυχήματα που αναγγέλλονται στην Επιθεώρηση Εργασίας, καταχωρίζονται μεν αλλά δεν διερευνώνται ως προς τα αίτιά τους όσα έχουν παθολογική ή τροχαία αιτιολογία».

Και αυτό αφορά και τους τραυματισμούς και τους θανάτους εργαζομένων.

Παρακολουθώντας την πορεία των «ατυχημάτων» που διερευνώνται τα τελευταία χρόνια, γίνεται φανερή η διαρκής προσπάθεια συγκάλυψης των ευθυνών κράτους και εργοδοσίας. Συγκεκριμένα, η ίδια η διοίκηση της Επιθεώρησης Εργασίας αναφέρει στις εκθέσεις ότι από το σύνολο των «ατυχημάτων» και των θανατηφόρων διερευνήθηκαν αντίστοιχα:

- Το 2021 το 73% και το 46%.

- Το 2022 το 68% και το 45%.

- Το 2023 το 52% και το 43%.

- Το 2024 διερευνήθηκε μόλις το 36% του συνόλου των «ατυχημάτων» (!), ενώ δεν γνωρίζουμε το σύνολο των θανατηφόρων εργατικών «ατυχημάτων», καθώς πλέον δεν αναφέρεται στην έκθεση.

Ετσι, όχι μόνο θάβονται ως στοιχεία οι θάνατοι από παθολογικά αίτια ή τροχαία, αλλά δεν διερευνάται καν αν έχουν ως αίτια τις συνθήκες εργασίας ή τουλάχιστον αν συνέβαλαν οι συνθήκες εργασίας στην εκδήλωση της θανατηφόρας πάθησης. Επίσης, είναι γελοίος ο ισχυρισμός ότι ένας εργαζόμενος ύστερα από 12 ώρες δουλειάς έχει τις ίδιες πιθανότητες να εμπλακεί σε τροχαίο, γυρνώντας στο σπίτι του, με έναν εργαζόμενο που δουλεύει π.χ. 7 ή 8 ώρες, 5 μέρες τη βδομάδα, με σταθερό ωράριο και κατοχυρωμένο ελεύθερο χρόνο.

Με βάση τα παραπάνω, κρύβεται επιμελώς και η ανάγκη για καταγραφή των επαγγελματικών ασθενειών και κατ' επέκταση των υπευθύνων - δηλαδή των εργοδοτών - για την έκθεση των εργαζομένων στον επαγγελματικό κίνδυνο.

Στο πλαίσιο της μεθόδευσης εξαφάνισης του μεγαλύτερου μέρους των θανατηφόρων εργατικών «ατυχημάτων», το 2024 καταγράφονται μόνο 48 θανατηφόρα. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του κουκουλώματος, αρκεί να αναφέρουμε ότι τα προηγούμενα έτη, από το σύνολο των θανατηφόρων «ατυχημάτων» δεν είχαν παθολογικά αίτια: Τα 39 από τα 89 το 2020, τα 46 από τα 100 το 2021, τα 46 από τα 103 το 2022 και τα 47 από τα 108 το 2023. Η τάση αυτή δείχνει ότι είναι δεκάδες οι σκοτωμένοι εργάτες στο μεροκάματο για τους οποίους το κράτος και η εργοδοσία δεν αναλαμβάνουν καμία ευθύνη...

Παράλληλα βλέπουμε μια σταθερή τάση αύξησης των θανατηφόρων εργατικών «ατυχημάτων», κάτι που εκδηλώνεται και στο σύνολο των εργατικών «ατυχημάτων».

Συγκεκριμένα: Το 2024 αναγγέλθηκαν 17.359 εργατικά «ατυχήματα», από 11.957 το 2021, 10.351 το 2019 και 7.357 το 2017.

Δηλαδή μέσα σε 7 χρόνια (2017 - 2024) αυξήθηκαν κατά 136% και μέσα σε 5 χρόνια (2019 - 2024) κατά 68%!

Παράλληλα, και η έκθεση του 2024 επιβεβαιώνει τη γενίκευση της μερικής και της εκ περιτροπής απασχόλησης.

Αναφέρει ότι το 2024 κατατέθηκαν 1.590.534 συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, αυξημένες κατά 1,8% συγκριτικά με το 2023, κατά 11,6% από το 2022 και κατά 43% από το 2021.

Ως προς το σύνολο των συμβάσεων, οι μερικής και εκ περιτροπής αποτελούν σχεδόν το 50%. Οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης το 2024 ήταν το 52% των συνολικών συμβάσεων, ενώ το 2021 ήταν το 53,5%.

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι συμβάσεις πλήρους απασχόλησης δεν αντιστοιχούν απαραίτητα σε θέσεις μόνιμης εργασίας. Η συνεχής αύξηση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου δείχνει το διαρκές πέρασμα από την εργασία στην ανεργία, και είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», σε κάθε 100 προσλήψεις αντιστοιχούν περίπου 95 απολύσεις, μιλάμε δηλαδή για μια αέναη ανακύκλωση της συντριπτικής πλειοψηφίας των εργαζομένων.

Επιπλέον, το 2024 σχεδόν 47 χιλιάδες συμβάσεις πλήρους απασχόλησης μετατράπηκαν σε συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης.

Το 2024 καταγράφεται επίσης νέα «πρωτιά» στην εργασία ανηλίκων, αφού θεωρήθηκαν 23.732 βιβλιάρια ανηλίκων (άνω των 15 ετών), τα περισσότερα από το 2005 και μετά.

Ενδεικτικά, οι θεωρήσεις βιβλιαρίων ανηλίκων ήταν 1.050 το 2013, 5.250 το 2016, 9.350 το 2021 και 17.739 το 2023.

Τέλος, αποκαλυπτικό είναι το στοιχείο για τις επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας (ΕΣΣΕ) που υπογράφτηκαν.

Σύμφωνα με την έκθεση της Επιθεώρησης, το 2024 συνάφθηκαν 238 ΕΣΣΕ, από τις οποίες οι 47 ήταν Κανονισμοί Εργασίας. Το σύνολο αυτών των Συμβάσεων αφορούσε μόλις 145 χιλιάδες εργαζόμενους. Μάλιστα, από τις 238 ΕΣΣΕ μόνο οι 81 προέβλεπαν αύξηση, οι 156 «πάγωμα» και 1 μείωση των μισθών.