2025 The Associated Press. All

Κατεστραμμένα κτίρια στα περίχωρα του Τελ Αβίβ

2025 The Associated Press. All

Ο,τι έμεινε από το βομβαρδισμένο κτίριο της ιρανικής δημόσιας τηλεόρασης

Ακολούθησε ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Ισραελ Κατς, που μετά τις ζημιές που προκλήθηκαν στο νοσοκομείο Soroka μετά από ιρανική πυραυλική επίθεση δήλωσε πως ο Αλί Χαμενεΐ «δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει», χαρακτηρίζοντάς τον «δικτάτορα που έχει αποστολή την καταστροφή του Ισραήλ». Μάλιστα, οι εικόνες του κατεστραμμένου νοσοκομείου έγιναν η «κορωνίδα» της προπαγάνδας των αστικών ΜΜΕ διεθνώς και στη χώρα μας, λες και οι λαοί όλου του κόσμου δεν έχουν δει την σχεδόν ολική καταστροφή των νοσοκομείων της Γάζας από τα ισραηλινά πυρά με χιλιάδες νεκρούς, γιατρούς και ασθενείς.

Οι ωμές απειλές ΗΠΑ - Ισραήλ κατά του Α. Χαμενεΐ προκάλεσαν την Παρασκευή την αντίδραση της Ρωσίας, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ να χαρακτηρίζει «απαράδεκτη» μία βίαιη αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν. Προειδοποίησε επίσης πως η δολοφονία του ανώτατου ηγέτη του Ιράν «θα άνοιγε το κουτί της Πανδώρας» και πως η Μόσχα θα αντιδράσει «πολύ αρνητικά» σε περίπτωση δολοφονίας του.

Το ίδιο διάστημα, οι ΗΠΑ και οι άλλοι εταίροι τους δρομολογούν στη Γενεύη το άνοιγμα ενός υποτιθέμενου «διπλωματικού παραθύρου» με «σημαδεμένα χαρτιά».

Τον ρόλο «μεσολαβητών» στις συνομιλίες της Παρασκευής στη Γενεύη ανέλαβαν οι υπουργοί Εξωτερικών Γερμανίας, Γιόχαν Βάντερφουλ, Γαλλίας, Ζαν Νοέλ Μπαρό, Βρετανίας, Ντέιβιντ Λάμι και η Εσθονή επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας. Απέναντί τους είχαν τον Ιρανό ομόλογό τους, Αμπάς Αραγτσί, ο οποίος είχε ξεκαθαρίσει πριν μεταβεί στη Γενεύη πως το Ιράν δεν πρόκειται να ξαναρχίσει συνομιλίες με τις ΗΠΑ όσο το Ισραήλ συνεχίζει τις επιθέσεις.

Νωρίτερα (Πέμπτη βράδυ) ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, δήλωνε στην Ουάσιγκτον πως οι ΗΠΑ είναι ανοικτές να κάνουν άμεσες συνομιλίες με το Ιράν «οποτεδήποτε».

Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, που πασχίζει να εμφανιστεί ως «ειρηνοποιός», μίλησε για μερικά από τα σημεία του παζαριού που γίνεται σε απόλυτη ευθυγράμμιση με τις πολυετείς απαιτήσεις ΗΠΑ και Ισραήλ. Αυτά περιγράφονται ως εξής: Επανέναρξη των εργασιών της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) «παντού στο Ιράν» με στόχο τον «μηδενικό εμπλουτισμό» ουρανίου (που εκ προοιμίου έχει απορρίψει η Τεχεράνη), «εποπτεία» των δραστηριοτήτων του Ιράν στον τομέα των βαλλιστικών πυραύλων (που βέβαια δεν είναι δυνατό να γίνει δεκτός), τερματισμό της χρηματοδότησης των ένοπλων οργανώσεων της περιοχής από το Ιράν (ενώ το Ισραήλ εξοπλίζεται ποικιλότροπα), απελευθέρωση Δυτικών κρατουμένων που κρατούνται στις ιρανικές φυλακές.

Απέναντι στις συνεχείς επιθέσεις του Ισραήλ και των συμμάχων του το Ιράν κλιμακώνει σταδιακά τις επιθέσεις αντιποίνων και πλέον το Ισραήλ μετράει σημαντικές απώλειες και σε υποδομές και σε ανθρώπινες ζωές, χωρίς να δίνονται ακριβή στοιχεία. Αυτό φάνηκε προς το τέλος αυτής της βδομάδας, όπου η χρήση επιλεγμένων ιρανικών προηγμένων πυραύλων και drone προκάλεσε σημαντικά πλήγματα στο οικονομικό κέντρο του Τελ Αβίβ, σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις του νότιου Ισραήλ, ενώ προηγουμένως με σφοδρότητα είχαν χτυπηθεί το λιμάνι και διυλιστήρια και υποδομές Ενέργειας στη Χάιφα.

Πριν καλά - καλά ξεκινήσει την Παρασκευή το παζάρι στη Γενεύη, οι ΗΠΑ επέβαλαν νέες κυρώσεις κατά του Ιράν, μεταξύ άλλων σε δύο οντότητες που εδρεύουν στο Χονγκ Κονγκ.

Από την άλλη, το Ιράν δέχεται πολύ επικίνδυνες ισραηλινές επιθέσεις όχι μόνο σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις, υποδομές βαλλιστικών πυραύλων, διυλιστήρια, υποδομές Ενέργειας, αλλά και σε πυρηνικές εγκαταστάσεις προκαλώντας σοβαρούς κινδύνους πυρηνικού δυστυχήματος.

Την ίδια ώρα όμως η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), αντί να καταγγείλει τις ισραηλινές επιθέσεις με έντονο ύφος, επιλέγει επισημάνσεις σε «διπλωματική γλώσσα», ενώ ο επικεφαλής της, Ραφαέλ Γκρόσι, τελεί υπό τις σοβαρές καταγγελίες της Τεχεράνης πως παίζει τα παιχνίδια της Δύσης και του Ισραήλ. Αφορμή για τις ιρανικές κατηγορίες έδωσε η έκθεση που εξέδωσε η ΙΑΕΑ μία μέρα πριν την έναρξη της ισραηλινής επίθεσης στις 13/6, όπου αναφερόταν πως το Ιράν «δεν δήλωσε πυρηνικό υλικό και σχετικές δραστηριότητες» σε τρεις αδήλωτες τοποθεσίες. Στις 17 Ιουνίου ο Γκρόσι δήλωσε πως η ΙΑΕΑ «δεν έχει αποδείξεις για συστηματική προσπάθεια» δημιουργίας πυρηνικού όπλου από τη μεριά του Ιράν, αλλά ήταν πλέον αργά. Το πρόσχημα στο Ισραήλ το είχε προσφέρει...

Στο φόντο αυτής της εξέλιξης, το Ισραήλ συνεχίζει να επιτίθεται σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις σε Ισφαχάν, Αράκ, Νατάνζ, αποφεύγοντας ωστόσο τις υπόγειες εγκαταστάσεις στο Μπουσέρ που θεωρούνται σχεδόν αδύνατον να καταστραφούν (παρά μόνο με τις πιο βαριές αμερικανικές βόμβες υψηλής διάτρησης που διαθέτουν μόνο οι ΗΠΑ και όχι το Ισραήλ). Ο πυρηνικός σταθμός στο Μπουσέρ είναι και ο μόνος που παράγει ηλεκτρική ενέργεια και λειτουργεί αμιγώς με ρωσικά καύσιμα, γι' αυτό και δουλεύουν εκεί δεκάδες Ρώσοι επιστήμονες και τεχνικοί.

Εως την Παρασκευή τουλάχιστον οι ισραηλινές επιθέσεις δεν προκάλεσαν διαρροή ραδιενέργειας στο εξωτερικό των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων.

Από την άλλη, ο επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας πυρηνικής ενέργειας ROSATOM Αλεξέι Λιχατσόφ προειδοποίησε ότι επίθεση κατά του ιρανικού πυρηνικού σταθμού της Μπουσέρ μπορεί να προκαλέσει «πυρηνική καταστροφή τύπου Τσερνόμπιλ». Ακόμη πιο ξεκάθαρος όμως έγινε την Παρασκευή ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, που προειδοποίησε ότι ενδεχόμενη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων από τις ΗΠΑ στο Ιράν θα ήταν μια καταστροφή.

Ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας, Ισραελ Κατς, μετά από σύσκεψη ασφαλείας που είχε το πρωί της Παρασκευής με τον γενικό επιτελάρχη αντιστράτηγο Εγιάλ Ζαμίρ και άλλους αξιωματούχους, δήλωσε πως έδωσε εντολή στις ένοπλες δυνάμεις για κλιμάκωση των αεροπορικών επιδρομών κατά «στόχων του καθεστώτος» στην Τεχεράνη.

«Πρέπει να χτυπήσουμε όλα τα σύμβολα του καθεστώτος και τα όργανα καταστολής, όπως είναι η (σ.σ. πολιτοφυλακή εθελοντών των «Φρουρών της Επανάστασης») Basij» και συμπλήρωσε: «Σκοπός είναι να προκαλέσουμε μαζικές εκκενώσεις από την Τεχεράνη, αποσταθεροποίηση του καθεστώτος και αύξηση της αποτροπής απέναντι στα βαλλιστικά πυρά που φθάνουν στο εσωτερικό μέτωπο του Ισραήλ, μαζί με τις συνεχιζόμενες επιχειρήσεις κατά πυρηνικών εγκαταστάσεων και επιστημόνων έως επιτευχθούν πλήρως όλοι οι στόχοι της εκστρατείας».

Η στρατιωτική κλιμάκωση δεν στηρίζεται μόνο από τον πολυκομματικό κυβερνητικό συνασπισμό του Νετανιάχου, αλλά και από ισχυρές δυνάμεις της αντιπολίτευσης, όπως το κόμμα «Εθνικής Ενότητας» του πρώην υπουργού Αμυνας Μπένι Γκαντς. Ο Γκαντς δήλωσε την Πέμπτη ότι βρισκόμαστε σε μέρες «γεμάτες προκλήσεις, αλλά και σε μέρες που προσφέρουν μία ιστορική ευκαιρία για μία νέα εποχή στη Μέση Ανατολή». Και πρόσθεσε: «Πλησιάζουμε σε αποφασιστικά στάδια του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και δεν πρέπει να σταματήσουμε. Είμαστε ενωμένοι πίσω από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία σε αυτή την αποστολή, που θα εξασφαλίσει το μέλλον του Ισραήλ τις επόμενες δεκαετίες».

Παιδιά πεινασμένα στη Γάζα, μετά από ισραηλινή επίθεση

Την Παρασκευή, ένα τέτοιο μακελειό σε κέντρο διανομής τροφίμων κόστισε τη ζωή σε τουλάχιστον 26 ανθρώπους και τον τραυματισμό σε περίπου 200 άλλους. Τα θύματα μαζί με τους αγνοούμενους από τότε που ξεκίνησε η ισραηλινή επιδρομή τον Οκτώβρη του 2023, ξεπερνούν κατά πολύ τις 65.000 και πάνω από 125.000 είναι οι τραυματίες.

Στο χειρότερο δε μαρτύριο εξελίσσεται η δίψα σε περίοδο υψηλών θερμοκρασιών. Την Παρασκευή ο εκπρόσωπος της UNICEF στη Γενεύη Τζέιμς Ελντερ δήλωσε πως η Γάζα αντιμετωπίζει λειψυδρία που έχει «ανθρώπινη αιτία» λόγω της πλήρους καταστροφής των δικτύων ύδρευσης, των πηγαδιών και των πηγών νερού επί περίπου δύο χρόνια ανελέητου σφυροκοπήματος από τον ισραηλινό στρατό.

«Τα παιδιά θα αρχίσουν να πεθαίνουν από τη δίψα... Πλέον λειτουργεί μόνο το 40% των σταθμών αφαλάτωσης και παραγωγής πόσιμου νερού» τόνισε ο Ελντερ, προσθέτοντας ότι στη Γάζα «είμαστε πολύ κάτω από το όριο της έκτακτης ανάγκης σε ό,τι αφορά το πόσιμο νερό για τους ανθρώπους».

Η Unicef επεσήμανε ότι από τον Απρίλιο έως τον Μάιο αυξήθηκε κατά 50% το ποσοστό των παιδιών ηλικίας έξι μηνών έως 5 ετών που εισήχθησαν σε νοσοκομεία στη Λωρίδας της Γάζας λόγω υποσιτισμού, ενώ υπολογίζονται σε πάνω από μισό εκατομμύριο οι άνθρωποι που πεινάνε. Η υπηρεσία του ΟΗΕ επεσήμανε ότι το σύστημα διανομής της επισιτιστικής βοήθειας που προωθεί η αμερικανική οργάνωση GHF «κάνει μια απελπιστική κατάσταση χειρότερη».

Στο φόντο του αδυσώπητου πολέμου, οι Παλαιστίνιοι της κατεχόμενης Δυτικής Οχθης πληρώνουν τον δικό τους φόρο αίματος καθημερινά από εισβολές του στρατού και επιθέσεις Εβραίων εποίκων. Δεκάδες καθημερινά συλλαμβάνονται, ενώ πλήθος πολυμελών οικογενειών διώχνεται από τα σπίτια τους γιατί ο στρατός τα κατάσχει και τα μετατρέπει «προσωρινά» σε στρατώνες, φυλάκια ελέγχου ή χώρους ανάκρισης.

Τέτοιες εισβολές καταγράφηκαν και αυτή τη βδομάδα μεταξύ άλλων στον μεγάλο προσφυγικό καταυλισμό Μπαλάτα.

Η κλιμάκωση του πολέμου με το Ιράν που προκάλεσε το Ισραήλ προκαλεί εύλογη ανησυχία σε περιφερειακούς εταίρους του πρώτου, όπως η Κίνα, η Ρωσία και άλλες δυνάμεις.

Την Τετάρτη ο Γουάνγκ Γι, υπουργός Εξωτερικών της Κίνας (η οποία είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ιρανικού πετρελαίου διεθνώς και έπαιξε κομβικό ρόλο στην αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας), εμφανίστηκε «ιδιαίτερα ανήσυχος», προβλέποντας πως η σύγκρουση Ισραήλ - Ιράν «μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτη» και να οδηγήσει στην άβυσσο «όλη την περιοχή». Μιλώντας με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Μπαντρ Αμπντελάτι, ο Γουάνγκ επέρριψε σαφώς ευθύνες στο Ισραήλ, που το κατηγόρησε ότι αγνοεί «το Διεθνές Δίκαιο και τους διεθνείς κανόνες» προκαλώντας «ξαφνική ένταση στη Μέση Ανατολή».

Μία μέρα μετά (19/6) ακολούθησε η τηλεφωνική επικοινωνία των Προέδρων της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, και της Ρωσίας, Βλ. Πούτιν. Ο πρώτος τόνισε ότι «μια εκεχειρία» μεταξύ Ιράν - Ισραήλ θα πρέπει να είναι «προτεραιότητα»: «Η προτεραιότητα είναι η προώθηση της εκεχειρίας και ο τερματισμός των εχθροπραξιών. Η χρήση βίας δεν είναι ο σωστός τρόπος για την επίλυση διεθνών διαφορών» είπε ο Σι.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Πούτιν, αναφέροντας ότι θα πρέπει να σταματήσουν οι επιθέσεις εκατέρωθεν, ώστε οι δύο πλευρές να βρουν τρόπους «για να τερματιστούν οι συγκρούσεις». Σύμφωνα δε με τον εκπρόσωπό του στο Κρεμλίνο, Ντμίτρι Πεσκόφ, τυχόν επέμβαση των ΗΠΑ στη σύγκρουση Ισραήλ - Ιράν θα οδηγούσε σε «ένα τρομερό σπιράλ κλιμάκωσης».

Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν που για τις γεωστρατηγικές σκοπιμότητες της τουρκικής αστικής τάξης έχει κατηγορήσει επανειλημμένα το Ισραήλ για τις συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή και το αιματοκύλισμα στη Γάζα, δήλωσε την Παρασκευή ότι η κλιμάκωση της σύγκρουσης πλησιάζει πια «στο σημείο χωρίς επιστροφή».

Στη Βαγδάτη, την Πέμπτη ο Ιρακινός ανώτατος σιίτης ηγέτης, αγιατολάχ Αλί Αλ Σιστάνι, καταδίκασε τις απειλές που εκτοξεύουν ΗΠΑ και Ισραήλ κατά του Ιρανού ανώτατου ηγέτη Αλί Χαμενεΐ, προειδοποιώντας ότι οποιαδήποτε εγκληματική συμπεριφορά με στόχο τη δολοφονία του ηγέτη της «Ιρανικής Ισλαμικής Επανάστασης» συνιστά «σαφή παραβίαση θρησκευτικών και ηθικών αρχών» και «κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου», με σοβαρές επιπτώσεις σε όλη την περιοχή.

Στο φόντο των παραπάνω προειδοποιήσεων ο Γερμανός καγκελάριος Φρ. Μερτς ευθυγραμμίστηκε πλήρως με το Ισραήλ, δηλώνοντας ότι στην περίπτωση του Ιράν το κράτος - δολοφόνος «κάνει τη βρώμικη δουλειά» για τους «Δυτικούς» συμμάχους του. Παράλληλα ο στενός συνεργάτης του και υπουργός καγκελαρίας, Τ. Φράι, δήλωσε πως «αυτό που είπε ο καγκελάριος ήταν ότι δεν μπορεί να είναι προς το συμφέρον όλων μας ένα τρομοκρατικό καθεστώς, όπως αυτό των μουλάδων του Ιράν, να κατέχει πυρηνικά όπλα». Πρόσθεσε δε πως «το πρόβλημα δεν είναι μόνο τα πυρηνικά όπλα», αλλά και το ότι η βαλλιστική τεχνολογία του Ιράν «είναι τέτοια που οι πύραυλοι μεσαίου βεληνεκούς μπορούν να φτάσουν στόχους πολύ μεγάλου βεληνεκούς, ακόμα και στην Ευρώπη, και γι' αυτό δεν μπορούμε να προσποιούμαστε ότι τίποτα από αυτά δεν μας αφορά». Φυσικά, το ζήτημα που ανησυχεί τις αστικές τάξεις των «δυτικών» χώρων δεν είναι το θεοκρατικό καθεστώς, αλλά ο ρόλος που έχει το Ιράν των 90 εκατ. κατοίκων, της τεράστιας έκτασης και της καπιταλιστικής οικονομίας του, οι σημαντικές συμφωνίες του με Κίνα - Ρωσία και η συμμετοχή του σε σχέδια ανταγωνιστικά προς αυτά των Ευρωατλαντικών.