Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και συγκινητική ήταν η πρόσφατη εκδήλωση της Τομεακής Επιτροπής Πειραιά του ΚΚΕ με τίτλο «Γόδας, Αναματερός, Μουράτης, Μπούκοβι... Αναμέτρηση σε φόντο κόκκινο», στην πλατεία Δημοτικού Θεάτρου της πόλης. Η εκδήλωση φώτισε άγνωστες ή αποσιωπημένες πτυχές της Ιστορίας του Ολυμπιακού και ανέδειξε πρόσωπα που συνέδεσαν τον αθλητισμό με τους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες, υπερβαίνοντας τα όρια των γηπέδων.

Στην εκδήλωση μίλησαν ο Νίκος Αμπατιέλος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, Γραμματέας της ΤΕ Πειραιά και βουλευτής του Κόμματος, ο Σπύρος Αλεξίου, συγγραφέας του βιβλίου «Ενας θρύλος με πολλά πρόσωπα», ο Χρήστος Γόδας, σκηνοθέτης, ανιψιός του Νίκου Γόδα, και ο Γιώργος Πομάσκι, ομοσπονδιακός προπονητής στίβου. Ο συντονισμός της συζήτησης ήταν από τους δημοσιογράφους Μιχάλη Λεάνη και Μπάμπη Χριστόγλου.

Ιδιαίτερο στοιχείο της εκδήλωσης ήταν η προβολή βίντεο με αναφορές στην ίδρυση της ομάδας του Ολυμπιακού και στη σύνδεσή της με τα εργατικά - λαϊκά στρώματα του Πειραιά, αλλά και με σημαντικές στιγμές από τη ζωή και δράση των τιμώμενων προσώπων της. Στο τέλος ο Χρήστος και η Βασιλική Γόδα, ανίψια του Νίκου Γόδα, προσέφεραν στο ΚΚΕ φωτογραφία του εκτελεσμένου ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού από όταν ήταν 22 ετών.

Ξεκινώντας τον κύκλο των τοποθετήσεων ο Ν. Αμπατιέλος επεσήμανε:

«Ηταν αναπόφευκτο ένα αθλητικό σωματείο του Πειραιά των αρχών του 20ού αιώνα, της εργατούπολης και του λιμανιού, της προσφυγιάς της Δραπετσώνας και της Κοκκινιάς, των σημαντικών ταξικών αγώνων, της ματωμένης απεργίας στο Πασαλιμάνι το καλοκαίρι του 1923, που το μνημείο που υπάρχει κατά καιρούς "ενώνεται" με τους πανηγυρισμούς των φίλων του Ολυμπιακού, ακόμα κι αν λίγοι μπορεί να γνωρίζουν τι συμβολίζει...

Ηταν αναπόφευκτο η ομάδα που θα κατακτούσε τις καρδιές όλων αυτών να έχει και τη σφραγίδα τους!

Γι' αυτό και η Ιστορία της έχει χαραχτεί με τα πρόσωπα ανθρώπων που δεν ξεχώρισαν μόνο για τις αθλητικές τους επιδόσεις, αλλά και για τη θέση που πήραν στον αγώνα της εποχής τους.

Για να φτάσουμε στον ηρωισμό του Γόδα, στην ανιδιοτέλεια του Αναματερού, στη λεβεντιά του Μουράτη στα χρόνια της όξυνσης της ταξικής πάλης τη δεκαετία του '40, υπάρχει κάτι από πίσω, όχι τόσο φανερό».

Αναδείχθηκε μια λιγότερο γγνωστη πτυχή της Ιστορίας του ΚΚΕ, η σύνδεση της δράσης του με την ανάπτυξη του μαζικού αθλητισμού στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα με το πιο λαοφιλές άθλημα, το ποδόσφαιρο. Οτι αποτέλεσε την οργανωτική ραχοκοκαλιά για την συγκρότηση μαζικών αθλητικών σωματείων, που προσέλκυαν νέο κόσμο και τον έφερναν σε επαφή με τις θέσεις και την ιδεολογία του Κόμματος μέσα στις δύσκολες συνθήκες της παρανομίας.

«Μέσα απ' αυτήν τη δραστηριότητα ξεπήδησαν παίκτες - ταλέντα όπως ο Νίκος Γόδας, που έπαιζε στον Κεραμεικό Καμινίων, σωματείο του ομώνυμου εργοστασίου, όπου εργαζόταν. Παίκτες με ιδιαίτερα χαρίσματα, μπαλαδόροι, που έδωσαν παλικαρίσια τη μάχη στον αθλητισμό και στη ζωή.

Επίσης, με πρωτοβουλία του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ δημιουργήθηκαν αθλητικοί σύλλογοι στις γειτονιές μέσα στην Κατοχή. Να ποια είναι η περίφημη ομάδα της ΕΠΟΝ Πειραιά, όπου μεγαλούργησε ο Μουράτης...

Προφανώς οι παραπάνω πρωτοβουλίες του ΚΚΕ στο πεδίο του αθλητισμού δεν ήταν δυνατόν να μείνουν χωρίς αντίδραση από τις διοικήσεις και το κράτος.

Πώς να χωνέψουν ότι η μαζική λαϊκή δραστηριότητα που δένεται με το ποδόσφαιρο θα συνδεόταν με μηνύματα αντίστασης, κοινωνικής απελευθέρωσης, πάλης για ριζικές αλλαγές;

- Τι είχε να πει ο βιομήχανος πρόεδρος του Ολυμπιακού Μανούσκος μπροστά στη γενική κατακραυγή πριν την εκτέλεση του - μεγάλου ταλέντου στην εποχή του - Ν. Γόδα; "Οπως έστρωσε ας κοιμηθεί"...

- Πώς αντιμετώπισαν τον εμβληματικό αρχηγό του Ολυμπιακού και της Εθνικής Ελλάδας οι διοικήσεις, οι παράγοντες της εποχής; Επιδίωξαν να του κόψουν την μπάλα...

- Ποια ήταν η "μοίρα" του πρωτοποριακού - όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα - προπονητή Μάρτον Μπούκοβι από τη χούντα; Ο φάκελός του να γράφει "ανεπιθύμητος" και τελικά να τον σπρώξουν εκτός ομάδας με όλους τους δυνατούς και αδύνατους τρόπους, καθώς δεν τόλμησαν να το κάνουν ευθέως...».

Παράλληλα ο Ν. Αμπατιέλος, μιλώντας για τη σημερινή λαίλαπα της εμπορευματοποίησης του αθλητισμού, με πρώτο το ποδόσφαιρο, και τις συνέπειες που έχει στον ίδιο τον αθλητισμό ως ανάγκη και δικαίωμα για άθληση, κατήγγειλε τη δημιουργία «Αμερικανικής Γωνιάς» μέσα στο γήπεδο «Γ. Καραϊσκάκης». Υπογράμμισε δε ότι μετά την αποτυχημένη απόπειρα εισόδου της στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πειραιά, όπου ο λαός της πόλης τής γύρισε την πλάτη, είναι εμφανές πως γίνεται προσπάθεια με άθλιο τρόπο να αξιοποιηθεί αυτήν τη φορά η λαοφιλία της ομάδας του Ολυμπιακού.

Καταλήγοντας ο Ν. Αμπατιέλος τόνισε: «Είναι και πολλά ακόμη που δεν θα τα προλάβουμε, την ιστορία του Γιούτσου, που έφυγε από τη ζωή πέρυσι. Δεν ξεχνάμε φυσικά τους παίκτες που πέρασαν από τα ξερονήσια για τις ιδέες τους: Τον Δαρίβα, τον Παπάζογλου, τον Μπέση, τον Διονύση Γεωργάτο και άλλους. Ποδοσφαιριστές και αγωνιστές που τολμούσαν να ονειρεύονται μια άλλη κοινωνία. Και θεωρούμε ότι ως Κόμμα έχουμε συμβάλει να μη σβήσει η μνήμη, να είναι μαζικά γνωστή πια και στη νεολαία η ιστορία του Ν. Γόδα... Και έτσι θα συνεχίσουμε... Οχι γιατί θα κριθεί με αυτόν τον τρόπο ποια ομάδα είναι πιο ξεχωριστή σε μια αντιπαράθεση αγωνιστικών αποτελεσμάτων σε συνδυασμό με τη στάση εμβληματικών παικτών, προσωπικοτήτων που έγραψαν Ιστορία.

Αλλά γιατί αυτή η ταξική αναμέτρηση, που αναδεικνύεται σε όλες τις σφαίρες της κοινωνικής ζωής, και στην Ιστορία του Ολυμπιακού θα έχει στο τέλος νικητή...

Και αν ήταν ιδιαίτερα συμβολική η κίνηση να αφήσουν στο μνήμα του Γόδα το χαρτάκι "Νικόλα το σηκώσαμε", αμέσως μετά την κατάκτηση του Conference League...

Η υπόσχεση να δικαιωθεί η θυσία του, όπως και πολλών χιλιάδων ακόμα, δίνει ώθηση στον αγώνα για να χτίσουμε μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, χωρίς πολέμους, ξεριζωμό, φτώχεια, τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό!».

Από την πλευρά του ο Μ. Λεάνης χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντική την πρωτοβουλία της ΤΕ Πειραιά, τονίζοντας ότι αναδεικνύονται σπουδαίες μορφές του συλλόγου, που μέχρι σήμερα η Ιστορία δεν τις έχει αναδείξει στον βαθμό που θα έπρεπε, για πολλούς λόγους. Πρόσωπα που πέραν της ζωής τους ως παικτών στα γήπεδα, είχαν δράση και έξω από αυτά, υπερασπιζόμενοι τα ιδανικά τους. Και ανέφερε ότι σημαντικές εκδηλώσεις μνήμης σαν αυτή θα πρέπει να αποτελούν σημείο αναφοράς για όσους σήμερα συνεχίζουν να αγωνίζονται για ένα καλύτερο αύριο.

Ο δε Μπ. Χριστόγλου μίλησε για τη σύνδεση του Ολυμπιακού με τον κόσμο της εργατικής τάξης, τονίζοντας για τους φιλάθλους πως «αυτοί αποτελούν την Ιστορία του συλλόγου, και αυτοί είναι που σήμερα συνεχίζουν να γράφουν Ιστορία». Για τα τιμώμενα πρόσωπα της εκδήλωσης έθιξε το καθεστώς λήθης που επιβλήθηκε, προκειμένου κάποια στοιχεία που αφορούν τα πιστεύω και τη δράση τους εκτός γηπέδων να μην βγουν στο προσκήνιο. Γι' αυτό, όπως είπε, πέρασαν χρόνια προκειμένου να ψελλιστεί από πλευράς επίσημου Ολυμπιακού το όνομα του Νίκου Γόδα, ενώ υποχρεωτικά, λόγω συγκεκριμένων καταστάσεων, γίνονταν οι αναφορές σε Μουράτη και Μπούκουβι. Συμπλήρωσε πως υπάρχουν ακόμα αρκετά πρόσωπα, τόσο στον Ολυμπιακό όσο και σε άλλες ομάδες, που συνδύασαν το ποδόσφαιρο με την πολιτική δράση για ένα καλύτερο μέλλον, και ακόμα και σήμερα παραμένουν σκόπιμα στην ιστορική αφάνεια.

Ο Σπ. Αλεξίου ξεκίνησε την τοποθέτησή του εστιάζοντας σε συγκεκριμένα δεδομένα, που αποδεικνύουν τη φύση της εμπορευματοποίησης στο ποδόσφαιρο και γενικότερα στον αθλητισμό. Ωστόσο, επεσήμανε χαρακτηριστικά πως ό,τι και να κάνουν για τα κέρδη, εκείνο που παραμένει αναλλοίωτο στο πέρασμα των χρόνων είναι ότι ειδικά το ποδόσφαιρο γεννήθηκε με την βιομηχανική επανάσταση και συνδέθηκε άμεσα, από καταβολής του, με την εργατική τάξη και την ανάπτυξή της. Εκανε αναφορά στην Ιστορία της πόλης του Πειραιά και στον κόσμο του, και πώς αυτά συνδέθηκαν άμεσα με την Ιστορία του Ολυμπιακού από την ίδρυσή του και στη μετέπειτα πορεία του, και στάθηκε σε σημαντικές στιγμές που συνδέθηκαν με αντίστοιχες της πάλης του λαού, όπως με την περίοδο της Αντίστασης, στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, στην κορύφωση της ταξικής πάλης που ακολούθησε, αλλά και στα μετέπειτα χρόνια των δεκαετιών του '50 και του '60. Καταλήγοντας υπογράμμισε πως «αυτές οι στιγμές και οι άνθρωποι που συνέδεσαν το όνομά τους με αυτές αποτελούν την πραγματική Ιστορία του συλλόγου (...) αυτός είναι ο δικός μας Ολυμπιακός».

Μιλώντας με συναισθηματική φόρτιση, ο Χρ. Γόδας παρουσίασε στους παρευρισκόμενους το φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως στο οποίο αναφέρονταν τα ονόματα αυτών που εκτελέστηκαν στις φυλακές του Λαζαρέτο στην Κέρκυρα ως «ποινικοί», ανάμεσα στα οποία βρισκόταν και αυτό του σπουδαίου παίκτη και αγωνιστή θείου του. Στάθηκε εκτενώς στις πρακτικές του αστικού κράτους που, όπως είπε, όχι μόνο οδήγησε στον θάνατο χιλιάδες αγωνιστές, με τα «έκτακτα στρατοδικεία» της εποχής, αλλά συνεχίζει μέχρι σήμερα, διαστρεβλώνοντας την αλήθεια, να δυσφημίζει την προσωπικότητά τους και τον αγώνα που έδωσαν.

Ο Γ. Πομάσκι μίλησε για την παρουσία στην Ελλάδα και το ευρύτερο έργο του συναδέλφου του, Ούγγρου προπονητή Μάρτον Μπούκοβι, χαρακτηρίζοντάς τον έναν καταξιωμένο άνθρωπο του αθλητισμού, προερχόμενο και γαλουχημένο με τα ιδανικά της σοσιαλιστικής Ουγγαρίας, η οποία πρόσφερε τα δικά της επιτεύγματα στον αθλητισμό. Στάθηκε στις καινοτομίες που εφάρμοσε ο Μπούκοβι σε θέματα προπονητικής αλλά και στο ψυχολογικό κομμάτι με τους παίκτες, αναπτύσσοντας ιδανικές σχέσεις μαζί τους, στοιχεία που όπως επεσήμανε έφεραν τις επιτυχίες της σπουδαίας εκείνης ομάδας. Ωστόσο, πρόσθεσε, το αστικό κράτος δεν ήθελε ένας εκπρόσωπος του σοσιαλισμού να έχει τόσο έντονη παρουσία και επιτυχίες, με αποτέλεσμα ο Μπούκοβι να στοχοποιηθεί, να κυνηγηθεί και τελικά να εκδιωχθεί από την Ελλάδα.