ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 14 Ιούνη 2025 - Κυριακή 15 Ιούνη 2025
Σελ. /40
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
«ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΘΑΥΜΑ»
Κέρδη - ρεκόρ για τους ομίλους, συνθήκες γαλέρας για τους εργαζόμενους

Νέο άλμα καταγράφεται και φέτος στα κέρδη των τουριστικών επιχειρηματικών ομίλων, κέρδη χτισμένα στην ένταση της εκμετάλλευσης, στα διαλυμένα εργατικά δικαιώματα, στη δουλειά μέχρι τελικής πτώσης για τους δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους στον κλάδο. Τα ίδια τα στοιχεία της ανάπτυξης της κερδοφορίας και της κατάστασης των εργαζομένων δείχνουν πώς χτίζεται το περιβόητο «τουριστικό θαύμα», η «βαριά βιομηχανία» του καπιταλισμού στη χώρα μας.

Αστρονομικά κέρδη και τζίροι...

Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδας, τα έσοδα από τον Τουρισμό το 2024 έφτασαν τα 21,6 δισ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 4,8% σε σύγκριση με το 2023.

Συγκεκριμένα:

  • Ο αριθμός των τουριστών που επισκέφτηκαν τη χώρα μας το 2024 πλησίασε τα 40,7 εκατομμύρια, αυξημένος κατά 12,8% σε σύγκριση με το 2023.
  • Η Περιφέρεια Αττικής συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο όγκο επισκέψεων, ενώ η Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου σημείωσε τη μεγαλύτερη συμμετοχή στις συνολικές εισπράξεις και διανυκτερεύσεις το 2024.
  • Το ταξιδιωτικό ισοζύγιο παρουσίασε πλεόνασμα 18,8 δισ. ευρώ το 2024, έναντι πλεονάσματος 18,2 δισ. ευρώ το 2023, σημειώνοντας άνοδο κατά 3,4%.
  • Οι διανυκτερεύσεις μη κατοίκων ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στα 240,8 εκατομμύρια το 2024, έναντι 236,2 εκατ. το 2023, παρουσιάζοντας άνοδο κατά 1,9%.

Οσον αφορά την κρουαζιέρα:

  • Το 2024 οι συνολικές εισπράξεις από επιβάτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 22,4% σε σύγκριση με το 2023 και ανήλθαν σε 1,11 δισ. ευρώ.
  • Κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι ο Πειραιάς, με συμμετοχή 48,5% επί του συνόλου. Ακολουθούν τα λιμάνια της Κέρκυρας και του Ηρακλείου, με 11,8% και 8% των εισπράξεων αντιστοίχως.
  • Το 2024 οι συνολικές επισκέψεις επιβατών κρουαζιέρας ανήλθαν σε 7,8 εκατ., έναντι 6,96 εκατ. επισκέψεων το 2023, σημειώνοντας άνοδο 12,4%.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το γεγονός ότι συνολικά για το χρονικό διάστημα 2013 - 2024 η αύξηση που καταγράφεται στις αφίξεις επιβατών είναι της τάξης του 63%!

Η αλματώδης πορεία συνεχίζεται και το 2025:

  • Το πρώτο τρίμηνο οι αφίξεις ταξιδιωτών από το εξωτερικό αυξήθηκαν κατά 5,4% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 4,4% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024.
  • Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μόνο για τον Μάρτη του 2025, πριν καν ξεκινήσει η φετινή τουριστική σεζόν, οι αφίξεις στα τουριστικά καταλύματα σημείωσαν αύξηση σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024 κατά 3,5% στις αφίξεις και κατά 3,3% στις διανυκτερεύσεις, επιβεβαιώνοντας τη μεγάλη εικόνα.
  • Ηδη το πρώτο τετράμηνο του 2025 η επιβατική κίνηση στα αεροδρόμια της χώρας κατέγραψε αύξηση 9,2%. Ο ΙΝΣΕΤΕ εκτιμά ότι η θερινή σεζόν για το 2025 ανοίγει με 28,2 εκατ. προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις σε διεθνείς πτήσεις προς την Ελλάδα, αύξηση 4,6% σε σύγκριση με το 2024.
...και η άλλη όψη της εκμετάλλευσης

Ενώ λοιπόν τα στοιχεία φανερώνουν τα ρεκόρ κερδοφορίας, οι εργαζόμενοι της «βαριάς βιομηχανίας» δουλεύουν με όρους σύγχρονης σκλαβιάς.

Κουτσουρεμένοι μισθοί, στα επίπεδα του 2011, παρά τον τριπλασιασμό των τουριστικών αφίξεων από τότε, διαλυμένες ΣΣΕ, εντατικοποιημένη δουλειά με 10ωρα και 13ωρα καθ' όλη τη διάρκεια της σεζόν, χωρίς μάλιστα ρεπό, και σωματική - ψυχική εξάντληση είναι η πραγματικότητα με την οποία έρχονται αντιμέτωποι ξενοδοχοϋπάλληλοι και γενικότερα εργαζόμενοι στον Τουρισμό. Πολλοί στοιβάζονται σαν σαρδέλες σε ένα δωμάτιο για να «βγει η σεζόν», χωρίς να εξασφαλίζονται καν στοιχειωδώς αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης.

Κάθε χρόνο, την ώρα που τα νούμερα των τζίρων για το τουριστικό κεφάλαιο «ζαλίζουν», οι εργαζόμενοι σφίγγουν τα δόντια όλο και περισσότερο για να αντέξουν να βγάλουν τη σεζόν. Και, φυσικά, κάθε χρόνο μακραίνει ο μαύρος κατάλογος των εργατικών δυστυχημάτων, αφού τα μέτρα υγείας και ασφάλειας «κοστίζουν», ενώ πλέον ένας εργαζόμενος καλείται να βγάλει δουλειά για δυο και για τρεις. Αλλωστε, φέτος ήδη πριν την έναρξη της τουριστικής σεζόν η εργατική τάξη θρηνεί θύματα: Τον ξενοδοχοϋπάλληλο που έχασε τη ζωή του όταν εγκλωβίστηκε σε πρέσα πλυντηρίου σε ξενοδοχείο στη Ρόδο, και την καμαριέρα που τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από κρεβάτι που κρεμόταν στον τοίχο, δύο εργατικά δυστυχήματα μέσα σε 48 ώρες!

Την ίδια στιγμή οι επιχειρηματίες στον Τουρισμό παραπονιούνται που δεν βρίσκουν «δούλους» για τα κάτεργα που έχουν διαμορφωθεί στον κλάδο, μιλώντας για τις 80.000 θέσεις εργασίας που όπως οι ίδιοι λένε παραμένουν «κενές». Κι όμως, παρά την απουσία εργατικών χεριών κάθε χρόνο προσθέτουν ορόφους στα ξενοδοχεία τους, ανοίγουν και νέες κλίνες, συνάπτουν διαρκώς περισσότερες συμφωνίες με τους μεγάλους διεθνείς τουρ οπερέιτορ, «τεντώνοντας» ακόμα περισσότερο το ίδιο εξαντλημένο προσωπικό.

Με τις κυβερνήσεις, όπως και τη σημερινή, να έχουν εξοπλίσει τους εργοδότες του κλάδου με όλα τα όπλα για το ξεζούμισμα των εργαζομένων, διαμορφώνοντας μια απέραντη «ειδική οικονομική ζώνη» χωρίς θεμελιωμένα δικαιώματα, με εργαλεία για γενική συγκράτηση των μισθών, με την Επιθεώρηση Εργασίας «ξεδοντιασμένη» ειδικά στις μεγάλες τουριστικές ζώνες, οι δίκαιες διεκδικήσεις των εργαζομένων παίρνουν ως «απάντηση» την «ψηφιακή κάρτα εργασίας». Το εργαλείο δηλαδή για την ...ψηφιακή μέτρηση της έντασης της εκμετάλλευσης και της δουλειάς - λάστιχο.

Την ώρα μάλιστα που η κυβέρνηση δίνει «ζεστό» χρήμα στους ομίλους μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα κάθε λογής «αναπτυξιακά προγράμματα», βάζει χέρι ακόμα και στο επίδομα ανεργίας των εποχικά εργαζόμενων, που μετά το πέρας της σεζόν οδηγούνται στις ουρές του ΟΑΕΔ για να βγάλουν τον χειμώνα. Ετσι, ούτε το πενιχρό επίδομα ανεργίας δεν μένει ανέγγιχτο, αφού πλέον θα καταβάλλεται σε προπληρωμένη κάρτα, από την οποία θα επιτρέπεται η ανάληψη μόνο του 50% του ποσού, ενώ το υπόλοιπο θα καταναλώνεται με ηλεκτρονικές συναλλαγές.

Αποκλεισμένη η λαϊκή πλειοψηφία από το δικαίωμα στην αναψυχή και στον τουρισμό

Η άλλη όψη λοιπόν των κερδών που δεν γνωρίζουν «ταβάνι» είναι η απογείωση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων στον κλάδο, αλλά και η στέρηση του δικαιώματος στην αναψυχή και στον τουρισμό για τη μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία, αφού αποτελούν πολυτέλεια ακόμα και οι λίγες μέρες ξεκούρασης σε κάποιον προορισμό. Οι τεράστιες αυξήσεις στις τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, τα πανάκριβα καταλύματα και οι μισθοί που εξαφανίζονται στο πρώτο 15ήμερο του μήνα κάνουν απαγορευτική κάθε πρόσβαση στο «τουριστικό θαύμα». Αυτό είναι άλλωστε ένα από τα πρώτα χειροπιαστά αποτελέσματα της στρατηγικής των κυβερνήσεων και των ομίλων του κλάδου για την «τουριστική εξωστρέφεια» και την προσέλκυση του λεγόμενου τουρισμού υψηλών εισοδημάτων.

Την ίδια στιγμή η κοροϊδία φτάνει στο ζενίθ, με την κυβέρνηση και τη ΔΥΠΑ να διαφημίζουν τις χιλιάδες αιτήσεις λαϊκών νοικοκυριών που κατατέθηκαν στον ...διαγωνισμό φτώχειας του Προγράμματος Κοινωνικού Τουρισμού. Ενδεικτικό είναι άλλωστε ότι και φέτος ο οργανισμός δεν έχει καν δημοσιεύσει πόσοι δικαιούχοι τελικά έκαναν χρήση πέρυσι, ούτε πόσα είναι τα συνολικά αδιάθετα κονδύλια κάθε χρονιάς, καθώς πολλά νοικοκυριά αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα χρήματα για να πάνε διακοπές για λίγες μέρες, ακόμα και με επιταγή! Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω πρόγραμμα είναι έτσι κι αλλιώς κουτσουρεμένο, αφού σήμερα προβλέπει να δοθούν 300.000 voucher, τα μισά δηλαδή σε σχέση με πριν την κατάργηση του Οργανισμού Εργατικής Εστίας.

Χώρια που φέτος μειώθηκε ακόμα περισσότερο η προσφορά σε καταλύματα από ξενοδοχεία, όπως οι ακτοπλοϊκές εταιρείες, που απαξιούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, αφού τα κέρδη που αποκομίζουν είναι πολύ περισσότερα από την πελατεία τους. Φέτος λοιπόν συμμετέχουν στο πρόγραμμα 273 λιγότερα καταλύματα σε σχέση με πέρυσι και συνολικά 647 λιγότερα συγκριτικά με την περίοδο 2021 - 2022. Ετσι, οι δικαιούχοι των 30.000 voucher καλούνται να επιλέξουν μεταξύ 1.171 καταλυμάτων. Οπως χαρακτηριστικά καταγράφεται, παρότι το πρόγραμμα δίνει το δικαίωμα για 12 διανυκτερεύσεις π.χ. στη Ρόδο, εκεί είναι διαθέσιμα μόνο 9 καταλύματα! Στη Μήλο συμμετέχει μόνο ένα κατάλυμα, στη Νάξο μόνο 6, στην Πάρο 5, σε Σύρο και Τήνο από 4, στη Σαντορίνη 2.

Επίσης συμμετέχουν στο πρόγραμμα μόνο 2 ακτοπλοϊκές εταιρείες, με αποτέλεσμα χιλιάδες δικαιούχοι να μην μπορούν να επωφεληθούν από την πολυδιαφημισμένη έκπτωση στα εισιτήρια, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι καταγράφεται πλήρης απουσία ακτοπλοϊκών εταιρειών για μια σειρά προορισμούς, όπως Ζάκυνθος, Κεφαλονιά, Ιθάκη, Κέρκυρα, Παξοί - Αντίπαξοι, Θάσος από Καβάλα, Σποράδες από Αγιο Κωνσταντίνο και Βόλο, Χανιά από Πειραιά κ.ο.κ.

Πάλη για τουρισμό - κοινωνικό αγαθό, κόντρα στη «βαριά βιομηχανία» της εκμετάλλευσης

Φυσικά, αυτές είναι μόνο μερικές από τις μεγάλες αντιφάσεις που αποκαλύπτουν ότι το κριτήριο του κέρδους και στον Τουρισμό αποτελεί το μεγάλο εμπόδιο τόσο για την κατοχύρωση των σύγχρονων εργατικών δικαιωμάτων στον κλάδο, όσο και του λαϊκού δικαιώματος στον τουρισμό. Γιατί σήμερα υπάρχουν όλες οι δυνατότητες να απολαμβάνουν ο λαός και η νεολαία φτηνές και ποιοτικές διακοπές, κάτι που προϋποθέτει να πάψουν ο τουρισμός και η αναψυχή να αποτελούν πανάκριβο εμπόρευμα, και αυτή η ανάγκη μπορεί να ικανοποιηθεί σε έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης της οικονομίας και της κοινωνίας, όπου οι παραγωγοί του πλούτου θα είναι και ιδιοκτήτες του, για να τον απολαμβάνουν.

Σε μια τέτοια κατεύθυνση, οι εργαζόμενοι του κλάδου σήμερα έχουν μόνο μία επιλογή, τον οργανωμένο συλλογικό αγώνα μέσα από τα σωματεία τους στους χώρους δουλειάς, παλεύοντας για την υπογραφή ΣΣΕ με ουσιαστικές αυξήσεις και κατοχύρωση δικαιωμάτων, κόντρα στη δουλειά «ήλιο με ήλιο» και τις σεζόν της εξόντωσης χωρίς ρεπό, στη διεκδίκηση για σταθερό ωράριο, για μέτρα υγείας και ασφάλειας. Σε αυτόν τον δρόμο βαδίζουν οι εργαζόμενοι σε μια σειρά τουριστικούς προορισμούς, συσπειρωμένοι στα σωματεία τους, όπως αναδεικνύεται και από το ρεπορτάζ των επόμενων σελίδων.

Απέναντι στον ίδιο αντίπαλο, το κράτος, τις κυβερνήσεις και τους επιχειρηματικούς ομίλους, στρέφονται οι διεκδικήσεις για ουσιαστικές μειώσεις στις τιμές των εισιτηρίων, κατάργηση διοδίων, διεύρυνση των προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού. Για το λαϊκό δικαίωμα στην αναψυχή, ώστε να μην είναι οι διακοπές άπιαστο όνειρο.


Κ. Πολ.



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ