2025 The Associated Press. All

Από την ομιλία του Αμερικανού υπουργού Αμυνας στο φόρουμ «Σάνγκρι - Λα»

Μεταξύ άλλων άσκησε στο Πεκίνο κριτική και για «επεισόδια» που τον τελευταίο καιρό αυξάνονται με κινεζικά πλοία της ακτοφυλακής ή και των Ενόπλων Δυνάμεων, επιμένοντας ότι «καταλαμβάνει και στρατιωτικοποιεί παράνομα» νήσους, νησίδες και υφάλους των οποίων την κυριότητα διεκδικούν και άλλες χώρες, όπως οι Φιλιππίνες.

Στο μεταξύ, με φόντο και την όξυνση του παζαριού για τους όρους της ενίσχυσης της συνεργασίας - σε διάφορα πεδία και όχι απλά το στρατιωτικό - ο Χέγκσεθ είπε ότι οι σύμμαχοι της Ουάσιγκτον «στον Ινδο-Ειρηνικό μπορούν και πρέπει να αυξήσουν γρήγορα τα ίδια μέσα τους για την άμυνα», αναφέροντας μάλιστα πως «χάρη στον Πρόεδρο Τραμπ οι σύμμαχοι και οι εταίροι μας στην Ασία μπορούν να εμπνευστούν από τις ευρωπαϊκές χώρες, νέο παράδειγμα», υπενθυμίζοντας όλο νόημα ότι «η αποτροπή δεν είναι φθηνή»...

Από την πλευρά του, το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών ενημέρωσε πως υπέβαλε «επίσημες διαμαρτυρίες στην αμερικανική πλευρά» για τις δηλώσεις του υπουργού, προσθέτοντας πως τις καταδικάζει «έντονα».

«Οι ΗΠΑ δεν πρέπει να αποπειρώνται να χρησιμοποιήσουν το ζήτημα της Ταϊβάν ως εργαλείο διαπραγμάτευσης για να περιορίσουν την Κίνα και δεν πρέπει να παίζουν με τη φωτιά», τόνισε στην ανακοίνωσή της η κινεζική διπλωματία. Η κινεζική κυβέρνηση επανέλαβε ότι «το ζήτημα της Ταϊβάν» είναι «εσωτερική υπόθεση» της Κίνας, αλλά και ότι «ουδέποτε υπήρξε πρόβλημα» στη ναυσιπλοΐα στην περιοχή. Επανέλαβε δε ότι η Κίνα είναι «δεσμευμένη να προασπίσει την εθνική κυριαρχία της και τα θαλάσσια δικαιώματα και συμφέροντά της βάσει του νόμου», καταλήγοντας ότι η Ουάσιγκτον μετατρέπει την περιοχή Ασίας - Ειρηνικού σε «πυριτιδαποθήκη».

Στο Φόρουμ για την Ασφάλεια «Σάνγκρι Λα», κάτι σαν «ασιατική Διάσκεψη του Μονάχου», φέτος ήταν η πρώτη φορά που στην εναρκτήρια ομιλία τον λόγο πήρε Ευρωπαίος ηγέτης - συγκεκριμένα ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, που μάλιστα είχε μόλις ολοκληρώσει πολυήμερη περιοδεία στην περιοχή - επιβεβαιώνοντας κι αυτός τη σημασία που αυτή έχει και για τα γαλλικά μονοπώλια.

Ο Γάλλος ηγέτης παρότρυνε τις δυνάμεις της περιφέρειας να «οικοδομήσουν νέες συμμαχίες» με εταίρους στην Ασία, για να μη γίνουν «παράπλευρα θύματα» των «αποφάσεων που παίρνουν οι υπερδυνάμεις», καθώς η όξυνση τριβών και αντιθέσεων και εντός ευρωατλαντικού άξονα μεγαλώνει και την ορμή των προσπαθειών που και αυτοτελώς καταβάλλουν για να αυξήσουν το μερίδιό τους από τη λεία της περιοχής.

Μεταξύ άλλων ο Μακρόν έκρινε σκόπιμο να αναφέρει ότι «αν η Κίνα δεν θέλει το NATO να εμπλακεί στη Νοτιοανατολική Ασία ή στην Ασία, πρέπει να εμποδίσει τη Βόρεια Κορέα να εμπλέκεται στο ευρωπαϊκό έδαφος».

Ακόμα, προειδοποίησε ότι αν ΗΠΑ και Ευρώπη εξακολουθήσουν να αδυνατούν να «λύσουν τις κρίσεις» σε Ουκρανία και Γάζα, τότε «η αξιοπιστία Αμερικανών και Ευρωπαίων που εμφανίζονται έτοιμες να διευθετήσουν κάθε κρίση στην περιοχή (του Ινδο-Ειρηνικού) θα μειωθεί πολύ...».

Την προτεραιότητα που δίνει στις στρατιωτικές της συμμαχίες στον Ινδο-Ειρηνικό η Ουάσιγκτον επιβεβαίωσε και η συνάντηση που είχε ο Χέγκσεθ στο περιθώριο του Φόρουμ με τον Αυστραλό ομόλογό του, Ρίτσαρντ Μαρλς, από τον οποίο ζήτησε η Καμπέρα να αυξήσει τις στρατιωτικές της δαπάνες στο 3,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Οι δύο υπουργοί συζήτησαν ακόμα την «επιτάχυνση των αμυντικών δυνατοτήτων των ΗΠΑ στην Αυστραλία», την «προώθηση της συνεργασίας των αμυντικών βιομηχανικών βάσεων» αλλά και τη «δημιουργία ανθεκτικότητας στην αλυσίδα εφοδιασμού».

Σημειωτέον πάντως ότι ο Μαρλς - μιλώντας στο Reuters - τόνισε ότι η Κίνα παραμένει ένας σημαντικός στρατηγικός εταίρος για την Αυστραλία, υποστηρίζοντας ότι θα ήταν χρήσιμη μια πιο ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών είναι σημαντική για μία «παραγωγική» συνεργασία. «Κοιτάζεις την ανάπτυξη της κινεζικής στρατιωτικής μηχανής κι αυτή συμβαίνει χωρίς στρατηγικό καθησυχασμό ή χωρίς στρατηγική διαφάνεια..., θα θέλαμε να είχαμε περισσότερη διαφάνεια, σχετικά με αυτό που επιδιώκει να κάνει η Κίνα, όχι μόνο για την εξέλιξη των ενόπλων δυνάμεών της, αλλά και για τις ασκήσεις που πραγματοποιεί» ανέφερε. «Επιθυμούμε να έχουμε την πιο παραγωγική συνεργασία που θα μπορούσαμε να έχουμε με την Κίνα..., ελπίζουμε ότι στο πλαίσιο αυτής της παραγωγικής συνεργασίας μπορούμε να δούμε περισσότερη διαφάνεια και καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών μας, αναφορικά με την άμυνά μας» κατέληξε.

Τεταμένη παραμένει η κατάσταση στην Τρίπολη της Λιβύης, όπου την Παρασκευή (για τρίτη συνεχή βδομάδα) αναφέρθηκαν διαδηλώσεις έξω από το κτίριο της κυβέρνησης του δοτού πρωθυπουργού Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά, που έχει τη στήριξη της Τουρκίας. Τα συνθήματα των διαδηλωτών τάσσονταν υπέρ της απομάκρυνσής του από την εξουσία και για τη διεξαγωγή εκλογών.

Οι διαδηλώσεις στο μεγαλύτερο μέρος ήταν ειρηνικές, αλλά δεν έλειψαν και επεισόδια ή εντάσεις, όταν μία ομάδα ατόμων επιχείρησε να εισβάλει στο κτίριο του πρωθυπουργικού μεγάρου για να βάλει φωτιά, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί υπό ασαφείς συνθήκες ένας αστυνομικός.

Ο Ντμπεϊμπά με αφορμή τις διαδηλώσεις αυτές επιρρίπτει ευθύνη στον πρόεδρο της εκλεγμένης βουλής Αγκίλα Σάλεχ. Ο Σάλεχ κατηγορεί τον Ντμπεϊμπά πως κυβερνά παράνομα γιατί έχει λήξει η θητεία του εδώ και χρόνια, στηρίζοντας την παράλληλη κυβέρνηση του πρωθυπουργού Οσάμα Χάμαντ που έχει την έδρα του στη Βεγγάζη της Ανατολικής Λιβύης.

Υποστηρικτές του Ντμπεϊμπά από την άλλη διαδήλωσαν το Σάββατο, εκφράζοντας «οργή» εναντίον ένοπλων ομάδων που δεν ελέγχονται πλήρως από τον πρωθυπουργό στη Δυτική Λιβύη.

Η νέα έκρυθμη κατάσταση στη Λιβύη (που φουντώνει παράλληλα τις τελευταίες βδομάδες και το ρεύμα μεταναστών προς την Κρήτη) ξεκίνησε μετά τις σφοδρές και αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ οπλαρχηγών διαφόρων ισλαμικών οργανώσεων στην Τρίπολη.

Μπροστά στη ρευστότητα των εξελίξεων, το Σάββατο, οι υπουργοί Εξωτερικών της Αλγερίας, της Τυνησίας και της Αιγύπτου απηύθυναν από κοινού έκκληση για αυτοσυγκράτηση σε όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές στη Λιβύη, προτείνοντας τη διεξαγωγή βουλευτικών και προεδρικών εκλογών και σύγκλιση των λιβυκών πενταμελών στρατιωτικών επιτροπών Ανατολικής και Δυτικής Λιβύης (γνωστή ως Κοινή Στρατιωτική Επιτροπή 5+5) για να εξασφαλίσει την απομάκρυνση όλων των χιλιάδων ξένων μισθοφόρων και ξένων στρατευμάτων (όπως τα τουρκικά) που παραμένουν στο έδαφος της χώρας αξιοποιώντας τη ρευστότητα των εξελίξεων.

Το Σάββατο, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη αποφάσισε με 13 ψήφους υπέρ, 2 αποχές (Ρωσία, Κίνα) την παράταση για ένα εξάμηνο της επιχείρησης «Irini» που έχει ξεκινήσει από το 2016 για επιθεωρήσεις και νηοψίες σε πλοία που πλέουν σε διεθνή ύδατα ανοικτά της Λιβύης για την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων, στην οποία αντιδρά σθεναρά η Τουρκία, που αρνείται τους ελέγχους στα δικά της σκάφη.