• ΕΕ - «ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ» ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΥΡΗ ΘΑΛΑΣΣΑ: Επενδυτική και στρατιωτική «απόβαση» σε ένα νευραλγικό πεδίο σύγκρουσης
• ΠΟΙΟΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΤΙΣ ΕΞΑΓΟΡΕΣ ΟΜΙΛΩΝ; Το παράδειγμα της γαλακτοβιομηχανίας «Δωδώνη» στην Ηπειρο
• ΒΑΛΚΑΝΙΑ: «Μισοτελειωμένες» ευρωατλαντικές δουλειές, «κενά ισχύος» και σχέδια στρατιωτικοποίησης
• ΣΥΡΙΑ: Επιταχύνεται η κούρσα για το ξαναμοίρασμα της λείας

«Να διασφαλίσουμε ότι τα στρατεύματά μας μπορούν να φτάνουν εκεί που χρειάζεται όταν χρειάζεται», δήλωσε η Ευρωπαία επίτροπος Κάλας κατά την παρουσίαση του σχεδίου

Το σχέδιο που παρουσίασε η Κομισιόν την Τετάρτη - επενδύσεις σε υποδομές, δίκτυα επιτήρησης, νέους «συμμαχικούς» δεσμούς και επιχειρησιακή ετοιμότητα - επιδιώκει να θωρακίσει τα συμφέροντα των μονοπωλιακών ομίλων και των καπιταλιστικών κρατών της ΕΕ στη Μαύρη Θάλασσα, που είναι νευραλγικό πεδίο σύγκρουσης, υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας.

Πρόκειται για μια «επίδειξη γεωπολιτικής αποφασιστικότητας» από πλευράς της ΕΕ, παρουσιάζοντας ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο για τη Μαύρη Θάλασσα, όπως σχολιάζει το «Politico». Στόχος της ΕΕ είναι να διασφαλίσει την απρόσκοπτη μεταφορά βαρέος στρατιωτικού εξοπλισμού, να ενισχύσει την παρουσία της στην περιοχή και να θωρακίσει τον γεωπολιτικό της ρόλο στην Ανατολική Ευρώπη, ο οποίος αμφισβητείται από τη Ρωσία.

Ο τίτλος του σχεδίου, «Νέα στρατηγική για μια σταθερή και ασφαλή περιοχή της Μαύρης Θάλασσας», δεν θα μπορούσε να είναι πιο παραπλανητικός σε μια φάση που όλα τα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα προετοιμάζονται για το «ξαναμοίρασμα» του κόσμου με τα όπλα.

Καθόλου τυχαία, ένα μεγάλο μέρος των επενδύσεων που προβλέπονται στο σχέδιό της εντάσσεται στο πλαίσιο της ενίσχυσης της λεγόμενης στρατιωτικής κινητικότητας της ΕΕ, της δυνατότητάς της να μετακινεί μεγάλο αριθμό στρατευμάτων και βαρέος εξοπλισμού σε αυτήν την κρίσιμη για τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς περιοχή.

Οπως υπογράμμισε η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλας, «η στρατηγική αποσκοπεί στην ενίσχυση των συνδέσεων της Ευρώπης με τον Νότιο Καύκασο, την Κεντρική Ασία και πέραν αυτής. Εν μέσω του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η στρατηγική θα έχει στόχο να ενισχύσει τον γεωπολιτικό ρόλο της ΕΕ ως αξιόπιστου παράγοντα στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας».

Η νέα στρατηγική δεν είναι απλώς «αμυντική»: Είναι ένα γεωπολιτικό εργαλείο σχεδιασμένο να απαντήσει στον κόσμο των «οπλοποιημένων εξαρτήσεων», όπως το έθεσε η επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ Μάρτα Κος.

Η Μαύρη Θάλασσα αποτελεί για την ΕΕ πύλη προς τον Νότιο Καύκασο και την Κεντρική Ασία, αλλά και κόμβο για την παγκόσμια διακίνηση Ενέργειας και τροφίμων. Ο πόλεμος στην Ουκρανία προκαλεί καθυστερήσεις και αποκλεισμούς στη ροή εμπορευμάτων, λόγω ναρκοθετήσεων και στρατιωτικών επιχειρήσεων, ενώ ο έλεγχος σημαντικού μέρους της Μαύρης Θάλασσας από τη Ρωσία επιδεινώνει περαιτέρω τη γεωπολιτική κατάσταση για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.

«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα στρατεύματά μας μπορούν να φτάνουν εκεί που χρειάζεται όταν χρειάζεται», είπε χαρακτηριστικά η Κάλας.

Αυτά τα συμφέροντα προσπαθεί να διασφαλίσει η ΕΕ εδραιώνοντας την παρουσία της στη στρατηγικής σημασίας θάλασσα, και εντείνοντας τις προετοιμασίες για μια μελλοντική ευρύτερη σύγκρουση.

Η ΕΕ σχεδιάζει μαζικές επενδύσεις σε στρατηγικές υποδομές σε Ρουμανία και Βουλγαρία, που έχουν ακτογραμμή στη Μαύρη Θάλασσα.

Στο σχέδιο περιλαμβάνεται η αναβάθμιση λιμανιών, σιδηροδρομικών γραμμών και αεροδρομίων, ώστε να μπορούν να υποδέχονται και να διακινούν βαρύ στρατιωτικό εξοπλισμό σε περίπτωση κρίσης.

Ο επίτροπος Μεταφορών Απόστολος Τζιτζικώστας έχει δηλώσει ότι για τον εκσυγχρονισμό των στρατηγικών υποδομών μεταφορών απαιτούνται περίπου 75 δισ. ευρώ σε όλη την Ευρώπη.

Επιπλέον, σχεδιάζεται αυστηρότερη παρακολούθηση της ξένης ιδιοκτησίας σε λιμάνια και κρίσιμες εγκαταστάσεις, με στόχο την πρόληψη παρεμβάσεων τρίτων κρατών.

Κρίσιμο στοιχείο του σχεδίου είναι η ίδρυση ενός Κέντρου Ναυτικής Ασφάλειας Μαύρης Θάλασσας, που θα λειτουργεί ως «μάτι της Ευρώπης» στην περιοχή, με έγκαιρη προειδοποίηση, ενίσχυση της επιχειρησιακής επίγνωσης και προστασία κρίσιμων υποδομών.

Η Κάλας τόνισε ότι ο κόμβος «θα είναι το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της Ευρώπης στη Μαύρη Θάλασσα. Θα ενισχύσει την επίγνωση της κατάστασης και θα βοηθήσει στην προστασία κρίσιμων υποδομών, όπως υποθαλάσσια καλώδια. Η ταχύτερη μεταφορά εξοπλισμού στην περιοχή ενισχύει την αποτροπή και επιπλέον υποστηρίζει το ΝΑΤΟ. Θέλουμε καλύτερο έλεγχο των ξένων ιδιοκτητών στα λιμάνια και στις βασικές εγκαταστάσεις». Αναφέρθηκε επίσης στην ενίσχυση της περιοχής από υβριδικές ενέργειες.

Ο θαλάσσιος κόμβος «θα προστατεύσει κρίσιμες θαλάσσιες υποδομές και το θαλάσσιο περιβάλλον. Θα ενισχύσει ακόμα την περιφερειακή συνεργασία για αποναρκοθέτηση και θα αντιμετωπίσει τους κινδύνους για το περιβάλλον και τη θαλάσσια ασφάλεια», συνέχισε η Κάλας.

Ερωτηθείσα δε για το σημείο όπου θα δημιουργηθεί ο κόμβος αλλά και για τη χρηματοδότησή του, απάντησε ότι «θα συνεργαστούμε με τα κράτη - μέλη σχετικά με την κατάλληλη τοποθεσία και το λειτουργικό μοντέλο», ενώ το κόστος θα εξαρτηθεί από την τοποθεσία και τα χαρακτηριστικά του κόμβου.

Στο εμπορικό σκέλος της στρατηγικής, η ΕΕ θα επεκτείνει τους ενεργειακούς διαδρόμους και τις ψηφιακές υποδομές σε συνεργασία με χώρες της περιοχής. Θα επενδύσει επίσης στην «ανθεκτικότητα» των παράκτιων κοινοτήτων, στο όνομα των «περιβαλλοντικών συνεπειών του πολέμου και της κλιματικής αλλαγής».

Οπως τόνισε η Κάλας, είναι σημαντικό σε αυτόν τον διάδρομο, που συνδέει την Ευρώπη με την Κεντρική Ασία μέσω του Νότιου Καυκάσου, να αναπτυχθούν τα δίκτυα μεταφορών Ενέργειας μέσα από ένα «ειδικό θεματολόγιο συνδεσιμότητας, ευθυγραμμισμένο με τα διευρυμένα διευρωπαϊκά δίκτυα».

Από την πλευρά της η Κος τόνισε πως η Μαύρη Θάλασσα «είναι μια ζωτικής αρτηρία για εμάς όσον αφορά το εμπόριο, τις ενεργειακές ροές και τις εξαγωγές τροφίμων, ενώ και η σταθερότητά της είναι κεντρική για την ασφάλειά μας».

Ετσι - συνέχισε - «θα αναπτύξουμε νέους ενεργειακούς διαδρόμους, συνδέσεις μεταφορών και ψηφιακές υποδομές προς τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία μαζί με τους εταίρους μας από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας».

«Αυτό θα μας βοηθήσει να διαφοροποιηθούμε από τη Ρωσία, όπως δεσμευτήκαμε με το "REPower EU". Θα μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από κινδύνους στα ενεργειακά μας συστήματα και να ξεκλειδώσουμε νέες επενδυτικές ευκαιρίες για την ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών».

Στον Νότιο Καύκασο, ένα αναδυόμενο «καυτό» μέτωπο του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, όπου διασταυρώνονται διάφορα ανταγωνιστικά σχέδια, ενώ εκκρεμεί και μια Συνθήκη ειρήνης Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν, η στρατηγική της ΕΕ περιλαμβάνει και «ενεργή διπλωματία» με έξι περιφερειακούς «παίκτες»: Ουκρανία, Μολδαβία, Γεωργία, Τουρκία, Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν.

«Η στρατηγική αποσκοπεί στην ενίσχυση των συνδέσεων της Ευρώπης με τον Νότιο Καύκασο, την Κεντρική Ασία και πέραν αυτής. Εν μέσω του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η στρατηγική θα έχει ως στόχο να ενισχύσει τον γεωπολιτικό ρόλο της ΕΕ ως αξιόπιστου παράγοντα στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας», είπε η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ.

Στόχος του σχεδίου, σύμφωνα με την Κάλας, είναι «η ΕΕ να σφυρηλατήσει στενότερη συνεργασία με την Ουκρανία, τη Μολδαβία, τη Γεωργία, την Τουρκία, την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, και να προωθήσει την περιφερειακή συνεργασία για τη συνδεσιμότητα».

Ερωτηθείσα για τον ρόλο της Τουρκίας σε αυτό το σχέδιο, είπε ότι «αυτή η νέα στρατηγική για τη Μαύρη Θάλασσα είναι και πρόσκληση για στενότερη συνεργασία σε θέματα που ενδιαφέρουν όλες τις χώρες γύρω από τη Μαύρη Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας. Εχουμε δεσμευτεί να συνεργαστούμε στενά με τους εταίρους μας, καθώς επίσης να ανταλλάξουμε πληροφορίες για το τι συμβαίνει και τι μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό με όλους τους εταίρους της Μαύρης Θάλασσας. Και αυτό είναι προς το συμφέρον και της Τουρκίας».