Οι φετινές επετειακές εκδηλώσεις για την έναρξη της ένοπλης ΕΑΜικής Αντίστασης, που συμπίπτουν με τη συμπλήρωση 80 χρόνων από τη μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών και από τον θάνατο του πρωτοκαπετάνιου Αρη Βελουχιώτη, ξεκίνησαν το βράδυ του Σαββάτου με προβολή της ταινίας «Το Τελευταίο Σημείωμα», του Παντελή Βούλγαρη, στον χώρο της Καλύβας του Στεφανή.
Το πρωί της Κυριακής, μέσα σε κλίμα συγκίνησης και αγωνιστικής ανάτασης, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση τιμής και μνήμης στην οποία παρευρέθηκαν συγγενείς αγωνιστών και φίλοι της ΕΑΜικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού από τη γύρω περιοχή, καθώς επίσης πολυμελής αντιπροσωπεία του Παραρτήματος Καματερού - Αγίων Αναργύρων της ΠΕΑΕΑ -ΔΣΕ.
Αρκετοί, με φανερή τη συγκίνηση, επισκέφτηκαν για πρώτη φορά το ιστορικό μνημείο της Καλύβας του Στεφανή, ενώ δεν έλειψαν και αυτοί που στις φωτογραφίες οι οποίες εκτίθενται αναγνώρισαν συγγενικά τους πρόσωπα. Στην εκδήλωση παρέστησαν οι Κώστας και Φώτης Μαστροκώστας, ανίψια του καπετάν Θάνου (Φώτη Μαστροκώστα), ο οποίος μαζί με τον Αρη Βελουχιώτη και τους Στέφανο Στεφανή, Βασίλη Ξυνοτρούλια, Βασίλη και Νίκο Λέβα αποτέλεσαν τον πυρήνα της πρώτης ανταρτοομάδας του ΕΛΑΣ, που στις 21 Μάη 1942 ξεκίνησε από τις καλύβες στον κάμπο της Σπερχειάδας για τα βουνά της Ρούμελης.
Ακολούθησε ομιλία από την Γιώτα Αναγνωστοπούλου, μέλος του Τομεακού Γραφείου Φθιώτιδας του ΚΚΕ, η οποία επεσήμανε τα πολύτιμα συμπεράσματα που βγαίνουν από την περίοδο αυτή και πρόσθεσε: «Η ιστορική πείρα έχει δείξει ότι μόνο ο λαός μπορεί να βάλει εμπόδια στην εκμετάλλευση και στα επικίνδυνα σχέδια των ιμπεριαλιστών, μόνο ο λαός μπορεί να αντιμετωπίσει τον φασισμό, που είναι γέννημα του καπιταλισμού, και τελικά να ανατρέψει την εξουσία των εκμεταλλευτών».
Αυτά τα διδάγματα είναι πολύτιμα και σήμερα, συνέχισε, με τις επικίνδυνες διεθνείς εξελίξεις, την όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και την όλο και μεγαλύτερη βαρβαρότητα που βιώνει ο λαός σε κάθε πτυχή της ζωής του. Στάθηκε στους μεγάλους κινδύνους για τον λαό από τη βαθιά εμπλοκή της κυβέρνησης της ΝΔ - με τη στήριξη όλων των άλλων κομμάτων εκτός του ΚΚΕ - στους ανταγωνισμούς και στις πολεμικές συγκρούσεις για τα συμφέροντα της αστικής τάξης της χώρας, ενώ κατήγγειλε τη συνεχιζόμενη σφαγή του λαού της Παλαιστίνης από το κράτος - δολοφόνο Ισραήλ και κάλεσε να δυναμώσει η έκφραση αλληλεγγύης.
Στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης στη Σπερχειάδα |
«Στέλνουμε και από δω, από την Καλύβα του Στεφανή, μήνυμα πίστης και αισιοδοξίας ότι θα τα καταφέρουμε. Είναι χρέος τιμής στους συντρόφους μας που πάλεψαν με αυτοθυσία για τα κοινά ιδανικά μας».
Στη συνέχεια έγινε απαγγελία ποιήματος από τον Γιώργο Κουτλή, μέλος του Παραρτήματος Λαμίας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, για να ακολουθήσει κατάθεση στεφάνων: Από την Ανδριάνα Μπαφούτσου, Γραμματέα της ΤΕ Φθιώτιδας του ΚΚΕ, τον Θανάση Τόκα, Γραμματέα του Τομεακού Συμβουλίου Φθιώτιδας της ΚΝΕ, ενώ για την ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ από την Αντα Ασημάκη εκ μέρους του Παραρτήματος Λαμίας και από την Βάγια Παπασωτηρίου εκ μέρους του Παραρτήματος Καματερού - Αγίων Αναργύρων.
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της εκδήλωσης στην Καλύβα του Στεφανή έγινε επίσκεψη στο Νεκροταφείο Σπερχειάδας, όπου κατατέθηκαν λουλούδια στο κοινοτάφιο αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού οι οποίοι δολοφονήθηκαν από δυνάμεις του αστικού στρατού και παρακρατικούς στο τέλος του 1949, ενώ λουλούδια κατατέθηκαν και στον τάφο του Φώτη Μαστροκώστα (καπετάν Θάνου).
Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης στη Σπερχειάδα, όπου έγινε κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του Αρη Βελουχιώτη, που κοσμεί την πλατεία.
Αναγνωρίστηκε και επίσημα ως Μαρτυρικό Χωριό
Η φετινή εκδήλωση για τη συμπλήρωση 81 χρόνων από τη ναζιστική κτηνωδία που βίωσαν οι κάτοικοι του χωριού, συνέπεσε με τη δικαίωση των προσπαθειών του Συλλόγου και την αναγνώριση από την Ελληνική Πολιτεία του αυτονόητου αιτήματός τους για αναγνώριση του χωριού τους ως μαρτυρικού. Προσπάθειες που από την πρώτη στιγμή στήριξε το ΚΚΕ, με παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες ανάδειξης του αιτήματος του συλλόγου και των θυσιών του λαού της περιοχής.
Ηταν 24 Μαΐου 1944, όταν γερμανικά στρατεύματα των S-S, συνοδεία ταγματασφαλιτών, εισέβαλαν στο χωριό Ταξιάρχες (ή Κακολύρι) της Κύμης Ευβοίας και επιδόθηκαν σε μια πρωτοφανή σφαγή και καταστροφή του. Οι ναζί κατακτητές και οι ντόπιοι συνεργάτες τους, χωρίς διάκριση, άρχισαν να συλλαμβάνουν όλους τους άντρες, ακόμα και 14χρονους εφήβους. Συγχρόνως με τις συλλήψεις, προέβαιναν σε εμπρησμούς των σπιτιών, σε ξυλοδαρμούς και σε απερίγραπτες λεηλασίες και κλοπές, ενώ το απόγευμα της ίδιας μέρας εκτέλεσαν 30 συνολικά αιχμαλώτους, από τους Ταξιάρχες και τα γύρω χωριά.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκε ο Γιώργος Μαρίνος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και βουλευτής Εύβοιας, ο οποίος στον χαιρετισμό του ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Τιμούμε και φέτος τους 30 αγωνιστές που εκτελέστηκαν από τον φασίστα κατακτητή και τους συνεργάτες τους ταγματασφαλίτες εδώ στο Κακολύρι, στους Ταξιάρχες, τον Μάη του 1944. Σημειώνουμε ότι αυτό το χωριό που έκαψαν και κατέστρεψαν οι ναζιστικές ορδές χαρακτηρίστηκε φέτος - με μεγάλη καθυστέρηση και υπάρχουν ευθύνες για αυτό - ως μαρτυρικό χωριό, δίπλα στους άλλους μαρτυρικούς τόπους. Αυτό δεν χαρίστηκε, κατακτήθηκε με τον αγώνα του λαού της περιοχής, με τον αγώνα του συλλόγου, και το ΚΚΕ όπως και η ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ έχουν τη δική τους συμβολή», σημείωσε ο Γιώργος Μαρίνος και πρόσθεσε:
«Ο λαός μας με την πάλη του έχει γράψει αμέτρητες ηρωικές σελίδες και εδώ και πιο κάτω στη Λαμπούσα, με ηγετική φυσιογνωμία αυτή του συντρόφου μας Μήτσου Σάρλη (Καπετάν Αχιλλέα), Κακολύριανου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος, αλλά και σε όλη την Ελλάδα μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, με εμπνευστή και αιμοδότη το ΚΚΕ, που βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της μάχης για την απελευθέρωση και το δίκιο του λαού.
Η Ιστορία έχει γραφτεί με το αίμα χιλιάδων αγωνιστών της αντίστασης και είναι κατάπτυστη και καταδικαστέα κάθε απόπειρα διαστρέβλωσης, αποσιώπησης και αναθεώρησης. Η σωστή πλευρά της Ιστορίας βρίσκεται στην πάλη των λαών για τις ανάγκες τους, για την ανατροπή του συστήματος που γεννάει τους πολέμους, την εκμετάλλευση, τη φτώχεια.
Αντιμετωπίζουμε πολύ επικίνδυνες εξελίξεις. Καταδικάζουμε τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Την κατοχή και τη γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης από το κράτος - δολοφόνο του Ισραήλ. Εκφράζουμε την αμέριστη αλληλεγγύη μας στον αγώνα αυτού του ηρωικού λαού και απαιτούμε "Λευτεριά στην Παλαιστίνη" και άμεση αναγνώριση του ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους από την κυβέρνηση.
Συνεχίζουμε τον αγώνα ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική της εμπλοκής στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, στους πολεμοκάπηλους σχεδιασμούς των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Τιμούμε τους αγωνιστές και τους νεκρούς μας με νέους αγώνες».