Με τις δυο πλευρές να επιμένουν στους στρατηγικούς τους στόχους γύρω από την ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία και τον γεωπολιτικό συσχετισμό δυνάμεων σε Ανατολική Ευρώπη, Βαλτική και Μαύρη Θάλασσα, η προχθεσινή τηλεφωνική συνομιλία του Προέδρου των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ με τον Ρώσο ομόλογό του Βλ. Πούτιν, πυροδότησε νέο γύρο αντιπαραθέσεων και «ερμηνειών».

Παράλληλα για ακόμη μια φορά βγήκαν στην επιφάνεια οι αντιθέσεις μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα, με τους Ευρωπαίους του ΝΑΤΟ να επιμένουν σε κυρώσεις και άλλα μέσα πίεσης κατά της Μόσχας, προσπαθώντας να αποκομίσουν από την σύγκρουση στην Ουκρανία τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη και να βρεθούν στην ισχυρότερη δυνατή θέση για ενδεχόμενες μελλοντικές διαπραγματεύσεις.

Μετά την τηλεφωνική συνομιλία των Προέδρων ΗΠΑ - Ρωσίας έγινε καθαρό ότι η Μόσχα απέρριψε εκ νέου την πρόταση Ευρωπαίων - ΗΠΑ - Κιέβου για μια άνευ όρων εκεχειρία 30 ημερών. Ο Τραμπ ανακοίνωσε πως Μόσχα και Κίεβο «ξεκινούν αμέσως διαπραγματεύσεις προς την κατάπαυση του πυρός», ενώ ο Πούτιν είπε πως οι δυο πλευρές θα διαπραγματευτούν πάνω σε ένα «μνημόνιο» για «μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες».

Μάλιστα το Κρεμλίνο διευκρίνισε χθες ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τις διαπραγματεύσεις, ενώ σύμφωνα με το ρωσικό ΥΠΕΞ, η Ρωσία έχει υποβάλει ήδη ένα μνημόνιο διαπραγματεύσεων με σκοπό μια «ειρηνευτική συμφωνία» και «τώρα εναπόκειται στο Κίεβο να αποφασίσει».

Σε αντίθεση με όσα είχε πει η Ουάσιγκτον την περασμένη βδομάδα περί αύξησης της πίεσης ακόμη και με νέες κυρώσεις στη Ρωσία, αν αρνηθεί την άμεση κατάπαυση του πυρός, ο Αμερικανός Πρόεδρος εμφανίστηκε ικανοποιημένος από την τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του και απρόθυμος να επιβάλλει νέες κυρώσεις.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί στην Ουκρανία και στα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ το ενδεχόμενο οι ΗΠΑ να διαπραγματευτούν αποκλειστικά για τα δικά τους συμφέροντα με τη Ρωσία και να αποσυρθούν από τις διαπραγματεύσεις Ρωσίας - Ουκρανίας, όπως άφησε να εννοηθεί ότι θα γίνει ο Αμερικανός Πρόεδρος σε περίπτωση που αυτές δεν έχουν αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με πηγή που επικαλείται ο ιστότοπος Axios, στην τηλεφωνική συνομιλία που είχε - μετά την επικοινωνία με τον Πούτιν - ο Τραμπ με τον Ουκρανό Πρόεδρο, Β. Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες, της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Φινλανδίας και την πρόεδρο της Κομισιόν, οι Ευρωπαίοι φάνηκαν «έκπληκτοι» που ο Τραμπ φαινόταν σχετικά ικανοποιημένος με αυτά που άκουσε από τον Πούτιν και το παρουσίασε ως μια νέα εξέλιξη, παρόλο που ο Ρώσος Πρόεδρος δεν φαινόταν να έχει αλλάξει καθόλου τη θέση του.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι η Ρωσία και η Ουκρανία θα πρέπει να διεξάγουν άμεσες διμερείς διαπραγματεύσεις χωρίς τρίτους μεσολαβητές, επειδή οι δύο πλευρές κατανοούν καλύτερα όλες τις λεπτομέρειες της σύγκρουσης.

Οπως είπε η «πηγή» του Axios, ο Τραμπ είπε στον Ζελένσκι και στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι ζήτησε από τον Πούτιν να παρουσιάσει «κάτι στο οποίο μπορούν να συμφωνήσουν» και όχι μία πρόταση που θα απορριφθεί αμέσως.

Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζ. Μελόνι και ο Γερμανός καγκελάριος, Φρ. Μερτς σημείωσαν, σύμφωνα με τις πηγές, ότι οι ΗΠΑ και οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να συμμετάσχουν στις διαπραγματεύσεις. «Κάποιος πρέπει να είναι κριτής» είπε η Μελόνι, ενώ ο Μερτς πρότεινε τη διεξαγωγή συνάντησης με παρόντα όλα τα μέρη.

Στην ερώτηση του Φινλανδού Προέδρου Αλ. Στουμπ για τα επόμενα βήματα, ο Τραμπ απάντησε: «Δεν ξέρω. Κάποιος πρέπει να βγει και να πει αν οι διαπραγματεύσεις πάνε καλά ή άσχημα και μετά θα αποφασίσουμε τι θα κάνουμε».

Αντίστοιχα το Bloomberg μετέδωσε ότι οι Ευρωπαίοι «σοκαρίστηκαν» από το γεγονός ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν άσκησε πίεση στη Ρωσία με νέες κυρώσεις μετά τη συνομιλία του με τον Πούτιν, με αφορμή την άρνησή του για μια άνευ όρων 30ήμερη κατάπαυση του πυρός.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να εντείνουν την πίεση στη Ρωσία μέσω νέων κυρώσεων, αφού ο Τραμπ τους ενημέρωσε για τη συνομιλία του με τον Πούτιν, δήλωσε αργά το βράδυ της Δευτέρας ο Γερμανός καγκελάριος Φρ. Μερτς.

Ο Τραμπ δεν απέκλεισε περαιτέρω κυρώσεις κατά της Ρωσίας ή νέες αποστολές όπλων στην Ουκρανία, αλλά ξεκαθάρισε ότι δεν είναι διατεθειμένος να κάνει τίποτα από τα δύο σε αυτή τη φάση. «Λοιπόν, επειδή πιστεύω ότι υπάρχει μια πιθανότητα να γίνει κάτι και, αν το κάνεις αυτό, μπορεί να κάνεις τα πράγματα πολύ χειρότερα. Ομως ίσως έρθει κάποια στιγμή που θα συμβεί», ανέφερε.

Αν δεν υπάρξει πρόοδος «απλώς θα αποχωρήσω», τόνισε επαναλαμβάνοντας ότι «δεν είναι δικός μου πόλεμος». Ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ δεν αποσύρονται από τη σύγκρουση, αλλά ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να το πράξει μετά από μια «ορισμένη κόκκινη γραμμή».

«Νομίζω ότι κάτι θα συμβεί και αν δεν συμβεί, απλώς υποχωρώ και θα πρέπει να συνεχίσουν», είπε στον Λευκό Οίκο. «Αυτή είναι μια ευρωπαϊκή κατάσταση. Θα έπρεπε να είχε παραμείνει μια ευρωπαϊκή κατάσταση».

Σε ανάρτησή της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έγραψε απλώς ότι η συνομιλία με τον Τραμπ ήταν «καλή» και ότι «είναι σημαντικό ότι οι ΗΠΑ παραμένουν δεσμευμένες» στον «τερματισμό» του πολέμου στην Ουκρανία.

Ο γγ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, χαρακτήρισε «καλό σημάδι» το τηλεφώνημα Τραμπ - Πούτιν. «Ας είμαστε ευγνώμονες για το γεγονός ότι οι Αμερικανοί αναλαμβάνουν τώρα αυτό τον ηγετικό ρόλο». Επιπλέον «είναι καλό και θετικό ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος επικοινώνησε αμέσως μετά με τους Ευρωπαίους ηγέτες».

Στο αίτημα που φέρεται να διατύπωσε η Μόσχα στην Κωνσταντινούπολη, να αποσυρθεί ο ουκρανικός στρατός από όλα τα εδάφη των περιφερειών Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνα, Ζαπορίζια, το Κίεβο απάντησε αρνητικά.

Οπως δήλωσε ο Β. Ζελένσκι μετά την τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ - Πούτιν, η Ουκρανία δεν θα συμφωνήσει να αποσύρει τις ένοπλες δυνάμεις της από περιοχές που εξακολουθούν να βρίσκονται υπό τον έλεγχό της, τις οποίες η Μόσχα ισχυρίζεται πως έχει προσαρτήσει πλήρως, μετά και το «δημοψήφισμα» που οργάνωσε το 2022.

«Εάν η Ρωσία θέτει όρους για αποχώρηση των στρατευμάτων μας από τα εδάφη μας, σημαίνει πως δεν επιθυμεί κατάπαυση του πυρός και δεν θέλει να τελειώσει ο πόλεμος», πρόσθεσε ο Ουκρανός Πρόεδρος και είπε ακόμη ότι ζήτησε από τον Πρόεδρο Τραμπ πριν τη συνομιλία του με τον Πούτιν «να μην λάβει καμία απόφαση σχετικά με την Ουκρανία χωρίς εμάς».

Σχολιάζοντας την αναφορά του Πούτιν σε ένα «μνημόνιο» που θα καθορίζει το πλαίσιο μιας «μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας», ο Ζελένσκι είπε πως δεν γνωρίζει κάτι για αυτό, αλλά «μόλις λάβουμε το μνημόνιο ή τις προτάσεις από τους Ρώσους, θα είμαστε σε θέση να διατυπώσουμε τη θέση μας αναλόγως».

Σε μια έμμεση κριτική προς την αμερικανική κυβέρνηση ο Ουκρανός Πρόεδρος είπε: «Αυτή είναι μια καθοριστική στιγμή. Ο κόσμος μπορεί τώρα να δει αν οι ηγέτες του είναι πραγματικά ικανοί να εξασφαλίσουν μια εκεχειρία και να επιτύχουν πραγματική και διαρκή ειρήνη», ενώ κάλεσε σε αυστηρότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

«Οι αμερικανικές κυρώσεις στον τραπεζικό και ενεργειακό τομέα θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό εάν ο Πούτιν και ο ρωσικός στρατός θα εξακολουθήσουν να επωφελούνται από αυτόν τον πόλεμο ή θα αντιμετωπίσουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες», δήλωσε ο Ζελένσκι σε συνέντευξη Τύπου.

Πρότεινε άμεσες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, είτε στο Βατικανό, είτε στην Τουρκία ή στην Ελβετία, αλλά τόνισε ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις πρέπει να περιλαμβάνουν Ευρωπαίους και Αμερικανούς εκπροσώπους. Και προειδοποίησε: «Είναι κρίσιμο για όλους μας οι ΗΠΑ να μην απομακρυνθούν από τις διαπραγματεύσεις για την επίτευξη ειρήνης, αφού ο μόνος που θα ωφεληθεί από αυτό θα είναι ο Πούτιν».

Μετά την τηλεφωνική συνομιλία Τραμπ - Πούτιν, η Βρετανία και η ΕΕ ανακοίνωσαν τις νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, τις οποίες είχαν προαποφασίσει και προαναγγείλει με δεδομένη την άρνηση της Μόσχας για άμεση κατάπαυση του πυρός.

Η βρετανική κυβέρνηση δήλωσε ότι οι κυρώσεις της στοχεύουν δεκάδες εταιρείες που «υποστηρίζουν τη στρατιωτική μηχανή της Ρωσίας, τις εξαγωγές Ενέργειας και τον πόλεμο πληροφοριών, καθώς και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που βοηθούν στη χρηματοδότηση της εισβολής στην Ουκρανία».

«Ο Πούτιν δεν έχει εφαρμόσει μέχρι στιγμής την πλήρη, άνευ όρων κατάπαυση του πυρός που ζήτησε ο Πρόεδρος Tραμπ και ο Πρόεδρος Zελένσκι δέχτηκε πριν από δύο μήνες», ανακοίνωσε το βρετανικό ΥΠΕΞ.

Με βασικά θέματα τη στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας και νέες κυρώσεις για τη Ρωσία συνεδρίασαν χθες στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Εξωτερικών και Αμυνας της ΕΕ.

Η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας, υπενθύμισε το 17ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ, που έλαβε τελική έγκριση χθες από τους ΥΠΕΞ, στοχεύοντας σε περίπου 200 πλοία του ρωσικού «σκιώδους στόλου» και εταιρείες που βοηθούν τη Μόσχα να παρακάμπτει τις κυρώσεις.

«Την προηγούμενη εβδομάδα ακούσαμε από τους Αμερικανούς ότι θα υπάρξουν συνέπειες (σ.σ. από τη μη επίτευξη εκεχειρίας). Θέλουμε να μάθουμε ποιες θα είναι αυτές οι συνέπειες» στη Ρωσία, επισήμανε η Κάλας.

Χθες αναμενόταν να παρουσιαστεί σχετική ανάλυση των αρμόδιων υπηρεσιών της ΕΕ στους Ευρωπαίους ΥΠΕΞ «για το πώς επηρεάζουν τους Ρώσους» οι κυρώσεις.

Οι πολωνικές αρχές απήγγειλαν κατηγορίες σε έναν άνδρα που κατηγορείται ότι σχεδίαζε να βοηθήσει τις ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών εξωτερικού να προετοιμάσουν μια πιθανή απόπειρα δολοφονίας του Προέδρου της Ουκρανίας, ανακοίνωσαν χθες οι εισαγγελείς.

Ο άνδρας, που αναγνωρίστηκε ως Pawel K., συνελήφθη τον Απρίλη του 2024 μετά από συνεργασία μεταξύ πολωνικών και ουκρανικών εισαγγελέων και αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης έως και 8 ετών.

Σύμφωνα με τους εισαγγελείς, είχε δηλώσει ετοιμότητα να ενεργήσει για τις στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας μεταξύ άλλων «για τον σχεδιασμό μιας πιθανής απόπειρας δολοφονίας» του Ζελένσκι.