Η «σεναριολογία» και το διπλωματικό παρασκήνιο κυριάρχησαν και χθες σχετικά με τις συνομιλίες Ρωσίας - Ουκρανίας που αναμένεται να πραγματοποιηθούν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη, αποτυπώνοντας και με αυτόν τον τρόπο το σύνθετο χαρακτήρα τους και τα αντιτιθέμενα συμφέροντα στα παζάρια για τη διερεύνηση πιθανών συμβιβασμών στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας.

Μόλις αργά χθες το βράδυ το Κρεμλίνο ανακοίνωσε τη σύνθεση της ρωσικής αντιπροσωπείας, στην οποία δεν περιλαμβάνεται ούτε ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν - όπως ζητούσαν το Κίεβο και «Δυτικοί» σύμμαχοί του - ούτε ο ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ.

Σε μια κίνηση με «συμβολισμούς», επικεφαλής της αντιπροσωπείας που θα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη είναι ο βοηθός του Πούτιν, Βλ. Μεντίνσκι, ο οποίος ήταν επικεφαλής και στις διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν τον πρώτο μήνα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι οποίες είχαν προχωρήσει σε κατάρτιση προσχεδίου συμφωνίας, ωστόσο διακόπηκαν με «δυτικές» παρεμβάσεις.

Στη ρωσική αντιπροσωπεία θα συμμετέχουν επίσης ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ Μ. Γκαλούζιν, ο επικεφαλής της Κύριας Διεύθυνσης του Γενικού Επιτελείου Στρατού Ιγκόρ Κοστιούκοφ και ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας Αλ. Φομιν. Ανακοινώθηκε επίσης η σύνθεση της ομάδας ειδικών που θα συνοδεύσει τη ρωσική αντιπροσωπεία.

Αβέβαιη παρέμενε ποια θα είναι η στάση του Κιέβου μετά τις ρωσικές ανακοινώσεις.

Η ηγεσία της Ουκρανίας θα αποφασίσει τα επόμενα βήματά της για τις «ειρηνευτικές συνομιλίες» στην Τουρκία μόλις υπάρξει σαφήνεια σχετικά με τη συμμετοχή του Ρώσου Προέδρου, είχε δηλώσει νωρίτερα χθες στο «Reuters» ουκρανική διπλωματική πηγή.

Ο Ουκρανός ΥΠΕΞ Α. Σιμπίχα είχε χθες συνομιλία με τον Τούρκο ομόλογό του, Χ. Φιντάν, για τους τρόπους προώθησης της «ειρηνευτικής» διαδικασίας και τον «τερματισμό» του πολέμου. Ο Φιντάν επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της Τουρκίας να φιλοξενήσει οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι κάλεσε τον Αμερικανό ομόλογό του, Ντ. Τραμπ, να μεταβεί σήμερα στην Τουρκία, προκειμένου να δεχτεί ο Πούτιν την πρόταση του Ζελένσκι να συναντηθούν πρόσωπο με πρόσωπο για να διαπραγματευτούν.

«Αν ο Τραμπ ταξιδέψει, αυτό θα ωθήσει και τον Πούτιν να ταξιδέψει», είπε. «Ο Τραμπ μπορεί πραγματικά να βοηθήσει. Είναι η κατάσταση όπου η παρουσία των ΗΠΑ μπορεί να δώσει σημαντικές εγγυήσεις», συμπλήρωσε. Ο Ζελένσκι κατηγόρησε τον Πούτιν ότι «δεν επιθυμεί» τον «τερματισμό του πολέμου», αλλά δεσμεύτηκε να κάνει «τα πάντα» προκειμένου να πραγματοποιηθεί η σημερινή συνάντηση σε κορυφαίο επίπεδο.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος είχε δηλώσει ότι σκέφτεται να πάει στην Κωνσταντινούπολη αν πήγαινε ο Πούτιν, ενώ ανακοινώθηκε πως θα βρίσκονται εκεί ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μ. Ρούμπιο και ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού Προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ.

Χθες πάντως ανακοινώθηκε πως η αμερικανική αντιπροσωπεία θα πάει στην Κωνσταντινούπολη μεθαύριο, Παρασκευή.

Η τουρκική κυβέρνηση δεν αναμένει επίσκεψη του Προέδρου των ΗΠΑ σήμερα, για να συμμετάσχει σε συνομιλίες για μια «διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης», ανέφερε το πρακτορείο «Bloomberg», όμως οι τουρκικές αρχές δεν αποκλείουν ο ηγέτης των ΗΠΑ να φτάσει στην Κωνσταντινούπολη τις επόμενες ημέρες, ειδικά εάν ο Ρώσος Πρόεδρος επίσης επισκεφτεί την Τουρκία.

Στο μεταξύ ο Βραζιλιάνος Πρόεδρος Λούλα ντα Σίλβα επικοινώνησε τηλεφωνικά χθες με τον Ρώσο ομόλογό του Βλ. Πούτιν και του ζήτησε να παραστεί στις «ειρηνευτικές» συνομιλίες με την Ουκρανία στην Κωνσταντινούπολη. Οπως αναφέρει η ανακοίνωση της βραζιλιάνικης προεδρίας, «υπογράμμισε την προσήλωση της Βραζιλίας στην ειρήνη» και για άλλη μια φορά δήλωσε «πρόθυμος να μεσολαβήσει καθ' οιονδήποτε τρόπο χρειαστεί στην αναζήτηση αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας».

Σε κάθε περίπτωση ο Β. Ζελένσκι θα βρίσκεται στην Αγκυρα για να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του Ρ. Τ. Ερντογάν, σύμφωνα με το Κίεβο.

Μιλώντας για τη σύγκρουση στην Ουκρανία, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν δήλωσε ότι η Γαλλία έχει ήδη δώσει ό,τι μπορούσε σε εξοπλισμό στην Ουκρανία και περαιτέρω αύξηση της στρατιωτικής βοήθειας είναι προς το παρόν δύσκολη, ενώ «ακόμα και οι Ουκρανοί καταλαβαίνουν ξεκάθαρα ότι δεν θα επιστρέψουν στα εδάφη του 2014», δηλαδή όταν η Ουκρανία κατείχε την Κριμαία, όπως είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο TF1.

Παράλληλα σκιαγράφησε τη στρατηγική της ΕΕ και της Βρετανίας απέναντι στη Ρωσία, λέγοντας πως εξετάζεται η τοποθέτηση ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία, μακριά από τη γραμμή του μετώπου, σε στρατηγικά σημαντικές περιοχές.

«Δεν μπορούμε να αφήσουμε την Ουκρανία μόνη της. Αφού η ένταξή της στο ΝΑΤΟ είναι αδύνατη, προτείνουμε άλλες μορφές υποστήριξης. Μιλάμε για αποτρεπτικές δυνάμεις. Η Βρετανία, η Γαλλία και άλλες χώρες είναι έτοιμες να στείλουν στρατεύματα για να δείξουν τη συμπαράστασή τους», είπε, συμπληρώνοντας ότι οι ευρωπαϊκές μονάδες θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε κοινές επιχειρήσεις με τον ουκρανικό στρατό, χωρίς να εμπλέκονται απευθείας σε μάχες στη γραμμή του μετώπου.

«Οι σύμμαχοι θα αναπτύξουν τις μονάδες τους σε ουκρανικό έδαφος, αλλά μακριά από την πρώτη γραμμή, σε στρατηγικά σημαντικά σημεία. Θα διεξάγουμε κοινές επιχειρήσεις, επιβεβαιώνοντας έτσι την αλληλεγγύη μας» υπογράμμισε ο Γάλλος Πρόεδρος, αναφέροντας πως αυτό είναι απαραίτητο «για να δημιουργηθεί αποτρεπτικό αποτέλεσμα».

«Εάν η Ρωσία παρέμβει, εάν παραβιάσει την ειρήνη, θα επιτεθεί όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και στις συμμαχικές δυνάμεις. Και αυτό θα είναι ένας παράγοντας ικανός να την σταματήσει», ισχυρίστηκε ο Γάλλος Πρόεδρος.

Ετοιμες να επιβάλουν νέες, σκληρές κυρώσεις στη Ρωσία είναι η ΕΕ και η Βρετανία, με στόχο την οικονομική αποδυνάμωσή της και τα μερίδια στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου.

Ουκρανία, Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία, Πολωνία και ΗΠΑ ζήτησαν από τη Μόσχα να δεχτεί «άνευ όρων και πλήρη εκεχειρία» διάρκειας 30 ημερών από τις 12 Μάη, απειλώντας με «μαζικές κυρώσεις», ωστόσο μεσολάβησε η πρόταση Πούτιν για απευθείας συνομιλίες.

Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι πρέπει να «προετοιμαστούν για να επισείσουν καταστροφικές κυρώσεις», ώστε να αναγκάσουν τη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, δήλωσε χθες ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, αναφερόμενος σε ένα σχέδιο κυρώσεων του Αμερικανού γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκράχαμ.

Ο Μπαρό θα συναντήσει σήμερα στην Τουρκία τον Γκράχαμ, «που επινόησε ένα πακέτο εξαιρετικά ισχυρών κυρώσεων», με δασμούς 500% στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και 500% στις χώρες που συνεχίζουν σήμερα να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ουράνιο.

«Η Ρωσία έχει βρει τρόπους να παρακάμπτει τον αποκλεισμό που επέβαλαν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, άρα κλείνοντας την κάνουλα θα πιάσουμε τη Ρωσία από τον λαιμό», συνέχισε. «Πρέπει να πάμε πιο μακριά, επειδή οι κυρώσεις μέχρι τώρα δεν απέτρεψαν τον Βλαντιμίρ Πούτιν από το να συνεχίσει τον επιθετικό πόλεμό του κατά της Ουκρανίας».

Χθες η ΕΕ ενέκρινε το 17ο πακέτο κυρώσεων στοχεύοντας τον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» των ρωσικών πετρελαιοφόρων, φυσικά και νομικά πρόσωπα που βοηθούν τη Μόσχα να παρακάμπτει τους ενεργειακούς περιορισμούς, εταιρείες - κυρίως από την Κίνα - που προμηθεύουν εξαρτήματα για ρωσικά όπλα και drones.

Πάντα υπάρχουν σκέψεις για δευτερογενείς κυρώσεις στη Ρωσία, είπε ο Ντ. Τραμπ, ωστόσο η Ουάσιγκτον φαίνεται πως επιθυμεί να δώσει χώρο στις σημερινές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, πριν αυξήσει την πίεση στη Μόσχα.

Ο Αμερικανός πρέσβης στο NATO, Μ. Γουιτέικερ, είπε πως αναμένουν να δουν τι θα γίνει σήμερα και «να προχωρήσουμε βήμα - βήμα». «Είναι δύσκολο να προβλέψουμε τι θα ακολουθήσει».

Την ίδια ώρα, η ΕΕ ετοιμάζεται να εφαρμόσει πολύ υψηλότερους δασμούς στις εισαγωγές και από την «σύμμαχο» Ουκρανία, μέσα στις επόμενες εβδομάδες, πλήττοντας την οικονομία του Κιέβου «σε μία κρίσιμη περίοδο και εν μέσω των προσπαθειών για τη λήξη του πολέμου», όπως μετέδωσαν οι «Financial Times».

Συγκεκριμένα, όπως σημειώνεται, η απόφαση να τερματιστούν απότομα ειδικές εμπορικές συμφωνίες - που επέτρεπαν την αδασμολόγητη εισαγωγή των περισσότερων ουκρανικών προϊόντων στην ΕΕ - έρχεται μετά από προσπάθειες της Πολωνίας προκειμένου να προστατευτούν οι «αγρότες της ΕΕ» σύμφωνα με διπλωμάτες.

Η ΕΕ έχει συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Ουκρανία, αλλά μετά την έναρξη του πολέμου το 2022 ανέστειλε προσωρινά τους εναπομείναντες δασμούς.

Οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις λήγουν στις 6 Ιούνη και η ΕΕ σχεδιάζει να τις αντικαταστήσει με «μεταβατικά μέτρα», που σύμφωνα με διπλωμάτες, θα μειώσουν δραστικά τις αδασμολόγητες ποσοστώσεις για τα γεωργικά προϊόντα.

Η κυβέρνηση της Ουκρανίας εκτιμά ότι η επιστροφή στις προπολεμικές εμπορικές συνθήκες θα μείωνε τα έσοδά της κατά περίπου 3,5 δισ. ευρώ ετησίως.

Το ζήτημα έχει κυριαρχήσει στην πολωνική πολιτική σκηνή, με τη Βαρσοβία να επιβάλλει μονομερείς απαγορεύσεις εισαγωγής ουκρανικών σιτηρών, κατά «παράβαση» των κανόνων της ΕΕ.

Ακόμη ένα περιστατικό συνέβη στη Βαλτική και το ΥΠΕΞ της Εσθονίας κάλεσε τον ανώτατο αξιωματούχο της ρωσικής πρεσβείας, καταγγέλλοντας παραβίαση του εσθονικού εναέριου χώρου από ρωσικό στρατιωτικό αεροσκάφος.

Πορτογαλικά αεροσκάφη F-16 που σταθμεύουν στην Εσθονία απάντησαν στην παραβίαση από ρωσικό μαχητικό SU-35, ανακοίνωσε ο εσθονικός στρατός.

Το ρωσικό αεροσκάφος, το οποίο εισήλθε στον εναέριο χώρο της Εσθονίας για λιγότερο από ένα λεπτό, δεν είχε επικοινωνία με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, ούτε και σχέδιο πτήσης, ενώ ο αναμεταδότης του ήταν απενεργοποιημένος, αναφέρεται στην ανακοίνωση.