Από κινητοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη ενάντια σε εξώσεις και πλειστηριασμούς λαϊκής κατοικίας

Ο Κώστας Γκουντέλιας, πρόεδρος του Συνδικάτου Τροφίμων - Ποτών Κεντρικής Μακεδονίας, ο Γιάννης Κουρμούλης από την Επιτροπή των Εργατικών Σωματείων κατά των πλειστηριασμών και ο Κώστας Βόδας, εκ μέρους των φοιτητικών συλλόγων, μίλησαν για το εκρηκτικό πρόβλημα της στέγης που βασανίζει χιλιάδες λαού, με τις αυξήσεις στα ενοίκια και στο κόστος κατοικίας και διαβίωσης. Καυτηρίασαν τις πολιτικές των κυβερνήσεων διαχρονικά, που με το νομοθετικό πλαίσιο που έχουν διαμορφώσει υπερασπίζονται τα κέρδη των τραπεζών και των funds. Αναφέρθηκαν στις μάχες που δίνονται για την προστασία της εργατικής - λαϊκής κατοικίας και παρουσίασαν το πλαίσιο διεκδίκησης.

Ο Κώστας Γκουντέλιας, κεντρικός εισηγητής, ανέφερε μεταξύ άλλων:

«Σήμερα που υπάρχουν και η τεχνολογία και τα μέσα για να σηκώνονται πολυώροφες και ασφαλείς οικοδομές πολύ γρηγορότερα από ό,τι στο παρελθόν, είναι εξωφρενικό να υπάρχουν οικογένειες χωρίς σπίτι που να καλύπτει πλήρως τις ανάγκες τους.

Τη στιγμή που υπάρχει εξειδικευμένο επιστημονικό δυναμικό στον κατασκευαστικό κλάδο, είναι ανεπίτρεπτο να μπαίνουν εμπόδια στον γρήγορο και ενδελεχή έλεγχο όλων των κατοικιών της πόλης, στις αναγκαίες παρεμβάσεις σε οικοδομές 40 και 50 χρόνων.

Στην Ελλάδα του 2025, του τεράστιου παραγόμενου πλούτου, των χιλιάδων έμπειρων εργαζομένων μιλάμε για στεγαστικό πρόβλημα».

Αναφέρθηκε σε στοιχεία που μαρτυρούν το μέγεθος του προβλήματος με τις αυξήσεις στις τιμές των κατοικιών. Π.χ. στη Θεσσαλονίκη οι τιμές αυξήθηκαν 11,2% μόνο το 2024. «Είναι χαρακτηριστικό πως για να καταφέρει μια οικογένεια να βρει σπίτι στα 80 τ.μ. με τιμή γύρω στις 100.000 ευρώ πρέπει να ψάξει στη Μυγδονία, που απέχει 20 χλμ. από το κέντρο της πόλης», είπε.

«Τα ενοίκια, πρόσθεσε, έχουν αυξηθεί κατά 49% από το 2019, ενώ στον δήμο Θεσσαλονίκης η αύξηση ξεπερνά το 50%! Για παράδειγμα, η ίδια οικογένεια από το προηγούμενο παράδειγμα μπορεί να νοικιάσει σπίτι 80 τ.μ. κάτω από 500 ευρώ στα Βασιλικά που απέχει 26 χλμ. από το κέντρο».

Τόνισε ότι «μεσοσταθμικά το ενοίκιο αντιστοιχεί στο 35%-40% του μέσου εισοδήματος. Για τους εργαζόμενους που πληρώνονται με τον κατώτατο μισθό φτάνει στο 70%, ενώ δεν μπορούμε να συζητήσουμε καθόλου για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, που πολύ απλά δεν γίνεται να νοικιάσουν σπίτι. Αποτέλεσμα: 7 στους 10 νέους 18-34 μένουν στο παιδικό τους δωμάτιο! Ταυτόχρονα πέφτει σταθερά και το ποσοστό της ιδιοκατοίκησης, που πλέον έφτασε στο 73%, ενώ και εδώ τα περισσότερα σπίτια είναι ήδη υποθηκευμένα».

Ανέδειξε τη μεγάλη αντίφαση, λέγοντας ότι «την ώρα που χτίζονται χιλιάδες νέες κατοικίες κάθε χρόνο, οι λαϊκές οικογένειες στην καλύτερη περίπτωση μένουν σε σπίτια 50ετίας. Την ώρα που οι τράπεζες χτυπάνε ρεκόρ κερδοφορίας, χιλιάδες άνθρωποι κινδυνεύουν με έξωση. Την ώρα που οι νέοι μένουν ακόμα με τους γονείς τους, τα μονοπώλια του real estate νοικιάζουν τρύπες για 60 ευρώ τη μέρα».

Και σημείωσε ότι οι ευθύνες για αυτή την κατάσταση βαραίνουν όλες τις κυβερνήσεις διαχρονικά, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, που μαζί με τα υπόλοιπα αστικά κόμματα υπηρετούν τις ίδιες πολιτικές, εμπορευματοποίησης κάθε λαϊκής ανάγκης, στραγγαλίζουν τους εργαζόμενους, προωθούν τη γραμμή του τουριστικού θαύματος, που μετατρέπουν προς όφελος των μεγαλοξενοδόχων και των μονοπωλίων του χώρου ολόκληρες περιοχές σε «τουριστουπόλεις», με την κυριαρχία των βραχυχρόνιων μισθώσεων σε ολόκληρες περιοχές.

Ενώ, σχολιάζοντας ειδικά τις πρόσφατες εξαγγελίες της κυβέρνησης για επιστροφή ενός ενοικίου κάθε Νοέμβρη, ανέφερε ότι «αρκεί να πούμε πως η επιστροφή αντιστοιχεί στο 8,3% του ενοικίου, όταν τα ενοίκια έχουν αυξηθεί 49% το 2019-2024! Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται μέτρα όπως το "ΣΠΙΤΙ 2", αφού με τα δάνεια που δίνονται, δένουν τους "ωφελούμενους" στις τράπεζες, που είναι ουσιαστικά συνιδιοκτήτες».

Τέλος κατήγγειλε τη στάση της ηγετικής ομάδας της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, και αντίστοιχα στη Θεσσαλονίκη, λέγοντας ότι «μέσα στον ορυμαγδό πλειστηριασμών και εξώσεων στην πόλη, η νόθα πλειοψηφία του ΕΚΘ κατάφερε να μην βγάλει κιχ, αφήνοντας τους εργαζόμενους στη μοίρα τους. Αντίστοιχα η πλειοψηφία της ΕΔΟΘ, ενώ κάνει μπίζνες νοικιάζοντας χώρους του κτιρίου της, δεν έχει κάνει απολύτως τίποτα για το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν δάσκαλοι και καθηγητές, που καλούνται να πληρώνουν τεράστια ενοίκια κάθε χρόνο, ενώ όσοι δουλεύουν σε τουριστικές περιοχές, πρέπει να αφήνουν τα σπίτια τους τους καλοκαιρινούς μήνες».

Ο Κωνσταντίνος Βόδας, πρόεδρος του Φοιτητικού Συλλόγου Κοινωνικών Επιστημών του ΔΙΠΑΕ, αναφέρθηκε στις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές και οι οικογένειές τους στην εύρεση στέγης, καθώς, όπως είπε, τα ενοίκια είναι πάρα πολύ υψηλά, οι εστίες είναι ελάχιστες, αντιστοιχούν μόλις στο 7% των φοιτητών και βρίσκονται σε τραγική κατάσταση. Σε 17 Πανεπιστημιουπόλεις δεν υπάρχουν φοιτητικές εστίες. Αναφέρθηκε στην περίπτωση των εστιών του ΔΙΠΑΕ, που θεωρητικά είναι δυναμικότητας 200 ατόμων και διαμένουν μόλις 120 φοιτητές σε συνθήκες άθλιες, χωρίς θέρμανση, με μούχλα και υγρασίες.

«Οι φοιτητές δεν το βάλαμε κάτω. Οργανωθήκαμε, παλέψαμε, προβάλαμε τις διεκδικήσεις μας. Η αγωνιστική αυτή πίεση οδήγησε σε δέσμευση ότι θα χρησιμοποιηθεί ένα ξενοδοχείο στη Σίνδο για να στεγαστούν περισσότεροι φοιτητές», είπε.

Και συνοψίζοντας το πλαίσιο διεκδίκησης των φοιτητών ανέφερε: «Διεκδικούμε μέσα από τους φοιτητικούς συλλόγους γενναία αύξηση του στεγαστικού επιδόματος που είναι ψίχουλα - μόλις 166 ευρώ - όταν το κόστος ενοικίου είναι δυσθεώρητο. Ενας μισθός των 900 ευρώ δεν μας φτάνει, μαζί με το κόστος σπουδών, μετακινήσεων, θέρμανσης, ρεύματος, σούπερ μάρκετ κ.λπ. Πολλοί φοιτητές αναγκάζονται να εργαστούν για να μπορέσουν να καλύψουν το κόστος.

Διεκδικούμε δωρεάν στέγαση και αναβάθμιση των εστιών με σύγχρονους όρους διαβίωσης».

Ο Γιάννης Κουρμούλης από την επιτροπή των Εργατικών Σωματείων ενάντια στους πλειστηριασμούς, που παλεύει για την υπεράσπιση της πρώτης κατοικίας των λαϊκών οικογενειών, ανέφερε ότι η Επιτροπή με τα σωματεία και τους φορείς δρουν μέσα σε ένα εχθρικό περιβάλλον, κόντρα στην πολιτική των κυβερνήσεων, πολιτική υπεράσπισης των τραπεζών και όχι των λαϊκών οικογενειών.

«Ολα αυτά τα χρόνια από το 2017, δεκάδες περιπτώσεις εργατικών - λαϊκών οικογενειών έχουν απευθυνθεί στην Επιτροπή. Δεν τα καταφέραμε σε όλες τις περιπτώσεις, όμως ακόμα και στο τελευταίο στάδιο, όπου μπορεί να έχει γίνει ο πλειστηριασμός, να έχει αλλάξει χέρια το σπίτι, συνεχίζουμε να δίνουμε τη μάχη. Εχουμε και αρκετές κατακτήσεις. Σπίτια συναδέλφων μας οι οποίοι είχαν σοβαρό πρόβλημα και καταφέραμε να τα σώσουμε, να κερδίσουμε χρόνο. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή στην Τούμπα, με ηλικιωμένο ζευγάρι με αναπηρία, που βρίσκεται αντιμέτωπο με την έξωση, αποσπάσαμε τη δέσμευση από το fund ότι θα παραμείνει για τα επόμενα δύο χρόνια. Και τόνισε: «Συνεχίζουμε. Η λαϊκή κατοικία είναι αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα».

Τα εργατικά σωματεία έχουν επεξεργαστεί πλαίσιο διεκδίκησης για το στεγαστικό πρόβλημα, καλώντας τα συνδικάτα, όλες και όλους τους εργαζόμενους να οργανώσουν τον αγώνα τους για το δικαίωμα κάθε οικογένειας να ζει σε ασφαλείς, σύγχρονες, ποιοτικές κατοικίες. Να βάλουν στο στόχαστρο την πραγματική αιτία του στεγαστικού προβλήματος, κοινή αιτία όλων των δεινών του λαού: Το κυνήγι του κέρδους των λίγων και τις πολιτικές που το στηρίζουν.

Ειδικότερα απαιτούν: Ονομαστική αύξηση του κατώτερου μισθού στα 950 ευρώ τώρα και όχι το 2027 που «υπόσχεται» η κυβέρνηση. Επαναφορά κατακτήσεων, όπως το ξεπάγωμα των τριετιών συμπεριλαμβανομένης της περιόδου 2012 - 2023, την αρχή ευνοϊκότερης σύμβασης, τη μετενέργεια, την κυριακάτικη αργία, την πληρωμή υπερωριών. Μόνιμη σταθερή εργασία για όλους.

Κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης και του ΦΠΑ σε πετρέλαιο, βενζίνη, φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια, στα βασικά είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, αφού, όπως σημείωσαν και στη συνέντευξη, «από εμάς προέρχεται το αστρονομικό ποσό των 11,5 δισ. του πρωτογενούς πλεονάσματος που θα δοθεί και πάλι ως επιδότηση στις μεγάλες επιχειρήσεις. Να πληρώσουν οι εφοπλιστές που τους παρέχεται αφορολόγητο καύσιμο, οι τράπεζες που δεν πληρώνουν ευρώ για φόρους, οι μεγάλες επιχειρήσεις που ξεκοκαλίζουν το Ταμείο Ανάκαμψης».

Πιο συγκεκριμένα, για το ζήτημα της λαϊκής κατοικίας:

- Κάλυψη της στέγης και των στεγαστικών αναγκών με ευθύνη του κράτους. Κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για τα εργατικά και λαϊκά νοικοκυριά. Ατοκα δάνεια στους δικαιούχους εργαζόμενους, ανέργους, νέα ζευγάρια, για απόκτηση, αποπεράτωση, συντήρηση και επισκευή κατοικίας. Επιδότηση ενοικίου ουσιαστική και όχι ψίχουλα.

- Πλαφόν στα φοιτητικά ενοίκια και γενναία αύξηση της επιδότησης σε κάθε φοιτητή και σπουδαστή που ζει μακριά από τον τόπο κατοικίας. Με ευθύνη του κράτους, να αξιοποιηθούν διαμερίσματα, ξενοδοχεία για δωρεάν στέγαση, για να καλυφθούν οι ανάγκες των φοιτητών, των σπουδαστών στα ΙΕΚ, ΕΠΑΣ καθώς και των σπουδαστών στις ΑΕΝ.

- Να δοθούν λεφτά για την εξασφάλιση της λαϊκής ανάγκης για ασφαλή και ποιοτικά σπίτια, και όχι για την πολεμική οικονομία. Δεν μπορεί να μην υπάρχει ευρώ για τη στέγαση και να δίνεται το 5% του ΑΕΠ στο ΝΑΤΟ.

- Παύση κάθε μορφής αναγκαστικής εκτέλεσης και πλειστηριασμών από πλευράς των τραπεζών σε βάρος των οφειλετών λαϊκών οικογενειών για οφειλόμενα ποσά σε τράπεζες και εφορία. Διαγραφή 50% των οφειλών των λαϊκών νοικοκυριών προς τις τράπεζες και ταυτόχρονη διαγραφή των τόκων, ανατοκισμού και κεφαλαιοποίησης κάθε μορφής τόκων για χρέη των λαϊκών νοικοκυριών. Κανένα σπίτι στα χέρια των τραπεζών, που μόνο πέρσι έβγαλαν κέρδη κοντά στα 5 δισ.

Ειδικά για τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας, τα σωματεία προβάλλουν τη διεκδίκηση για ολοκληρωμένο στεγαστικό σχεδιασμό με στόχο την κάλυψη των εργατικών - λαϊκών αναγκών, μέσα από την επανασύσταση του ΟΕΚ και ενίσχυση του αποκλειστικά κρατικού, κατασκευαστικού προγράμματος. Απαιτούν την αξιοποίηση των αποθεματικών του πρώην ΟΕΚ και της μεγάλης ακίνητης περιουσίας του με επίκεντρο τις ανάγκες των εργαζομένων και όχι «στα δόντια των λίγων». Αλλωστε, η περιουσιακή κατάσταση του ΟΕΚ μέχρι το 2011 φαίνεται να ανέρχεται σε 1.018 καταστήματα, 204 αίθουσες συγκέντρωσης και 223 αστικά οικόπεδα με έκταση 521.000 τ.μ., η οποία δεν αξιοποιείται για τις ανάγκες των πραγματικών της δικαιούχων, των εργαζομένων, που με τις εισφορές τους έχουν πληρώσει το κόστος απόκτησής της. «Η περιουσία του ΟΕΚ ανήκει στον λαό», ξεκαθάρισαν για μια ακόμα φορά τα σωματεία.