ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 1 Αυγούστου 2001
Σελ. /28
1914: Αρχίζει ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος

Ο Α` Παγκόσμιος Πόλεμος αρχίζει. Φωτογραφία από έφοδο του γερμανικού πεζικού, τις πρώτες μέρες του πολέμου
Ο Α` Παγκόσμιος Πόλεμος αρχίζει. Φωτογραφία από έφοδο του γερμανικού πεζικού, τις πρώτες μέρες του πολέμου
Πίσω από την ειδυλλιακή εικόνα μιας ευημερούσας Ευρώπης των αρχών του 20ού αιώνα, κρύβονταν οι μεγάλες και αξεπέραστες αντιθέσεις μεταξύ των μεγάλων κρατών για την επικράτηση στον αδυσώπητο καπιταλιστικό ανταγωνισμό. Ετσι, το ξέσπασμα του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Σημαντικότερα από τα αίτια που οδήγησαν σε αυτόν ήταν: α) Η ρεβανσιστική πολιτική της Γαλλίας να αποκαταστήσει το χαμένο της γόητρο και να επανακτήσει τις χαμένες από τον πόλεμο του 1870 περιοχές της Αλσατίας και της Λωραίνης. β) Οι επεκτατικές τάσεις της τσαρικής Ρωσίας σε βάρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που εμποδίζονταν, όμως, από τη Γερμανία και την Αυστρία. γ) Η προσπάθεια της Σερβίας να απελευθερώσει τις υπό αυστριακή κατοχή σλαβικές περιοχές. δ) Η όξυνση του οικονομικού ανταγωνισμού μεταξύ της Αγγλίας και της Γερμανίας, που προέκυψε από την ταχύτατη ανάπτυξη της γερμανικής βιομηχανίας και από την κοινή επιθυμία των δύο χωρών να μονοπωλήσουν τις διεθνείς αγορές.

Αφορμή για την έκρηξη του πολέμου υπήρξε το γεγονός της δολοφονίας του αρχιδούκα της Αυστροουγγαρίας Φραγκίσκου - Φερδινάνδου και της γυναίκας του από έναν Σέρβο εθνικιστή στις 28 Ιούνη 1914. Στη Σερβία στάλθηκε αυστριακό τελεσίγραφο, σύμφωνα με το οποίο η Αυστρία θεωρούσε απολύτως υπεύθυνη τη Σερβία και έθετε εντελώς απαράδεκτους όρους. Στη συνέχεια και χωρίς να λάβει υπόψη της την απάντηση της Σερβίας, κήρυξε πόλεμο εναντίον της, στις 28 Ιούλη 1914. Την 1η Αυγούστου 1914, έχουμε την έναρξη του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου, ο οποίος σε πολύ λίγο χρόνο γενικεύτηκε. Η Ρωσία επιστράτευσε τις δυνάμεις της και η Γερμανία προχώρησε σε πόλεμο εναντίον της Ρωσίας και της Γαλλίας, μετά δε την εισβολή της Γερμανίας στο Βέλγιο, στη σύρραξη πήρε μέρος και η Αγγλία.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, σχηματίστηκαν οι εξής συνασπισμοί: Ο συνασπισμός της «Τριπλής Συμμαχίας», στον οποίο ανήκαν η Γερμανία, η Αυστροουγγαρία, η Βουλγαρία και η Τουρκία και ο συνασπισμός της «Αντάντ», στον οποίον ανήκαν η Γαλλία, η Αγγλία, η Ρωσία, η Σερβία, το Μαυροβούνιο, η Ιαπωνία, το Βέλγιο, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Ελλάδα, η Κίνα και οι ΗΠΑ.

Κατά τον πρώτο χρόνο του πολέμου, στο Δυτικό Μέτωπο μάχονταν Γάλλοι και Αγγλοι εναντίον των Γερμανών. Οι Γερμανοί προχωρούσαν ακάθεκτοι και έφτασαν μέχρι το Παρίσι. Η προέλασή τους, όμως, ανακόπηκε στις 4 Σεπτέμβρη από το γαλλικό στρατό υπό τις διαταγές του στρατάρχη Ζοφρ στη Μάχη του Μάρνη. Στη συνέχεια, οι Γερμανοί ανασυγκροτούνται και επιχειρούν νέα επίθεση. Βρίσκουν, όμως, συμπαγές αγγλογαλλικό μέτωπο και υποχρεώνονται σε πόλεμο χαρακωμάτων. Ταυτοχρόνως, εξελίσσονταν οι πολεμικές επιχειρήσεις στο Ανατολικό Μέτωπο, στο Βαλκανικό Μέτωπο και στη θάλασσα.

ΠΡΟΣΩΠΑ
ΠΡΟΣΩΠΟ

1824 Γεννιέται στη Λευκάδα ο ποιητής Αριστοτέλης Βαλαωρίτης. Ποιητής και πολιτικός, από τους μεγαλύτερους της Επτανησιακής Σχολής, με βαθιά επίδραση του ποιητικού του έργου στη νεοελληνική λογοτεχνία. Σπούδασε στην Ιόνιο Ακαδημία και ύστερα παρακολούθησε νομικά στη Γενεύη και την Πίζα. Επηρεάστηκε βαθύτατα από το γαριβαλδινό κίνημα στην Ιταλία. Συμμετείχε στο επαναστατικό κίνημα της Ιταλίας και στη συνέχεια της Ουγγαρίας. Το 1851 επέστρεψε στη Λευκάδα και μετά το θάνατο του πατέρα του πήρε τη θέση του στην Ιόνιο Βουλή, μεταπηδώντας στους Ριζοσπάστες. Ορισμένα από τα σημαντικότερα έργα του είναι ο «Καλόγιαννος», όπου υμνεί την αγροτιά, η «Πρωτομαρτιά» και, το πιο σπουδαίο, ο «Φωτεινός», το θέμα του οποίου είναι από μια παλιά εξέγερση κατά των Φράγκων στη Λευκάδα. Ενα πολύ γνωστό επίσης ποίημα του Βαλαωρίτη είναι και ο «Αστραπόγιαννος» (1866).

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΗΝ 1η ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

1829 Ο Μιαούλης καταστρέφει στον Πόρο τον ελληνικό στόλο, για να μην πέσει στα χέρια των Ρώσων.

1914 Αρχίζει ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος.

1921 Ο «Ριζοσπάστης» εκδίδεται με τον υπότιτλο «Οργανο του Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας».

1936 Δημοσιεύονται στον Τύπο αποκαλύψεις ανώτερου αξιωματικού από τη Θεσσαλονίκη, ότι στη Βόρεια Ελλάδα γίνεται πλατιά ζύμωση υπέρ της δικτατορίας μέσα στις φρουρές των πόλεων.

1943 Αρχίζει τη λειτουργία της η Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του ΕΛΑΣ.

Καιρός

Στην Aνατολική και Nότια Ελλάδα προβλέπονται παροδικές νεφώσεις με τοπικές βροχές και καταιγίδες, αλλά τα φαινόμενα σταδιακά θα εξασθενήσουν. Στην υπόλοιπη χώρα προβλέπονται λίγες νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν βόρειοι, στα δυτικά μέχρι ισχυροί, στα ανατολικά μέχρι πολύ ισχυροί και στο Αιγαίο μέχρι πολύ θυελλώδεις. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 19-30, στα δυτικά από 21-34, στα υπόλοιπα από 23-32 και στη Θεσσαλονίκη από 23-30 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται παροδικές νεφώσεις με πιθανότητα πρόσκαιρης βροχής, κυρίως στα βόρεια. Οι άνεμοι θα πνέουν βορειοανατολικοί μέχρι πολύ ισχυροί και στα ανατολικά θυελλώδεις. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 25-32 βαθμούς.

ΜΕ ΟΔΗΓΙΕΣ προς ναυτιλλομένους, νουθεσίες και αποφθέγματα ο Κ. Καραμανλής πασχίζει απεγνωσμένα να κρατεί σε εγρήγορση τα στελέχη του κόμματός του, φοβούμενος, μήπως, η κυβέρνηση καταφέρει αιφνιδιάζοντας, άλλη μια φορά το κόμμα του, να αναστρέψει το αρνητικό κλίμα αποκτώντας και πάλι προβάδισμα στα γκάλοπ (σελίδα 6)

ΘΕΑΤΡΟ σκιών, ενταγμένο μέσα στη γενικότερη επιχείρηση παραπλάνησης των εργαζομένων μπροστά στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, θύμιζε η χτεσινή, δήθεν «κρίσιμη», συνάντηση του Κ. Σημίτη με τον Α. Τσοχατζόπουλο (σελίδα 7)

ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ προσεκτικοί θα πρέπει να είναι οι καταναλωτές στη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών, τόσο κατά την κατανάλωση, όσο και κατά την παρασκευή και συντήρηση των τροφίμων, πολύ, δε, περισσότερο όταν η κατανάλωση γίνεται σε χώρους μαζικής εστίασης (σελίδα 11)

ΜΕ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ της, η ΔΗΚΕΒΕ, καταγγέλλει την πλειοψηφία των συνδικαλιστών των ΠΑΣΚΕΒΕ, ΑΣΚΕΒΕ και ΑΑΚΒ, ότι επιχειρούν να «ξεμπλέξουν» από κάθε αντιπολιτευτική παρουσία στο ΔΣ του ΚΕΚ της Συνομοσπονδίας (σελίδα 16)

ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ προβλήματα του λιμανιού της Ηγουμενίτσας, ενόψει και της επικείμενης ιδιωτικοποίησής του, αναδεικνύει με ανακοίνωσή της η ΝΕ Θεσπρωτίας του ΚΚΕ, με αφορμή τις κινητοποιήσεις του δήμου για την επαναφορά του «τέλους επιβίβασης» στα οχήματα που επιβιβάζονται από το λιμάνι στα πλοία προς το εξωτερικό (σελίδα 18)

«ΤΡΙΚΑΛΑ, 16 Ιούνη του 1945. Μια Δευτέρα, ξεχωριστή μέρα για την Εθνική Αντίσταση, για το αριστερό κίνημα, μέρα ιστορική. Ηταν η μέρα που έφεραν, στα Τρίκαλα, τα κομμένα κεφάλια του Αρη Βελουχιώτη και του καπετάν Τζαβέλα και τα κρέμασαν στους φανοστάτες της κεντρικής πλατείας». Ενας αυτόπτης μάρτυρας διηγείται, πενήντα έξι χρόνια μετά (σελίδες 20 - 21)

ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ εκδηλώσεις, όπου κυρίαρχη θέση θα έχουν οι παραδοσιακοί χοροί, απαντούν οι Σκυριανοί στο «χορό των Ρίχτερ», που ταρακούνησε το νησί τους και τη μισή Ελλάδα (σελίδα 23)

ΚΙ ΟΜΩΣ μπορούσε παραπάνω. Αυτό είναι το συναίσθημα που κυριαρχεί στους κόλπους της Εθνικής ομάδας πόλο που επέστρεψε χθες από τη Φουκουόκα, όπου κατέλαβε την έκτη θέση στο παγκόσμιο πρωτάθλημα (σελίδα 27)



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ