Eurokinissi

Και αν μία πτυχή είναι οι πανάκριβες τιμές των εισιτηρίων, μια άλλη πολύ σημαντική είναι οι επικίνδυνες συνθήκες που διαμορφώνονται για την ασφάλεια και τη ζωή στη θάλασσα, με βασικές αιτίες την εντατικοποίηση των δρομολογίων και της δουλειάς, αλλά και τα υπέργηρα καράβια, όπως φανερώνουν και προειδοποιούν μια σειρά από περιστατικά που καταγγέλλουν τα ναυτεργατικά σωματεία.

Μπορεί η κυβέρνηση να δηλώνει με κάθε αφορμή ότι δεν κάνει «καμία έκπτωση σε ζητήματα ασφάλειας στη θάλασσα», η αλήθεια είναι όμως ότι η σημερινή κατάσταση στην ακτοπλοΐα έχει τη δική της υπογραφή και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων.

Ασφάλεια, σύγχρονα εργασιακά δικαιώματα, τακτικά και φτηνά δρομολόγια είναι έννοιες ασύμβατες με την πολιτική του κέρδους που προωθούν οι κυβερνήσεις και τα κόμματα του κεφαλαίου, στηρίζοντας με όλα τα μέσα και με μπόλικο κρατικό χρήμα τα συμφέροντα των εφοπλιστών.

Ακόμα και στο θέμα των αυξήσεων στα εισιτήρια που «καίνε» τον λαό, ο υπουργός Ναυτιλίας παρενέβη για να «ξεπλύνει» τους ...αναξιοπαθούντες εφοπλιστές, χαρακτηρίζοντας τις ανατιμήσεις «λογικές»!

Τους μήνες της τουριστικής σεζόν και ιδιαίτερα το καλοκαίρι, μετακινούνται με πλοία εκατομμύρια επιβάτες και εκατοντάδες χιλιάδες οχήματα. Μόνο τον Ιούλη του 2024 από τα λιμάνια της Αττικής (Πειραιά, Ραφήνα, Λαύριο) ταξίδεψαν 1.857.360 επιβάτες, ενώ οι αφίξεις - αναχωρήσεις πλοίων ήταν συνολικά 5.370.

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Ναυτιλίας, 267 καράβια πλέουν στις ελληνικές θάλασσες, σε 175 ακτοπλοϊκές γραμμές, από τις οποίες οι 98 (56%) είναι χαρακτηρισμένες «άγονες» και οι εφοπλιστές επιδοτούνται από το κράτος. Πιο συγκεκριμένα, εξυπηρετούνται 92 κατοικημένα νησιά, εκ των οποίων τα 76 έχουν επιδοτούμενη σύνδεση.

Ενώ όμως η κίνηση και οι μεταφορικές ανάγκες αυξάνονται αλματωδώς, τα πλοία παραμένουν παλιά και υποσυντήρητα. Η μέση ηλικία του στόλου ήταν τα 28 έτη το 2023. Συγκεκριμένα, το 86% του στόλου είναι άνω των 20 ετών, το 41% άνω των 30 ετών και το 16% άνω των 40 ετών.

Πολλά προβλήματα υπάρχουν και στα 102 λιμάνια της νησιωτικής και ηπειρωτικής χώρας. Η γκάμα είναι μεγάλη και αφορά μεταξύ άλλων την ανεπαρκή σήμανση, τις υποσυντήρητες προβλήτες, τα μικρά βάθη, την έλλειψη κατάλληλων χώρων αναμονής για τα πλοία, την ανεξέλεγκτη αγκυροβόληση σκαφών αναψυχής.

Πολλά από τα λιμάνια έχουν δημιουργηθεί δεκαετίες πριν και οι σύγχρονες ανάγκες τα έχουν ξεπεράσει προ πολλού.

Οσον αφορά την αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών, κριτήριο είναι κι εδώ οι προτεραιότητες και τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Μεγάλα εμπορικά λιμάνια ιδιωτικοποιούνται και αναβαθμίζονται με κρατική στήριξη μέσα σε μια νύχτα. ΝΑΤΟικά λιμάνια «εκσυγχρονίζονται» και επεκτείνονται. Ομως, μικρότερα και λιγότερο «εμπορικά» λιμάνια, κυρίως αυτά σε μικρά νησιά, παραμένουν σε τραγική και επικίνδυνη πολλές φορές κατάσταση.

Σε αυτήν την επικίνδυνη κατάσταση έρχονται να «κουμπώσουν» η εντατικοποίηση της εργασίας των ναυτεργατών που δουλεύουν στο «κόκκινο», τα ελλιπή πληρώματα κ.ο.κ. Καθημερινά είναι τα εργατικά «ατυχήματα», πολλές φορές με μοιραία κατάληξη.

Οπως στην περίπτωση του 57χρονου ναυτεργάτη, που στις 4 Αυγούστου έχασε τη ζωή του στη γραμμή Ουρανούπολη - Δάφνη Αγ. Ορους στη Χαλκιδική, χτυπημένος από φορτηγό μέσα στο πλοίο που εργαζόταν.

Αλλοι συνάδελφοί του την γλίτωσαν «παρά τρίχα» φέτος το καλοκαίρι. Αναφέρουμε ενδεικτικά το ατύχημα που σημειώθηκε στις αρχές Αυγούστου κατά τη διαδικασία φόρτωσης σε επιβατηγό - οχηματαγωγό στο λιμάνι της Κυλλήνης, όπου ένας τράκτορας παρέσυρε έναν 26χρονο, μέλος πληρώματος.

`Η τον τραυματισμό 5 ατόμων στα τέλη Ιούνη (3 μέλη πληρώματος και 2 επιβάτες) κατά τη διάρκεια της πρόσδεσης του επιβατηγού - οχηματαγωγού «Saonisos» στη Φολέγανδρο, καθώς το πλοίο έπεσε στο φανάρι του λιμανιού. Και, τέλος, τον τραυματισμό στις 17 Αυγούστου δύο επιβατών στον καταπέλτη, κατά την αποβίβασή τους στο λιμάνι της Σαντορίνης από το πλοίο CHAMPION JET 1.

Λόγω του γερασμένου και υποσυντήρητου στόλου, οι βλάβες στα πλοία είναι συχνές. Πέραν των κινδύνων για την ασφάλεια ναυτεργατών και επιβατών, συνέπεια των βλαβών είναι και οι ακυρώσεις δρομολογίων, οι μειωμένες ταχύτητες και οι καθυστερήσεις, η πολύωρη ταλαιπωρία για χιλιάδες επιβάτες.

Το ημερήσιο «δελτίο συμβάντων» των Λιμεναρχείων είναι γεμάτο από αναγγελίες βλαβών, ορισμένες από αυτές σοβαρές και επικίνδυνες. Μια ενδεικτική καταγραφή των τελευταίων μόνο μηνών είναι η εξής:

• Στις 10/3 απαγορεύτηκε ο απόπλους του επιβατηγού - οχηματαγωγού πλοίου «Κρήτη ΙΙ» με 669 επιβάτες από το λιμάνι του Πειραιά για Ηράκλειο λόγω βλάβης στην ηλεκτρομηχανή.
• Στις 2/5 μηχανική βλάβη παρουσίασε μεσοπέλαγα το πλοίο «Power Jet» με 1.106 επιβάτες κατά την εκτέλεση του δρομολογίου από Πειραιά προς Σύρο, Μύκονο, Πάρο, Νάξο και Σαντορίνη, με αποτέλεσμα να συνεχίζει την πορεία του με μειωμένη ταχύτητα.
• Στις 28/5 στην Ηγουμενίτσα βλάβη και απαγόρευση στο πλοίο «Hellenic Spirit», με 400 επιβάτες, το οποίο εκτελούσε το δρομολόγιο Πάτρα - Ηγουμενίτσα - Αγκόνα.
• Στις 10/6 μηχανική βλάβη στο πλοίο «Αθήνα» με 86 επιβάτες στο λιμάνι της Αίγινας.
• Στις 21/6 απαγορεύτηκε λόγω μηχανικής βλάβης ο απόπλους του «Naxos Jet» από το λιμάνι του Μαντουδίου Εύβοιας προς Σκιάθο, Σκόπελο και Αλόννησο, με 281 επιβάτες.
• Αρχές Ιούλη μηχανική βλάβη καταγράφηκε εν πλω στο καταμαράν «King Saron», το οποίο θα εκτελούσε το δρομολόγιο Ρόδος - Σύμη, με 396 επιβάτες. Το πλοίο επέστρεψε στο λιμάνι της Ρόδου.
• Στις 5/7 στο λιμάνι των Παξών επέστρεψε το πλοίο «Paxos Island» με 60 επιβάτες που ταξίδευαν για Κέρκυρα λόγω μηχανικής βλάβης.
• Στις 15/7 ταλαιπωρία για 375 ταξιδιώτες, οι οποίοι επέβαιναν στο «SuperJet 2», λόγω βλάβης στη μια εκ των τεσσάρων μηχανών ενώ έπλεε στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σίφνου και Πάρου.
• Στις 26/7 μηχανική βλάβη σε μια εκ των τριών μηχανών του επιβατηγού ταχύπλοου «Olympic Champion Jet» την ώρα που εκτελούσε δρομολόγιο από τη Σύρο προς τον Πειραιά με 181 επιβάτες.
• Την περασμένη Πέμπτη, το πλοίο «Κεφαλονιά» δεν πραγματοποίησε δρομολόγιο από το λιμάνι του Πόρου προς την Κυλλήνη, λόγω τεχνικής βλάβης.

Φυσικά, η ταλαιπωρία και οι αποκλεισμοί δεν λείπουν ούτε τον χειμώνα, όπου έτσι κι αλλιώς τα δρομολόγια σε ορισμένα νησιά είναι ελάχιστα. Φέτος ξεχώρισε το περιστατικό τον Φλεβάρη στα Κύθηρα, όπου το «Aqua Jewel», το μοναδικό πλοίο που εξυπηρετούσε το νησί εκείνη την περίοδο, προσέκρουσε στον κυματοθραύστη του Διακοφτίου και το νησί έμεινε αποκλεισμένο από θαλάσσης για αρκετές μέρες.

Τέλος, ανεξίτηλη είναι και η εικόνα ντροπής, όταν για 45 ολόκληρα λεπτά ένα παιδί με αναπηρία μαζί με την μητέρα του αναγκάστηκαν να μείνουν στο γκαράζ του πλοίου που εκτελεί το δρομολόγιο Κεραμωτή Καβάλας - Θάσος, καθώς δεν υπήρχε ράμπα για ΑμεΑ.

Για την επικίνδυνη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι ναυτεργάτες και συνδέονται με την ασφάλεια των επιβατών, με ευθύνη του υπουργείου, ο «Ριζοσπάστης» απευθύνθηκε στον Αγγελο Γαλανόπουλο, πρόεδρο του ναυτεργατικού σωματείου «ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ».

Στέκεται αρχικά στο πρόβλημα με τις οργανικές συνθέσεις των πλοίων που δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες. Οπως εξηγεί, «αυτές βασίζονται στον απαρχαιωμένο νόμο 177 του 1976, δηλαδή 50 χρόνια πίσω, που δεν υπήρχαν επιβατικά πλοία σαν τα σημερινά όπου χωράνε χιλιάδες επιβάτες».

Στη συνέχεια επισημαίνει ότι υπάρχουν δρομολόγια με «πολλά διαδοχικά λιμάνια και εξαντλητικά ωράρια για τους ναυτεργάτες». Συμπληρώνει πως αυτά τα δρομολόγια παρότι «δεν συνάδουν με τη νομοθεσία για τα ωράρια και την ανάπαυση των ναυτεργατών εγκρίνονται από το υπουργείο με γνωμοδότηση του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών».

«Με λίγα λόγια, η πολιτική του υπουργείου είναι υπέρ των εφοπλιστών που θέλουν να έχουν μέγιστο κέρδος και οι οποίοι πολλές φορές εκβιάζουν με διακοπή δρομολογίων. Εν τω μεταξύ, οι ίδιοι είναι πάντα στο απυρόβλητο βάζοντας άλλους στο στόχαστρο για οποιοδήποτε συμβάν, όπως τους πλοιάρχους», τονίζει.

«Για τον ίδιο λόγο, αυτόν του κέρδους - προσθέτει - συναντάμε και τα υποσυντήρητα και παλιά πλοία, που διογκώνουν τα ζητήματα ασφάλειας ειδικά με τη συχνότητα δρομολογίων που υπάρχει το καλοκαίρι».

Ο ναυτεργάτης συνδικαλιστής υπογραμμίζει επίσης τις πολλές περιπτώσεις όπου δεν καταβάλλονται χρήματα για τις υπερωρίες, αλλά και το πρόσφατο παράδειγμα με το «ΣΑΟΝΗΣΟΣ», όπου οι ναυτεργάτες μείνανε στον «αέρα», με το Λιμενικό να προχωρά τις απολύσεις, αλλά να μην «ενδιαφέρεται για τα δεδουλευμένα των μελών του πληρώματος, για την εξόφληση των μισθών τους και για τις αποζημιώσεις, όπως προβλέπεται από τη ΣΣΕ Ακτοπλοΐας και τον Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου».

Απέναντι σε αυτά - καταλήγει ο Αγ. Γαλανόπουλος - «οι ναυτεργάτες διεκδικούν την εξασφάλιση συχνής σύνδεσης των νησιών με την ηπειρωτική χώρα αλλά και μεταξύ τους, με πλοία σύγχρονα και ασφαλή. Παράλληλα, τη βελτίωση και διαμόρφωση σύγχρονων λιμενικών εγκαταστάσεων, αποκλειστικά δημόσιων. Σε αυτόν τον αγώνα καλούν τους επιβάτες και τους νησιώτες».

Ακόμα, διεκδικούν «να διασφαλιστεί η δουλειά των ναυτεργατών με βελτίωση των συνθηκών εργασίας, με ανθρώπινα ωράρια, αυξήσεις μισθών κατοχυρωμένα με Συλλογική Σύμβαση Εργασίας».