Χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών με βαμβάκι, αμπελώνες, ντομάτα, ροδάκινα, μήλα, νεκταρίνια, δαμάσκηνα, καπνά, κηπευτικά, πιπεριές, πεπόνια, καρπούζια και άλλα αγροτικά προϊόντα έπληξαν οι βροχοπτώσεις των προηγούμενων ημερών, οι οποίες πολλές φορές συνοδεύτηκαν με χαλάζι, στον Θεσσαλικό κάμπο και σε πολλές ακόμα περιοχές της χώρας.

Οι αγρότες είδαν τους κόπους της χρονιάς να πηγαίνουν στράφι, αφού μετά την ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες που έχουν ήδη προκαλέσει προβλήματα σε πολλά προϊόντα, το χαλάζι έδωσε το τελειωτικό «χτύπημα», καθώς για ορισμένα προϊόντα ήταν η περίοδος της συγκομιδής, με τους αγρότες να έχουν επωμιστεί πολλά από τα αυξημένα - λόγω κόστους παραγωγής - καλλιεργητικά έξοδα.

Το ζήτημα των καταστροφών στην αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή είναι διαχρονικά ένα κρίσιμο πρόβλημα για χιλιάδες βιοπαλαιστές αγροτοκτηνοτρόφους. Μόνο τον Σεπτέμβρη του 2023 καταστράφηκαν περίπου 850.000 στρέμματα με καλλιέργειες στον Θεσσαλικό κάμπο και στη Φθιώτιδα από τις πλημμύρες, ενώ κάθε χρόνο καταγράφονται ζημιές σε χιλιάδες στρέμματα από παγετούς, χαλαζοπτώσεις, τον καύσωνα, τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές. Πλάι στα παραπάνω, μέσα στο καλοκαίρι καταγράφηκαν τουλάχιστον 50 κρούσματα πανώλης, ενώ έχουν θανατωθεί γύρω στα 21.000 ζώα.

Ετσι, χιλιάδες αγροτοκτηνοτρόφοι που ζουν καθημερινά την αγωνία της επιβίωσης, βλέπουν τον κόπο τους να πηγαίνει χαμένος, να μένουν με χαμηλό εισόδημα αφού και η παραγωγή είναι μειωμένη και οι τιμές που επιβάλλουν μεγαλέμποροι και βιομήχανοι είναι χαμηλές, ακόμα και κάτω του κόστους.

Ολα αυτά, βέβαια, δεν παρουσιάστηκαν τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της «κλιματικής κρίσης» και των «ακραίων καιρικών φαινομένων», όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση.

Το σημερινό επίπεδο ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνολογίας επιτρέπει την ασφαλέστερη πρόληψη των καταστροφών και την προστασία της παραγωγής, αλλά οι βιοπαλαιστές αγρότες και κτηνοτρόφοι συνεχίζουν να είναι έρμαια των καιρικών φαινομένων.

Για παράδειγμα, μια σειρά από αναγκαία έργα υποδομής (αντιπλημμυρικά, αντιχαλαζικά κ.ά.) για την ασφάλεια της παραγωγής από φυσικούς κινδύνους, δεν υλοποιούνται με ολοκληρωμένο κρατικό σχεδιασμό και την αναγκαία χρηματοδότηση, καθώς θεωρούνται «μη επιλέξιμα» και κοστοβόρα για το κράτος και τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Ετσι, σε αντίθεση με τις «υποσχέσεις» και τα κούφια λόγια όλων διαχρονικά των κυβερνήσεων, η θέση τους επιδεινώνεται διαρκώς, επειδή η χρηματοδότηση και τα άλλα μέτρα στήριξης από κράτος και ΕΕ αφορούν τα μεγαθήρια του αγροτοδιατροφικού τομέα και την «εξωστρέφειά» τους.

Οταν πρόκειται όμως για την προστασία της δικής τους παραγωγής και του εισοδήματός τους, τότε μπαίνει σε ισχύ ο κανόνας του κόστους - οφέλους για το κεφάλαιο και δεν περισσεύει δεκάρα τσακιστή από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα ευρωπαϊκά ταμεία.

Κι ενώ οι καταστροφές γίνονται όλο και πιο συχνές, όλες διαχρονικά οι κυβερνήσεις προσπαθούν να πετάξουν από πάνω τους τις ευθύνες και να μειώσουν στο ελάχιστο όσα δικαιούνται οι αγροτοκτηνοτρόφοι, ακόμα και να τους αφήσουν χωρίς καθόλου αποζημίωση...

Διατηρούν τον κανονισμό του ΕΛΓΑ, που δεν αναγνωρίζει και δεν αποζημιώνει το σύνολο των καταστροφών. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, μια σειρά από «κόφτες» φροντίζουν ώστε η αποζημίωση να απέχει σημαντικά από την πλήρη κάλυψη των απωλειών στην παραγωγή.

Πρόσφατες ήταν οι καταγγελίες αγροτών στην Αττική και αλλού ότι η καταστροφή από πυρκαγιά σε καλλιέργειες δεν υπάγεται στον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ). Είναι χαρακτηριστικό ότι με Κοινή Υπουργική Απόφαση στις 25/7/24 ανακοινώθηκε ότι μόλις πριν από λίγες βδομάδες καθορίστηκε η διαδικασία για την τελική επιχορήγηση των αγροτών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του 2021 σε Πελοπόννησο, Στερεά και Εύβοια, Δυτική Αττική, Ρόδο, δηλαδή 3 χρόνια μετά.

Με τις ανεπαρκείς και καθυστερημένες αποζημιώσεις είναι αντιμέτωποι αυτήν την περίοδο και οι αγρότες της Θεσσαλίας, οι οποίοι πραγματοποιούν πολύμορφες κινητοποιήσεις διεκδικώντας αποζημιώσεις στο 100% της καταστροφής.

Αντίστοιχα, με ανεπαρκείς αποζημιώσεις που φτάνουν τα 125 ευρώ ανά αιγοπρόβατο, όταν το κόστος για την αγορά μιας παραγωγικής προβατίνας (6 μηνών - 3 ετών) ξεπερνά τα 300 ευρώ, βρίσκονται οι κτηνοτρόφοι που επλήγησαν από την πανώλη, αφού, όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, «δεν προβλέπει η ΕΕ αποζημιώσεις».

Στην καθυστερημένη καταβολή των αποζημιώσεων οδηγεί και η υποχρηματοδότηση του ΕΛΓΑ, η οποία έχει προκαλέσει τεράστια κενά στη στελέχωσή του με μόνιμο, ειδικευμένο επιστημονικό δυναμικό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στον χρόνο εκτίμησης των ζημιών και στις αποζημιώσεις.

Την ώρα λοιπόν που χιλιάδες αγροτοκτηνοτρόφοι δίνουν μάχη για την επιβίωσή τους, έχοντας να αντιμετωπίσουν επιπλέον το υπέρογκο κόστος παραγωγής και τις χαμηλές τιμές παραγωγού, η κυβέρνηση αποφάσισε να αυξήσει σχεδόν σε όλες τις καλλιέργειες της χώρας τα ασφάλιστρα του ΕΛΓΑ για το 2024 σύμφωνα με τους νέους πίνακες που προβλέπει σχετική ΚΥΑ.

Ως αποτέλεσμα, υπάρχουν περιπτώσεις όπως π.χ. στο σταφύλι οινοποίησης, όπου οι αυξήσεις ξεπερνούν το 60%, ενώ σε δυναμικές καλλιέργειες, όπως η ελιά, διαμορφώνονται στο 15%, και στις κυριότερες αροτραίες, όπως είναι το σκληρό σιτάρι και το βαμβάκι, φτάνουν σε ποσοστά 31% και 13% αντίστοιχα.

Σε ό,τι αφορά το ζωικό κεφάλαιο, στα βοοειδή τα ασφάλιστρα εμφανίζονται επίσης αυξημένα κατά περίπου 5-10%, ενώ στα πρόβατα υπάρχουν αυξήσεις που στα άνω του 1 έτους αγγίζουν το 15% (από 1,46 ευρώ το ζώο στα 1,73 ευρώ).

Οι βιοπαλαιστές αγροτοκτηνοτρόφοι, συνολικά τα λαϊκά στρώματα έχουν συσσωρεύσει αρκετή πείρα για να διακρίνουν ότι δεν είναι τα «έκτακτα καιρικά φαινόμενα» που τους αφήνουν χωρίς εισόδημα.

Εχουν την πείρα να δουν ότι έχουν απέναντί τους ένα κράτος που αντιμετωπίζει ως «κόστος» την προστασία της περιουσίας τους, που είναι επιλεκτικά ανίκανο όσον αφορά τις λαϊκές ανάγκες, αλλά επιλεκτικά ικανό στη στήριξη και υπεράσπιση των συμφερόντων των επιχειρηματικών ομίλων.

Συσπειρωμένοι στους συλλόγους τους, έχουν επιλογή, απέναντι στον δρόμο της καταστροφής που τους στρώνουν η κυβέρνηση, η ΕΕ, τα άλλα κόμματα: Να παλέψουν οργανωμένα μέσα από τους Αγροτικούς Συλλόγους και τις Ομοσπονδίες, συσπειρωμένοι στην Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων για όλα τα δίκαια αιτήματά τους:

Να αλλάξει ο κανονισμός του ΕΛΓΑ ώστε να ασφαλίζει και να αποζημιώνει την παραγωγή και το κεφάλαιο στο 100%, άμεσα και δίκαια, από όλους τους φυσικούς κινδύνους και τις νόσους, χωρίς εξαιρέσεις και σε όλα τα στάδια της παραγωγής. Για ΕΛΓΑ δημόσιο φορέα, με επαρκή κρατική χρηματοδότηση, και όχι να στηρίζεται μόνο στις ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών, καμιά είσοδο ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στην αγροτοκτηνοτροφική παραγωγή. Να παρθεί πίσω η απαράδεκτη απόφαση για την αύξηση στα ασφάλιστρα παραγωγής. Να υλοποιηθούν άμεσα όλα τα αναγκαία έργα για την προστασία της παραγωγής.

Αυτά τα μέτρα και οι διεκδικήσεις απαντούν σήμερα στις ανάγκες των βιοπαλαιστών αγροτών και κτηνοτρόφων, για να προστατεύονται ουσιαστικά από τις φυσικές καταστροφές, να μπορούν να μείνουν στην παραγωγή και να επιβιώνουν.