ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 20 Ιούλη 2024 - Κυριακή 21 Ιούλη 2024
Σελ. /40
ΥΓΕΙΑ
Πώς από την απαξίωση της πρόληψης και της απεξάρτησης φτάσαμε στο λουκέτο που ετοιμάζει η κυβέρνηση

Με το σχέδιο νόμου για την «Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση» που τέθηκε από την κυβέρνηση σε δημόσια διαβούλευση, ετοιμάζεται «λουκέτο» στα Κέντρα Πρόληψης και στα δημόσια προγράμματα απεξάρτησης. Κέντρα Πρόληψης και προγράμματα που έχουν αφήσει τη δική τους αποτελεσματική ταυτότητα στην αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, σε πανελλαδικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο, πλέον θα αποτελούν παρελθόν. Ολα θα μπουν κάτω από την «ομπρέλα» ενός Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου με την επωνυμία ΕΟΠΑΕ. Αποτέλεσμα θα είναι η περαιτέρω απαξίωση της απεξάρτησης, της κοινωνικής επανένταξης και της πρόληψης, το χτύπημα της δωρεάν παροχής τους προοπτικά, η ενίσχυση της αντιεπιστημονικής αντίληψης περί «ιατρικοποίησης» ενός πολυπαραγοντικού κοινωνικού φαινόμενου όπως είναι η εξάρτηση.

Κι όμως, πόσο σημερινή είναι αυτή η εξέλιξη; Πόσο έχουν «ξηλώσει το κουβάρι» της πρόληψης και της απεξάρτησης όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις; Πόσο έχουν ταυτιστεί και αλληλοψηφίσει κοινά νομοσχέδια όλα τα αστικά κόμματα τα προηγούμενα χρόνια, στρώνοντας το έδαφος στη σημερινή πολιτική της κυβέρνησης;

Πώς άνοιξε ο δρόμος

Ας δούμε ορισμένα μόνο χαρακτηριστικά παραδείγματα που έχουν επιδράσει σε αυτήν την κατεύθυνση τις τελευταίες δεκαετίες:

  • 1992, κατατίθεται κοινή πρόταση νόμου βουλευτών του ΠΑΣΟΚ και του Συνασπισμού που στηρίχτηκε και από ορισμένους βουλευτές της ΝΔ, για διαχωρισμό των ναρκωτικών σε «σκληρά» και «μαλακά» και την αποποινικοποίηση της κάνναβης. Το 2001, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ επαναφέρουν το ζήτημα προτείνοντας παράλληλα να γίνεται ελεγχόμενη χορήγηση ουσιών μέσω ειδικών ιατρικών κέντρων.
  • 2003, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με σχέδιο νόμου του υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας περί νομοθεσίας του ΕΣΥ επιχειρεί την κατάλυση του αυτοδιοικούμενου χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ, πλήττοντας τη βασική αρχή της θεραπευτικής αυτονομίας της θεραπευτικής κοινότητας. Κάτω από έντονες αντιδράσεις, η πρόταση αποσύρεται.
  • 2004, καταγράφεται μείωση 40% των κρατικών κονδυλίων για τα προγράμματα πρόληψης και απεξάρτησης.
  • 2005, με Προεδρικό Διάταγμα της ΝΔ, μέρος της απεξάρτησης μπορούν να αναλαμβάνουν ΜΚΟ και ιδιωτικοί φορείς.
  • 2005, με τη ΝΔ στη δημοτική αρχή Αθήνας διοργανώνεται το πρώτο «αντιαπαγορευτικό φεστιβάλ κάνναβης» στην πλατεία Συντάγματος, με συνδιοργανωτή τον ΣΥΝ.
  • 2006, το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής με βάση το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Ναρκωτικά όρισε την εξάρτηση ως «χρόνια υποτροπιάζουσα αυτοπροκαλούμενη νόσο». Δηλαδή, η εξάρτηση είναι «ασθένεια», άρα κουκουλώνονται κοινωνικά αίτια και ευθύνες. Είναι «αυτοπροκαλούμενη», άρα φταίει ο ίδιος ο χρήστης που από θύμα γίνεται θύτης. Είναι «χρόνια», άρα λύση είναι η συντήρηση του χρήστη σε ένα λειτουργικό επίπεδο με τα υποκατάστατα (μεθαδόνη, βουπρενορφίνη). Είναι «υποτροπιάζουσα», άρα δεν χρειάζονται δομές θεραπείας και επανένταξης, αφού ο χρήστης θα ξανακυλήσει. Παράλληλα διαχωρίστηκαν η χορήγηση υποκατάστατων ηρωίνης από την ψυχοκοινωνική στήριξη του χρήστη, ανοίγοντας τον δρόμο για τη συνταγογράφησή τους. Ολα τα παραπάνω ψηφίστηκαν από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΝ.
  • 2008, με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης της ΝΔ για τα ναρκωτικά, προτείνεται η σύνδεση των «στεγνών» προγραμμάτων με τα προγράμματα μεθαδόνης και η χορήγηση μεθαδόνης και από νοσοκομεία, φυλακές, στρατιωτικά νοσοκομεία, αλλά και από ΜΚΟ και ιδιώτες.
  • 2009-2011, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μεταφέρει τις μονάδες υποκατάστασης στα δημόσια νοσοκομεία, υποβαθμίζοντας ακόμα περισσότερο την ψυχοκοινωνική στήριξη του χρήστη. Ταυτόχρονα προωθείται η συνταγογράφηση βουπρενορφίνης από ιδιώτες ιατρούς και η χαλάρωση της παρακολούθησης των θεραπευόμενων του ΟΚΑΝΑ για να μειωθεί η λίστα αναμονής.
  • 2011, με τον ν.3963/2011 του ΠΑΣΟΚ, ουσιαστικά αποποινικοποιείται η ιδία χρήση, ενώ η κατοχή, η προμήθεια και η καλλιέργεια κάνναβης θεωρούνται πταίσμα.
  • 2012, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ και ορισμένοι βουλευτές της ΝΔ ψηφίζουν τον Κώδικα Ναρκωτικών, ο οποίος μειώνει στα 500 ευρώ το πρόστιμο για καλλιέργεια κάνναβης. Παράλληλα εισάγει το αντιδραστικό ιδεολόγημα περί «αυτοπροσβολής και ελεύθερης διάθεσης του σώματος με μικροποσότητα ναρκωτικών για ατομική χρήση».
  • 2012, η κυβέρνηση της ΝΔ φέρνει για διαβούλευση το πρώτο νομοσχέδιο για ίδρυση Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) στη βάση σχεδιασμών του ΟΚΑΝΑ με τον δήμο Αθηναίων.
  • 2013, με τον ν. 4139/2013 που ψήφισαν ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ουσιαστικά ανοίγει η πόρτα στην ιδιωτικοποίηση της πρόληψης και της θεραπείας.
  • Τα χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης οι προϋπολογισμοί σε Κέντρα Πρόληψης και θεραπευτικά προγράμματα συρρικνώνονται, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση προγραμμάτων και παρεχόμενων υπηρεσιών (π.χ. κλείνουν τα κέντρα διπλής διάγνωσης του ΚΕΘΕΑ, συρρικνώνονται τα προγράμματα). Για εξοικονόμηση πόρων ο ΟΚΑΝΑ προωθεί τη μέθοδο στα προγράμματα μεθαδόνης, με αποτέλεσμα τελικά την εκτροπή της στις πιάτσες.
  • 2016, επί συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ψηφίζονται νομοσχέδια για την καλλιέργεια κάνναβης (2016 κλωστική και 2018 τελικά προϊόντα φαρμακευτικής κάνναβης), ξεκινώντας τη συζήτηση για άνοδο στα προϊόντα κάνναβης με περιεκτικότητα από 0,2% σε 0,8%. Ολα αυτά με την ψήφο των ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι.
  • 2017, η έκθεση του ΕΚΤΕΠΝ καταγράφει μείωση των προϋπολογισμών του ΚΕΘΕΑ κατά 50% και του ΟΚΑΝΑ κατά 30%.
  • 2019, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ φέρνει πολυνομοσχέδιο του υπ. Υγείας που προβλέπει την ίδρυση Χώρων Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ), τη διασύνδεση των «στεγνών» θεραπευτικών προγραμμάτων με τα προγράμματα υποκατάστασης, τη συνταγογράφηση υποκατάστατων ηρωίνης από ιδιώτες ιατρούς. Το πολυνομοσχέδιο αυτό ψηφίστηκε από ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, Ενωση Κεντρώων και Χρυσή Αυγή. Το ίδιο έτος με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, θεσμοθετήθηκαν και οι όροι λειτουργίας ιδιωτικών δομών απεξάρτησης.
  • 2019, η κυβέρνηση της ΝΔ καταργεί με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου το αυτοδιοίκητο του ΚΕΘΕΑ.
  • 2020, η κυβέρνηση της ΝΔ επεκτείνει νομοθετικά τη δυνατότητα να μπορούν να λειτουργούν δήμοι και Περιφέρειες Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης.

Ολες οι παραπάνω νομοθετικές παρεμβάσεις έχουν ανοίξει τον δρόμο για τη σημερινή πολιτική βούληση της κυβέρνησης να αλλάξει τελείως τον χάρτη στις δημόσιες και δωρεάν δομές και προγράμματα πρόληψης και απεξάρτησης.

Με το ΚΚΕ στον αγώνα για μια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά

Στον αντίποδα το ΚΚΕ όλα αυτά τα χρόνια όχι μόνο έχει καταψηφίσει αυτούς τους σχεδιασμούς, αλλά κρατά σταθερό μέτωπο, ιδεολογικό - πολιτικό - επιστημονικά επεξεργασμένο, ενάντια σε ό,τι ναρκώνει την ψυχή και το μυαλό της νέας γενιάς.

Το ΚΚΕ έχει πρωτοστατήσει με παρεμβάσεις σε Βουλή και Ευρωβουλή, στην Τοπική Διοίκηση, στους φορείς του κινήματος για μια αντιναρκωτική πολιτική δημόσια, δωρεάν, με νέες δομές στελεχωμένες με όλο το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό και επαρκώς χρηματοδοτούμενες αποκλειστικά από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που σθεναρά έχει αντισταθεί στην είσοδο ιδιωτών και ΜΚΟ στην Πρόληψη και την Απεξάρτηση.

Το ΚΚΕ καλεί σήμερα σε πλατιά συμπόρευση τους εργαζόμενους στην Πρόληψη και την Απεξάρτηση, τους χρήστες και τις οικογένειές τους, όλο τον λαό και τη νεολαία, σε αγωνιστική δράση όχι μόνο για να μην περάσουν οι σημερινοί σχεδιασμοί της κυβέρνησης για τον ΕΟΠΑΕ, αλλά να καταδικαστούν όλοι όσοι έχουν στρώσει τον δρόμο και υπηρετούν αυτή την πολιτική.

Το ΚΚΕ καλεί σε πλατιά αγωνιστική συμπόρευση για μια κοινωνία ελεύθερη από ναρκωτικά και όχι με ελεύθερα τα ναρκωτικά.


Του
Παναγιώτη ΚΑΤΗΦΕ*
*Ο Παναγιώτης Κατηφές είναι υπεύθυνος του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ Κατά των Ναρκωτικών - Εξαρτήσεων

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ
Κλιμακώνουν οι εργαζόμενοι για την απόσυρση του εκτρώματος

Νέα κινητοποίηση στις 24 Ιούλη

Αποφασισμένοι να αναμετρηθούν μέχρι τέλους είναι οι εργαζόμενοι στη δημόσια Ψυχική Υγεία, Πρόληψη και Απεξάρτηση ενάντια στο νομοσχέδιο της πλήρους διάλυσης και ιδιωτικοποίησης των παραπάνω υπηρεσιών. Στο πλευρό τους παίρνουν θέση όλο και περισσότερα εργατικά σωματεία, Ομοσπονδίες, κοινωνικοί φορείς και συλλογικότητες, απαιτώντας την άμεση απόσυρσή του.

Αγωνίζονται και διεκδικούν σύγχρονες, υψηλού επιπέδου αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες Πρόληψης, Απεξάρτησης, Ψυχικής Υγείας για κάθε άνθρωπο, τη στιγμή που τις χρειάζεται.

Υπενθυμίζεται ότι σε σύσκεψη που διοργάνωσε ο Ενιαίος Σύλλογος Εργαζομένων ΨΝΑ Δαφνί συμμετείχαν πάνω από 150 φορείς από όλη τη χώρα, προετοιμάζοντας ένα πλούσιο πρόγραμμα αγωνιστικών δράσεων, με μεγάλο σταθμό την πανελλαδική απεργία στις δομές την περασμένη Τρίτη 16 Ιούλη και τις συγκεντρώσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις.

Μεγάλη ήταν η συμμετοχή και στη Γενική Συνέλευση του ΚΕΘΕΑ, την πρώτη που πραγματοποιήθηκε μετά από πέντε χρόνια, όπου έδωσαν το «παρών» πάνω από 600 τακτικά μέλη, αποφασίζοντας το πλαίσιο δράσης ενάντια στους εγκληματικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Σε μία ακόμα δράση, ναυλία διοργάνωσε το Σωματείο Υποστήριξης του Επιστημονικού και Κοινωνικού Εργού του 18 ΑΝΩ, με τη συμμετοχή χιλιάδων νέων.

Και κλιμακώνουν, με νέες Γενικές Συνελεύσεις αυτήν τη βδομάδα και με προσανατολισμό για νέα κινητοποίηση στις 24 Ιούλη στο Σύνταγμα και άλλες δράσεις.

Υπενθυμίζεται ότι το νομοσχέδιο που φέρνει προς ψήφιση μέσα στο κατακαλόκαιρο η κυβέρνηση, με τίτλο «Ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης», αποτελεί μία ακόμα επίθεση - «ορόσημο» για το Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε να εκταμιευθούν κονδύλια που θα πέσουν στις τσέπες των επιχειρηματικών ομίλων.

Πιο συγκεκριμένα, προβλέπει μεταξύ άλλων:

Την κατάργηση των 2 από τα 3 εναπομείναντα ψυχιατρικά νοσοκομεία (ΨΝΑ και ΨΝΘ), χωρίς αναφορά στην αντικατάστασή τους με ένα σύγχρονο δωρεάν σύστημα υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας. Δημιουργεί επίσης έναν νέο φορέα, το ΕΔΥΨΥ, όπου περιλαμβάνονται ιδιωτικές κλινικές, ΜΚΟ και ΑΜΚΕ, ιδιώτες γιατροί, προκειμένου να υπονομευτεί ακόμα περισσότερο η δημόσια δωρεάν Ψυχική Υγεία.

Προβλέπει ακόμα την κατάργηση όλων των εγκεκριμένων «στεγνών» θεραπευτικών προγραμμάτων, που έχουν να επιδείξουν αξιοθαύμαστα αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτό προωθούνται δεκάδες απολύσεις, διεύρυνση των ελαστικών σχέσεων απασχόλησης και τσουβάλιασμα υπηρεσιών και εργαζομένων στον ΕΟΠΑΕ (ΝΠΙΔ) μαζί με κλινικάρχες, ΜΚΟ και άλλους επιτήδειους, με εθνικό συντονιστή, του οποίου ο ρόλος είναι «η ενθάρρυνση και ρύθμιση κάθε ιδιωτικής πρωτοβουλίας».

Πρόκειται για ένα ακόμα νομοσχέδιο για την ολοκλήρωση της αντιδραστικής ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, που εμπορευματοποιεί περαιτέρω και τοποθετείται απέναντι στο δικαίωμα στην Ψυχική Υγεία, στην Πρόληψη και την Απεξάρτηση, αποθεώνει την ατομική ευθύνη, απαλλάσσει το κράτος από το «κόστος» των υπηρεσιών, τάσσεται υπέρ της χρήσης ναρκωτικών ουσιών και της «μείωσης της βλάβης». Προβλέπει τη μετατροπή του θύματος σε θύτη, την αντιμέτωπίση του με καταστολή και «σωφρονισμό», στιγματίζοντας σε βάθος χρόνου ως «παρεκκλίνουσα συμπεριφορά» την έκφραση της λαϊκής δυσαρέσκειας και οργής, την αντίσταση στην αντιδραστική πολιτική τους.

Τη Δευτέρα έκτακτη Γενική Συνέλευση στο ΨΝΑ Δαφνί

Ο Ενιαίος Σύλλογος Εργαζομένων ΨΝΑ Δαφνί προχωρά σε έκτακτη Γενική Συνέλευση τη Δευτέρα 22 Ιούλη, στις 12 μ. στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, απαιτώντας την πλήρη απόσυρση του νομοσχεδίου, καθώς ήδη είναι καταδικασμένο στη διαβούλευση από επιστημονικούς φορείς και εργαζόμενους, και στη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας.



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ