Το κτίριο στην περιοχή του Βούπερταλ Μπάρμεν, όπου φιλοξενείται το μουσείο, βρίσκεται λίγο δίπλα από το σπίτι στο οποίο γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Ενγκελς, το οποίο και καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αποτελεί μέρος του περίφημου κτιρίου κατοικιών ύστερου μπαρόκ, το οποίο ανήκε στον προπάππου του Friedrich Engels, επιχειρηματία κλωστοϋφαντουργίας Johann Caspar Engels, και χτίστηκε το 1775 από τον αρχιτέκτονα Eberhard Haarmann τον πρεσβύτερο.

Στον εξωτερικό του χώρο δεσπόζει το άγαλμα του εργάτη που σπάει τα δεσμά.

Στην είσοδο του χώρου σήμερα βρίσκεται πλέον το άγαλμα του Ενγκελς, φτιαγμένο από τον γλύπτη Gerhard Thieme. Δόθηκε ως δώρο στην πόλη του Βούπερταλ το 1987, με αφορμή την επίσκεψη του ηγέτη της ΛΔΓ, Erich Honecker.

Το εργοστάσιο και τα κτίρια κατοικιών της οικογένειας Kaspar Engels, μαζί με τους χώρους λεύκανσης, σχηματίζουν σχεδόν μια μικρή ημικυκλική «πόλη». Αυτή η «μικρή πόλη» περιελάμβανε περίπου σαράντα κτίρια, κατοικίες, εγκαταστάσεις παραγωγής, κήπους, δύο λευκαντήρια, λάκκους ασβέστη, εγκαταστάσεις παραγωγής ποτάσας, ξηραντήρια και μαγειρεία, ένα αγρόκτημα με πλινθοκεραμοποιείο και ένα σχολείο για τα παιδιά των οικιακών τεχνιτών.

Η εταιρεία Caspar Engels Sohne παρήγαγε ιδιαίτερα εξειδικευμένες δαντελένιες κορδέλες - δηλαδή προϊόντα που μπορούν να χαρακτηριστούν ως τα κλασικά «είδη Barmer» της στενής κορδελοπλεκτικής.

Αυτό το αστικό περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγάλωσε, απαρνήθηκε ο μετέπειτα ηγέτης του προλεταριάτου, αφού όπως χαρακτηριστικά έγραφε στις αναμνήσεις της η Ελεονόρα Μαρξ: «Ποτέ δεν γεννήθηκε σε μια τέτοια οικογένεια γιος που να ξεστράτισε τόσο πολύ».

Ηδη τα νεανικά του κείμενα τα οποία συναντάει ο επισκέπτης, όπως ένα απόκομμα από άρθρο του Ενγκελς στην εφημερίδα «Telegraph fur Deutschland» υπό το ψευδώνυμο Friedrich Oswald, αποκαλύπτουν την κριτική του ματιά στις βαθιές κοινωνικές και τεχνικές αλλαγές του καιρού του. Αλλά και τις καλλιτεχνικές ανησυχίες του που αποτυπώνονται στις καρικατούρες που συνήθιζε να εντάσσει στα γράμματά του σε φίλους και οικογένεια, στο απόσπασμα από το Λιμπρέτο του Ενγκελς «Cola die Rienzi», εμπνευσμένο από τη λαϊκή εξέγερση στη Ρώμη του 1347, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα συνέθεσε στα χρόνια της παρουσίας του στη Βρέμη, όπου αποκτούσε πρακτική εμπειρία σε μια εμπορική εταιρεία και ασχολήθηκε επίσης με λογοτεχνικές δραστηριότητες.

Μέσα από το εντυπωσιακό δωμάτιο μουσικής - η οικογένεια Ενγκελς ήταν ιδιαίτερα μουσικόφιλη, με τον καθένα να παίζει από δυο τρία όργανα - ο επισκέπτης οδηγείται στον πρώτο όροφο του κτιρίου, αφιερωμένου στην κομμουνιστική δράση του Ενγκελς που αποτυπώνεται σε μια σειρά από σπάνια κειμήλια και ντοκουμέντα:

- Ενα απόσπασμα από την τελευταία έκδοση της «Neue Rheinische Zeitung», ιδρυθείσα το 1848 από τον Μαρξ και τον Εγκελς μαζί με τον εκδότη Heinrich Burgers, με καθημερινή κυκλοφορία από 1η Ιούνη του 1848 έως 19η Μάη 1849, τυπωμένο με κόκκινο μελάνι.

- Κλωστές από το εργοστάσιο της οικογένειάς του στο Μάντσεστερ, όπως κι ένα απόσπασμα από το έργο του «Η κατάσταση της εργατικής τάξης στην Αγγλία», έκδοση του 1848.

- Ενα μαχαίρι από την προσωπική συλλογή του, δώρο των Bebel, Liebknecht και Singer, που του χάρισαν αυτό το μαχαίρι με τη χαρακτηριστική αφιέρωση για τα 70ά γενέθλιά του: «Χαιρόμαστε που στα 70ά σου γενέθλια παρέμεινες κόκκινος».

Λίγο πιο κάτω, το απόσπασμα από την εφημερίδα «Vorwarts» για τον θάνατο του Ενγκελς στις 5 Σεπτέμβρη 1895. Λίγες μέρες μετά, στις 27 Σεπτέμβρη οι στάχτες του, σύμφωνα με την επιθυμία του, σκορπίστηκαν στη θάλασσα από τους Eleanor Marx, Edward Aveling και Friedirch Lessner.

Το όνομα του Ενγκελς, που το προσωνύμιό του «ο Στρατηγός» αποτυπώνει τη συστηματική ενασχόληση και την οξυδέρκεια που τον διέκρινε σε σχέση με τη στρατιωτική τέχνη, ήταν λογικό να δοθεί στη Στρατιωτική Ακαδημία της ΓΛΔ, την ακαδημία του Εθνικού Λαϊκού Στρατού. Γι' αυτό και έξω απ' το μουσείο του Ενγκελς, εκ μέρους της ΚΟ Γερμανίας, ο Δημήτρης Αμπατιέλος δώρισε στον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπα, σε ανάμνηση της επίσκεψής του στη Γερμανία, μια συλλογή μικρών αφισών της Στρατιωτικής Ακαδημίας αφιερωμένη στον Ενγκελς - αρχειακό υλικό του 1970 - όπως και ένα μετάλλιο της στρατιωτικής ακαδημίας που αποτυπώνει τον Ενγκελς, φιλοτεχνημένο σε φημισμένη πορσελάνη Μάισεν.

Ο Δ. Κουτσούμπας ευχαρίστησε πολύ για το δώρο προς την ΚΕ και σημείωσε - απευθυνόμενος και προς τους νεότερους - την αξία να μάθουν το έργο του μεγάλου αυτού επαναστάτη, θεμελιωτή της επαναστατικής κοσμοθεωρίας, μέσα και από έργα όπως το «Στρατηγός, Αναμνήσεις για τον Φρίντριχ Ενγκελς» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής».

«Ηρθες στο μαχαλά μας!», «ιστορικές στιγμές». Είναι μερικά μόνο από τα ζεστά λόγια που ακούστηκαν στα ελληνικά μαγαζιά στο κέντρο του Βούπερταλ, όπου βρέθηκε το πρωί του Σαββάτου ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, στο πλαίσιο της περιοδείας του στη Γερμανία. Εκεί τον υποδέχτηκαν θερμά μερικοί από τους χιλιάδες Ελληνες μετανάστες, πολλοί πλέον δεύτερης και τρίτης γενιάς που ζουν στην πόλη, μαζί με ευχές για «καλή δύναμη» και επιτυχία στις επερχόμενες εκλογές.

Αργότερα το μεσημέρι του Σαββάτου, ένα τραπέζι σε ζεστή, συντροφική ατμόσφαιρα περίμενε την αντιπροσωπεία του ΚΚΕ που επισκέπτεται τη Γερμανία, με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Δημήτρη Κουτσούμπα. Το οργάνωσαν φίλοι του Κόμματος από την ευρύτερη περιοχή του Βούπερταλ με καλό φαγητό και μουσική. Ευχαριστώντας τους από καρδιάς, συνολικά για τη στήριξή τους στο Κόμμα, η ΚΟ Γερμανίας τους δώρισε μια αντιφασιστική - αντιπολεμική αφίσα του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας (KPD) από το 1932.

Μια σύντομη συνομιλία με τον Βασίλη Κοΐνη, γενικό πρόξενο της Ελλάδας στο Ντίσελντορφ, είχε το απόγευμα της Παρασκευής ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.

Ο πρόξενος καλωσόρισε τον Δ. Κουτσούμπα στην πόλη, αναφέρθηκε στα ζητήματα της ελληνικής κοινότητας και στο έργο του προξενείου. Από την πλευρά του, ο Δ. Κουτσούμπας σημείωσε ότι το ΚΚΕ σταθερά βρίσκεται στο πλευρό των Ελλήνων μεταναστών, σταθερά αναδεικνύει τα προβλήματά τους, όπως αυτά της στελέχωσης των προξενείων, της ελληνόγλωσσης Εκπαίδευσης, παλεύει μαζί τους για την επίλυσή τους.