Η Σ. Ιλίνσκαγια γεννήθηκε το 1938 στη Μόσχα. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας. Στα χρόνια εκείνα ξεκίνησε να μαθαίνει και Νέα Ελληνικά, ενώ η γνωριμία με τον συγγραφέα, πολιτικό πρόσφυγα στην ΕΣΣΔ και μετέπειτα σύζυγό της, Μήτσο Αλεξανδρόπουλο, την ώθησε να σπουδάσει και Νεοελληνική και Ρωσική Λογοτεχνία και να αφοσιωθεί στη μελέτη, μετάφραση και κριτική της νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Το 1971 υποστήριξε τη διατριβή της με τίτλο «Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς». Είχε εκλεγεί τακτικό μέλος της Ενωσης Συγγραφέων της ΕΣΣΔ ως κριτικός και μεταφράστρια της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας. Υπήρξε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ.

Υπήρξε η πρώτη επαγγελματίας φιλόλογος - νεοελληνίστρια που ασχολήθηκε με τη μετάφραση και έκδοση της νεοελληνικής λογοτεχνίας για το ρωσικό αναγνωστικό κοινό, και για πάνω από 60 χρόνια είχε συνδέσει το όνομά της με την ουσιαστική και γόνιμη μελέτη και παρουσίαση της ελληνικής λογοτεχνίας στη Ρωσία και την πρώην ΕΣΣΔ. Πρωτοπαρουσίασε τον Καβάφη (1967), συστηματοποίησε την παρουσίαση του Ρίτσου, ανθολόγησε ελληνική ποίηση και διηγήματα, παρουσίασε μυθιστορήματα, έγραψε σειρά επιστημονικών έργων (μονογραφίες, άρθρα, επιστημονικές ανακοινώσεις), πάντα με θέμα τη νεοελληνική λογοτεχνία.

Δημοσίευσε σειρά, κλασικών σήμερα, μεταφράσεων Νεοελλήνων λογοτεχνών, και ιδίως ποιητών όλων των γενεών, πρωτοπαρουσιάζοντάς τους στα Ρωσικά (Α. Κάλβος, Κ. Π. Καβάφης, Κ. Καρυωτάκης, Γρ. Ξενόπουλος, Μ. Αλεξανδρόπουλος, Γ. Ρίτσος, Ν. Βρεττάκος, Α. Τερζάκης, Γ. Σεφέρης, Οδ. Ελύτης, Μ. Αναγνωστάκης, Μ. Σαχτούρης, Ε. Κακναβάτος, Β. Βασιλικός, Τ. Πατρίκιος, Γ. Δάλλας και πολλοί άλλοι). Χάρη στην προσφορά της, ο ρωσόφωνος αναγνώστης σήμερα γνωρίζει τον Καβάφη, τον Καρυωτάκη, τον Σεφέρη, τον Ρίτσο, τον Ελύτη και τη μεταπολεμική γενιά των Νεοελλήνων ποιητών.

Μέχρι το 1983, οπότε εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα, διατέλεσε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ, με ειδίκευση στη νεοελληνική γραμματεία. Για τις φημισμένες καβαφικές μελέτες της, η Ρωσική Ακαδημία Επιστημών της απένειμε τον τίτλο «Doctorat d'Etat».

Ηταν καθηγήτρια της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ενώ και στην Ελλάδα εξέδωσε ως συγγραφέας και επιμελήτρια πολλά άρθρα και βιβλία.

Η Σ. Ιλίνσκαγια τιμήθηκε με τα Παράσημα του Ταξιάρχη των Ταγμάτων της Τιμής (2007) και του Φοίνικος (2018).

Με ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ αποχαιρετά την σπουδαία Σ. Ιλίνσκαγια σημειώνοντας τα παρακάτω:

«Αποχαιρετούμε με σεβασμό και ευγνωμοσύνη για το πολύτιμο έργο της την ακούραστη μελετήτρια της ελληνικής λογοτεχνίας Σόνια Ιλίνσκαγια που "έφυγε" την Παρασκευή σε ηλικία 86 ετών.

Το έργο της αποτελεί πολύτιμη και αναντικατάστατη συμβολή στην έρευνα και ανάδειξη της ελληνικής πνευματικής δημιουργίας στον 20ό αιώνα. Με βαθιά γνώση του αντικειμένου της ασχολήθηκε με τη διάδοση, μελέτη και μετάφραση της σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας και της ποίησης, η οποία αποτέλεσε και το θέμα της διδακτορικής της διατριβής. Μελέτησε και πρόβαλε ιδιαίτερα το έργο του Γιάννη Ρίτσου, ενώ με πολλές μελέτες συνέβαλε καθοριστικά στην καθιέρωση του Κ. Καβάφη στο ρωσικό κοινό.

Η Σόνια Ιλίνσκαγια θεωρούσε τη λογοτεχνία βασική πηγή ηθικής παιδείας, ενώ το κυρίαρχο στοιχείο που κράτησε από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα, όπως η ίδια είχε πει, ήταν "η ανιδιοτέλεια στις καθημερινές ανθρώπινες σχέσεις".

Το ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους της».

Οι δύο καλλιτέχνες, που ευχαρίστησαν για την παρουσία τους οι διοργανωτές, με την εμφάνιση και ερμηνεία τους κέρδισαν το χειροκρότημα του κοινού, στην κατάμεστη αίθουσα του Θεάτρου Σαρακινάδου, σε μια ξεχωριστή και πολύ όμορφη βραδιά.

«Το πολιτικό τραγούδιανήκει στον λαό,σε αυτούς που το τραγουδούν, σε αυτούς που το νιώθουν δικό τους, που τους συντροφεύει στις συναυλίες, στα στέκια, στις σχολές, στις πορείες. Το τραγούδι ξεφεύγει από το δημιουργό και παίρνει άλλες διαστάσεις. Παράλληλα η σύνθεση ή στιχουργία ενός έξοχου πολιτικού τραγουδιού δεν σημαίνει πως ο δημιουργός θα έχει αυτήν τη στάση ζωής απαραίτητα.

Στην τέχνη εκφράζεται η στάση, ή η άποψή τουεκείνη τη στιγμή, αλλά παράλληλα εκφράζεται και η αντίφαση του καλλιτέχνη ορισμένες φορές, η αντίφαση και μέσα στο ίδιο του το έργο πολλές φορές», σημείωσε μεταξύ άλλων στον χαιρετισμό του ο πρόεδρος του ΕΚΠ, Γιώργος Κωνσταντίνου. Στάθηκε στην ιστορία του πολιτικού τραγουδιού, στους ποιητές και τραγουδιστές, στα τραγούδια, στη δράση μέσα από την οποία αναπτύχθηκε διαχρονικά και σημείωσε:

«Αυτή η συναυλία δεν γίνεται σε μια γυάλα και δεν είναι έξω από την υπόλοιπη δράση μας,δεν είναι έξω από τις αγωνίες μας, τους πόνους μας, τα προβλήματά μας και την κατάσταση που επικρατεί. Αυτήν τη στιγμή ο λαός μας βιώνει μια επίθεση άνευ προηγμένου στο εισόδημά του και στα δικαιώματά του με την ακρίβεια, τους νεκρούς εργάτες σε χώρους δουλειάς, την απλήρωτη εργασία, την ανεργία, τη φορολογική μέγγενη στους επαγγελματίες που τους πνίγει στον λαιμό, την απαράδεκτη κατάσταση που βιώνουμε όλοι μας στον τομέα της Παιδείας και της Υγείας, που αν δεν έχεις χρήματα και βοήθεια, κινδυνεύεις να πεθάνεις. Τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας. Εμείς έχουμε μάθει να στεκόμαστε στο πλευρό των αδυνάτων, έχουμε μάθει να πολεμάμε και να τραγουδάμε».

RIZOSPASTIS

Το έργο τοποθετείται στην προεπαναστατική Κούβα, τη δεκαετία του 1950, σε ένα σπίτι - μικρογραφία της κοινωνίας η οποία βρίσκεται σε σήψη. Τρία αδέρφια μιλούν και διαφωνούν για την καταπίεση της ζωής, που ενσαρκώνεται στο πρόσωπο των γονιών τους, ενώ παράλληλα σκηνοθετούν ένα θέατρο μέσα στο θέατρο για να την ανατρέψουν. Ετσι, το έργο επιφέρει μια απαιτητική εναλλαγή ρόλων - στην οποία οι ηθοποιοί της παράστασης ανταποκρίνονται εξαιρετικά - και ταυτόχρονα ρίχνει το βλέμμα του «εκτός σπιτιού», στον Τύπο, στην «κοινή γνώμη», στα δικαστήρια κ.λπ., όλα όσα συμβάλλουν στο αναχρονιστικό κατεστημένο που θέλει γκρέμισμα...

Παίζουν οι ηθοποιοί Γιώργος Δρίβας, Βίκυ Λέκκα, Αριάδνη Μιχαηλάρη.

Επιμέλεια κίνησης: Αννα Λιανοπούλου. Μουσική σύνθεση: Δημήτρης Ανδρονιάδης. Σχεδιασμός φωτισμών: Μανώλης Μπράτσης.