Στους όρους υπό τους οποίους η Αρμενία θα μπορούσε να επιτρέψει τη σύνδεση Τουρκίας - Αζερμπαϊτζάν μέσω του αζέρικου θύλακα Ναχιτσεβάν αναφέρθηκε ο Αρμένιος πρωθυπουργός, Ν. Πασινιάν, επισημαίνοντας ότι η σύνδεση αυτή μπορεί να γίνει με τη δημιουργία δρόμων σε αρμενικό έδαφος, με την προϋπόθεση ότι αυτοί θα ελέγχονται από την Αρμενία και όχι από μια «τρίτη δύναμη», δηλαδή τη Ρωσία.

Οπως εξήγησε ο Πασινιάν, ερχόμενος για ακόμη μια φορά σε ρήξη με τη θέση της Μόσχας, το Γερεβάν απορρίπτει τον όρο «διάδρομος» Ζανγκεζούρ - που χρησιμοποιεί και η Τουρκία - καθώς «αντιλαμβανόμαστε αυτήν την ορολογία ως μια ορισμένη εδαφική απαίτηση για την Αρμενία και ως αίτημα για έναν εξωεδαφικό διάδρομο».

«Δεν έχουμε κάνει οποιεσδήποτε υποσχέσεις σε οποιονδήποτε με τέτοια ορολογία και έκπτωση», τόνισε.

Στις «συνομιλίες μεταξύ των εκπροσώπων της Αρμενίας και της Τουρκίας» οι εκπρόσωποι της τουρκικής κυβέρνησης επικαλούνται τις τριμερείς συμφωνίες που υπέγραψαν Αρμενία - Ρωσία - Αζερμπαϊτζάν μετά το τέλος του πολέμου στο Ναγκόρνο Καραμπάχ το φθινόπωρο του 2020, ωστόσο σύμφωνα με τον Αρμένιο πρωθυπουργό, «δεν υπάρχει κάτι τέτοιο γραμμένο στην τριμερή δήλωση».

Επιπλέον, σημείωσε πως στην τριμερή δήλωση η λέξη «διάδρομος» «έχει λίγο διαφορετική λογική γιατί εκεί υπάρχει ο διάδρομος του Λατσίν (σ.σ. ενώνει το Ναγκόρνο Καραμπάχ με την Αρμενία), με ένα ορισμένο περιεχόμενο εξωεδαφικότητας ή ελέγχου από τρίτη δύναμη. Επιπλέον, ο διάδρομος του Λατσίν δεν είναι απλώς ένας δρόμος. Είναι μια λωρίδα εδάφους 5 χλμ. υπό τον έλεγχο ενός τρίτου μέρους», δηλαδή της Ρωσίας, είπε ο Αρμένιος πρωθυπουργός, αναφερόμενος στις ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή.

Η Αρμενία δηλώνει έτοιμη και ενδιαφέρεται να ανοίξει περιφερειακές επικοινωνίες, «να ανοίξουμε τους δρόμους για το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία». Αυτό, όμως, «θα πρέπει να συμβεί με βάση την κυριαρχία, τη δικαιοδοσία της Αρμενίας, με βάση την αρχή της ισότητας και της αμοιβαιότητας. Αυτό σημαίνει ότι καμία τρίτη δύναμη δεν πρέπει να έχει τον έλεγχο σε κανένα έδαφος της Αρμενίας. Κατά τη διέλευση των συνόρων της Αρμενίας, πρέπει να λειτουργούν οι υπηρεσίες συνοριακής φύλαξης, οι τελωνειακές υπηρεσίες της Αρμενίας. Μας λένε ότι στην τριμερή δήλωση γράφει ότι η ασφάλεια πρέπει να εξασφαλίζεται από τη Ρωσία. Λέω ότι κάτι τέτοιο δεν γράφεται», είπε.

Οπως τόνισε ο Αρμένιος πρωθυπουργός, το άνοιγμα των δρόμων είναι επωφελές για την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία και «μπορεί να γίνει ο πιο σοβαρός κόμβος ειρήνης στην περιοχή», επομένως «αν αρθούν αυτές οι ασάφειες, δεν υπάρχει πρόβλημα».

Από την πλευρά του ο Αζέρος Πρόεδρος, Ιλχ. Αλίεφ, εξέφρασε χτες την ετοιμότητα του Μπακού να «συνεχίσουμε τις εργασίες για συνθήκη ειρήνης» με την Αρμενία και «αν η μεσολάβηση της Ρωσίας απορριφθεί από την αρμενική πλευρά, οι άμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας μπορούν να χρησιμεύσουν ως εναλλακτική».

«Ολες οι άλλες πλατφόρμες θα αναλυθούν από εμάς λαμβάνοντας υπόψη τη στάση εκείνων των χωρών που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην αλήθεια και το διεθνές δίκαιο», είπε ο Αλίεφ, με αιχμές για τη διαμεσολάβηση της Γαλλίας, της ΕΕ, των ΗΠΑ.

Ο Αλίεφ εξέφρασε «λύπη» που το Γερεβάν αρνήθηκε μια συνάντηση των ΥΠΕΞ της Ρωσίας, του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας στο Μπισκέκ του Κιργιστάν, που πρότεινε η ρωσική πλευρά.

Η Μόσχα θα συζητήσει με το Αζερμπαϊτζάν εάν οι Ρώσοι στρατιώτες θα παραμείνουν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, καθώς «βρίσκονται όντως στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν, de facto και de jure, ο Αρμένιος πρωθυπουργός Πασινιάν το έχει αναγνωρίσει αυτό», δήλωσε χτες ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, προσθέτοντας πως η Μόσχα θα συνεχίσει τις επαφές με το Γερεβάν.

Η ρήξη Αρμενίας και Ρωσίας, με το Γερεβάν να στρέφεται όλο και περισσότερο προς τη «Δύση», οξύνεται καθημερινά.

Ο Ν. Πασινιάν δήλωσε πως «δεν είναι σε θέση να παραστεί» στη Σύνοδο Κορυφής της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ), που θα διεξαχθεί την Παρασκευή στην πρωτεύουσα του Κιργιστάν, Μπισκέκ, με τη συμμετοχή ηγετών από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, μεταξύ των οποίων και του Ρώσου Προέδρου Βλ. Πούτιν.

Για τον Πούτιν θα είναι το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό μετά την έκδοση εντάλματος σύλληψης σε βάρος του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) για την «εκτόπιση» παιδιών από την Ουκρανία στη Ρωσία. Το Κιργιστάν δεν είναι μέλος του ΔΠΔ.

Στη σύνοδο αναμένεται να συμμετέχουν οι ηγέτες της Λευκορωσίας, του Καζακστάν, του Ουζμπεκιστάν.

Στο μεταξύ, συνάντηση στο Μπακού με τον Αζέρο Πρόεδρο Ιλχ. Αλίεφ είχε ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ν. Πατρούσεφ, με θέμα τη ρωσοαζέρικη συνεργασία στην «περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια».

Επίσημες επαφές στην Κίνα έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει σήμερα ο επικεφαλής της ευρωενωσιακής διπλωματίας, Ζ. Μπορέλ, ύστερα από την αναβολή της επίσκεψής του την άνοιξη - όταν νόσησε από COVID - και τη ματαίωσή της το καλοκαίρι (όταν το Πεκίνο σε σχετική του ανακοίνωση δεν είχε εξηγήσει την αναβολή, αλλά έκανε λόγο για «συνθήκες που θα επιτρέψουν» αυτή να γίνει σύντομα...).

Κατά τη χτεσινή τακτική ενημέρωση συντακτών, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Γουάνγκ Γουενμπίν δήλωσε ότι ο Μπορέλ είναι καλοδεχούμενος στο Πεκίνο, όπως και η διεξαγωγή νέου γύρου Στρατηγικού Διαλόγου Υψηλού Επιπέδου Κίνας - ΕΕ, εκτιμώντας πως αυτός «θα συμβάλει στην υγιή και σταθερή ανάπτυξη των σχέσεων Κίνας - ΕΕ, θα δημιουργήσει το έδαφος για μελλοντική αλληλεπίδραση υψηλού επιπέδου και θα τονώσει την κοινή απάντηση στις παγκόσμιες προκλήσεις και τις προσπάθειες για παγκόσμια ειρήνη και σταθερότητα».

Οι επαφές του Μπορέλ θα ολοκληρωθούν το Σάββατο, ενώ η συνάντησή του με τον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι θα γίνει στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου ΕΕ - Κίνας. Σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, θα συζητήσουν «τις διμερείς σχέσεις, ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας».

Σχετικά ρεπορτάζ σχολίαζαν ότι οι επαφές του Μπορέλ θα γίνουν σε μια περίοδο που μεγαλώνει η «ανησυχία» των Βρυξελλών για την «οικονομική εξάρτηση» από την Κίνα και την ανάγκη επαναδιαπραγμάτευσης των όρων της συνεργασίας σε μια σειρά τομείς, ώστε να διασφαλιστούν περισσότερα ανταλλάγματα για τα ευρωπαϊκά μονοπώλια. Παρέπεμπαν χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του Μπορέλ τον Ιούλη, όταν σημείωνε ότι «η οικονομική ασφάλεια δεν αποτελεί μόνο τεχνολογικό ζήτημα. Θα εξετάσουμε ποιες τεχνολογίες μάς τοποθετούν σε θέση εξάρτησης (...) Ολα αυτά έχουν επίδραση στην εξωτερική μας πολιτική».

• Μέσα σε αυτές τις συνθήκες έγινε γνωστό ότι την επόμενη βδομάδα θα βρεθεί στο Πεκίνο και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σ. Λαβρόφ, από 16 έως 18 Οκτώβρη.

Σχεδόν 4.300 εργαζόμενοι σε εργοστάσια της αυτοκινητοβιομηχανίας «General Motors» στον Καναδά ξεκίνησαν απεργία, ενώ συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις του κλάδου στις ΗΠΑ.

Με απόφαση του συνδικάτου Unifor, στην απεργία συμμετέχουν προς το παρόν εργαζόμενοι από τρία εργοστάσια του ομίλου στο Οντάριο, ιεραρχώντας ψηλά θέματα που αφορούν στη σύναψη νέας, ικανοποιητικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, καταρχάς για την ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων αλλά και τους όρους απασχόλησης, ειδικά όσων απασχολούνται με συμβάσεις.

Τις ψήφους 113 Ρεπουμπλικάνων βουλευτών εξασφάλισε χτες ο Στιβ Σκαλίζ, έναντι 99 που πήρε ο συνυποψήφιός του, Τζιμ Τζόρνταν, στη διάρκεια μυστικής ψηφοφορίας στην κοινοβουλευτική ομάδα των Ρεπουμπλικάνων για την ανάδειξη του υποψηφίου του κόμματος για την προεδρία της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Το αποτέλεσμα αποτύπωσε εκ νέου τις αντιθέσεις στο εσωτερικό των Ρεπουμπλικάνων, ενώ το οριακό προβάδισμα του Σκαλίζ δεν του εξασφαλίζει την εκλογή στο αξίωμα του προέδρου της Βουλής, καθώς χρειάζεται 217 ψήφους και ήδη μια σειρά Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές δηλώνουν ότι δεν θα τον στηρίξουν. Πάντως ο Τζιμ Τζόρνταν - που στηρίχθηκε από τον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντ. Τραμπ - καλεί πλέον σε στήριξη του Σκαλίζ.

Μέχρι αργά χτες το βράδυ δεν ήταν σίγουρο πότε θα γίνει η ψηφοφορία στη Βουλή των Αντιπροσώπων για την εκλογή νέου προέδρου, ενώ από τη μεριά της κυβέρνησης Μπάιντεν ασκούνται πιέσεις για επίσπευση των σχετικών παζαριών, λόγω των ανοιχτών πολεμικών μετώπων σε Ισραήλ - Γάζα και Ουκρανία, που απαιτούν νέα πακέτα αμερικανικής στρατιωτικής και οικονομικής στήριξης στο Κίεβο και στο Τελ Αβίβ.